1. Ha yini van’we ka malandzra ya Yehovha va titwa na va li wuswavu?

WUNYINGI byezru minkama yimbeni hi titwa na hi li wuswezru. Ka van’we matitwela lawo i ya nkamanyana, kasi ka vambeni ma teka nkama wa ku leha. Minkama yimbeni hi nga ha titwa hi li wuswezru nambi loko hi li ni vhanu vambeni. Vambeni swa va kazratela ku hamba vanghanu a bandleni dzrimpshwa. Vambeni va hanya ka ndangu lowu nga ni wumun’we kambe va titwa na va li wuswavu loko va zruzra va ya ka mbangu wumbeni. Na kasi vambeni va xuva mhunu lweyi a va mu zrandzra ngopfu swinene, lweyi a fiki. Vakriste vambeni, ngopfungopfu lava dondzriki ntiyiso swoswinyana, va nga ha titwa va li wuswaku hi ku va va tsrukuliwa kumbe ku xanisiwa hi maxaka lawa ma kalaka ma nga li vapfumeli kumbe vanghanu lava a va li na vone khale.

2. He swini swivutiso leswi hi taka bula ha swone?

² Yehovha a tiva a tlhela a twisisa hinkwaswu leswi hi swi vilelaka. Loko hi titwa hi li wuswezru awa swi tiva nakone a djula ku hi pfuna. Xana Yehovha a hi pfuna hi ndlela yini? Hi nga yentxa yini akuva hi tipfuna? Nakone hi nga va pfunisa kuyini lava titwaka na va li wuswavu a bandleni? A hi kambisiseni tinhlamulo ta swivutiso leswi.

3. Xana Yehovha a kombise hi ndlela yini leswaku a a zron’weka hi Eliya?

³ Yehovha a zron’weka swinene hi mun’wana ni mun’wana wa malandzra yakwe. A li kusuhi ni mun’wana ni mun’wana wezru, nakone awa swi xiya loko hi hele ntamu kumbe hi titwa hi li wuswezru. (Ps 145:18, 19) Vona ndlela leyi Yehovha a a zron’weka ha yone hi muprofeta Eliya. Vagandzreli va Yehovha a va xanisiwa ngopfu swinene, nakone loko ku li Eliya a va djula ku mu dlaya. (1Th 19:1, 2) Swi nga yentxeka Eliya a a pimisa leswaku ko va yene ntsena muprofeta lweyi a a tizrela  Yehovha. Leswo swi nga ha va swi mu hete ntamu. (1Th 19:10) Xikwembu Nkulukumba hi ku kahlula a pfune Eliya. Yehovha a zrumele ntsrumi akuva yi tiyisekisa muprofeta wakwe leswaku a a nga li wuswakwe, a ka ha ni vaprofeta vanyingi lava a va tizrela Xikwembu Nkulukumba!​—1Th 19:5, 18.

4. Xana buku dzra Marka 10:29, 30, dzri swi kombisa hi ndlela yini leswaku Yehovha awa zron’weka hi lava va xanisiwaka hi maxaka ni lava va nga mu tizreliki Yehovha?

⁴ Yehovha awa swi twisisa leswaku loko hi djula ku mu tizrela, van’we vezru hi fanela ku tsrhika mintxhumu yinyingi. Swi nga yentxeka maxaka kumbe vanghanu lava nga liki vapfumeli va tsrhike ku hi seketela. Swi nga yentxeka mupostola Petro a a kazrateka swinene loko a vutisa Yesu a ku: “Lavisa! Hi siye mintxhumu yezru hinkwayu hi ku landzrela; kutani hi ta kuma yini?” (Mt 19:27) Yesu a tiyisekise vadondzrisiwa vakwe leswaku a va ta va ni ndangu wukulu wa moya. (Dondzra Marka 10:29, 30.) Nakone Yehovha, nhloko ya ndangu wezru wa moya a dumbisa ku pfuna hinkwavu lava djulaka ku mu tizrela. (Ps 9:10) Vona mintxhumu leyi u nga yi yentxaka akuva u yamukela mpfunu wa Yehovha loko u lwisana ni ku titwa u li wuswaku.

5. He wani mabindzru ya ku yanakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a ku pfuniki ha yone?

⁵ Pimisa hi ndlela leyi Yehovha a ku pfunaka ha yone. (Ps 55:22) Leswo swi ta ku pfuna ku va u nga titwi wuswaku. Makwezru wa xisati lwa kalaka a nga txhatanga lwa vitaniwaka Carol, * nakone ndangu wakwe wu kalaka wu nga li xihlayelamfuzrini, a te: “Loko ni dzrimuka ni ku yanakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a ni pfuniki ha yone ku va ni langusana ni mindzringo swa ni pfuna kuva ni nga titwi wuswanga. Nakone leswo swi ni tiyisekisa leswaku minkama hinkwayu Yehovha a ta ni pfuna.”

6. Xana buku dzra 1 Petros 5:9, 10, dzri nga va tiyisa hi ndlela yini lava va titwaka na va li wuswavu?

⁶ Pimisa hi ndlela leyi Yehovha a pfunaka ha yone vakriste lava titwaka na va li wuswavu. (Dondzra 1 Petros 5:9, 10.) Vona xikombiso xa Hiroshi. Yene a hete malembe manyingi na  o va wuswakwe a ndangwini swanga Mboni ya Yehovha, a li: “A bandleni a nga kone lweyi a kalaka a nga na swikazratu, nakone swa nabyala ku swi vona leswo. Ku tiva leswaku hinkwezru hi yentxa leswi hi nga swi kotaka a ntizrweni wa Yehovha swi nga pfuna lava ku fana na mine, va nga wuswavu a ntiyisweni.”

7. Xana xikhongoto xi nga ku pfuna hi ndlela yini?

⁷ Khongota, dondzra Bibele ni ku ya mintlhanganwini nkama ni nkama. Leswo swi patsra ku byela Yehovha ndlela leyi u titwaka ha yone. (1Pe 5:7) Makwezru wa xisati lwa vitaniwaka Massiel a lange ku tizrela Yehovha kambe a titwe wuswakwe hikusa ndangu wakwe afa wu nga djuli ku tizrela Yehovha. A li: “Ntxhumu wa lisima swinene lowu ni pfunaka ku lwisana ni ku titwa wuswanga, i ku khongota ka Yehovha swi phela. Yene i Papayi wanga. A ni khongota siku ni siku, ni khongota kwakwe minkama yinyingi ni mu byela leswi ni titwisaka xiswone.”

8. Xana ku dondzra Bibele ni ku yanakanyisisa ha dzrone swi nga pfuna hi ndlela yini?

⁸ Dondzra Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba nkama ni nkama, u tlhela u yanakanyisisa hi swikombiso ni tindzrimana leti kombisaka lizrandzru ledzri Yehovha a nga na dzrone ha wene. Bianca, makwezru wa xisati lweyi a tiyiseleliki ku hetiwa ntamu hi va ndangu wakwe, a li: “Ku dondzra ni ku yanakanyisisa hi swikombiso swa le Bibeleni swa malandzra ya Yehovha lawa ma langusaniki ni swikazratu leswi fanaka ni swanga swa ni pfuna.” Vakriste van’wana va bekisa tindzrimana leti va tiyisaka, ta ku fana ni Amapsalma 27:10 na Ezaya 41:10. Van’wana va yingiseta ma-awudiyu loko va lulamisela mintlhanganu kumbe ku hamba dondzro ya Bibele, akuva va pumba ku titwa na va li wuswavu.

9. Xana ku hlalela mintlhanganu swi nga ku pfuna hi ndlela yini?

⁹ Tikazratele ku va kone a mintlhanganwini vhiki dzrin’wana ni dzrin’wana. U ta pfuneka swinene hi leswi u taka swi dondzra nakone u ta va tiva ha hombe vamakwezru. (Hb 10:24, 25) Massiel, lweyi hi sunguliki hi bula ha yene, a li: “Nambi leswi a ni ni tingana ni tibekele kungu dzra ku ya a mintlhanganwini ni ku hlengela ka yone hi ku hlamula. Leswo swi ni pfune ku va ni titwa na ni hamba xiyenge xa bandla.”

10. Ha yini swi li swa lisima ku hamba wunghanu ni vakriste lava dumbekaka?

¹⁰ Hamba wunghanu ni vamakwezru a bandleni. I swinene ku hamba vanghanu a bandleni lava nga ku dondzrisaka swa kukazri, nambi loko va li va tintanga leti hambaniki kumbe mi kulisiwe hi tindlela ta ku hambana. A Bibele dzri hi dzrimuxa leswaku ‘a swiduhwati swi ni wutlhazri’. (Yb 12:12) Lava kuliki  va nga dondzra swinyingi ka vampshwa lava dumbekaka. Davhida a a li ntsrongo swinene ka Yonatani, kambe leswo a swi va sivelanga kuva va nyonxa hi wunghanu byavu. (1Sa 18:1) Davhida na Yonatani va pfunanile akuva va tama va tizrela Yehovha nambi loko va langutana ni swikazratu. (1Sa 23:16-18) Irina, makwezru wa xisati lwa nga wuswakwe swanga Mboni ya Yehovha a ndangwini wakwe, a li: “Vamakwezru va xinuna ni va xisati va nga va vapswele, ni vamakwezru ka hine. Yehovha a nga va tizrisa akuva va hi pfuna ka leswi hi swi vilelaka.”

11. I yini leswi u nga swi yentxaka akuva hi yaka wunghanu lebyi tiyiki?

¹¹ Swi nga yentxeka swi nga hi nabyaleli ku hamba vanghanu lavampshwa, ngopfungopfu loko hi ni tingana. Makwezru Ratna, lwa nga ni tingana nakone a dondzriki ntiyiso na a xanisiwa, a pfumelelana ni mhaka leyo, a li: “A ni pfumela leswaku a ni vilela mpfunu wa vamakwezru va xinuna ni va xisati a bandleni.” Swi nga kazrata ku byela van’wana ndlela leyi u titwaka ha yone, kambe ku bulisana, hi swone swi yentxaka wunghanu byi tiya. Vanghanu vaku va djula ku ku pfuna kambe u fanela ku va byela ndlela leyi va nga swi yentxaka ha yone leswo.

12. Xana ntizro wa nsimu wu nga ku pfuna hi ndlela yini kuva u hamba vanghanu lavanene?

¹² Yin’we ya tindlela letinene ya ku hamba vanghanu i ku huma nsimu ni vakristekulozri. Carol, makwezru lweyi hi buliki ha yene a ku sunguleni, a li: “Ni kume vanghanu vanyingi hi ku huma nsimu ni vamakwezru va xisati, ni ku va na vone ka mintizro yin’wana ya le bandleni. Ku dzringana malembe manyingi, Yehovha a ni pfunile hi ku tizrisa vanghanu lavo.” Ku hamba wunghanu ni vamakwezru a bandleni i swinene minkama hinkwayu. Yehovha a tizrisa vanghanu volavo akuva va ku pfuna loko u lwisana ni ku titwa u li wuswaku.​—Pr 17:17.

13. He byini wutiyanguleli lebyi mun’wana ni mun’wana wezru a nga na byone a bandleni?

¹³ Hinkwezru a bandleni hi ni wutiyanguleli bya ku yentxa xa kukazri akuva ku va ni lizrandzru ni ku zrula leswaku ni mun’we a nga titwi na a li wuswakwe. (Yh 13:35) Leswi hi swi hlayaka ni ku swi yentxa hakunene swi nga pfuna. Vona leswi makwezru wa kukazri wa xisati a swi hlayiki: “Loko ni dondzre xihlayelamfuzri, a bandla dzri ndzruluki ndangu wanga. A swi nga ti koteka kuva ni ndzruluka Mboni ya Yehovha na ni nga pfuniwanga ha vone.” Xana u nga va pfuna hi ndlela yini lava titwaka na va li wuswavu a ntiyisweni akuva va titwa na va hamba xiyenge xa bandla?

14. Xana i yini leswi u nga swi yentxaka akuva u va ni vanghanu lavampshwa?

¹⁴ Dzringisa ku hamba vanghanu lavampshwa. U nga sungula hi ku yamukela hi ndlela ya lizrandzru lava tlhasaka a bandleni. (Ro 15:7) Hi djula ku yentxa leswi yengetelekiki ku tlula ku va losa hi ndlela ya xinghanu. Hi djula ku tiyisa xinghanu hi ku famba ka nkama. Xileswo, kombisa wunene ni ku zron’weka hi lava va ha ka ku tlhasa a bandleni. Na u nga ngheneleli ta wutomi byavu, dzringisa ku tiva leswaku he swini swikazratu leswi va kumanaka na swone. Van’wana swa va kazratela ku hlaya ndlela leyi va titwaka ha yone, xileswo u nga va sindzrisi ku khanela. A matsrhan’wini ya leswo, dzringisa ku va hamba swivutiso hi ndlela ya wutlhazri, u va u va yingiseta ha hombe. Hi xikombiso, u nga ha vutisa leswaku va dondzrise kuyini xihlayelamfuzri.

15. Xana Vakriste lava wupfiki va nga va pfunisa kuyini van’wana a bandleni?

 ¹⁵ Loko vakriste lava wupfiki, ngopfungopfu vakulu, va pfuna van’wana ku kula hi tlhelo dzra moya hi ku zron’weka ha vone, a bandla hinkwadzru dzra tiya. Melissa, lweyi a dondzreliwiki xihlayelamfuzri hi mamana wakwe, a li: “Ku dzringana malembe ku ni vamakwezru vanyingi lava ni pfuniki hi tindlela ta ku hambanahambana, swanga vapapayi vanga va moya. A ni na mazritu ya ku tlangela vamakwezru lava hi leswi va ni yentxeliki swone. Minkama hinkwayu ni djulaka ku khanela ni mhunu hi swikazratu swa kukazri, vamakwezru va lulameli ku ni yingiseta.” Maurício, a titwe na a tsrhikiwile loko lweyi a mu dondzreliki Bibele a tsrhike ntiyiso, a li: “Vakulu va ni pfune ngopfu swinene, nakone leswo swi ni yentxe ni titwa ha hombe. A va bula na mine minkama hinkwayu, a va famba na mine nsin’wini, va bula na mine hi leswi va swi kumiki ka dondzro yavu ya Bibele nakone a va famba na mine hi ya tiwolola.” Melissa na Maurício va ngheneli ntizro wa nkama hinkwawu.

16-17. He tini tindlela timbeni leti hi nga ti tizrisaka akuva hi pfuna vambeni?

¹⁶ Pfuna vambeni hi mintizro. (Ga 6:10) Leo, lweyi a tizraka swanga muzrumiwa kule ni ndangu wakwe, a li: “Minkama yimbeni lexi hi xi vilelaka i ku kombisiwa wunene hi nkama lowu hi wu vilelaka. Ni dzrimuka siku dzrimbeni ni kumaniki ni mhangu ya movha. Loko ni tlhasa kaya, a ni hlatiyele ngopfu. Kambe vatekani va kukazri va ni zrambile akuva hi ya fihlula xikan’we. A na ha dzrimuki leswaku hi de yini kambe na dzrimuka leswaku va ni yingisete ha hombe. Swi game swi ni yampswela.”

¹⁷ Hinkwezru hi nyonxisiwa swinene hi tinhlengeletanu ta muganga ni tinhlengeletanu ta xifundzra. Hi mhaka ya leswi hi hetaka nkama ni vamakwezru na hi bula hi leswi hi swi dondzriki. Nambi tanu, Carol, lweyi hi buliki ha yene a ku sunguleni, a li: “Loko ni li ka tinhlengeletanu ta miganga ni ta xifundzra ni titwa na ni li wuswanga.” Ha yini? A li: “Nambi leswi a ni li xikazri ka vamakwezru vanyingi, a ni titwa na ni li wuswanga, hikusa vone minkama yinyingi va ni mindangu yavu. Loko  ni va vona ni titwa na ni li wuswanga.” Vambeni swa va kazratela ku ya tinhlengeletanwini ntsrhaku ka loko va feliwe hi nuna kumbe nsati. Xana u tiva mhunu wa kukazri lweyi a kumanaka ni xikazratu lexo? Ha yini u nga zrambi makwezru yelweyo akuva a va na wene kun’we ni ndangu waku ka nhlengeletanu ya kukazri?

18. Loko hi kombisa malwandla, xana hi nga landzra xilayu lexi kumekaka ka 2 Ba-le-Korinte 6:11-13, hi ndlela yini?

¹⁸ Tinyiki nkama wa ku va na vone. Dzringisa ku zramba vamakwezru va ku siyanasiyana loko u hungata, ngopfungopfu lava va nga ha titwaka na va li wuswavu. Hi djula ku ‘tiyanamisa’ ngopfungopfu ni vhanu volavo. (Dondzra 2 Ba-le-Korinte 6:11-13.) Melissa, lweyi hi sunguliki hi bula ha yene, a li: “A swi nyonxisa ngopfu loko vamakwezru va ni zramba akuva ni ya va kun’we ni mindangu yavu kumbe loko va yendzra na mine.” Xana ku ni mhunu a bandleni dzraku lweyi u nga mu kombisaka malwandla?

19. He swini swikazratu leswi swi nga ha yentxaka vamakwezru va djula kuva hi heta nkama navu?

¹⁹ A swiyin’wini swa kukazri, vamakwezru va vilela swinene mpfunu wezru ku tlula dzrini. Hi xikombiso, hi maferiyadu ya kukazri swi nga kazrata leswaku va makwezru a va ni maxaka yakwe lama nga liki vapfumeli. Na kasi vamakwezru vambeni va xukuvala loko ku tlhasa siku ledzri mhunu wa kukazri va mu zrandzraka a fiki ha dzrone. Loko hi tinyika nkama wa ku va ni vamakwezru lava va kumanaka ni swikazratu hi kombisa leswaku ha zron’weka ha vone.

20. Xana mazritu ya Yesu lama kumekaka ka Matewu 12:48-50, ma nga hi pfuna hi ndlela yini loko hi titwa hi li wuswezru?

²⁰ Ku ni swiyimu swinyingi leswi nga ha yentxaka kuva mukriste a titwa na a li wuswakwe. Kambe hi nga dzrivali leswaku Yehovha awa yi tiva ndlela leyi hi titwaka ha yone. A hi nyika leswi hi swi vilelaka minkama yinyingi hi ku tizrisa vamakwezru. (Dondzra Matewu 12:48-50.) Hi hala tlhelo, akuva hi kombisa leswaku ha tlangela leswi Yehovha a hi nyikiki vamakwezru, hi fanela ku yentxa leswi hi nga swi kotaka akuva hi va pfuna. Swi nge na mhaka leswaku minkama yimbeni hi titwa hi ndlela yini, hi nga dzrivali leswaku Yehovha a le kusuhi ni mun’wana ni mun’wana wezru!