1. Hi ku ya hi 1 Petros 5:2, he xini xiyavelo lexi vakulu va nga na xone?

 VAKULU va yamukele xiyavelo xa ku bekisa tihamba ta lisima ta Yehovha. Vavanuna lava tinyiketeliki, va xi nyika lisima xiyavelo lexi va nyikiwiki xone xa ku tizrela vamakwavu, xileswo va tikazrata ngopfu akuva va va ‘vabyisi lava byisaka hi ndlela leyinene’. (Yr 23:4; dondzra 1 Petros 5:2.) Hi tlangela ngopfu hi ku va hi va ni vavanuna lava a mabandleni!

2. He swini swikazratu leswi vakulu van’wana va kumanaka na swone?

² Vakulu va kumana ni swikazratu swinyingi loko va li kazri va hetisisa wutiyanguleli byavu. Vakulu va tizra ngopfu akuva va hlayisa bandla. Nkulu wa kukazri wa le Estados Unidos lweyi a vitaniwaka Tony, swi djule kuva a dondzra ku va mhunu lweyi a dzringaniselaka akuva a tiva loko swi fanela leswaku a yamukela swiyavelo swa kukazri kumbe im-him. Loko a tlhamuxela a li: “A ku sunguleni ka ntungu wa COVID-19 a ni tizra ngopfu akuva ni hlela mintlhanganu ni ntizro wa nsimu. Nambi leswi a ni tikazrata ngopfu, minkama hinkwayu a ku humelela swa kukazri akuva ni swi yentxa. Hi ku famba ka nkama, ni sungule ku va ni nga ha swi zron’wekeli hi ku helela ku dondzra Bibele, ku va ni dondzro ya ximhunu ni ku khongota.” Kasi Ilir, nkulu wa Kosovo, a a ni xikazratu xin’wana. Nkama na a li ka muganga lowu a ku ni yimpi, a vone na swi kazrata ku yingiseta minkongomiso ya nhlengeletanu. Loko a dzrungula a li: “Ni txhave ngopfu loko Betele dzri ni kombele leswaku ni ya ka muganga wa kukazri lowu a wu ni nghozi akuva ni ya hlayisa vamakwezru lava a va li mbangwini lowo. A ni nge na xixixi, nakone a ni vona ingiki nkongomiso lowuyani a wu nge ti famba ha hombe.” Kasi ka Tim, muzrumiwa wa le Ásia, xikazratu xake a ku li ku landzrelelisisa xiyimiso xa mintizro ya siku ni siku. Loko a dzrungula a li: “Minkama yin’wana a ni titwa na ni kazralile ni tlhela ni hela ntamu.” I yini lexi nga pfunaka vakulu lava kumanaka ni swiyimu leswi fanaka?

3. He xini xikombiso lexi muyavanyisi Gidiyoni a hi siyeliki xone?

 ³ Muyavanyisi Gidiyoni i xikombiso lexikulu lexi vakulu va nga xi yetiselaka. (Hb 6:12; 11:32) Yene a a sizrelela ni ku byisa vhanu va Xikwembu Nkulukumba. (Abaṭ 2:16; 1Mk 17:6) Gidiyoni kun’we ni vakulu va yamukele xiyavelo xa ku hlayisa vhanu va Xikwembu Nkulukumba hi minkama ya ku kazrata. (Min 20:28; 2Tm 3:1) Gidiyoni a ve xikombiso lexinene xa ku dzringanisela, ku titsrongahata ni ku yingiseta. Swi djule kuva a tiyisela loko a li kazri a tizrela Yehovha. Hinkwezru hi fanela ku wu nyika lisima dzrikulu ntizro lowu vakulu va wu yentxaka swi nge na mhaka leswaku hi vakulu kumbe im-him. Nakone hi nga va seketela vavanuna lava tizraka ngopfu akuva va hlayisa bandla.—Hb 13:17.

4. Xana Gidiyoni a swi kombise hi ndlela yini leswaku a a dzringanisela ni ku titsrongahata?

⁴ Gidiyoni a a li wanuna lweyi a a dzringanisela ni ku titsrongahata. b Loko ntsrumi ya Yehovha yi byele Gidiyoni leswaku a a hlawuliwile akuva a tizrula Vaisrayele a mavokweni ya Vamidiyani, a hlamule hi ku titsrongahata a ku: ‘Mine ni lwentsrongo a ndlwini ya tatana.’ (Abaṭ 6:15) A tivone na a nga faneleki ku yamukela ntizro lowu hikusa a a tivona na a nga li mhunu wa ku yampswa.

5. I ka swiyimu swini lani swi nga ha kazrataka kuva nkulu a dzringanisela ni ku titsrongahata?

⁵ Vakulu va tikazrata ngopfu akuva minkama hinkwayu va va lava dzringaniselaka ni ku titsrongahata. (Mik 6:8; Min 20:18, 19) A va tsrhameli ku vulavula hi mabindzru lawa va viki na wone hi kola ka wuswikoti lebyi va nga na byone kumbe ku tsrhamela ku vulavula hi leswi va samiki va swi yentxa. Nakone a va titwi na va nga pfuni ntxhumu hi kola ka swihoxo swavu ni ku kala ku hetiseka kwavu. Kambe a hi minkama hinkwayu swi nabyalaka ku va ni mayanakanyela lawa. Hi xikombiso, nkulu a nga ha yamukela swiyavelo swinyingi kambe ntsrhaku swi mu kazratela kuva a swi hetisisa hinkwaswu. A nga ha soliwa hi kola ka ndlela leyi a yi lulamisiki ha yone mhaka ya kukazri kumbe a kulungeliwa ntsrhaku ka loko a hetisise xiyavelo xa kukazri. Ka swiyimu leswo hinkwaswu, vakulu va nga xi yetisela hi ndlela yini xikombiso xa Gidiyoni?

6. Xana vakulu va nga xi yetisela hi ndlela yini xikombiso xa Gidiyoni xa ku dzringanisela? (Tlhela u vona xifaniso.)

⁶ Kombela mpfunu. Mhunu lweyi a dzringaniselaka awa swi tiva leswaku ku ni mintxhumu leyi a nga tiki yi kota ku yi yentxa. Gidiyoni a kombise leswaku awa dzringanisela hi ku kombela mpfunu  wa van’wana. (Abaṭ 6:27, 35; 7:24) Swi nga va swinene kuva vakulu va yentxa hi ndlela leyi fanaka. Tony lweyi hi vulavuliki ha yene, loko a tlhamuxela a li: “Hi kola ka ndlela leyi ni kulisiwiki ha yone, a ni kotisa ku yamukela mintizro yinyingi ya ku tlula leyi a ni ta kota ku yi hetisisa. Kutani ni kunguhate leswaku a hi ta dondzra hi tsrhamela dzra ku dzringanisela ka wugandzreli byezru bya ndangu. Handle ka leswo, ni vutise nkatanga leswaku a swi vonisa kuyini. Xana a ni ya ni yampswisa a mhakeni leyi? Ni tlhele ni hlalela a vhidiyu ledzri liki Letela Van’wana, U Va Tshemba U Tlhela U Va Nyika Vutihlamuleri Hilaha Yesu A Endlaka Hakona, ka pajina dzrezru dzra jw.org. Tony a sungule ku yavelana ni vamakwezru van’wana va le bandleni swiyavelo leswi a a li na swone. Ma ve wani mabindzru? Loko a dzrungula a li: “A bandla dzri hlayisiwa hi ndlela leyinene nakone ni ni nkama wunyingi wa ku tiyisa wuxaka byanga na Yehovha.”

7. Xana vakulu va nga xi yetisela hi ndlela yini xikombiso xa Gidiyoni loko va soliwa? (Yakob 3:13)

⁷ U nga hlundzruki loko u soliwa. Ndzringo wun’wana lowu vakulu va lavisanaka na wone i ku soliwa. Ni ka mhaka leyi xikombiso xa Gidiyoni xi nga pfuna. Ku twisisa leswaku a nga hetisekanga swi pfune Gidiyoni kuva a tama a va ni ku zrula loko a soliwe hi vavanuna va le Efrayimi. (Abaṭ 8:1-3) Gidiyoni a nga hlundzrukaka. A kombise leswaku a a ni ku titsrongahata loku sukelaka a miyanakanywini hi kuva a yingiseta leswi vavanuna lavayani a va djula ku swi hlaya. Hi ku yentxa leswo, a pfunisile leswaku ku va ni ku zrula. I swinene kuva vakulu va yetisela xikombiso xa Gidiyoni loko va soliwa, hi kuva va yingiseta ha hombe ni ku tlhela va yangula hi ndlela ya ku zrula. (Dondzra Yakob 3:13.) Ku yentxa leswo swi ta pfuna leswaku ku va ni ku zrula a bandleni.

8. Xana vakulu va fanela ku yangula hi ndlela yini loko va kulungeliwa? Nyikela xikombiso.

⁸ Yisa lidzrumu hinkwadzru ka Yehovha. Loko a kulungeliwile hi leswi a huluxiki vhanu a mavokweni ya Vamidiyani, Gidiyoni a yise lidzrumu hinkwadzru ka Yehovha. (Abaṭ 8:22, 23) Xana vakulu va nga xi yetisela hi ndlela yini xikombiso xa Gidiyoni? Va nga yisa lidzrumu ka Yehovha hi kola ka hinkwaswu leswi va swi yentxaka. (1Ko 4:6, 7) Hi xikombiso, loko nkulu a kulungeliwa hi kola ka wuswikoti byake bya ku dondzrisa a nga ha tlhamuxela leswaku o kota ku swi yentxa ha hombe ntsena hi leswi a pfuniwaka hi Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba kumbe hi leswi a dondzrisiwaka hi nhlengeletanu ya Yehovha. I swinene kuva vakulu va pfa va tikambela akuva va nga kokeli yingiso kwavu. Vona leswi humeleliki makwezru wa kukazri lweyi a nga nkulu lweyi a vitaniwaka Timothy. A a ha ku bekiwa swanga nkulu nakone a a swi zrandzra ku beka wukaneli bya le livaleni. Loko a dzrungula a li: “A ni lulamisela swingheniso ni swifaniso leswi nga ni wutsrhokotsrhoko byinyingi. Hi kola ka leswo, vanyingi a va ni kulungela. A xa ku biha hi leswaku a ni kokela yingiso ku mine ku nga li ka Bibele ni ka Yehovha.” Hi ku famba ka nkama Timothy a xiye leswaku a a fanela ku txintxa ndlela leyi a a dondzrisa ha yone akuva a nga tikokeli yingiso. (Pr 27:21) Ma ve wani mabindzru? Loko a dzrungula a li: “Swoswi loko ni gama, vamakwezru va buya va ni dzrungulela ndlela leyi wukaneli lebyi ni byi bekiki byi va pfunaka ha yone ku lavisana ni swikazratu swa kukazri, ku tiyiselela ndzringo wa kukazri kumbe ndlela leyi ha yone byi va tsrhindzretelaka kusuhi na Yehovha. Swoswi ni titwa na ni nyonxile hikusa vamakwezru a va ha kulungeli mine kambe va kulungela wukaneli.”

9. Ha yini swi nga nabyalanga kuva Gidiyoni a yingiseta ni ku va ni xixixi? (Vona xifaniso lexi nga ka kapa.)

⁹ Ntsrhaku ka loko Gidiyoni a ve muyavanyisi wa tiko dzra Israyele, swi djule kuva a yingiseta ni ku va ni xixixi. Kambe leswo a swi nga nabyali. A yamukele xiyavelo lexi nga ni khombo, xa ku mbundzrumuxa Alitari ledzri a dzri tizriseliwa wugandzreli bya Bali hi papayi wake. (Abaṭ 6:25,  26) Hi ku famba ka nkama swi ze swi ku makhambi mabidzri na Yehovha a byela Gidiyoni ku pumba nhlayu ya masotxha lawa a a li na wone. (Abaṭ 7:2-7) Nakone a tlhele a yamukela xiyavelo xa ku hlasela minxaxa ya valala a xikazri ka wusiku.—Abaṭ 7:9-11.

10. I ka swiyimu swini lani swi nga nabyaliki kuva vakulu va yingeseta?

¹⁰ Minkama hinkwayu vakulu va fanela ku “lulamela ku yingiseta”. (Yk 3:17) Nkulu lweyi a yingisetaka a nga hlweli ku landzra leswi Bibele kun’we ni nhlengeletanu ya Yehovha va swi hlayaka. Hi kuva a yentxa leswo, a bekela van’wana xikombiso lexinene. Kambe ka swiyimu swin’wana a swi nabyali ku yingiseta. Hi xikombiso, minkama yin’wana vakulu va yamukela minkongomiso yinyingi, kumbe yi nga ha txintxa hi ku kahlula. Minkama yin’wana va nga ha va ni ku ganaganeka ka leswaku minkongomiso yoleyo yi ta famba ha hombe kumbe im-him. Kumbe va nga ha tiva leswaku loko va yamukela xiyavelo xa kukazri va nga ha kumana ni khombo dzra ku pfaleliwa. Xana vakulu va nga xi yetisela hi ndlela yini xikombiso xa ku yingiseta xa Gidiyoni loko va kumana ni swiyimu swa ku fana ni leswo?

11. I yini lexi xi nga pfunaka vakulu ku va lava yingisetaka?

¹¹ Yingiseta ha hombe u va u landzra minkongomiso. Yehovha a kongomise Gidiyoni mayelanu ni ndlela leyi a a ta mbundzrumuxa Alitari dzra papayi wake ha yone, lomu a a ta dzri yaka kone alitari ledzrimpshwa ni xihazri lexi a a ta xi nyikela swanga mhamba. Gidiyoni a nga zanga a vutisele Yehovha mayelanu ni minkongomiso leyi a yi yamukeliki kambe e yingiseta ntsena. Namunhla, nhlengeletanu ya Yehovha yi zrumela mapapela, switiviso ni minkongomiso leyi pfunaka vakulu ku tiva ndlela leyi va nga va hlayisaka ha yone vamakwezru hi tlhelo dzra nyama ni hi tlhelo dzra moya. Hi va zrandzra ngopfu vakulu hikusa va landzra minkongomiso leyi hi ku dumbeka nakone leswo swi pfuna bandla hinkwadzru.—Ps 119:112.

12. Xana vakulu va nga xi landzra hi ndlela yini xilayu lexi kumekaka ka Ba-Heberu 13:17 loko va yamukela nkongomiso lowumpshwa?

¹² Tiyimisele ku titwananisa ni swiyimu. Dzrimuka xileleto lexi Yehovha a xi nyikiki Gidiyoni. A a fanela ku byela man’we ya masotxha yake kuva ma muka kaya. (Abaṭ 7:8) Swi nga yentxeka Gidiyoni a yanakanye hi ndlela leyi: “Xana leswi swa vileleka? Swi ta famba ha hombe swoleswi?” Nambitanu, Gidiyoni a yingesetile. Namunhla, a vakulu va yetisela xikombiso xake hi kuva va pfumelelana ni ku txintxa loku nhlengeletanu ya Yehovha yi ku yentxaka. (Dondzra Ba-Heberu 13:17.) Hi xikombiso, hi 2014 Huvo leyi Zrangelaka yi txintxe ndlela leyi Tiyindlu ta Tinhlengeletanu ni Tiyindlu ta Wugandzreli a ti hakeleliwa ha yone akuva ti yakiwa. (2Ko 8:12-14) Malembe ntsrhaku, loko mabandla ma djula ku yaka Yindlu ya Wugandzreli kumbe mbangu wa tinhlengeletanu, a nhlengeletanu ya Yehovha a yi ma voleka mali leyi hi ku famba ka nkama a ma fanela ku yi tlhelisa. Kambe mintxhumu swoswi yi txintxile. Vamakwezru a misaveni hinkwayu va nyikela swihanano kutani a nhlengeletanu ya Yehovha yi tizrisa swihanano leswo akuva yi yaka swi nge na mhaka leswaku a mabandla ma na byone  wuswikoti bya ku hakelela miyaku yoleyo kumbe im-him. Loko makwezru wa kukazri lweyi a vitaniwaka José a tive ku txintxa loku a a nga kholwi leswaku lulamiselo ledzro dzri ta famba ha hombe. A yanakanye leswi: “Hi ndlela leyi ku nga ti za ku yakiwa Yindlu ya Wugandzreli ne yin’we, a hi swone leswi mintxhumu yi yentxisiwaka xiswone.” Kambe i yini leswi pfuniki José ku seketela nkongomiso lowu lowumpshwa? Yene a li: “A mazritu lawa ma kumekaka ka Amaproverbia 3:5, 6 ma ni dzrimuxe leswaku a ni fanela ku dumba Yehovha.” Mabindzru ya kone ma hlamalisa ngopfu swinene! Hi kota ku yaka Tiyindlu tinyingi ya Wugandzreli nakone handle ka leswo, hi tlhela hi dondzra tindlela ta ku siyanasiyana ta ku hanana, akuva nambi vamakwezru lava kalaka va nge na makotela swi kotela leswaku va va ni Yindlu ya Wugandzreli.”

13. a) He kwini ku tiyiseka loku Gidiyoni a a li na kone? b) Xana vakulu va nga mu yetisela hi ndlela yini Gidiyoni? (Tlhela u vona xifaniso.)

¹³ Vana ni xixixi u tlhela u yentxa ku zrandzra ka Yehovha. Nambi loko a lavisane ni khombo kun’we ni ku txhava, Gidiyoni a yingisete Yehovha. (Abaṭ 9:17) Ntsrhaku ka loko Yehovha a mu tiyisile, Gidiyoni a tiyiseke hi ku helela leswaku Yehohva a a ta mu pfuna ku sizrelela vhanu vake. Vakulu lava tsrhamaka a mimbangwini leyi ntizro wezru wu yilisiwaka va yetisela xikombiso xa Gidiyoni. Va kombisa xixixi nakone va zrangela ntizro wa ku hlela mintlhanganu ni ntizro wa nsimu, nambi loko ku yentxa leswo swi ta va beka ka khombo dzra kuva va pfaleliwa, va thethisiwa, va luzekeliwa hi ntizro kumbe ku lavisana ni ndzringo wun’wana ni wun’wana wa ku pfukeliwa. c Hi nkama wa nhlomulo lowukulu, swi ta djula leswaku vakulu va kombisa xixixi akuva va yamukela minkongomiso leyi va taka yi kuma nambi loko ku yentxa leswo swi vanga khombo. Minkongomiso yoleyo yi nga ha yelana ni ndlela leyi hi fanelaka ku zrezra ha yone dzrungula dzra wuyavanyisi ni ndlela leyi hi nga hulukaka ha yone ka nhlaselo wa Gog wa magog.—Ezk 38:18; Mpf 16:21.

14. I ka xiyimu muni lani swi kazratiki kuva Gidiyoni a tiyisela?

¹⁴ Akuva a tizra swanga muyavanyisi wa tiko dzra Israyele, Gidiyoni a a fanela ku va ni ntamu.  Loko Vamidiyani va tsrutsrumile a wusikwini lebyiyani, Gidiyoni a va hlongolisile a ku suka a Jezreele ku ya tlhasa a nambyeni wa Yordani, lani swi nga yentxekaka a ku tale hi swinsinyana leswi a swi ni mitwa. (Abaṭ 7:22) Xana Gidiyoni a tlhase a nambyeni wa Yordani a yima? Nikutsrongo! Nambi leswi a va kazralile, yene ni vavanuna va 300 va tsremakanye nambu va ya mahlweni va hlongolisa valala. Hi wugamu va va kumile ni ku dlaya khandzra hinkwadzru dzra masotxha ya Vamidiyani.—Abaṭ 8:4-12.

15. I ka swiyimu muni lani swi nga ha djulaka kuva nkulu a tiyisela?

¹⁵ A nkulu swi nga ha djula kuva a tiyisela akuva a kota ku hlayisa bandla ni ndangu. Hi kola ka ku taleliwa hi mintizro, a nga ha kazrala hi tlhelo dzra nyama, dzra miyanakanyu kumbe matitwela. Ka swiyimu swa ku fana ni leswi, xana vakulu va nga mu yetisela hi ndlela yini Gidiyoni?

16-17. I yini lexi pfuniki Gidiyoni akuva a tiyisela nakone he kwini ku tiyiseka loku vakulu va nga vaka na kone? (Ezaya 40:28-31) (Tlhela u vona xifaniso.)

¹⁶ Dumba leswaku Yehovha a ta ku tiyisa. Gidiyoni a dumbe leswaku Yehovha a ta mu nyika ntamu nakone Yehovha a yentxe swoswo. (Abaṭ 6:14, 34) Khambi dzrimbeni, Gidiyoni ni vavanuna vake va hlongolise tihosi tibidzri ta Vamidiyani. Nakone xiya leswaku vone a va famba hi milenge kasi a tihosi letiyani a ti famba hi makamela. (Abaṭ 8:12, 21) Hi ku pfuniwa hi Yehovha, va swi kotile ku dlaya tihosi letiyani va va va hlula yimpi. A vakulu va nga dumba Yehovha, lweyi a kalaka a nga ‘kazrali, a nga heli ntamu’. Yehovha a ta va nyika ntamu lowu va wu vilelaka.—Dondzra Ezaya 40:28-31.

¹⁷ Vona leswi humeleliki makwezru wa kukazri lweyi a vitaniwaka Matthew lweyi a tizraka ka xihubyana xa ku vulavulisana ni swipiritana. I yini lexi mu pfuniki ku tiyisela? Loko a dzrungula a li: “Ni tivonele hi yanga leswi Vafilipi 4:13 yi swi hlayaka. Minkama yinyingi loko ni titwa na ni kazralile a ni khongota ka Yehovha. A ni mu kombela leswaku a ni nyika ntamu lowu a ni wu vilela akuva ni seketela vamakwezru. Hi nkama wolowo, a ni twa moya wa Yehovha lowu a ni wu vilela akuva ni kuma ntamu.” Ku fana na Gidiyoni, vakulu va tizra hi nkhinkhi akuva va hlayisa vhanu va Yehovha nambi loko ku yentxa leswo swi nga nabyali. Kambe swi le livaleni leswaku va fanela ku tiva leswaku va ni swipimelo nakone a va nge koti ku yentxa hinkwaswu. Nakone va nga tiyiseka leswaku Yehovha a ta va yingela loko va khongota va kombela leswaku a va nyika ntamu.—Ps 116:1; Flp 2:13.

18. Hi lani hi swi voniki ha kone ka xidondzro lexi, xana vakulu va nga xi yetisela hi ndlela yini xikombiso xa Gidiyoni?

¹⁸ Hi lani hi swi voniki ha kone, vakulu va nga dondzra swinyingi ka xikombiso xa Gidiyoni. Vakulu va fanela ku dzringanisela loko va teka swiboho mayelanu ni mintizro leyi va taka yi yamukela kumbe loko va soliwa. Va fanela ku yingiseta ni ku kombisa xixixi ngopfungopfu nkama hi yaka hi tsrhindzrekela wugamu bya xiyimu lexi xa mintxhumu. Va fanela ku dumba leswaku Yehovha a ta va nyika ntamu swi nge na mhaka swikazratu leswi nga ha va humelelaka. Hi lani Bibele dzri hlayaka ha kone, hi va “nyika lisima vamakwezru va ku fana na yene”, hi swi nyika lisima hinkwaswu leswi va swi yentxaka.—Flp 2:29.