1. Xana Yehovha a mu tizrise hi ndlela yini Petro na a nge si fa?

 MUPOSTOLA Petro a a swi tiva leswaku ku nge khale a a ta fa. Ku dzringana nkama hinkwawu lowu a wu hetisisiki ka ntizro wake hi ku dumbeka, a ve na Yesu Kriste ka ntizro wa ku zrezra, a sungule ku zrezra ka mimbangu ya ku siyanasiyana nakone a tizre swanga xizro xa huvo leyi zrangelaka. Kambe ntizro ka Petro a wu nge si hela. Hi kolomu ka lembe dzra 62 ku ya ka 64 N.Y. a huhuteliwe ku tsrala mapapela mabidzri ku nga buku dzra 1 Petro ni 2 Petro. Yene a a yimela leswaku mapapela wolawo ma kota ku pfuna vamakwezru nambi ntsrhaku ka loko yene a file.—2 Pet. 1:12-15.

2. Ha yini hi nga hlayaka leswaku mapapela ya Petro ma tsraliwe hi nkama lowunene?

² Hi nkama lowu Petro a huhuteliwiki ku tsrala mapapela lawa, vamakwezru a va kumana ni “swikazratu swa ku siyanasiyana”. (1 Pet. 1:6) Vavanuna lava a va ni makungu ya ku biha a va zama tindlela ta ku ntxhimisa bandla hi tindondzro ta madzrimi ni mahanyela lama kalaka ma nga yamukeleki a bandleni. (2 Pet. 2:1, 2, 14) Ku nge kungani a vakriste a va ta lavisana ni “wugamu bya mintxhumu hinkwayu”, leswi liki, Varoma a va ta hlasela a doropa dzra Yerusalema ni ku helisa mfumu wa Xiyuda wa nkama luwani. (1 Pet. 4:7) Handle ka ku ganaganeka, mapapela lawa mabidzri lawa Petro a ma tsraliki ma pfune vakriste ku tiva leswi a va fanela ku swi yentxa akuva va lulamela swikazratu leswi a swa ha ta ta. b

3. Ha yini hi fanela ku ma kambisisa ha hombe mapapela ya Petro?

³ I ntiyiso leswaku mapapela lawo Petro a a ma tsralela vakriste lava va hanyiki nkameni wake, kambe Yehovha a pfumelele  leswaku mapapela wolawo ma hamba xiyenge xa Bibele. Xileswo, na hine hi nga dondzra swinyingi ka mapapela lawo. (Rom. 15:4) Hi hanya a misaveni leyi bihiki ngopfu lani va kone va kalaka va nga swi djuli ku tizrela Yehovha. Xileswo, hi lavisana ni swikazratu swinyingi nakone minkama yin’wana a swi hi nabyaleli ku tizrela Yehovha. Handle ka leswo, ku nge khali hi ta lavisana ni nhlomulo lowukulu lowu tlulaka lowu Vayuda va lavisaniki na wone a nkameni lowu khalutiki. Xileswo, swidzrimuxo leswi kumekaka ka mapapela ya Petro i swa lisima kwezru. Wone ma hi pfuna ku tama hi hlunyela siku ledzrikulu dzra Yehovha, ku hlula ku txhava vhanu ni ku kombisa lizrandzru ledzrikulu hi van’wana. Swidzrimuxo leswi swi nga tlhela swi pfuna vakulu ku tiva leswaku va nga swi yentxaka akuva va bekisa swivileleko swa ntlhambi.

4. Hi ku ya hi 2 Petro 3:3, 4, i yini lexi nga ha tsranisaka lipfumelo dzrezru?

⁴ Hi hanya ni vhanu lava va kalaka va nga kholwi ka wuprofeta bya Bibele. Van’wana va hi poyila hi leswi hi nga ni malembe na hi vulavula hi ku helisiwa ka misava leyi. Van’wana va hi kaneta va hlaya leswaku a wugamu byi nge ti za byi tlhasile. (Dondzra 2 Petro 3:3, 4.) Ku yingela mazritu ya ku fana ni lawa ku nga ha va ka va vhizinyu, mutizrikulozri, mudondzri kulozri kumbe xaka swi nga ha tsranisa lipfumelo dzrezru. Petro a tlhamuxela leswi nga hi pfunaka.

5. I yini lexi taka hi pfuna kuva hi lehisa mbilu nkama lowu hi yimelaka leswaku ku tlhasa wugamu? (2 Petro 3:8, 9)

⁵ Ka van’wana swi nga ha tikomba ingiki Yehovha awa hlwela ku helisa mintxhumu ya ku biha ka misava leyi, kambe mazritu lama kumekaka ka buku dzra Petro ma hi pfuna kuva hi va ni langutelo ledzrinene. Ma hi dzrimuxa leswaku ndlela leyi Yehovha a ma wu vonaka ha yone nkama yi hambanile ni ndlela leyi Yehovha a wu vonaka ha yone. (Dondzra 2 Petro 3:8, 9.) Ka Yehovha a 1.000 wa malembe ma fana ni siku dzrin’we. Yehovha a lehisa mbilu nakone a nga djuli leswaku ku helisiwa ni mun’we. Kambe loko nkama lowu a wu bekiki wu ta tlhasa, Yehovha a ta helisa wubihi hinkwabyu. Nakone hine hi ni tovoko dzra ku tizrisa nkama wezru lowu wu hi saleliki akuva hi zrezrela vhanu a misaveni hinkwayu.

6. I yini leswi hi nga xi yentxaka akuva hi yanakanya hi siku dzra Yehovha? (2 Petro 3:11, 12)

⁶ Petro a hi kutxa kuva hi “yanakanyisisa hi siku dzra Yehovha”. (Dondzra 2 Petro 3:11, 12.) Hi nga swi yentxisa kuyini leswo? I swinene akuva hi tsrhamela ku yanakanyisisa hi matovoko lawa hi taka va na wone a misaveni leyimpshwa nakone loko hi swi kotisa hi nga yanakanyisisa hi matovoko lawo siku ni siku. Xana u ke u tiyanakanya na wu li ka mbangu wa ku xonga, wu tikholisa hi swakuda swa ku nandzriki na wu li kazri u hoyozela maxaka yaku ni vanghanu lava taka pfuxiwa? Kumbe u tiyanakanya na wu tlhamuxela ndlela leyi wuprofeta bya Bibele byi hetisekaka ha yone malembe manyingi ntsrhaku. Ku yanakanyisisa hi mintxhumu leyi swi ta ku pfuna ku tama u lavisela ni ku dumba leswaku wugamu byi le kusuhi. Ku wumundzruku byezru ni leswi hi “tiviki timhaka leti na ke he nkama” swi ta hi pfuna kuva hi nga “hambukisiwi” hi madzrimi ya misava.—2 Pet. 3:17.

7. Xana ku txhava vhanu swi nga hi khumba hi ndlela yini?

⁷ Ha swi tiva leswaku a siku dzra Yehovha kutani dzri kusuhi, xileswo hi djula ku yentxa hinkwaswu hi nga swi kotaka akuva hi zrezrela van’wana madzrungula lamanene. Kambe minkama yin’wana hi nga ha heleliwa hi xixixi. Ha yini? Hikusa hi nga ha pfumelela ku txhava ku hi nghena hi lani swi viki ha kone ka Petro. Ka wusiku lebyi Yesu a khomiwiki ha byone, Petro  a txhave ku hlaya leswaku i mudondzrisiwa wa yesu, nakone a txhave ku hlaya leswaku a a mu tiva Yesu! (Mat. 26:69-75) Kambe Petro a swi kotile ku hlula ku txhava nakone hi ku famba ka nkama hi ndlela ya ku tiyiseka a tsrale leswi: “Mi nga swi txhavi leswi va swi txhavaka, nambi ku li ku kazrateka.” (1 Pet. 3:14) Mazritu ta Petro ma hi tiyisekisa leswaku na hine hi nga swi kota ku hlula ku txhava vhanu.

8. I yini xi nga hi pfunaka ku hlula ku txhava vhanu? (1 Petro 3:15)

⁸ I yini lexi nga hi pfunaka ku hlula ku txhava vhanu? Petro a te: “A timbilwini tenu xwengisani Kriste swanga hosi.” (Dondzra 1 Petro 3:15.) Leswo swi patsra ku yanakanyisisa hi wukulu ni ntamu lowu Hosi yezru Yesu Kriste a nga na wone. Xana u khomiwa hi ku txhava loko u pimisa hi ku zrezrela van’wana madzrungula lamanene? Dzrimuka hosi yezru. Loko leswi swi ku humelela yanakanya hi Yesu na a li kazri a hi fuma na a li matilweni na a tsrantsreliwe hi tintsrumi tinyingi ngopfu swinene. Dzrimuka leswaku yene a “nyikiwi wulawuli hinkwabyu a tilweni ni lani misaveni” nakone yene ha byake a dumbise leswi: “Ni na n’wine ku ya tlhasa ku heleni ka xiyimu lexi xa misava.” (Mat. 28:18-20) Petro a hi kutxa kuva minkama hinkwayu hi “lulamela ku vulavula mayelana ni leswi hi swi kholwaka”. Xana ku ni mhunu lweyi u nyonxelaka ku mu zrezrela a ntizrweni kwaku, a xikole kumbe ka mbangu wun’wana? Ku sungula yanakanyisisa hi xiyimu lexi u nyonxelaka ku mu zrezrela na a li ka xone nakone lulamisela leswi u taka swi hlaya. Khongota u kombela xixixi ni  ku dumba leswaku Yehovha a ta ku pfuna akuva u hlula ku txhava vhanu.—Amint. 4:29.

9. Xana Petro a tsrhike ku kombisa lizrandzru ka xiyimu xa kukazri hi ndlela yini? (Tlhela u vona xifaniso.)

⁹ Petro a dondzre tindlela ta ku kombisa lizrandzru. A a li xikan’we na yesu loko Yesu a hlaye mazritu lawa: “Ni mi nyika nawu lowumpshwa, wa leswaku mi zrandzrana; ku fana ni leswi mine ni mi zrandzriki, na n’wine zrandzrananani.” (Yoh. 13:34) Nambi tanu, hi ku famba ka nkama, Petro a pfumelele ku kutxeteliwa a va a tsrhika ku da ni vamakwavu lava a va nge Vayuda. Mupostola Pawulo a hlaye leswaku ndlela leyi Petro a va khomiki ha yone a yi li ya “wukanganyisi”. (Gal. 2:11-14) Petro a xi yamukelile xilayu lexo a va a susa dondzro ya lisima. Ka mapapela yake a kombise leswaku a hi fanelanga hi gamela ntsena ka ku zrandzra vamakwezru kambe hi fanela ku kombisa leswaku ha va zrandzra.

10. I yini xi nga hi pfunaka ku kombisa “lizrandzru ledzri kalaka dzri nga na wukanganyisi?” Tlhamuxela. (1 Petro 1:22)

¹⁰ Petro a hlaye leswaku hi fanela ku zrandzra vamakwezru hi lizrandzru ledzri ngeke na wukanganyisi. (Dondzra 1 Petro 1:22.) Akuva hi va ni lizrandzru ledzro hi fanela ku yingiseta ntiyiso. Ntiyiso lowo, wu patsra wumboni bya leswaku “Xikwembu Nkulukumba a nga na xihlawuhlawu”. (Amint. 10:34, 35) Hi ta va na hi nga kombisi leswaku ha wu landzra nawu wa Yesu loko hi kombisa lizrandzru ka ntlawa wa kukazri wa vamakwezru kambe ku va ni van’wana lava hi kalaka hi nga va kombisi lizrandzru. I ntiyiso leswaku hi nga ha zrandzra ngopfu vhanu va kukazri hi lani swi viki ha kone ka Yesu ni vapostola vake. (Yoh. 13:23; 20:2) Kambe Petro a hi dzrimuxa leswaku hi fanela ku tikazratela ku “zrandzra vamakwezru hinkwavu”. Hi va zrandzra swanga swizro swa ndangu.—1 Pet. 2:17.

11. Xana swi patsra yini ku zrandzranana ngopfu swi sukela mbilwini?

¹¹ Petro a kombise leswaku i swa lisima swinene ku “zrandzrananani ngopfu swinene na swi sukela mbilwini”. A mhakeni leyi, a ku ‘zrandzrananana ngopfu’ swi tlhamuxela ku zrandzra mhunu nambi loko swi kazrata ku kombisa lizrandzru ka mhunu lweyo. HI xikombiso, a wu ta yentxa yini loko makwezru o ku khunguvanyisa? N’waninkama a ntxhumu wa ku sungula lowu nga hi telaka a miyanakanywini i ku tlhelisela wubihi hi wubihi, a matsrhan’wini ya ku kombisa lizrandzru. Kambe Petro a dondzre ka Yesu kriste leswaku ku yangula hi ndlela leyo, leswi liki ku tlhelisela wubihi hi wubihi a swi mu nyonxisi Xikwembu Nkulukumba. (Yoh. 18:10, 11) Petro a tsrale leswi: “Mi nga tlheliseli wubihi hi wubihi kumbe xizruku hi xizruku. Ku hambana ni leswo, va yentxelani leswinene van’wana.” (1 Pet. 3:9) Loko u va zrandzra ngopfu vamakwezru u ta kombisa wunene ka hinkwavu ni ku tikazratela ku va twisisa nambi loko va ku khunguvanyisa.

12. a) Ku zrandzra van’wana ngopfu swi hi pfuna ku yentxa yini? b) Hi ku ya hi vhidiyu ledzri liki Ku Hlayisa Nyiko Ya Ku Hlawuleka Ya Wumun’we? i yini leswi u nga tikazratelaka ku swi yentxa?

¹² Ka papela dzrake, Petro a tizrise zritu ledzri liki “zrandzrananani ngopfu swinene”. Muxaka lowu wa lizrandzru a wo hi pfuna kuva hi dzrivalelana muxaka wa kukazri wa swihoxo ntsena kambe lizrandzru ledzri “dzri funeketa swidoho swinyingi”. (1 Pet. 4:8) Swi nga yentxeka Petro a dzrimuke leswi a swi dondzriki malembe ntsrhaku ka Yesu mayelanu ni ku dzrivalela. Hi nkama luwani, Petro a a yanakanya leswaku a ta va na a kombisi wunene byikulu loko a dzrivalela makwavu “ka 7”. Kambe Yesu a dondzra Petro kun’we ni lavan’wana leswaku va fanela ku dzrivalela “ka 77”, leswi liki minkama hinkwayu. (Mat. 18:21, 22) U nga godoli loko swi ku kazratela ku landzra xilayu lexi.  Hinkwezru swi pfa swi hi kazratela ku dzrivalela. A xa lisima ngopfu i kuva u yentxa xa kukazri akuva u dzrivalela makwenu ni ku yentxa ku zrula na yene. c

13. I yini lexi nga ha yentxaka leswaku vakulu va pfumala nkama wa ku kutxa vamakwezru?

¹³ Handle ka ku ganaganeka, Petro a nga ma dzrivalanga mazritu lawa Yesu a ma hlayiki ntsrhaku ka loko a pfuxiwile loko a ku: “Byisa swihambana swanga.” (Yoh. 21:16) Loko u li nkulu wa bandla u swi tiva ha hombe leswaku mazritu lawa ma tizra ni kwaku. I ntiyiso leswaku swi nga ha kazrata kuva nkulu wa bandla a kuma nkama wa ku zron’wekela xiyavelo xake xa lisima. A vakulu va fanela kuva ku sungula va bekisa mindangu yavu hi tlhelo dzra nyama, dzra matitwela ni hi tlhelo dzra moya. Hi tlhelo dzrin’wana, va fanela kuva swikombiso swinene a ku zrezreni loko va lulamisela swiyenge swaku swa mintlhanganu, tinhlengeletanu ni makongresu. Nakone van’wana va bulisana ni Swihubyana swa ku Tizrisana ni Swipiritana kumbe Xihubyana xa ku Yaka. Handle ka ku ganaganeka, vakulu va tsrhama na va khomekile.

14. I yini lexi nga pfunaka vakulu kuva va byisa ntlhambi? (1 Petro 5:1-4)

¹⁴ Petro a byele vakulu a ku: “Byisani ntlhambi wa Xikwembu Nkulukumba.” (Dondzra 1 Petro 5:1-4.) Loko u li nkulu wa bandla, ha swi tiva leswaku wa va zrandzra vamakwezru nakone u djula ku va bekisa kambe minkama yin’wana u nga ha khomeka ngopfu kumbe u titwa na wu kazralile lakakuva u vona na u nge ti swi kota ku hetisisa xiyavelo xaku. Loko swi li hi ndlela leyo, i yini u nga swi yentxaka? Byela Yehovha ndlela leyi u titwaka ha yone. Petro a tsrale leswi: “Loko mhunu wa kukazri a tizrela, a a tiseketeli ka ntamu lowu Xikwembu Nkulukumba a wu nyikelaka.” (1 Pet. 4:11) Swi nga yentxeka vamakwezru va langusana ni swikazratu swa ku a swi nge kotiki kuva swi lulamisiwa hi ku helela na ha ha hanya ka xiyimu lexi xa misava, kambe dzrimuka leswaku a “mubyisi lwenkulu”, Yesu Kriste, a nga va pfuna ngopfu ku tlula wene n’wine. Leswo a nga swi yentxa ka misava leyi hi hanyaka ka yone namunhla ni le misaveni leyimpshwa. Lexi Yehovha a xi djulaka ngopfu ka vakulu i kuva va zrandzra vamakwezru ntsena, va va byisa ni kuva va va “xikombiso ka ntlhambi”.

15. Xana nkulu wa kukazri a wu byisa hi ndlela yini ntlhambi? (Tlhela u vona xifaniso.)

 ¹⁵ Makwezru William, lweyi a nga ni malembe na a tizra swanga nkulu wa bandla a dzri tiva ha hombe lisima dzra ku byisa vamakwezru. Loko ku sungule ntungu wa COVID-19, yene kun’we ni vakulu van’wana va yentxe xa kukazri akuva va bulisana ni vamakwezru va ntlawa wavu. Loko a tlhamuxela xivangelo xa kuva va yentxe leswo a li: “Vamakwezru vanyingi a va li wuswavu makaya nakone a swi ta va nabyalela kuva va sungula ku va ni mayanakanyela lama hoxekiki. Loko makwezru wa kukazri a kumana ni xiyimu xa ku kazrata, makwezru William a mu yingiseta ha hombe akuva a kota ku twisisa ndlela leyi makwezru a titwaka ha yone ni leswaku a titwisa kuyini. Ntsrhaku, a djula mabuku ya kukazri kumbe mavhidiyu lama nga ka pajina dzrezru lawa ma nga kotaka ku ku kutxa makwezru lweyo. A li: “Swoswi i swi lisima ku byisa vamakwezru ku tlula dzrini na dzrini. Hi tikazrata ngopfu akuva hi pfuna vhanu lava kalaka va nga mu tivi Yehovha. Kutani hi fanela ku tlhela hi tikazrata ngopfu akuva hi pfuna vamakwezru akuva va tama va va ntiyisweni.”

16. Xana hi nga ti tizrisa i ndlela yini tidondzro leti hi ti kumaka ka mapapela ya Petro?

¹⁶ Ku ta tlhasela lani hi vone tindondzro ta lisima leti hi nga ti susaka ka mapapela mabidzri ya Petro. Swi nga yentxeka u vone xiyenge xa kukazri lexi u fanelaka ku yampswisa ka xone. Hi xikombiso, xana u nga swi nyonxela ku yanakanyisisa hi lani ku yengetelekiki mayelanu ni ndlela leyi wutomi byi taka va ha yone a nkameni lowu taka? Xana u nga tibekela kungu dzra ku nyikela wumboni a xikole, a ntizrweni kumbe a mbangwini wun’wana? Xana ku ni tindlela tin’wana leti ha tone u nga kombisaka lizrandzru ledzrikulu hi vamakwezru? N’wine vakulu va bandla, xana mi tiyimiselile kuva mi byisa ntlhambi wa Xikwembu Nkulukumba hi timbilu tenu hinkwatu? Swi nga yentxeka u xiya leswaku ku ni lomu u fanelaka kuva u yampswisa kambe u nga swi pfumeleli kuva leswo swi ku heta ntamu, hikusa “hosi yi ni timpswalu” nakone yi ta ku pfuna akuva u yentxa ku txintxa loko vilelekaka. (1 Pet. 2:3) Petro a hi tiyisekisa leswi: “Xikwembu Nkulukumba . . . A ta mi tiyisa, a ta mi pfuna kuva mi tama mi dumbeka, a tlhela a mi beka ka masungulo lama tiyiki.”—1 Pet. 5:10.

17. Xana ma ta va wani mabindzru loko hi tiyisela ni ku pfumelela leswaku Yehovha a hi dondzrisa?

¹⁷ A ku sunguleni Petro a a yanakanya leswaku a nga faneleki kuva kusuhi na Yesu. (Lk. 5:8) Kambe hi mpfunu wa lizrandzru lowu Yehovha na Yesu va mu nyikiki Petro a tiyiselile ni ku tama a va mulandzreli wa Kriste. A mabindzru hi leswaku Yesu a pfumeleli leswaku Petro a nghena “a Mfun’wini lowu nga helikiki wa Hosi yezru tlhelo muhuluxi Yesu Kriste”. (2 Pet. 1:11) Ledzri ku ve hakelo dzrikulu swinene. Loko ku fana na Petro na wene u tiyisela ni ku pfumela ku dondzrisiwa ha Yehovha, na wene u ta yamukela hakelo dzra wutomi lebyi nga helikiki, hi ndlela leyo u ta tlhaselela kungu dzra lipfumelo dzraku ku nga ku huluxiwa.—1 Pet. 1:9.