1. Xana ku nyonxa kwezru ku fambisana hi ndlela yini ni wuxaka byezru na Yehovha?

 KU NYONXA ka ntiyiso a hi ku titwa na hi nyonxile swa nkamanyana ntsena. Hi nga va ni ku nyonxa a wuton’wini byezru hinkwabyu. Hi ndlela yini? Yesu a swi tlhamuxelile na a li nhaveni ya minhlwazri, a te: “Va nyonxa lava tikazratelaka ku va ni wuxaka na Xikwembu Nkulukumba.” (Mt 5:3) Yesu a a swi tiva leswaku vhanu va vumbiwe na va ni xivileleko xa ku va ni wuxaka na Xikwembu Nkulukumba, leswi liki na va ni ku navela ka ku mu tiva ha hombe ni ku mu tizrela. Leswi Yehovha a nga Xikwembu Nkulukumba lwa nyonxiki, lava mu tizrelaka na vone va nga swi kota ku nyonxa.—1Tm 1:11.

2-3. a) Hi ku ya hi mazritu ya Yesu, i vamani lava na vone va nga kumaka ku nyonxa? b) I yini leswi hi taka swi vona ka xidondzro lexi, nakone ha yini leswo swi vileleka?

² Xana hi ngo nyonxa ntsena loko swi hi fambela ha hombe wuton’wini? Im-him. Leswi Yesu a swi hlayiki swa hlamalisa, a hlaye leswaku “lava dzrilaka”, ku nga ha va hi kuva va titwa nandzru hi kola ka swidoho swavu, kumbe ku langutana ni swiyimu swa ku kazrata, va nga swi kota ku nyonxa. A tlhele a hlaya leswi fanaka hi “lava xanisiwaka hi kola ka leswa ku lulama” ni lava zrukiwaka hi kola ka vito dzrake. (Mt 5:4, 10, 11) Kambe swi nga kotekisa kuyini ku nyonxa ka swiyimu leswi?

³ Yesu a a djula ku hi dondzrisa leswaku a ku nyonxa kwezru a ku yi hi xiyimu xa wutomi byezru, kambe hi ku tikazratela ku tsrhindzrekela ka Yehovha ni ku va ni wuxaka lebyi tiyiki na yene. (Yk 4:8) Hi nga swi yentxisa kuyini leswo? Ka xidondzro lexi, hi ta vona magwansu mazrazru lawa ma nga hi pfunaka ku va ni ku nyonxa ka ntiyiso.

4. He dzrini gwansu dzra ku sungula akuva hi kuma ku nyonxa ka ntiyiso? (Amapsalma 1:1-3)

⁴ GWANSU 1: Akuva hi va ni ku nyonxa ka ntiyiso, hi fanela ku tidisa hi tlhelo dzra moya. A swihazri ni vhanu swi vilela swakuda akuva swi hanya. Kambe ko va vhanu ntsena va vilelaka swakuda swa moya. Leswo hi leswi yentxiki Yesu a ku: “Mhunu a nga fanelanga ku hanya hi pawu ntsena, kambe a fanela ku hanya ni hi zritu dzrin’wana ni dzrin’wana ledzri humaka a non’wini wa Yehovha.” (Mt 4:4) Xileswo, a hi fanelanga ku pfumelela leswaku ku khaluta siku na hi nga kumanga ni swakuda switsrongo leswi kumekaka zritwini dzra Xikwembu Nkulukumba, ku nga Bibele. Loko a vulavula hi leswi yentxaka mhunu a nyonxa, a mupsalma a te: ‘A ni ndjombo mhunu lwa titsrhavelaka a nawini wa Yehovha, a wu yanakanya nhlikanhi ni wusiku.’—Dondzra Amapsalma 1:1-3.

5-6. a) I yini leswi hi nga swi dondzraka Bibeleni? b) Xana ku dondzra Bibele swi nga hi pfuna hi tindlela tini?

⁵ A Bibeleni, Yehovha a hi byela leswi nga hi pfunaka ku kuma ku nyonxa. Hi dondzra leswaku he wini nkongometo wa Xikwembu Nkulukumba ha hine, hi nga yentxa yini akuva hi tsrhindzrekela kwake ni kuva a hi dzrivalela loko hi dohile. Hi tlhela hi dondzra hi wumundzruku bya ku hlamalisa lebyi a hi dumbisaka byone. (Yr 29:11) Mintiyiso leyo, leyi hi yi kumaka loko hi dondzra Bibele, yi hi yentxa hi nyonxa!

⁶ Hi lani hi swi tivaka ha kone, a Bibeleni hi tlhela hi kuma swilayu swinyingi leswi nga hi pfunaka siku ni siku. Loko hi landzra swilayu leswo ha nyonxa. Loko u txhuka u kumana ni  xikazratu lexi ku hetaka ntamu, dondzra zritu dzra Xikwembu Nkulukumba u tlhela u yanakanyisisa ha dzrone. Yesu a te: ‘Va ni ndjombo lava yingelaka Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba va va va dzri bekisa.’—Lk 11:28.

7. I yini u nga swi yentxaka akuva u londzrovota ku dondzra kwaku ka Bibele?

⁷ Loko u dondzra zritu dzra Xikwembu Nkulukumba, tinyiki nkama wa ku va u gayela hi leswi u swi dondzriki. Akuva hi swi twisisa ha hombe yanakanya hi xikombiso lexi. A hi nge mhunu wa kukazri a ku swekela swakuda leswi u swi zrandzraka. Kambe leswi u vilelisiwaka hi mhaka ya kukazri kumbe hi leswi u nga ni xihantla, a matsrhan’wini ya ku da ha hombe, ho yentxa hi ku mintela. Loko u hetile, u sungula ku tisola hikuva a wu ku twanga ku nandzrika ka swakuda leswo. Hi ndlela leyi fanaka, swi nga yentxeka u same u dondzra Bibele hi ku kahlula lakakuva u nga ku twi ku nandzrika ka dzrungula dzra kone. Xileswo tikholisi hi ku dondzra kwaku ka Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba, yanakanyisisa hi mbangu wa kone, mimpfumawulo, mazritu, ni hi leswi u swi dondzraka. Ku tikazrata loko hinkwaku ku ta yengesela ku nyonxa kwaku.

8. I yini leswi “nandzra wa ku dumbeka ni ku tlhazriha” a swi hetisisaka? (Vona ntlhamunxelo wa le hansi.)

⁸ Yesu a beke “nandzra wa ku dumbeka ni ku tlhazriha” akuva a hi phamela swakuda hi nkama lowu faneliki, nakone ha tikholisa hi swakuda leswo. * (Mt 24:45) Bibele hi dzrone dzra lisima ngopfu ka hinkwaswu leswi lulamiseliwaka hi nandzra wa ku dumbeka ni ku tlhazriha. (1Te 2:13) Swakuda leswo swa moya swi hi pfuna ku tiva miyanakanyu ya Yehovha leyi nga Bibeleni. Leswo hi leswi hi yentxaka hi dondzra Xihondzro Xa Ku Zrindzra, Pfukani!, mabuku, ni hinkwaswu leswi kumekaka ka jw.org. Hi lulamisela ni mintlhanganu ya bandla, hi tlhela hi tikholisa hi Wuhaxi bya JW hweti yin’wana ni yin’wana. Ku da swakuda leswi swa moya swi ta hi pfuna ku teka gwansu dzra wubidzri dzra ku kuma ku nyonxa ka ntiyiso.

9. He dzrini gwansu dzra wubidzri akuva hi kuma ku nyonxa ka ntiyiso?

⁹ GWANSU 2: Akuva hi kuma ku nyonxa ka ntiyiso hi fanela ku hanya hi milawu ya Yehovha. A mupsalma a tsrale a ku: ‘Va ni ndjombo [va nyonxa] hinkwavu lava txhavaka Yehovha, lava fambaka tindleleni takwe.’ (Ps 128:1) Ku txhava Yehovha swi tlhamuxela ku mu hlonipha lakakuva u fambela kule ni leswi swi nga mu khunguvanyisaka. (Pr 16:6) Xileswo, hi tama hi tikazratela ku hanya hi ku landzra milawu ya Yehovha mayelanu ni leswinene ni leswi bihiki, hi lani swi kombisiwaka ha kone a Bibeleni. (2Ko 7:1) Loko hi zrandzra leswi Yehovha a swi zrandzraka, hi tlhela hi nyenya leswi a swi nyenyaka hi ta nyonxa.—Ps 37:27; 97:10; Ro 12:9.

10. Hi ku ya hi Ba-le-Roma 12:2, he byini wutiyanguleli lebyi hi nga na byone?

¹⁰ Dondzra Ba-le-Roma 12:2. A mhunu a nga ha tiva leswaku Yehovha a ni mfanelo ya ku teka swiboho mayelanu ni leswi nga swinene ni leswi bihiki, kambe a fanela ku tiyimisela ku hanya hi milawu ya Xikwembu Nkulukumba. Hi xikombiso, a mhunu a nga ha tiva milawu leyi mimfumu yi yi bekiki a switaratwini mayelanu ni ndlela leyi mimovha yi fanelaka ku famba ha yone. Kambe swi nga yentxeka a nga tiyimiselanga ku yi landzra. Xileswo a nga ha fambisa movha hi ndlela leyi ngeke yone. Hi ndlela leyi fanaka, a mahanyela  yezru hi wone ma taka kombisa leswaku ha pfumela leswaku milawu ya Yehovha i yinene ku tlula hinkwayu. (Pr 12:28) Davhida a titwe hi ndlela leyi fanaka, xileswo a hlaye leswi mayelanu na Yehovha: ‘U ta ndzri tivisa ndlela ya vutomi; a ndzralu ya ku tsrhava yi kone mahlweni kwaku, ni ku nyonxa vokweni dzraku ledzra xinene, hi la ku nga helikiki.’—Ps 16:11.

11-12. a) Loko hi kumana ni swikazratu kumbe hi hela ntamu, xana hi fanela ku tivonela ka yini? b) Xana mazritu lama kumekaka ka Ba-le-Filipi 4:8 ma nga hi pfunisa kuyini loko hi hlawula swihungatiso?

¹¹ Loko hi kumana ni xikazratu xa kukazri kumbe hi hela ntamu, hi nga ha vilela ntxhumu wa kukazri akuva wu hi pumbela ku hlatiyela. Leswo i swinene, kambe hi fanela ku tivonela akuva hi nga yentxi ntxhumu lowu nga kwatisaka Yehovha.—Ef 5:10-12, 15-17.

¹² Ka papela ledzri a tsraleliki va le Filipi, mupostola Pawulo a kutxe Vakriste akuva va lavisisa ‘leswi lulamiki, leswi basiki, leswi zrandzrekaka, ni leswi nga ni . . . ku nkhensiwa.’ (Dondzra Ba-le-Filipi 4:8.) Nambi leswi Pawulo a a nga vulavuli hi ku kongoma hi swihungatiso, leswi a swi tsraliki swi fanela ku hi pfuna nkama lowu hi hlawulaka swa ku hungata hi swone. Dzringisa ku yentxa leswi: Hinkwaku lomu mupostola Pawulo a tiki, ‘leswi’ siva hi mazritu lama liki, “Muzka,” “filme,” “novhela,” kumbe “mavhidiyu gemi.” Ku yentxa leswo swi nga ku pfuna ku vona leswaku he swini leswi yamukelekaka ni leswi kalaka swi nga yamukeleki a mahlweni ka Xikwembu Nkulukumba. Phela hi djula leswaku a wutomi byezru byi fambisana ni milawu leyi tlakukiki ya Yehovha. (Ps 119:1-3) Xileswo, loko hi ni lipfalu ledzri basiki hi ta swi kota ku teka gwansu dzra wuzrazru akuva hi kuma ku nyonxa ka ntiyiso.—Min 23:1.

13. He dzrini gwansu dzra wuzrazru ledzri nga hi pfunaka akuva hi va ni ku nyonxa ka ntiyiso? (Yohan 4:23, 24)

¹³ GWANSU 3: Tiyiseka leswaku u zrangisa wugandzreli bya Yehovha a wuton’wini byaku. Leswi Yehovha a nga Mutumbuluxi wezru, hi fanela ku gandzrela yene ntsena. (Mpf 4:11; 14:6, 7) Xileswo, hi fanela ku yentxa hinkwaswu akuva hi mu gandzrela hi ndlela leyi a yi yamukeleka, ‘hi moya ni hi xihlayelamfuzri.’ (Dondzra Yohan 4:23, 24.) Hi djula leswaku moya wa ku xwenga wa Xikwembu Nkulukumba wu kongomisa wugandzreli byezru akuva byi fambisana ni mintiyiso leyi kumekaka Zritwini dzrake. Wugandzreli byezru byi fanela ku va bya ku sungula a wuton’wini byezru nambi loko hi hanya lomu ntizro wezru wu siveleteliwaka kumbe wu yilisiwaka. Swoswi ku tlula 100 wa vamakwezru va le djele ntsena hileswi va nga Timboni ta Yehovha. * Nambitanu, va tama va nyonxa hi leswi va kotaka ku khongota, ku dondzra ni ku byela vambeni ha Xikwembu Nkulukumba wezru ni Mfumu wake! Loko hi kanetiwa, ha nyonxa hi ku tiva leswaku Yehovha a na hine nakone a ta hi hakela.—Yk 1:12; 1Pe 4:14.

14. I yini leswi yentxekeliki mumpshwa wa kukazri a Tajiquistão nakone ha yini?

¹⁴ Swikombiso swa le masikwini yezru swi swi beka livaleni leswaku magwansu lawa la mazrazru ma nga hi pfuna kuva hi va ni ku nyonxa ka ntiyiso, swi nge na mhaka leswaku hi le ka xiyimu muni. Vona leswi yentxekeliki Jovidon Bobojonov, wa 19 wa malembe, lweyi a tsrhamaka Tajiquistão, a yale ku ya wusotxhweni. Hi 4 ka Otubru, wa 2019, a pfaleliwe djele ku dzringana tihweti  ta kukazri, a va a khomiwa swanga xigevengu. Ndlela leyi a khomiwiki ha yone ya ku kala wululami, yi tivisiwe ka madzrungula, ka matiko ya ku siyanasiyana. A biwe yi nga txhayi hi masotxha lawa ma mu sindzrisiki ku yambala timpahla ta wusotxha ni ku hamba xihlambanyu xa wusotxha. Ntsrhaku ka leswo a yisiwe ka mbangu lowu ku xanisiwaka kone swib’otxhwa, ku ta tlhasa lani hosi yi mu dzrivaleliki yi va yi leleta leswaku va mu ntsrhunxa. Ka hinkwaswu leswi mu humeleliki, Jovidon a tame a dumbeka a tlhela a nyonxa. A swi kotise kuyini leswo? A nga zanga a dzrivala xivileleko xa ku va ni wuxaka na Xikwembu Nkulukumba.

15. Xana Jovidon a swi kotise kuyini ku tama a tidisa hi tlhelo dzra moya nkama lowu a a li djele?

¹⁵ Nkama lowu na a li djele, Jovidon a tame a tidisa hi tlhelo dzra moya, nambi leswi a a nga na Bibele kumbe mabuku yezru. A swi kotise kuyini leswo? Vamakwezru va mbangu lowo, a va mu heketela swakuda siku ni siku, nakone a va tsrala ndzrimana ya siku ka paxta ledzri a va peta ka dzrone. Hi ndlela leyo, a a kota ku dondzra Bibele ni ku yanakanyisisa hi leswi a a swi dondzra ka dzrone siku ni siku. Ntsrhaku ka loko a hume djele a nyikele xitsratsriyo lexi ka lava va kalaka va nga si na tlhangana ni ndzringo lowukulu wa lipfumelo dzravu, a te: “Swoswi i nkama lowunene wa  ku tizrisa ntsrhunxeko waku akuva u yengetela wutivi byaku, hi ku dondzra Bibele ni mabuku yezru.”

16. Xana Jovidon a beke miyanakanyu yake ka yini?

¹⁶ A makwezru lweyi a tikazratile akuva a hanya hi minsinya ya milawu ya Bibele. A matsrhan’wini ya ku pimisa hi ku navela ka ku biha, kumbe ku tipeta ka mahanyela ya tingana, a a tsrhamela ku pimisa ha Yehovha ni hi leswi Yehovha a swi yamukelaka. Jovidon a a hlamalisiwa hi ku xonga ka ntumbuluku wa Yehovha. Mixo wun’wana ni wun’wana a a pfuka hi ku yingela ku yimbelela ka tinyanyana, nakone a wusikwini a a hlalela ku xonga ka n’weti ni tinyeleti. A li: “A ni nyonxa ni tlhela ni tiyisiwa hi ku vona tinyiko leti ta lisima ta Yehovha.” Loko hi tlangela hinkwaswu leswi Yehovha a hi nyikaka hi tlhelo dzra moya ni hi tlhelo dzra nyama, hi kuma ku nyonxa, nakone ku nyonxa loko ku nga hi nyika ntamu akuva hi tiyisela.

17. Xana 1 Petros 1:6, 7 a nga mu pfunisa kuyini mhunu lweyi a nga ka xiyimu lexi fanaka ni xa Jovidon?

¹⁷ Jovidon a tlhele a zrangisa a wugandzreli bya Yehovha. A a swi tiva leswaku i swa lisima kuva a tama a dumbeka ka Yehovha. Yesu a te: ‘U ta khisamela Hosi Xikwembu Nkulukumba waku, u gandzrela yene ntsena.’ (Lk 4:8) A vazrangeli ni masotxha a va djula leswaku Jovidon a tsrhika ku va Mboni ya Yehovha. A matsrhan’wini ya leswo, yene a a khongota ka Yehovha wusiku ni nhlikanhi, a kombela Yehovha leswaku a mu pfuna kuva a tama a dumbeka. Ku nge na mhaka ndlela leyi a khomiwiki ha yone ya ku kala wululami, Jovidon a tame a dumbeka. I ntiyiso leswaku a biwile a tlhela a pfaleliwa, kambe swoswi a ni lipfumelo ledzri tiyiki hi leswi dzri dzringiwiki.—Dondzra 1 Petros 1:6, 7.

18. Hi nga yentxa yini akuva hi tama hi nyonxa?

¹⁸ Yehovha awa swi tiva leswi hi swi vilelaka akuva hi va ni ku nyonxa ka ntiyiso. Loko u landzrelela magwansu mazrazru lawa hi ma voniki, na wene u nga swi kota ku nyonxa nambiloko u lavisana ni swikazratu. Kutani na wene u nga ku: ‘Va tovoka [va nyonxa] vhanu lava Yehovha a nga Xikwembu Nkulukumba wavu.’—Ps 144:15.