Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO 5

“Tisafunika Kubvera Mulungu Ninga Ntongi”

“Tisafunika Kubvera Mulungu Ninga Ntongi”

Apostolo apangiza n’khaliro wakuti ndi citsandzo kuna Akristu onsene andimomwene lero

Mphangwa zakubuluswa m’bukhu ya Mabasa 5:12–6:7

1-3. (a) Thangwi yanji apostolo aendeswa ku Thando Ikulu Yakutongera Miseru, pontho pyenepi pisaphatanizanji? (b) Thangwi yanji tisafuna kakamwe kudziwa pidacita apostolo?

 ANYAKUTONGA mu Thando Yakutongera Miseru aipirwa kakamwe! Apostolo a Yezu akhatongwa mu thando ineyi. Thangwi yanji akhatongwa? Nyantsembe wankulu Zuze Kaifa wakuti akhalimbo ntsogoleri wa mu Thando ineyi alonga na iwo mwaukali kuti: “Ife takupangani pakweca kuti nee musafunika kupitiriza kupfundzisa mu dzina ya munthu unoyu.” Ntsogoleri unoyu akhali wakuipirwa kakamwe kwakuti nee akhafuna kulonga dzina ya Yezu. Kaifa apitiriza kulonga: “Imwe mwadzadza Yerusalemu na pipfundziso pyanu, pontho musafuna kuti ife tikhale na mulando wa ciropa thangwi yakufa kwa munthu unoyu.” (Mabasa 5:28) Cikhafuna iwo ndi cibodzi basi: Iwo akhafuna kuti apostolo asiye kumwaza mphangwa, peno athabuke thangwi ya basa ineyi!

2 Mphapo apostolo mbadatawira tani? Basa yawo yakumwaza mphangwa apaswa na Yezu, wakuti apaswambo mphambvu zenezi na Mulungu. (Mat. 28:18-20) Kodi apostolo mbadagopa anthu mbapitiriza kukhala akumatama? Peno mbadapangiza cipapo mbapitiriza kumwaza mphangwa? Natenepa mbvundzo ndi uyu: Iwo mbadabvera Mulungu peno anthu? Mwakukhonda gopa, mpostolo Pedhru alonga mu dzina ya apostolo onsene. Mafalace akhali akubveka mwadidi na acipapo.

3 Ninga Akristu andimomwene, tisafuna kakamwe kudziwa pinthu pidacita apostolo pa Thando Yakutongera Miseru, thangwi ife tapaswambo basa yakumwaza mphangwa. Mu ndzidzi unacita ife basa ineyi idapaswa ife na Mulungu, panango tinatcingwa. (Mat. 10:22) Anyakutcinga anakwanisa kuyesera kutikhondesa kumwaza mphangwa. Pyenepi pingacitika tinacitanji? Tinaphedzeka kakamwe tingapfundza pinthu pidacita apostolo na pinthu pidaacitisa kuenda katongwa mu Thando Yakutongera Miseru. a

“Anju wa Yahova Afungula Misuwo” (Mabasa 5:12-21a)

4, 5. Thangwi yanji Kaifa na Asadhuki ‘mitima yawo yadzala na bibvu’?

4 Kumbukani kuti pidapangwa iwo pakutoma toera asiye kumwaza mphangwa, Pedhru na Juwau atawira: “Ife nee tinasiya kulonga pinthu pidaona ife na pidabva ife.” (Mabasa 4:20) Pidamala iwo kuthimbana na mayesero akutoma pa Thando Yakutongera Miseru, Pedhru na Juwau pabodzi na apostolo anango apitiriza kumwaza mphangwa mu templo. Apostolo acita pirengo pizinji, ninga cirengo cakuwangisa anyakuduwala na kubulusa madimonyo. Iwo acita pyenepi pa “Khonde ya Salomoni,” khonde ineyi ikhali na khundu ikulu idaphimbirwa yakuti ikhagumanika kukhundu inango ya templo, pontho Ayuda azinji akhagumanyikana kazinji kene pa mbuto ineyi. Pinthu pisapangiza kuti ngakhale n’thundzi wa Pedhru ukhawangisambo anthu. Anthu azinji adawangiswa mautenda awo atawira mphangwa zadidi. Na thangwi ineyi, “anyakukhulupira akhapitiriza kuthimizirika kakamwe, amuna na akazi ene akhulupira Mbuya mbakhala anyakupfundza.”—Mabasa 5:12-15.

5 Kaifa na Asadhuki akuti akhali a mu nsoka wa uphemberi ubodzi ene, ‘mitima yawo yadzala na bibvu’ mbaphemba toera apostolo aikhwe nkaidi. (Mabasa 5:17, 18) Thangwi yanji Asadhuki akhali akuipirwa kakamwe? Apostolo akhapfundzisa kuti Yezu akhadalamuswa muli akufa, mbwenye Asadhuki nee akakhulupira pya kulamuswa muli akufa. Apostolo akhalonga kuti toera munthu apulumuswe akhafunika basi ene kukhulupira Yezu; mbwenye Asadhuki akhagopa kutcunyuswa na Aroma, thangwi Aroma akhatcunyusa anthu akhatawira Yezu ninga Ntsogoleri wawo. (Juw. 11:48) Ndi pyenepi pidacitisa Asadhuki kukhondesa basa yakumwaza mphangwa ikhacita apostolo!

6. Mbani anacitisa kuti atumiki a Yahova atcingwe kakamwe lero, pontho thangwi yanji nee tisafunika kudzumatirwa na pyenepi?

6 Lero, anthu akuti asaphedzera kakamwe toera atumiki a Yahova atcingwe ndi atsogoleri a mauphemberi. Kazinji kene, iwo asayesera kuphatisira atongi a dziko, matsamba a mphangwa, matelevizau toera kukhondesa basa yathu yakumwaza mphangwa. Kodi tisafunika kudzumatirwa na pyenepi? Nkhabe. Thangwi mphangwa zinamwaza ife zisaphedza anthu kubvesesa kuti pinthu pinapfundzisa atsogoleri a mauphemberi ndi pyauthambi. Anthu angatawira undimomwene wa m’Bhibhlya, iwo asasiya pinthu pinakhulupira iwo na macitiro awo akuti nee asabverana na pinalonga Bhibhlya. (Juw. 8:32) Mphapo tisafunika kudzudzumika tingaona kuti atsogoleri a mauphemberi asakhala na bibvu kakamwe peno ntcanje mu ndzidzi unamwaza ife mphangwa zadidi?

7, 8. Citsogolero cidapereka anju cakhuya tani apostolo, pontho tisafunika kucitika mbvundzo upi?

7 Mu ndzidzi ukhali apostolo nkaidi mbakadikhira kutongwa, panango iwo akhabvundzisana unango na ndzace khala mbadaphiwa na anyamalwa awo. (Mat. 24:9) Mbwenye namasiku, nkaidi mwacitika cinthu cakudzumatirisa kakamwe, “anju wa Yahova afungula misuwo ya kaidi.” b (Mabasa 5:19) Anju unoyu aapasa citsogolero ici: ‘Ndokoni mu templo, pontho pitirizani kulonga.’ (Mabasa 5:20) Mafala anewa acitisa apostolo kuona kuti pikhacita iwo pikhali pyadidi. Mafala a anju aawangisa toera kupitiriza kukhala akuwanga mu cikhulupiro mwakukhonda tsalakana pikhafuna kucitika. Na cikhulupiro cakuwanga, pontho na cipapo, apostolo “mangwana mwace namacibese kakamwe iwo apita mu templo mbatoma kupfundzisa.”—Mabasa 5:21.

8 M’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kubvundzika: ‘Kodi ndinakhala na cikhulupiro na cipapo toera ndipitirize kumwaza mphangwa m’makhaliro akunentsa ninga anewa?’ Ife tinapitiriza ‘kupereka umboni wakukwana thangwi ya Umambo wa Mulungu’ thangwi tisadziwa kuti ineyi ndi basa yakufunika kakamwe yakuti isaphedzerwa na aanju.—Mabasa 28:23; Apok. 14:6, 7.

“Pakutoma Tisafunika Kubvera Mulungu Ninga Ntongi, Tayu Anthu” (Mabasa 5:21b-33)

Natenepa, iwo aabweresa mbaalimirisa patsogolo pa Thando Ikulu Yakutongera Miseru.”—Mabasa 5:27

9-11. Apostolo alonganji pidapangwa iwo mu Thando Ikulu Yakutongera Miseru toera asiye kumwaza mphangwa, pontho ndi munjira ipi ceneci ndi citsandzo kuna Akristu andimomwene?

9 Kaifa na anyakutonga anango a mu Thando Ikulu Yakutongera Miseru akhali dzololo toera kuthabusa apostolo. Mwakukhonda kudziwa pidacitika nkaidi, thando yatuma anyakuonera toera kuenda kakwata anyankaidi. Nyerezerani kudzumatirwa kudakhala na anyakuonera pidaona iwo kuti anyankaidi nee akhalipo, maseze kaidi “ikhadafungwa mwadidi, pontho anyakuonera akhali dzololo mʼmisuwo.” (Mabasa 5:23) Ntsogoleri wa mu templo adzindikira kuti apostolo abwerera pontho mu templo mbamwaza mphangwa thangwi ya Yezu Kristu, maseze ineyi ikhali thangwi ibodzi ene idaacitisa toera kuikhwa nkaidi! Natenepa ntsogoleri wa templo na anyakuonera aenda mwakucimbiza kaaphata toera aende nawo pontho ku Thando Ikulu Yakutongera Miseru.

10 Ninga pidalongwa pa khundu yakutoma ya nsolo uno, atsogoleri aukali a mauphemberi apanga apostolo kuti iwo akhafunika kusiya kumwaza mphangwa. Mphapo apostolo atawira tani? Toera kutawirira onsene, Pedhru atawira mwacipapo: “Pakutoma tisafunika kubvera Mulungu ninga ntongi, tayu anthu.” (Mabasa 5:29) Apostolo apangiza citsandzo cadidi kuna Akristu onsene andimomwene. Maseze Mulungu atipanga toera tibvere mautongi a anthu, mbwenye iwo nee ali na ufulu wakutikhondesa toera kusiya kucita cifuno ca Mulungu. Natenepa mu ntsiku zathu, “mautongi” angakhondesa basa yathu yakumwaza mphangwa, ife nee tinasiya kucita basa idatipasa Mulungu yakumwaza mphangwa zadidi. (Aroma 13:1) Mbwenye tinasaka njira zinango toera tipitirize kupereka umboni wakukwana thangwi ya Umambo wa Mulungu ncibisobiso.

11 Atongi aipirwa kakamwe na apostolo thangwi yakutawira kwawo mwacipapo. Natenepa pyenepi pyacitisa kuti atongi anewa afune ‘kupha’ apostolo. (Mabasa 5:33) Maseze apostolo anewa akhadziwa kuti mbadaphiwa, mbwenye Yahova aaphedza munjira yakudzumatirisa kakamwe!

“Imwe Munacimwana Kuafudza” (Mabasa 5:34-42)

12, 13. (a) Ndi uphungu upi udapereka Gamaliyeli kuna andzace, pontho iwo acitanji? (b) Yahova asaphedza tani atumiki ace lero, pontho tinakhala na cinyindiro cipi tingatamba “nyatwa thangwi yakukhala anthu akulungama”?

12 Gamaliyeli, wakuti akhali “mpfundzisi wa Mwambo, pontho akhalemedzwa na anthu onsene” atoma kulonga. c Ntongi unoyu akhalemedzwa kakamwe na andzace, iye akhalimbo na cidzo; na thangwi ineyi “aphemba toera apostolo abuluswe kunja mu ndzidzi ungasi basi.” (Mabasa 5:34) Gamaliyeli pidalonga iye thangwi ya misoka inango idafudzika pidafa atsogoleri awo, iye apanga Thando Yakutongera Miseru toera ibvere ntsisi, pontho itsalakane mwadidi apostolo, akuti Ntsogoleri wawo Yezu akhadamala kwene kufa. Gamaliyeli alonga mafala awa: “Lekani kunentsa amuna anewa, mbwenye asiyeni pyawo. Khala pinanyerezera iwo peno basa inaphata iwo ndi ya anthu, inadzafudzika; mbwenye khala ndi basa ya Mulungu, imwe munacimwana kuafudza, thangwi mungacita pyenepi pinadzakhala ninga mukumenyana na Mulungu.” (Mabasa 5:38, 39) Anyakutonga abvera pidapangwa iwo na Gamaliyeli. Ngakhale tenepo, iwo acitisa kuti apostolo akwapulwe, pontho aapanga toera “akhonde kulonga pontho pya dzina ya Yezu.”—Mabasa 5:40.

13 Lero ninga mu ndzidzi wa apostolo, Yahova anakwanisa kuphatisira anthu a cidzo ninga Gamaliyeli toera kuphedza mbumba Yace. (Mis. 21:1) Yahova anakwanisa kuphatisira nzimu wace wakucena toera kucitisa atongi, anyakutonga miseru peno anyakukhazikisa mitemo toera kucita pinthu mwakubverana na cifuno cace. (Nee. 2:4-8) Mbwenye khala iye atawirisa kuti tione “nyatwa thangwi yakukhala anthu akulungama” tinakwanisa kukhala na cinyindiro ca pinthu piwiri. (1 Ped. 3:14) Cakutoma, Mulungu anakwanisa kutipasa mphambvu toera kupirira. (1 Akor. 10:13) Caciwiri, apingizi ‘cipo anakwanisa kufudza’ basa ya Mulungu.—Iza. 54:17.

14, 15. (a) Kodi apostolo acitanji pidamala iwo kukwapulwa, pontho thangwi yanji? (b) Longani citsandzo cinapangiza kuti mbumba ya Yahova isapirira tani ingatcingwa.

14 Kodi kukwapulwa kudacitwa apostolo kwaacitisa kufewa manungo peno kuluza phinga yawo? Nee pang’ono pene! Iwo “abuluka mwakutsandzaya pa Thando Ikulu Yakutongera Miseru.” (Mabasa 5:41) “Mwakutsandzaya”? Thangwi yanji? Iwo nee atsandzaya thangwi yakubva kupha kudabva iwo thangwi ya kukwapulwa. Iwo atsandzaya thangwi akhadziwa kuti akhatcingwa thangwi yakupitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova na kutowezera Citsandzo ca Yezu.—Mat. 5:11, 12.

15 Ninga pidacitika na abale athu a mu ndzidzi wa apostolo, ife tisapirirambo mwakutsandzaya tingathabuswa thangwi ya mphangwa zadidi. (1 Ped. 4:12-14) Mwandimomwene, ife nee tisakomerwa na kutsalakanwa mwakuipa, kutcingwa peno kuikhwa nkaidi. Mbwenye tisakhala akutsandzaya kakamwe tingapitiriza kukhala akukhulupirika. Mwacitsandzo, onani pidacitikira Henryk Dornik, wakuti athabuka kakamwe mu ndzidzi ukhatcingwa iye na mautongi. Iye alonga kuti m’mwezi wa Agosto wa 1944, mautongi acita cisankhulo cakutumiza iye na m’bale wace kuenda ku mazunde. Anyakutcinga alonga: “Nkhabe kwanisika kucinja manyerezero awo. Iwo ali dzololo toera kuphiwa thangwi ya cikhulupiro cawo.” M’bale Dornik alonga: “Ine nee ndikhafuna kuphiwa, mbwenye kuthabuka mwacipapo thangwi yakukhulupirika kwanga kuna Yahova kusanditsandzayisa.”—Tiya. 1:2-4.

Ninga pikhacita apostolo, ife tisamwaza mphangwa “nyumba na nyumba”

16. Kodi apostolo apangiza tani kuti akhali dzololo toera kupereka umboni wakukwana, pontho tinatowezera tani citsandzo cawo cakumwaza mphangwa?

16 Apostolo nee adembuka toera kutoma basa yawo yakumwaza mphangwa. Mwakukhonda kugopa, iwo apitiriza “ntsiku zonsene mu templo, pontho nyumba na nyumba” basa yawo yakumwaza “mphangwa zadidi thangwi ya Kristu Yezu.” d (Mabasa 5:42) Amwazi mphangwa anewa akhali dzololo toera kupereka umboni wakukwana. Onani kuti iwo akhamwaza mphangwa nyumba na nyumba ninga pidaapanga Yezu Kristu. (Mat. 10:7, 11-14) Mwakukhonda penula, ndi pyenepi pidaacitisa kudzadza Yerusalemu na pipfundziso pyawo. Lero, Mboni za Yahova zisadziwika ninga anthu akuti asatowezera njira yakumwaza mphangwa ya apostolo. Tingamwaza mphangwa nyumba zonsene ncisa cathu, tisapangiza pakweca kuti tisafuna kupereka umboni wakukwana, mbatipasa onsene mwai wakubva mphangwa zadidi. Kodi Yahova asapasa nkhombo basa yathu yakumwaza mphangwa nyumba na nyumba? Inde asapasa nkhombo! Anthu azinji asatawira mphangwa za Umambo mu ntsiku zino zakumalisa, pontho azinji abva mphangwa zenezi zadidi pidamwazirwa iwo mphangwa panyumba pawo.

Amuna Akuthema Toera Kutsalakana ‘Basa Yakufunika’ (Mabasa 6:1-6)

17-19. Ndi nkandzo upi wakuti mbudagawa mpingo, pontho ndi citsogolero cipi cidapereka apostolo toera kumalisa nkandzo unoyu?

17 Mpingo upswa udakhazikiswa ukhathimbana na nkandzo udatomeswa mu mpingo. Ndi nkandzo upi unoyu? Anyakupfundza azinji akuti akhabatizwa nee akhali a mu Yerusalemu, pontho mbadzati kubwerera kunyumba iwo akhafuna kupfundza pinthu pizinji. Anyakupfundza akuti akakhala mu Yerusalemu akhali dzololo toera kuaphedza na pyakudya peno pinthu pinango. (Mabasa 2:44-46; 4:34-37) Mu ndzidzi unoyu waoneka nkandzo. ‘Pa ntsiku ikhatambiriswa anthu’ cakudya, azice akuti akhalonga Cigerego “nee akhapaswa cakudya.” (Mabasa 6:1) Mbwenye pyenepi nee pikhacitika kuna azice akuti akhalonga Cihebheri. Pisaoneka kuti nkandzo unoyu waoneka thangwi ya tsankhulo. Nkandzo ung’ono ninga unoyu unakwanisa kucitisa mpingo kukhala wakugawika.

18 Apostolo akuti akhatumikira ninga mathubo akutonga mu mpingo unoyu wakuti ukhathambaruka, adzindikira kuti nee pikhali pyandzeru “kusiya basa yakupfundzisa mafala a Mulungu toera kugawiza cakudya.” (Mabasa 6:2) Toera kumalisa nkandzo unoyu, iwo aphemba anyakupfundza toera asankhule amuna anomwe “akudzala na nzimu wakucena na udziwisi” akuti apostolo mbadaakhazikisa “toera kutsalakana basa ineyi yakufunika.” (Mabasa 6:3) Pakhafunika amuna akuthema thangwi basa ineyi nee ikhaphataniza basi ene kupereka cakudya, mbwenye ikhaphatanizambo kuphatisira mwadidi kobiri, kugula pinthu na kulemba malipoti akundendemera. Amuna onsene adasankhulwa madzina awo akhali Acigerego, panango pyenepi mbapidaphedza toera azice anewa aanyindire kakamwe. Apostolo pidamala iwo kucita phembero toera kudinga abale anewa, akhazikisa amuna anewa anomwe toera kutsalakana “basa ineyi yakufunika.” e

19 Kodi kusankhulwa kwa amuna anewa anomwe toera kugawiza cakudya pikhabveka kuti iwo nee mbadafunikabve kumwaza mphangwa zadidi? Mwandimomwene nkhabe! M’bodzi mwa amuna anewa adasankhulwa akhali Estevau, wakuti mbadapereka umboni mwacipapo. (Mabasa 6:8-10) Filipi akhali m’bodzi mwa amuna anomwe, pontho iye asacemerwambo “mʼmwazi mphangwa.” (Mabasa 21:8) Natenepa, pyenepi pisapangiza kuti amuna anewa anomwe akhamwaza mphangwa za Umambo mwaphinga.

20. Mbumba ya Mulungu lero, isatowezera tani citsandzo ca apostolo?

20 Mbumba ya Yahova lero isatowezera citsandzo ca apostolo. Amuna akuthema toera kuphata mabasa akusiyana-siyana mu mpingo asafunika kupangiza udziwisi wa Mulungu mbapangiza kuti nzimu wakucena ukuphata basa muna iwo. Mwakubverana na citsogolero ca Mathubo Akutonga, amuna akuti ali na makhaliro adidi mwakubverana na Bhibhlya asakhazikiswa toera kutumikira ninga akulu a mpingo peno atumiki akutumikira m’mipingo. f (1 Tim. 3:1-9, 12, 13) Amuna anewa akuti ali na makhaliro adidi ninga pinalongwa m’Bhibhlya asakhazikiswa na nzimu wakucena. Amuna anewa aphinga asatsalakana mabasa mazinji kakamwe akufunika. Mwacitsandzo, akulu a mpingo anakwanisa kupereka ciphedzo kuna Akristu akugwesera akuti asafuna kakamwe ciphedzo. (Tiya. 1:27) Akulu a mpingo anango asaphedzera kakamwe mabasa akumanga Nyumba za Umambo, asakhunganya misonkhano ya gawo, peno kutumikira mu Komiti Inapita Ncibverano na Nyumba za Ungumi. Atumiki akutumikira asaphedzera mpingo munjira zizinji kakamwe, mbwenye akulu a mpingo ndiwo ali na basa yakucedzera abale na kupfundzisa mpingo. Amuna anewa onsene akuthema asafunika kukhala akulinganira m’mabasa anacita iwo mu mpingo na mabasa anapaswa iwo na gulu toera akwanise kucita basa idapaswa iwo na Mulungu yakumwaza mphangwa zadidi za Umambo.—1 Akor. 9:16.

“Mafala A Mulungu Akhapitiriza Kumwazika” (Mabasa 6:7)

21, 22. Ninji pinapangiza kuti Yahova akhapasa nkhombo mpingo upswa udakhazikiswa?

21 Na ciphedzo ca Yahova, mpingo upswa udakhazikiswa wapirira mitcingo yakunja kwa mpingo, pontho wakwanisa kucalira nkandzo udatomeswa mu mpingo wakuti mbudacitisa mpingo kukhala wakugawana. Natenepa Yahova apasa nkhombo mpingo unoyu, thangwi Bhibhlya isalonga: “Mafala a Mulungu akhapitiriza kumwazika, anyakupfundza akhapitiriza kuthimizirika kakamwe mu Yerusalemu; pontho anyantsembe azinji kakamwe atoma kukhulupira.” (Mabasa 6:7) Ceneci ndi cibodzi mwa pitsandzo pinaleri ife m’bukhu ya Mabasa pinapangiza kuti Yahova apasa tani nkhombo mpingo. (Mabasa 9:31; 12:24; 16:5; 19:20; 28:31) Kodi lero nee tisakhala akutsandzaya tingabva kuti basa yakumwaza mphangwa za Umambo iri kuthambaruka m’makhundu anango a dziko yapantsi?

22 Mu ndzidzi wa apostolo, atsogoleri a mauphemberi akuuma ntima akhacita pyonsene toera kupitiriza kutcinga anyakupfundza a Kristu. Mitcingo mikulu kakamwe ikhali cifupi toera kutoma. Mwakukhonda dembuka, Estevau adzatcingwa kakamwe. Ndi pyenepi pinafuna ife kupfundza mu nsolo unatowera.

a Onani bokosi yakuti “ Thando Ikulu Yakutongera Miseru Yaciyuda.”

b Ineyi ndi mbuto yakutoma inalonga pya anju nkati mwa mbuto 20 zinagumanika m’bukhu ya Mabasa. Aanju pa Mabasa 1:10 asacemerwambo ‘amuna adabvala nguwo zakucena.’

d Onani bokosi yakuti “ Kumwaza Mphangwa ‘Nyumba na Nyumba.’”

e Amuna anewa panango akhali na makhaliro akuthema toera kutumikira ninga akulu a mpingo, thangwi kucita “basa ineyi yakufunika” pikhaphemba kukhala akukola mwauzimu. Mbwenye Bhibhlya nkhabe pangiza pakweca kuti ndi mu ndzidzi upi udatoma kusankhulwa anthu toera kutumikira ninga akulu a mpingo peno ninga ayang’aniri a mu mpingo Wacikristu.

f Mu ndzidzi wa apostolo, amuna akuthema akhatawiriswa toera kukhazikisa akulu a mpingo. (Mabasa 14:23; 1 Tim. 5:22; Tito 1:5) Lero, Mathubo Akutonga asakhazikisa ayang’aniri a cisa, pontho ayang’aniri a cisa anewa ali na basa ya kukhazikisambo akulu a mpingo na atumiki akutumikira.