1-2. Hi ku ya hi Amapsalma 25:14, i yini leswi hi fanelaka ku swi yentxa loko hi djula ku va ni wuxaka lebyi tiyiki na Yehovha?

 XANA he dzrini tsrhamela ledzri u dzri vonaka na dzri vileleka ka vanghanu? Kumbexana a wu ta hlaya leswaku vanghanu lavanene va fanela ku zrandzrana ni ku seketelana. Swi nga yentxeka u yanakanya leswaku a ku txhava a hi tsrhamela dzra lisima ka vanghanu. Kambe hi lani swi kombisiwaka ha kone ka tsralwa dzra nhlokomhaka ya xidondzro lexi lava va djulaka ku va vanghanu va Yehovha va fanela ku ‘mu txhava’.—Dondzra Amapsalma 25:14.

² A swi na mhaka leswaku hi ni malembe mangani na hi tizrela Yehovha, hinkwezru hi fanela ku mu txhava hi ndlela leyi fanelekiki. Kambe swi tlhamuxela yini ku txhava Xikwembu Nkulukumba? Hi nga dondzra ku txhava Yehovha hi ndlela yini? Nakone hi nga dondzra yini mayelanu ni ku txhava Xikwembu Nkulukumba ka xikombiso xa Obadiya, muprista Yehoyada kun’we na hosi Yehowaxi?

3. Tlhamuxela ndlela leyi ku txhava swi nga hi sizrelelaka ha yone.

³ Hakanyingi, hi txhava ntxhumu wa kukazri loko hi tiva leswaku ku nga ha humelela ntxhumu wa ku biha. Muxaka lowu wa ku txhava wu nga ha hi pfuna ku teka swiboho swa wutlhazri. Hi xikombiso, ku txhava ku wa swi nga hi yentxa hi tivonela loko hi famba ka mbangu lowu swi nga nabyalaka ku va hi wa. Ku txhava ku tivavisa swi nga hi yentxa hi tivonela ka mbangu lowu wu nga ni nghozi. Ku txhava ku lahlekeliwa hi wunghanu lebyi hi nga na byone ni mhunu wa kukazri swi nga hi pfuna ku va hi nga hlayi kumbe ku yentxa ntxhumu lowu wu nga mu khunguvanyisaka.

4. I ku txhava ka muxaka muni loko Sathana a djulaka hi va na kone ha Yehovha?

⁴ Sathana a djula leswaku hi va ni mavonela lama hoxekiki mayelanu ni ku txhava Yehovha. Sathana a djula leswaku hi va ni mayanakanyela  ya ku fana ni ya Elifaz lweyi a a yanakanya leswaku Yehovha a tsrhama na a hlundzrukile, awa tidzrihisela nakone a swi koteki ku mu nyonxisa. (Yb 4:18, 19) Nkongometo wa Sathana i ku yentxa leswaku hi txhava Yehovha lakakuva hi yima ku mu tizrela. Akuva hi fambela kule ni ntlhamu lowu hi fanela ku txutxela muxaka lowunene wa ku txhava Yehovha.

5. Swi tlhamuxela yini ku txhava Xikwembu Nkulukumba?

⁵ Ku txhava Yehovha swi tlhamuxela ku mu txhava hi lani ku heleliki ni ku va hi nga yentxi ntxhumu lowu wu nga ha bekaka wuxaka byezru na yene a khombyeni. Hi xikombiso, Yesu a a ni muxaka lowu wa ku “txhava Xikwembu Nkulukumba”. (Hb 5:7) Ku txhava loku Yesu a a li na kone hi Yehovha a a nga li ku txhava ka ku zruzrumela. (Eza 11:2, 3) Ku hlaya ntiyiso Yesu a a mu zrandzra ngopfu Yehovha nakone a a djula ku mu yingiseta. (Yh 14:21, 31) Ku fana na Yesu hi mu hlonipha ngopfu Yehovha, hikusa ha swi tiva leswaku a ni lizrandzru, wutlhazri, wululami ni ntamu. Futsrhi ha swi tiva leswaku Yehovha a hi zrandzra ngopfu nakone hinkwaswu leswi hi nga swi yentxaka swi nga ha mu khunguvanyisa kumbe swi nyonxisa mbilu yake.—Ps 78:41; Pr 27:11.

6. Xana hi nga dondzra ku txhava Yehovha hi ndlela yini? (Amapsalma 34:11)

⁶ Hine a hi pswaliwanga na hi txhava Yehovha, kambe swi djula hi dondzra ku yentxa leswo. (Dondzra Amapsalma 34:11.) Yin’we ya tindlela ta ku yentxa leswo i ku lavisisa ntumbuluku. Loko hi vona ‘mintxhumu leyi tumbuluxiwiki’ ha Yehovha kumbe ntumbuluku, hi xiya wutlhazri byake, ntamu wake ni lizrandzru ledzri a nga na dzrone ha hine. Kutani leswo swi kulisa ndlela leyi hi mu zrandzraka ni ku mu hlonipha ha yone. (Ro 1:20) Makwezru wa kukazri lweyi a vitaniwaka Adrienne a hlaye leswi: “Loko ni vona mintxhumu hinkwayu leyi Yehovha a yi tumbuluxiki ni wutlhazri byake, swi ni yentxa ni twisisa leswaku a swi tiva ha hombe leswi swi nga swinene kwanga. Kutani, loko yene a li mutumbuluxi ha yini ni fanela ku yentxa ntxhumu lowu wu nga ha honisaka wuxaka byanga na yene? A ni swi djuli ku yentxa ntxhumu lowu wu nga ha honisaka wuxaka byanga na Yehovha.” Swi ngo yini ndzreni ka vhiki ledzri, u tinyika nkama wa ku yanakanyisisa hi ntxhumu wa kukazri lowu Yehovha a wu tumbuluxiki? Ku yentxa leswo swi ta kulisa xihlonipho ni lizrandzru dzraku ha Yehovha.—Ps 111:2, 3.

7. Xana swikhongoto swi nga hi pfuna ku txhava Yehovha hi ndlela yini?

⁷ Yin’we ya tindlela ta ku kombisa leswaku ha mu txhava Yehovha i ku khongota kwake nkama ni nkama. Loko hi ya hi khongota ka Yehovha a ta ya a va wa xivizri kwezru. Loko hi khongota ka Yehovha hi kombela ntamu wa ku tiyisela, hi va na hi dzrimuka ndlela leyi a nga ni ntamu ha yone. Loko hi tlangela Yehovha hi kola ka xitizrulo xa n’wanake, hi dzrimuka ndlela leyi a hi zrandzraka ha yone nakone loko hi kumana ni xikazratu xa kukazri kutani hi khongota ka Yehovha hi kombela leswaku a hi pfuna ku huma ka xikazratu lexo, hi dzrimuka wutlhazri byake. Swikhongoto swa ku fana ni leswi swi yengesela ndlela leyi hi mu hloniphaka ha yone Yehovha, swi tlhela swi tiyisa ku tiyimisela kwezru ka ku va hi nga yentxi ntxhumu lowu wu nga honaka wuxaka byezru na Yehovha.

8. I yini lexi nga hi pfunaka kuva hi nga lahlekeliwi hi xitxhavu lexi hi nga na xone ha Yehovha?

⁸ Akuva hi nga lahli xitxhavu lexi hi nga na xone ha Yehovha, swi djula hi dondzra Bibele hi nkongometo wa ku dondzra swa kukazri ka swikombiso leswinene ni swa ku biha. Swoswi a hi vulavuleni hi swikombiso swibidzri swa malandzra ya Yehovha, ku nga Obadiya lweyi a a vonelela yindlu ya Hosi Akabe na muprista lwenkulu Yehoyada. Ntsrhaku ka leswo,  hi ta vulavula hi xikombiso xa Hosi Yehowaxi wa Yuda, lweyi a sunguliki hi ndlela leyinene kambe hi ku famba ka nkama a tsrhikiki ku tizrela Yehovha.

9. Xana ku txhava Yehovha swi pfune Obadiya hi ndlela yini? (1 Tihosi 18:3, 12)

⁹ Khambi dzra ku sungula lani a Bibele dzri vulavulaka hi Obadiya, b dzri li: ‘Obadiya afa a txhava ngopfu Yehovha.’ (Dondzra 1 Tihosi 18:3, 12.) Xana ku txhava loku Obadiya a li na kone ha Yehovha ku mu pfune hi ndlela yini? Ha swi tiva leswaku Obadiya a ve wanuna wa ku dumbeka. Hi leswo swi yentxiki kuva a hosi yi mu beka leswaku a va muvoneleli wa yindlu ya wuhosi. (Dzringanisa ni Nehemiya 7:2.) Ku ve ku txhava koloko loku nyikiki Obadiya Xixixi. Nakone handle ka ku ganaganeka a a ta dzri vilela ngopfu tsrhamela ledzri. Hikusa hi nkama lowo a ku fuma Hosi Akabe lwe wa ku biha.Yene a a ‘yentxa leswimfani mahlweni ka Yehovha ku tlula hinkwavu lava nga mu zrangela’. (1Th 16:30) Handle ka leswo, a nsati wa Akabe a a li mugandzreli wa Bali. Yene a a mu nyenya ngopfu Yehovha, lakakuva a dzringise ku helisa wugandzreli bya ntiyiso hi ku helela ka tinxaka ta 10 ta Israyele. A patsre ni ku dlaya vaprofeta vanyingi va Yehovha. (1Th 18:4) Handle ka ku ganaganeka Obadiya a a gandzrela Yehovha hi nkama wa ku kazrata.

10. Xana a xixixi xi pfune Obadiya ku yentxa yini?

¹⁰ Xana a xixixi xi pfune Obadiya ku yentxa yini? Loko Yezabele a sungule ku landzrelela vaprofeta va Xikwembu Nkulukumba akuva a va dlaya, Obadiya a fihle 100 wa vaprofeta va Yehovha hi ‘mintlawa ya 50 ni ku va phamela makati ni mati’. (1Th 18:13, 14) Loko Yezabele a e swi gungula leswo, handle ka ku ganaganeka Obadiya inaka a dlayiwile. Swi nga yentxeka Obadiya a khomiwe hi ku txhava hikusa a a nga djuli ku fa. Kambe lizrandzru ledzri a a li na dzrone ha Yehovha kun’we ni malandzra yake a dzri li dzrikulu lakakuva a a tiyimisele nambi ku nyikela wutomi byake loko swi vileleka.

11 Xana malandzra ya Yehovha ya namunhla ma mu yetisela hi ndlela yini Obadiya?

¹¹ Namunhla malandzra manyingi ya Yehovha ma hanya mimbangwini leyi mintizro yezru yi tsimbisiwaka. Ku fana na Obadiya, vamakwezru  lava va ya mahlweni va kombisa xitxhavu ka lava va nga ni wulawuli, kambe va nyika Yehovha leswi swi mu fanelaka ku nga wugandzreli bya ku hlawuleka! (Mt 22:21) Va kombisa leswaku va txhava Xikwembu Nkulukumba hi ku yingiseta yene a matsrhan’wini ya vhanu. (Min 5:29) Va tama va zrezra ni ku hlalela mintlhanganu hi ndlela ya xihundla. (Mt 10:16, 28) Handle ka leswo, va yentxa hinkwaswu akuva vamakwavu va kuma swakuda swa moya hi nkama lowu faneliki. Vona Xikombiso xa makwezru Henri. Yene a tsrhama Africa ka mbangu lowu ntizro wezru wu samiki wu tsimbisiwa ku dzringana nkama wa kukazri. Hi nkama wolowo, makwezru Henri a tinyikelile akuva a yavela vamakwezru a mabuku. A hlaya leswi: “Hi ntumbuluku ni ni wutoya xileswo na tiyiseka leswaku ku ve ndlela leyi ni mu txhavaka ha yone Yehovha yi ni pfuniki ku va ni xixixi lexi a xi vileleka.” Xana u nga swi kota ku va ni xixixi ku fana na Henri? Handle ka ku ganaganeka u nga swi kota, loko u txhava Yehovha hi ndlela leyi yi faneliki.

12. Xana Yehoyada ni nsati wake va swi kombise hi ndlela yini leswaku a va dumbeka ka Yehovha?

¹² Muprista lwenkulu Yehoyada a a mu txhava ngopfu Yehovha. Nakone ku txhava koloko ku mu pfune ku va a dumbeka, ni ku seketela wugandzreli bya ku xwenga. Leswo swi tikombe loko n’wana wa Yezabele, Ataliya, a sungule ku fuma a Yuda na nga na mfanelo. Vhanu a va mu txhava ngopfu Ataliya nakone a va ni swivangelo leswi twalaka. A a bihe ngopfu nakone a a ni makwanga, handle ka leswo, a a swi djula ngopfu ku va hosi lakakuva a dlaye ni vatukulu vake akuva a kota ku tlhaselela kungu dzrake! (2Mk 22:10, 11) Kambe mun’we ka vatukulu vake, ku nga Yehowaxi, swi kotekile ku va a huluka hikuva a fihliwe hi Yehoxabati, nsati wa Yehoyada. Yene ni nuna wake va fihle ntsrongwana lweyi ni ku tlhela va mu hlayisa. Ku ve hi ndlela leyi Yehoyada na Yehoxabati va sizreleliki lixaka dzra Davhida. Swi nga yentxeka hi nkama wolowo Yehoyada a a ni ku tlula 100 wa malembe. Nambitanu, a a dumbekile ka Yehovha nakone a nga pfumelelanga ntxhumu xi mu sivela ku yentxa leswi swi nga swinene.—Pr 29:25.

13. Xana Yehoyada a tlhele a swi kombisa hi ndlela yini leswaku a a dumbeka ka Yehovha a nkama Yehowaxi a a ni 7 wa malembe?

¹³ Loko Yehowaxi a ni 7 wa malembe Yehoyada a tlhele a kombisa ku dumbeka kwake ka Yehovha. Yene a ve ni kungu dzra leswaku a ta yentxisa kuyini akuva a beka Yehowaxi lweyi a a li wa lixaka dzra Davhida leswaku a va hosi. Loko kungu dzrake a dzro ka dzri nga fambi ha hombe, handle ka ku ganaganeka Yehoyada a a ta fa. Kambe hi ku tovokisiwa hi Yehovha mintxhumu hinkwayu yi fambe hi lani a yi kunguhatiwe ha kone. Hi ku pfuniwa hi valevhi ni vazrangeli van’wana, Yehoyada a beke Yehowaxi akuva a va hosi ni ku dlaya Ataliya. (2Mk 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Kutani Yehoyada ‘a hamba xipfumelelanu makazri ka Yehovha ni hosi ni vhanu akuva va va tiko dzra Yehovha’. (2Th 11:17) ‘A beka ni vayimeli a tinyangweni ta yindlu ya Yehovha akuva ku nga nhingeni mhunu lweyi a nyamisiwiki hi ntxhumu wini ni wini.’—2Mk 23:19.

14. Xana Yehoyada a hakeliwe hi ndlela yini hi kuva a dzrumise Yehovha?

¹⁴ Yehovha a a hlaye leswi: ‘Ndzri ta twalisa lava va ndzri twalisaka.’ Nakunene, hi leswi a swi yentxiki ka Yehoyada. (1Sa 2:30) Hi xikombiso a tsrale wudzrunguli bya Yehoyada ka Bibele akuva hi kota ku dondzra ha byone. (Ro 15:4) Nakone loko Yehoyada a file, a ve ni ndjombo ya ku lahliwa ‘mutini wa Davhia, kun’we ni tihosi hikusa afa a tizrele swinene Israyeleni Xikwembu Nkulukumba ni yindlu yakwe’.—2Mk 24:15, 16.

15. Hi nga dondzra yini ka wudzrunguli bya Yehoyada? (Tlhela u vona xifaniso.)

¹⁵ A wudzrunguli bya Yehoyada byi nga hi pfuna ku kulisa ndlela leyi hi mu txhavaka ha  yone Yehovha. Vakulu va nga yetisela Yehoyada hikuva minkama hinkwayu va djuletela tindlela ta ku sizrelela bandla. (Min 20:28) Lava va kuliki hi ntanga va nga yetisela xikombiso xa Yehoyada, hi ku txhava Yehovha ni ku tama va dumbeka, loko va yentxa leswo Yehovha a ta tama a va tizrisa akuva a hetisisa ku zrandzra kwake. Yehovha a nge va tsrhiki. Lavampshwa va nga dondzra ka xikombiso xa Yehovha xa ku hlonipha lava kuliki, hi lani Yehovha a swi yentxiki ha kone ka Yehoyada. Va nga yentxa leswo ngopfungopfu ka lava va nga ni malembe manyingi na va tizrela Yehovha hi ku dumbeka. (Pr 16:31) Hi wugamu, hinkwezru hi nga dondzra xa kukazri ka valevhi ni vazrangeli lavan’wana, hikuva va seketeli Yehoyada. A hi va seketeleni hi ku dumbeka ‘lava va zrangelaka’ hi ku va yingiseta.—Hb 13:17.

16. I yini lexi kombisaka leswaku Yehowaxi a a nga txhavi Yehovha na swi sukela mbilwini?

¹⁶ Yehoyada a pfune hosi Yehowaxi ku va mhunu lwenene. (2Th 12:2) Hi leswo swi yentxiki leswaku Yehowaxi na a ha li mumpshwa a djula ku nyonxisa Yehovha. Kambe ntsrhaku ka ku fa ka Yehoyada a sungule ku kutxeteliwa hi tihosana leti a ti nga mu yingiseti Yehovha. A bindzru dzra kone ku ve kuva ‘va tizrela ma axera ni swithombe’. (2Mk 24:4, 17, 18) Leswo swi mu khunguvanyise ngopfu Yehovha. Nambitanu, a ‘zrumela ku vone vaprofeta ku va buyisa kambe ku Yehovha . . . , kambe a va yingisetanga’. Nambi n’wana wa Yehoyada, Zakariya lweyi a li primu wa Yehowaxi tlhelo muprofeta ni muprista wa Yehovha a va zanga va mu yingiseta. Phela loko a ku nga vanga ndangu wa Zakariya, Yehowaxi  inaka a file. Nambitanu Yehowaxi a nga pimisanga hi leswo, a a li mhunu lweyi a kalaka a nga khensi, a tlhele a zrumela leswaku va dlaya Zakariya.—2Mk 22:11; 24:19-22.

17. I yini leswi swi humeleliki Yehowaxi hikuva a nga mu txhavi Yehovha?

¹⁷ Yehowaxi a a nga mu txhavi hi ndlela leyinene Yehovha, xileswo a yentxe mintxhumu ya yinyingi ya ku biha. Yehovha a a hlaye leswi: ‘Kambe lava ndzri sandzraka va ta dzreliwa.’ (1Sa 2:30) Hi wugamu nambileswi a a ni ‘a khandzra dzra nhlayu yikulu’, Yehowaxi a hluliwile hi khandzra dzritsrongo dzra Vasiriya ledzri dzri mu siyiki na ‘a vavisiwe ngopfu’. Loko Vasiriya va fambile malandzra ya Yehowaxi ma sale ma mu dlaya hi mhaka ya leswi a dlayiki Zakariya. Yehowaxi a a tekiwa swanga hosi ya ku biha ngopfu, lakakuva a nga zanga a lahliwa ‘a masizreni ya vafumi’.—2Mk 24:23-25, BX; vona “filho de Baraquias” ka nota de estudo ka Matewu 23:35, TNM.

18. Hi ku ya hi Yeremiya 17:7, 8 i yini leswi hi fanelaka ku swi yentxa akuva hi nga fani na Yehowaxi?

¹⁸ Hi nga dondzra yini ka xikombiso xa Yehowaxi? Nsinya lowu timitsru ta wone ti kalaka ti nga tiyanga wu djula ku seketeliwa. Loko wo kala wu nga seketeliwi a moya wu nga ha wu ba wu wa. Ku yentxeke leswi fanaka hi Yehowaxi. A a seketeliwa hi Yehoyada, kambe ntsrhaku ka loko Yehoyada a file a kumane ni nkutxetelo wa madukwa, a hetelele a wa hi tlhelo dzra moya kutani a nga ha dumbeki ka Yehovha. Mhaka leyi yi hi komba leswaku a hi fanelanga hi yingiseta Yehovha hi leswi maxaka yezru kumbe vamakwezru a bandleni va hi bekelaka xikombiso va tlhela va hi kutxa ku yentxa leswo. Loko hi djula ku va ni wuxaka lebyi tiyiki na Yehovha hi fanela ku tiyisa lizrandzru ni xitxhavu leswi hi nga na swone ha Yene hi ku va hi dondzra Bibele, hi yanakanyisisa hi tlhela hi khongota.—Dondzra Yeremiya 17:7, 8; Kl 2:6, 7.

19. I yini leswi Yehovha a hi kombelaka swone?

¹⁹ Ku hlaya ntiyiso, leswi Yehovha a hi kombelaka ku va hi swi yentxa a swi kazrati. Leswi a djulaka ku va hi swi yentxa swi katsrakanyiwe ka Eklesiasta 12:13, leyi yi liki: ‘Txhava Xikwembu Nkulukumba, u bekisa swileleto swakwe; hikusa hi yone mfanelo ya mhunu hinkwayu.’ Loko hi txhava Yehovha ku fana na Obadiya na Yehoyada hi ta swi kota ku lavisana ni mindzringo kumbe swikazratu leswi hi nga ha kumanaka na swone nkameni lowu taka. A ku na mhunu kumbe ntxhumu lowu wu nga honisaka wuxaka byezru na Yehovha.