1-2. Loko u nga si na lulamela ku babatisiwa, ha yini u nga fanelanga u godola? (Vona xifaniso lexi nga ka kapa.)

 LOKO u yanakanya hi ku babatisiwa, ledzro i kungu dzrinene. Xana u titwa u lulamile akuva u babatisiwa? Loko nhlamulo a li ina, ni loko vakulu va pfumelelana na swone, tikazratele kuva u babatisiwa ka mukhandlu lowu landzrelaka. Tiyiseka leswaku loko u yentxa leswo u ta va ni wutomi byaku nyonxisa a ntizrweni wa Yehovha.

² Kambe swi li yini loko va ku byela leswaku u fanela ku yampswisa xa kukazri na u nge si na babatisiwa? Kumbe loko wene ha wuswaku u xiya leswo? Loko swi li hi ndlela leyo, u nga godoli. U nga yentxa ku txintxa akuva u babatisiwa swi nge na mhaka leswaku u ni malembe mangani.

3. I yini leswi Muetiyopiya a byeliki Filipi, nakone he xini xivutiso lexi tlakukaka ka nhlamulo leyi Filipi a yi nyikeliki? (Amintiṛo 8:36, 38)

³ Dondzra Amintiṛo 8:36, 38. Ndzruna ya mfumu wa Etiyopiya yi vutise Filipi, lweyi wa muevhangeli, yi ku: ‘Xana ku nga sivela yini ku nha ndzri babatisiwa?’ Wanuna lwiyani wa Muetiyopiya a a djula ku babatisiwa. Kambe xana a a lulamile akuva a babatisiwa?

4. Xana Muetiyopiya a swi kombise hi ndlela yini swaku a a djula ku dondzra leswi yengetelekiki?

⁴ Muetiyopiya ‘ifa a tile ku ta ta gandzrela le Yerusalema’. (Min 8:27) Leswo swi kombisa leswaku a a pfumela ka wukhongoti bya xiyuda. A a dondzre swinyingi ha Yehovha ka matsralwa ya Xiheberu. Kambe a a djula ku dondzra leswi yengetelekiki. Ku hlaya  ntiyiso, wanuna lweyi a a kazri a dondzra wuprofeta bya Ezaya loko a kumane na Filipi. (Min 8:28) Wuprofeta lebyo a byi ni mintiyiso leyi yentiki ya Bibele. Kutani wanuna wa Muetiyopiya a a nga djuli ku dondzra ntsena mintiyiso ya masungulo ya Bibele kambe a a djula ku dondzra leswi yengetelekiki.

5. Xana Muetiyopiya a swi tizrise hi ndlela yini leswi a swi dondzriki?

⁵ Wanuna lweyi wa Muetiyopiya a a li ndzruna ya lisima swinene ya Hosi ya xisati Kandake ya le Etiyopiya. Yene a a ‘bekiwe a henhla ka nhlengwe yakwe hinkwayu’. (Min 8:27) Yene a a li wanuna lweyi a a ni wutiyanguleli byinyingi. Nambitasu a tinyike nkama wa kuva a gandzrela Yehovha. A a nga djuli ntsena ku dondzra a ntiyiso kambe a a djula ku tizrisa leswi a a swi dondzra. A yentxe liyendzro dzrikulu ku suka a Etiyopiya ku ya a Yerusalema akuva a ya gandzrela Yehovha a tempeleni. Liyendzro ledzro a dzri li dzrikulu nakone a dzri teka mali yinyingi, kambe wanuna lweyi a a djula ku gandzrela Yehovha swi nge na mhaka leswi a swi vileleka.

6-7. Xana lizrandzru dzra Muetiyopiya ha Yehovha dzri ye dzri tiya hi ndlela yini?

⁶ Filipi a dondzrise Muetiyopiya mintiyiso ya lisima, ku patsra ni wa leswaku a a li mani Mesiya. (Min 8:34, 35) Wanuna lweyi a nyonxe ngopfu loko a tiva hi ta xitizrulo xa Yesu ni leswi xi tlhamuxelaka swone kwake. Kambe i yini leswi a swi yentxiki ntsrhaku ka loko a dondzre hi timhaka leto? Yene a a hloniphiwa ngopfu ka wukhongoti bya xiyuda, nakone a a ta hlawula ku tama swi va xiswoswo. Kambe a matsrhan’wini ya leswo, lizrandzru dzrake ha Yehovha dzri tame dzri kula a a va a hlawula ku yentxa ku ntxintxa lokukulu a wuton’wini akuva a babatisiwa ni ku va mulandzreli wa Yesu Kriste. Filipi a xiye leswaku Muetiyopiya a a lulamile kutani a mu babatisa.

⁷ Na wene u ta swi kota ku babatisiwa loko u landzra xikombiso xa Muetiyopiya, u ta va ni ku tiyiseka loku fanaka ni ka Muetiyopiya: ‘Xana ku nga sivela yini ku nha ndzri babatisiwa?’ A hi voneni ndlela leyi hi nga swi yentxaka ha yone leswi Muetiyopiya a swi yentxiki, ku nga ku tama hi dondzra, ku tizrisa leswi hi swi dondzriki ni ku tama hi yengesela lizrandzru dzrezru ha Yehovha.

8. Xana buku dzra Yohan 17:3 dzri ku kutxa ku yentxa yini?

⁸ Dondzra Yohan 17:3. Xana mazritu lawa ya Yesu ma ku pfune kuva u djula ku dondzra Bibele? Swi ve hi ndlela leyi fanaka ka ntalu wezru. Kambe xana mazritu lawa ma hi pfuna kuva hi tama hi dondzra? Ina. Ha ha ta tama hi dondzra ni ku ‘tiva Xikwembu Nkulukumba wa xihlayelamfuzri’. (Ekl 3:11) Hi ta tama hi dondzra ha Yehovha hi lani ku nga helikiki.  Nakone loko hi ya hi dondzra ha Yehovha, hi ta ya hi tsrhindzrekela kusuhi na yene.—Ps 73:28.

9. I yini leswi hi fanelaka ku swi yentxa ntsrhaku ka loko hi dondzre mintiyiso ya masungulo ya Bibele?

⁹ I ntiyiso leswaku loko hi sungula ku dondzra ha Yehovha, hi sungula ku dondzra mintiyiso ya masungulo ya Bibele. Mupostola Pawulo a hlaye leswaku mintiyiso leyo ya masungulo a yi li ‘masungulo ya ku sungula’. A a nga djuli ku hlaya swone leswaku mintiyiso leyo a hi ya lisima. A matsrhan’wini ya leswo, a hlaye leswaku a yi fananisiwa ni leiti ledzri yan’wiwaka hi xibebetana. (Hb 5:12; 6:1) Xileswo, a kutxe vakriste akuva va nga gameli ntsena ka mintiyiso ya masungulo, kambe va dondzra hi mintiyiso leyi yentiki ya Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba. Handle ka ku ganaganeka, wa swi zrandzra ku dondzra mintiyiso ya ku sungula ya Bibele, kambe xana u tiyimiselile ku tama u hamba nhluvuku ni ku dondzra leswi yengetelekiki ha Yehovha ni nkongometo wake?

10. Ha yini vambeni va vona na swi kazrata ku dondzra?

¹⁰ Ntalu wezru a swi hi nabyaleli ku dondzra. Swi li yini ha wene? Xana nkama lowu a wa ha ya a xikole a swi ku nabyalela ku dondzra nakone a wu swi zrandzra? Kumbexana a swi ku kazratela nakone ku ta tlhasa ni swoswi a swi ku nabyaleli? Vanyingi va titwa hi ndlela leyo. Kambe Yehovha a nga ku pfuna, yene a hetisekile, nakone i mudondzrisi wa ku yampswa lweyi a nga kone.

11. Xana Yehovha a swi kombisa hi ndlela yini swa ku i “mudondzrisi lwenkulu”?

¹¹ Yehovha ha wuswake a hlaya leswaku i “mudondzrisi lwenkulu”. (Eza 30:20, 21, TNM) Yene i mudondzrisi lweyi a lehisaka mbilu, a nga ni wunene nakone awa va twisisa vambeni. A djuletela ku vona swa swinene ka vadondzrisiwa vake. (Ps 130:3) Nakone a nga yimeli kuva hi yentxa swa ku tlula leswi hi nga swi kotaka. Dzrimuka leswaku hi yene a vumbiki vongwe byaku, ku nga nyiko ya ku hlawuleka. (Ps 139:14) Hinkwezru hi ni ku navela ka ntumbuluku ka ku djula ku dondzra mintxhumu leyimpshwa. Muvumbi wezru a djula kuva hi tama hi dondzra hi lani ku nga helikiki ni ku tlhela hi nyonxa hi ku yentxa leswo. Kutani ku tava wutlhazri kuva hi txutxela ku navela ku tiva mintiyiso leyi “yentiki” ya Bibele swoswi. (1Pe 2:2) Hlawula makungu lawa u djulaka ku ma tlhaselela, nakone dondzra Bibele u tlhela u yanakanyisisa ha dzrone siku ni siku. (Yš 1:8) Hi ku pfuniwa hi Yehovha, u ta ya u zrandzra ku dondzra ni ku va u yanakanyisisa hi leswi u swi dondzraka.

12. Ha yini swi li swa lisima ku dondzra hi wutomi ni wutizreli bya Yesu?

¹² Minkama hinkwayu tinyiki nkama wa ku yanakanyisisa hi wutomi ni wutizreli bya Yesu. Loko hi djula ku tizrela Yehovha hi ndlela leyinene i swa lisima kuva hi yetisela Yesu, ngopfungopfu ka swiyimu swa ku kazrata. (1Pe 2:21) Yesu a byele vadondzrisiwa vake leswaku a va ta kumana ni swikazratu. (Lk 14:27, 28) Nambitasu, a a tiyiseka leswaku vadondzrisiwa vake a va ta tama va dumbeka ka Yehovha, Papayi wake. (Yh 16:33) Dondzra hi wuyenti ndlela leyi wutomi bya Yesu byi viki xiswone nakone hlawula mintxhumu ya kukazri leyi u navelaka ku mu yetisela ka yone ka wutomi byaku bya siku ni siku.

13. I yini leswi hi fanelaka ku swi kombela ka Yehovha, nakone ha yini?

¹³ I ntiyiso leswaku a wutivi i bya lisima kambe a byi yanelanga. Wutivi byi tizrela kuva hi dondzra leswi yengetelekiki ha Yehovha ni ku kombisa lizrandzru ni lipfumelo kwake. (1Ko 8:1-3) Nkama lowu u yaka u dondzra ha Yehovha, mu kombele kuva a ku pfuna ku kulisa lipfumelo dzraku. (Lk 17:5) Minkama hinkwayu a ta hlamula swikhongoto leswo. Loko u ni lipfumelo dzra hakakunene, ledzri tiseketeliki ka leswi u swi dondzriki ha Yehovha, u ta swi kota ku tizrisa leswi u swi dondzraka.—Yk 2:26.

14. Xana Mupostola Petro a dzri kombise hi ndlela yini lisima dzra ku tizrisa leswi u swi dondzraka? (Tlhela u vona xifaniso.)

¹⁴ Hi ku tizrisa xikombiso xa Nowa, mupostola Petro a kombise leswaku i swa lisima ku tama hi tizrisa leswi hi swi dondzraka. Yehovha a byele Nowa leswaku a a ta tisa ndhambhi akuva a helisa hinkwavu lava yentxaka swa ku biha a masikwini yake. Ku tiva leswaku a ta tisa ndhambhi a swi nga yanelanga akuva Nowa ni ndangu wake va huluxiwa. Swa hlamalisa ku tiva leswaku Petro a tizrise xiga lexi liki “ku yakiwa ka ngalawa”. (1Pe 3:20) Leswi swi kombisa leswaku Nowa ni ndangu wake va yentxe leswi Xikwembu Nkulukumba a va byeliki swone, va yake ngalawa. (Hb 11:7) Petro a fananise leswi Nowa a swi yentxiki ni babatiso, a te: ‘Ma huluxa na n’wine swoswi, hi ku pimanisa, ndzri hlaya ku babatisiwa.’ (1Pe 3:21) Kutani hi nga fananisa ku tikazrata loku u ku yentxaka swoswi akuva u lulamela ku babatisiwa ni ku tikazrata loku Nowa ni ndangu wake va ku yentxiki ku dzringana malembe manyingi. I ku tikazrata kwini loku u fanelaka u ku yentxa akuva u babatisiwa?

15. Xana u nga swi kombisa hi ndlela yini leswaku wa tisola?

¹⁵ Wun’we wa mintxhumu lowu hi fanelaka ku wu yentxa na hi nga si na babatisiwa i ku tisola hi mbilu hinkwayu ka swidoho swezru. (Min 2:37, 38) Hi to kota ku yentxa ku txintxa loku vilelekaka loko hi tisola swi sukela mbilwini. Xana u swi kotile ku tsrhika mintxhumu leyi kalaka yi nga mu nyonxisi Yehovha, ya ku fana ni mahanyela ya ku biha, ku dzraha kumbe ku tizrisa mazritu ya nhlamba? (1Ko 6:9, 10; 2Ko 7:1; Ef 4:29) Loko u nga si na swi kota ku yi tsrhika mikhuva leyi, u nga godoli. Tama u tikazrata. Kombela mpfunu ka lweyi a ku dondzrelaka Bibele kumbe ka vakulu va bandla. Loko u li mumpshwa nakone u hanya ni vapswele vaku, kombela mpfunu ka vone akuva u tsrhika xihena xin’wana ni xin’wana lexi nga ku sivelaka kuva u babatisiwa.

16. Swi patsra yini ku va ni xiyimiso lexinene xa moya?

¹⁶ Ntxhumu wun’wana wu nga wa lisima i ku va ni xiyimiso lexinene xa moya. Leswo swi patsra ku ya mintlhanganwini ni ku hlengela ka yone. (Hb 10:24, 25) Nakone loko u sungula ku ya ku zrezreni swi yentxe nkama  ni nkama, loko u ya u hlengela ka ntizrweni lowu, lowu huluxaka wutomi bya vhanu, u ta ya u wu zrandza. (2Tm 4:5) Loko wa ha li mumpshwa lweyi a hanyaka ni vapswali, tivutisi leswi: ‘Xana vapswali vanga minkama hinkwayu va fanela ku ni dzrimuxa leswaku ni fanela ku ya mintlhanganwini ni le ntizrweni wa nsimu? Kumbe na tiyentxela hi wuswanga ni nga zanga ni dzrimuxiwa?’ Ku yentxa leswo swi kombisa leswaku u ni lipfumelo, u zrandzra Yehovha nakone wa mu tlangela hi hinkwaswu leswi a ku yentxelaka swone. Hi lani Bibele dzri hlayaka ha kone, u ta va na u kombisa mahanyela lama yamukelekaka ka Xikwembu Nkulukumba. Hi mazritu man’wana, swi fana ni loko u nyika Yehovha swihiwa. (2Pe 3:11; Hb 13:15) Hinkwaswu leswi hi nyikaka Yehovha hi mbilu hinkwayu ni hi ku swi zrandzra swi mu nyonxisa swinene. (Fananisa ni 2 Ba-le-Korinte 9:7.) Hi nyonxa ngopfu hi ku yentxela Yehovha hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka.

17-18. He wini ntxhumu wa lisima lowu taka ku pfuna kuva u babatisiwa, nakone ha yini? (Amaproverbia 3:3-6)

¹⁷ Loko u tilulamisela kuva u babatisiwa, u ta kumana ni swikazratu. Van’wana va ta ku poyila hi kola ka leswi u swi kholwaka, van’wana va ta patsra ni ku ku xanisa. (2Tm 3:12) Handle ka leswo, u nga ha godola ku lwisana ni mikhuva ya kukazri. Kumbe u hela ntamu hi leswi u yanakanyaka leswaku a u nge swi koti ku tlhaselela makungu yaku ya moya. Loko swi li tanu, i yini leswi nga ku pfunaka akuva u nga godoli? Ntxhumu wa lisima i lizrandzru dzraku ha Yehovha.

¹⁸ Ku zrandzra Yehovha i ntxhumu wa ku hlawuleka, ku nga matitwela ya ku xonga ngopfu swinene. (Dondzra Amaproverbia 3:3-6.) Nambi ku khaluta nkama wunyingi, matitwela lawa a ma txintxi. Loko nakunene u mu zrandzra Yehovha a u nge ti tsrhika ku mu tizrela nambi loko u kumana ni swikazratu. Bibele dzri khanela hi lizrandzru dzra ku dumbeka ledzri Yehovha a nga na dzrone hi malandzra yake, leswo swi hlaya leswaku Yehovha a nge ti ma tsrhika malandzra yake nakone a ta tama a ma zrandzra. (Ps 100:5) Dzrimuka leswaku u hambiwe a xifanisweni xa Xikwembu Nkulukumba. (Gn 1:26) U nga dzri kombisisa kuyini lizrandzru dzra ku dumbeka?

19. Xana u nga kombisa hi ndlela yini leswaku wa mu tlangela Yehovha hi hinkwaswu a ku yentxelaka swone? (Ba-le-Galatia 2:20)

¹⁹ Ntxhumu wa ku sungula akuva hi va ni lizrandzru dzra ku dumbeka i ku tlangela. (1Te 5:18) Siku ni siku tivutise leswi: ‘Xana Yehovha  a swi kombisa hi ndlela yini swa ku awa ni zrandzra?’ Kutani loko u khongota, tlangela Yehovha u va u hlaya hi ku kongoma ntxhumu lowu a ku yentxeliki wone. Yehovha a ku zrandzra swinene nakone ku ni mintxhumu ya kukazri leyi a ku yentxelaka hi ku kongoma. Zama ku xiya mintxhumu yoleyo hi lani mupostola Pawulo a yentxiki ha kone. (Dondzra Ba-le-Galatia 2:20.) Tivutisi: ‘Xana na swi djula ku komba Yehovha leswaku na mine na mu zrandzra?’ Lizrandzru dzraku ha Yehovha hi dzrone dzri taka ku pfuna kuva u langusana ni mindzringo ni ku tama u lwisana ni swikazratu. I lizrandzru ledzro dzri taka ku pfuna ku tama u khomelela ka xiyimiso xaku ni ku komba Yehovha siku ni siku leswaku wa mu zrandzra.

20. Xana swi patsra yini ku nyiketela wutomi byaku ka Yehovha, nakone xiboho lexo i xa lisima ku ya tlhasa kwini?

²⁰ Hi ku famba ka nkama, hi kola ka lizrandzru dzraku ha Yehovha, u ta navela ku yentxa xikhongoto xa ku hlawuleka ku yene. Ka xikhongoto lexo, u ta tinyiketela ka Yehovha. Swanga nandzra lweyi a tinyiketeliki ka Yehovha u ni dumbo dzra lisima, ku nga ku mu tizrela hi lani ku nga helikiki. Loko u tinyiketela ka Yehovha, u mu dumbisa ku mu tizrela nambi loko swiyimu swi kazrata. Ku tinyiketela i xidumbiso lexi u xi yentxaka kan’we a wuton’wini byaku. I ntiyiso leswaku lexo i xiboho xa lisima lexi u taka xi teka a wuton’wini byaku, kambe yanakanya hi leswi: Ka swiboho hinkwaswu leswi u taka swi teka a wuton’wini lexi i xa lisima ku tlula hinkwaswu. (Ps 50:14) Sathana a ta zama ku tsranisa a lizrandzru dzraku ha Yehovha. A djula leswaku u tsrhika ku dumbeka ka Yehovha. Kambe u nga pfumeleli leswaku Sathana a hlula! (Yb 27:5) Loko lizrandzru dzraku ha Yehovha dzri li dzrikulu u ta swi kota ku hetisisa swidumbiso leswi u mu yentxeliki loko u tinyiketela kwake. Nakone u ta tsrhindzrekela kusuhi ni Papayi waku, Yehovha.

21. Ha yini babatiso ku nga li wugamu kambe a li masungulo?

²¹ Ntsrhaku ka loko u tinyiketelile ka Yehovha, bulisana ni vakulu akuva u ta tlhasela gwansu ledzri landzrelaka. Kambe minkama hinkwayu dzrimuka leswaku a babatiso a hi wugamu, o va masungulo. U ta sungula wuxaka na Yehovha lebyi taka va kone hi lani ku nga helikiki. Xileswo, tikazrateli ku tiyisa wuxaka byaku na Yehovha ke he swoswi. Tibekeli makungu akuva lizrandzru dzraku dzri tama dzri kula. Ku teka magwansu lawa swi ta ku pfuna kuva u tlhasela babatiso, ku nga siku dzra ku hlawuleka ngopfu swinene. Kambe dzrimuka leswi: Lawo o va masungulo. Hi yimela leswaku lizrandzru dzraku ha Yehovha dzri tama dzri kula hi lani ku nga helikiki!