•    “Inkaanda ya China ibiha kuti ciinu cilimo kuhiisite ahulu kuti mane uko kuhiisa kwa butaatu he mpiho zibazwiiswa.”—The Guardian, 7 September 2022.

•    “Mwi nkalulo zimwi za Afrika ciinu cilimo mwiibe ca bufaifi hakwiiza he ndaba yee nanga.”—UN News, 26 August 2022.

•   “Inkaanda ziingi za mwa Europe zikopene ni zisupo zitondeza kuti kakube ni inanga, ili inanga liakalezwa kuba nji ikaando ahulu mu zilimo zilikana 500 zicizibahiti.”—BBC News, 23 August 2022.

 Incaziba bawamba kuti inanga kalizwiile-habusu kapa mane ni kuhitiliza haliyendela hanu. Kana kwiina insepo ya kuti ziintu kazibe hande kubusu? IBibele Iwambanzi?

 IBibele ibapolofiti za mazuba a mwi nako yeetu:

 Inanga liletisanga kutayela kwa zilyo. Uko kutayela kwa zilyo, manyando ni ifu, zoonse izi zizuzilikiza bupolofita bwa mwi Bibele.—Kuzikula 6:6, 8.

 IBibele itondeza ibaka lya butokwa inanga ha likweete kuweleka ahulu. Iwamba kuti:

 Kutalusa kuti bantu kabawooli “kuetelela milyaato [yaabo] ,” kapa kuliyendisa abo beene. Inkatulo zaabo zisashiyeme ziletisanga inanga ni kutayela kwa menzi.

•    Buungi bwa beena sayansi bawamba kutu zicitantu za bantu nji ziletise kucinca kwa mazimo ewulu, ni kuweleka kwe nanga mu cisi coonse.

•    Kusaka ahulu ziintu ni milawo iseena hande ziletise kuti zisamu zitemiwe ahulu, kusilafaza luhuho ni menzi, ni kusalitusisa hande maluwo, celyo ibaka tuwoola kushinyehelwa zibaka za butokwa mutuwoola kuwaana menzi.

 Nihakuba bulyo, iBibele, iha insepo.

 IBibele isepisa kuti iLeza kaa manise kutayela kwa menzi. Bule?

1.  1. ILeza “kaa shinye bashinya cisi.” (Kuzikula 11:18) Kaa manise kutayela kwa menzi—bubilala, bantu basaka ahulu ziintu bakweete kushinya ziintu mu cisi.—2 Timoteya 3:1, 2.

2.  2. “Inkaanda ihiisa, izumite kayisanduke cibaka ca menzi cee mpe.” (Isaya 35:1, 6, 7) ILeza kaa manise ziintu zoonse zibaletwa inanga ni kusandula yiinu ipulaneti kuba iparadaisi yitileletwe hande.

3.  3. “Ubabalela cisi, uciha kuti cibe ni zicelo ziingi mi ucinunisa ahulu.” (Lisamu 65:9) Cee mbuyoti zee Leza, cisi ka ciizule zilyo ziingi ni menzi ajolola ku bantu boonse.