Impi ya masole ba Russia ibataangi kutaseza Ukraine kali 24 February , 2022, kuletisa bukaabo bukaando ku bantu babatiyili inkaanda yaabo. a

 “Kubeena mabbompu ni kutunya kwa mililo. Kubali kutiiza luli katwiizi feela mutuwoola kutaluseza. Hatulemuha feela kuti kubeena zitima zibali kukuuza bantu, citwahinda muhato wa kuzwa mukaanda yeetu. Zumwi ni zumwi weetu abali kuswanela kubiika ziintu za mu buhalo bwaakwe mumukotana umwiina. Tubali kuwoola kuhinda bulyo madokumenti eetu, misamu, meenzi, ni tulyozana. Tubasiyi ziintu zoonse mi citwayeenda ku citeshini ca zitima nihakuba kuti mabbompu abali kusizwiilile-habusu.”—Kuwamba ba Nataliia, bakwa Kharkiv, ba munkaanda ya Ukraine.

 “Kena tubali kuzumina kuti kakube ni nkoondo, heesi hatubona bulyo kuti cikulwiiwa. Ni bazuwi mulumo mwi nkalulo zimwi za muleneñi, mawindo abali kunyanganya. Cinahinda bulyo muhato wa kukuula, ni bahindi bulyo ziintu zilikeene za butokwa ahulu. Nibazwi he nzubo yaangu ka 8:00 ya kakusasani ni kwiicila citima cibali kuya kwa Lviv kuzwaho cinecila ibbasi ibali kuya kwa Poland.”—Kuwamba ba Nadija, bakwa Kharkiv, ba munkaanda ya Ukraine.

Mwe yiinu indaba

•  Ziintunzi zibaletisi kuti bantu bakuule mukaanda yaabo?

•  Babalehi njokuhi ku bawoola kuwaana insepo?

•  Kana iBibele iwoola kutusa babalehi suunu?

 Ziintunzi zibaletisi kuti bantu bakuule mukaanda yaabo?

 Bukaabo bwa babalehi bamwa Ukraine bubaletiswa kutasezwa kwi mpi ya masole ba Russia. Nihakuba bulyo, iBibele iwamba, mabaka amwi abaletisi ubu bukaabo buama babalehi:

•   Mibuso ya bantu ikaangitwe kuha bantu ziswanela. Babusi hañata balitusisanga ziho zaabo kulyatilila bamwi—Muwambi 4:1; 8:9.

•   Satani Diabulusi, “mubusi wee cinu cisi,” wiina inkukuwezo imbilala hewulu lya bantu kuti mane iBibele iwamba zicilila kuamana naaye: “Inkaanda yoonse yiina mu mayanza a muntu mubilala.”—Johani 14:30; 1 Johani 5:19.

•   Kuekeza ku bukaabo bucibabakopani naabo bantu ca zilimo ziingi hanu tuhala mwi nako ibapolofitwa mwi Bibele: “Mumazuba amamanisilizo inako inkaabo kazibe kwateni.” (2 Timoteya 3:1) Buniti feela, aa mazuba atondezwe ca ziintu zikweete kupangahala zikola sina inkoondo, inkezahalo zisalindilwe, kutayela kwa zilyo, matuku—ziletisa kuti bantu bakuule mu zibaka zaabo.—Luka 21:10, 11.

 Babalehi njokuhi ku bawoola kuwaana insepo?

 IBibele itondeza kuti mubumbi weetu, Jehova, b ILeza wiina ilato ni kuzuwila babalehi butuku ni bantu babakuuli muzibaka zaabo. (Kuyelezwa 10:18) Ca kulitusisa mubuso waakwe, usepisa kuti kaa manise bukaabo bubakopana naabo babalehi, uwo muuso usumpwa Mubuso wee Leza, weete uyole mibuso yoonse ya bantu. (Danyele 2:44; Matewu 6:10) Jehova kaa litusise uwu Mubuso kuzwiisa Satani Diabulusi. (Baroma 16:20) Uwu mubuso kawu buse cisi coonse, kawu manise miseto yenkaanda. Bantu boonse mucisi kaba woondinsane kuba luhasi lumwiina. Kakwiina muntu yeete naatiile inzubo yaakwe hape, IBibele isepisa buti: “Kabekale, zumwi ni zumwi mwikoonde lye samu lyaakwe lye veine ni mwikoonde lye samu lyaakwe lye feiga, mi kakwiina yeete abatiize, Kakuti Jehova wee mpi njiyeena yowamba bulyo.”—Mika 4:4.

 Mubuso bulyo wee Leza weete ni umanise bukaabo boonse bubakopana naabo babalehi suunu. Jehova kaa litusise Mubuso waakwe kumanisa bukaabo buletisa kuti bantu babe babalehi. Mulolisise mitala icilila:

•   Inkoondo. “[Jehova] kaa manise inkoondo mucisi coonse.” (Lisamu 46:9) Kuti mubone iLeza mweete naa maniseze ku sazuminzana, mubale indaba yahe webbusaiti itakuti: “Inkoozo Mucisi—Kayiize Bule?”

•   Mifilifili ni kulyatilila bamwi. “Ku mifilifili ni kulyatilila bamwi [Jehova] kaa balamulele kuzili.” (Lisamu 72:14) Kututusa kuzuwisisa bantu mweete ni bawoolele kusiila mikwa yaabo mibi icibababi naayo cenako-ndee, mubale indaba zahe webbusaiti hatondezwe kuti: “Kumanisa Mukwa wa Citoyo.”

•   Bubotana. “[Jehova] kaa lamulele mubotana yosaka intuso kwaali.” (Lisamu 72:12) Kuti mubone iLeza mweete naa manisize bubotana, mubale indaba yahe webbusaiti itakuti: “Kana Indaba ya Kulikanelela mu Ndaba za Cifumu Iwooleka?”

•   Kutayela kwa zilyo. “Kakube ni zilyo ziingi mucisi.” (Lisamu 72:16) Kuti tubone iLeza mweete naa manisize inzala, mubale indaba yahe webbusaiti itakuti: “Cisi Museena Inzala?”

 Kana iBibele iwoola kutusa babalehi suunu?

 Eeni. IBibele iha babalehi insepo yokubusu, cenako iswana iwoola ku batusa kukolela miikalilo ibakopana naayo mwe yiinu inako.

 Cikuka ca mwi Bibele: “Kaanzi mubilezwa ni cimwi, kono mu ziintu zoonse mwiizibise iLeza inkupo zeenu cee ntapelo ni cee nkupo hamwiina bulyo ni buitumelo; mi inkoozo yee Leza izamba inkutwisiso yoonse kayisileleze inkulo zeenu ni ziho zeenu za kunahana ca Kreste Jesu.”—Bafilipi 4:6, 7.

 Intaluso: Mukumbile iLeza kuti amituse kulizuwa hande mumunahano hamwiina ni mwi nkulo ibe kuti kamukopane ni mwiikalilo wiina bule. Mubone indaba yahe webbusaiti itakuti “Bafilipi 4:6, 7—‘Kaanzi Mubilezwa ni Cimwi.’”