1, 2. Ndi kucinja kupi kudacitika na revista ya Zion’s Watch Tower mu caka 1895, pontho abale acitanji?

MU NDZIDZI wakuti Nyakupfundza Bhibhlya John A. Bohnet atambira revista ya Zion’s Watch Tower ya Thongwe ya 1895, iye akomerwa na pikhaona iye. Revista ineyi ikhali na tsamba ipswa yakutoma, cithundzithundzi ca nyumba yakuyetimira ya cirindo yakuti ikhali m’madzi a mabimbi, cedza cace cikhaoneka ninga dzuwa ikupita m’makole. Cidziwiso ca maonekero mapswa a revista ineyi ikhali na nsolo wakuti “Nguwo Yathu Ipswa.”

² Mwakudzumatirwa, M’bale Bohnet atumiza tsamba kuna M’bale Russell. Iye alemba, “Ndi kwakutsandzayisa kakamwe kuona revista ineyi. Ndi yakubalika kakamwe.” Nyakupfundza Bhibhlya unango wakukhulupirika, John H. Brown, alemba thangwi ya tsamba yakutoma: “Ndi yakudzumisa kakamwe. Cirindo ceneci ndi cakuwanga kakamwe kwakuti cisamenywa na mabimbi na condzi.” Tsamba ineyi yakutoma ikhali kucinja kwakutoma kudaona abale athu mu caka ceneci, mbwenye nee kukhali kwakumalisa. Mu nthanda ya Bingu iwo aona kucinja kunango kukulu. Mwakudzumisa, ikhali pontho na madzi a mabimbi.

3, 4. Ndi nyatwa ipi idalongwa mu revista ya Ncenjezi ya 15 ya Bingu ya 1895, na ndi kucinja kupi kukulu kudadziwiswa?

³ Nsolo udabuluswa mu revista ya Ncenjezi ya 15 ya Bingu ya 1895, wafokotoza cinentso cibodzi: Mabimbi a nyatwa akhapingiza ntendere wa nsoka wa Anyakupfundza Bhibhlya. Abale akhaketesana kuti mbani akhafunika kukhala ntsogoleri m’mpingo wa pacisa. Toera kuphedza abale kuti akhafunika kucinja nzimu wakuketesana, nsolo walandanisa gulu na bote. Buluka penepo, nsolo wapangiza pakweca kuti ale akhatsogolera nee akhunganya bote peno gulu toera kuthimbana na condzi. Ninji pikhafunika kucitwa?

⁴ Nsolo wafokotoza kuti nkadamu waluso wakutsogolera bote asaonesesa khala m’bote muli na pinthu pyakuti pinaphedza kukhonda lirima, pontho anyakuphedzera asakhala dzololo toera kuponya nangula pangaoneka condzi. Mu njira ibodzi ene, ale akhatsogolera gulu akhafunika kuonesesa khala onsene m’mipingo ndi akukhunganyika toera kuthimbana na makhaliro ninga condzi. Toera kukwanirisa pyenepi, nsolo wadziwisa  kucinja kwakufunika kakamwe. Walonga kuti mwakucimbiza “m’mbuto zonsene akulu a mpingo asasankhulwa” toera ‘kuonera nkumbi.’—Mach. 20:28.

5. (a) Thangwi yanji masasanyiro akutoma a akulu a mpingo apangiza khala a ndzidzi wakuthema?(b) Tinadzadinga mibvundzo ipi?

⁵ Masasanyiro anewa akutoma a akulu a mpingo akhapangiza kukhala a ndzidzi wakuthema toera kukhazikisa mpingo wakuwanga. Aphedza abale athu toera kuthimbana na mabimbi a Nkhondo Yakutoma ya Dziko Yonsene. Makhumi a pyaka pyakutowerera, masasanyiro akuthimizirika a gulu aphedza mbumba ya Mulungu toera kukhala yakukhunganyika toera kutumikira Yahova. Ndi profesiya ipi ya Bhibhlya idalonga pya kuthambaruka kweneku? Ndi macinjo api a gulu adaona imwe? Mwaphindula tani na macinjo anewa?

6, 7. (a) Izaiya 60:17 isabvekanji? (b) Kodi mafala akuti “ayang’aniri” na “anyakupasa mabasa,” asabvekanji?

⁶ Ninga pidadinga ife mu Nsolo 9, Izaiya alongeratu kuti Yahova mbadapasa nkhombo mbumba yace toera injipe. (Iza. 60:22) Natenepa, Yahova apikira toera kucita pizinji. Mu profesiya ibodzi ene, iye alonga: “M’mbuto mwa nkuwa, ndinadzabweresa ndalama. M’mbuto mwa utale, ndinadzabweresa parata. M’mbuto mwa matabwa, ndinadzabweresa nkuwa, pontho m’mbuto mwa miyala ndinadzabweresa utale. Ndinadzaikha ntendere kuti ukhale ninga ayang’aniri anu, na ulungami kuti ukhale ninga anyakupasa mabasa.” (Iza. 60:17, NM) Profesiya ineyi isabvekanji? Isatiphedza tani lero?

⁷ Profesiya ya Izaiya isalonga kuti cinthu cibodzi na cibodzi cisapitirwa m’mbuto na cinango. Mbwenye onani kuti kupitirwa m’mbuto ndi macinjo, tayu kucinja cakuipa na cadidi, mbwenye kucinja cadidi na cadidi kakamwe. Kucinja nkuwa na ndalama ndi kuthambaruka, sawasawa na pinthu pinango pidalongwa pa lemba. Natenepa, na mafala anewa, Yahova alongeratu kuti makhaliro a mbumba yace mbadathambaruka mwapang’ono pang’ono. Ndi kuthambaruka kupi kudalonga profesiya ineyi? Mu kulonga “ayang’aniri” na “anyakupasa mabasa,” Yahova akhapangiza kuti mwapang’ono pang’ono kuthambaruka mbukudaoneka mu njira ikhatsalakanwa mbumba yace na kukhunganywa.

8. (a) Mbani anacitisa kuthambaruka kunalongwa mu profesiya ya Izaiya? (b) Tisaphindula tani na kuthambaruka kweneku? (Onanimbo bokosi “ Mwakucepeseka Atawira Kusandikwa.”)

⁸ Mbani anacitisa kuthambaruka kweneku kwa gulu? Yahova alonga: “Ndinadzabweresa ndalama, . . . Ndinadzabweresa parata, . . . Ndinadzaikha ntendere.” Mwandimomwene, kuthambaruka m’mpingo kusacitwa na Yahova tayu na mphambvu za anthu. Ngakhale mu ndzidzi udakhazikiswa Yezu ninga Mambo, Yahova akhacitisa kuthambaruka kweneku kubulukira mwa Mwanace. Tisaphindula tani na macinjo anewa? Lemba ibodzi ene isalonga kuti kuthambaruka kweneku kunadzabweresa “ntendere” na “ulungami.” Tingatawira citsogolero ca Mulungu mbaticita macinjo, ntendere unakhala pakati pathu, pontho ufuni  wa ulungami unatikulumiza toera kutumikira Yahova, wakuti mpostolo Paulu amulonga ninga “Mulungu wa ntendere.”—Afil. 4:9.

9. Ndi ipi phata yakukhonda kucita nthonga na kuphatana m’mpingo, na thangwi yanji?

⁹ Mu kulonga Yahova, Paulu alemba pontho: “Mulungu si Mulungu wa nthonga, ndi Mulungu wa ntendere.” (1 Akor. 14:33) Onani kuti Paulu nee asiyanisa nthonga na kukhonda kucita nthonga, mbwenye asiyanisa nthonga na ntendere. Thangwi yanji? Dingani ipi: Kukhonda kucita nthonga nkhabe bveka kuti ndzidzi onsene panaoneka ntendere. Mwacitsandzo, nsoka wa anyankhondo usakwanisa kufamba pabodzi mbakhonda kucita nthonga, mbwenye kufamba kwawo ndi toera kamenya nkhondo, tayu ntendere. Natenepa, ninga Akristu, tisafunika kukumbuka ntsonga yakufunika: Nsoka onsene wakukhonda kucita nthonga mbusowa ntendere ninga phata yace, mwakucimbiza peno mwakudembuka unadzafudzika. Mwakusiyana, ntendere wa Mulungu nkhabe kucitisa nthonga. Natenepa, tikupereka takhuta thangwi gulu yathu isatsogolerwa na kuceneswa na “Mulungu anapasa anthu ntendere”! (Arom. 15:33) Mulungu wakupasa ntendere acita phata yakuphindulisa yakukhonda kucita nthonga na kuphatana kwandimomwene kunakomerwa na ife m’mipingo yathu pa dziko yonsene.—Sal. 29:11.

10. (a) Ndi kuthambaruka kupi kudacitika mu gulu yathu mu pyaka pyakutoma? (Onani bokosi “ Njira Yakuyang’anira Yathambaruka Tani.”) (b) Tinadzadinga mibvundzo ipi?

¹⁰ Bokosi yakuti “ Njira Yakuyang’anira Yathambaruka Tani” isapereka maonero akuphindulisa na macinjo adacitwa mu njira yakulinganira mu pyaka pyakutoma. Mbwenye, ndi macinjo api ‘a nkuwa na ndalama’ adacitisa Yahova kubulukira mwa Mambo wathu mu ndzidzi wathu? Macinjo anewa akuyang’anira mpingo awangisa tani ntendere na kuphatana kwa mipingo pa dziko yonsene? Macinjo anewa akuphedzani tani toera kutumikira “Mulungu wantendere”?

11. (a) Kupfundza Malemba kwatsogolera ku macinjo api a basa yakuyang’anira? (b) Ninji pidatonga abale a mathubo akutonga toera kucita?

¹¹ Kutomera caka 1964 mpaka 1971, mathubo akutonga ayang’anira basa ikulu yakupfundza Bhibhlya yakuti yadinga nkhani zizinji, ibodzi ikhali yakuti mpingo Wacikristu wa pyaka dzana yakutoma wakhazikiswa tani. * Ninga phata ya gulu, pfundziro ineyi yapangiza kuti kuyang’anira mipingo mu pyaka dzana yakutoma kukhacitwa na nsoka wa akulu a mpingo mbuto mwa nkulu wa mpingo m’bodzi, peno muyang’aniri. (Lerini Afilipi 1:1; 1 Timoti 4:14.) Ntsonga ineyi mudabveka iyo mwadidi, mathubo akutonga aona kuti Mambo wawo, Yezu, akhaatsogolera mu kuthambaruka kwa phata ya gulu ya Mbumba ya Mulungu, pontho abale a nsoka wa mathubo akutonga atonga toera kubvera citsogolero ca Mambo. Mwakucimbiza acita macinjo toera kutowezera maonero a Bhibhlya analonga pya kusankhula akulu a mpingo. Ndi macinjo api anango adacitwa mu pyaka  1970?

12. (a) Ndi macinjo api adacitwa mu nsoka wa mathubo akutonga? (b) Fokotozani kuti nsoka wa Mathubo Akutonga wapambwa tani cincino. (Onani bokosi “ Mathubo Akutonga Asatsalakana Tani Pifuno pya Umambo,” tsamba 130.)

¹² Kucinja kwakutoma kukhali kwa mathubo akutonga. Mpaka ndzidzi unoyu, nsoka unoyu wa abale akudzodzwa ukhali na piwalo pinomwe pya nsoka wa ayang’aniri a Associação Torre de Vigia de Bíblias e Tratados da Pennsylvania. Mbwenye, mu caka 1971, piwalo pya mathubo akutonga athimizirika pa 7 mpaka 11, pontho nee akhadzindikirwabve ninga nsoka wa ayang’aniri. Piwalo pya mathubo akutonga akhapiona okhene sawasawa mbatoma kupitisirana pa caka ninga muimiriri wa nsoka mwakubverana na ndandanda wa alufabhetu.

13. (a) Ndi masasanyiro api adacitwa mu pyaka 1932 mpaka 1972? (b) Ninji pidacita Mathubo Akutonga mu caka 1972?

¹³ Kucinja kunango kwakhuya mipingo yonsene. Mu njira ipi? Kutomera caka 1932 mpaka 1972, basa yakuyang’anira mpingo ikhacitwa na m’bale m’bodzi basi. Mpaka mu caka 1936, m’bale unoyu wakusankhulwa akhacemerwa nyakuyang’anira basa. Natenepa, dzina ineyi yacinjwa mbikhala ntumiki wa nsoka, buluka penepo, ntumiki wa mpingo, pakumalisa muyang’aniri wa mpingo. Abale anewa akusankhulwa akhatsalakana mwaphinga ungumi wauzimu wa nkumbi. Kazinji kene muyang’aniri wa mpingo akhacita pisankhulo pya mpingo mwakukhonda kubvundza atumiki anango m’mpingo. Mbwenye, mu caka 1972, Mathubo Akutonga acita masasanyiro toera kucinja. Kucinja kweneku kukhaphatanizanji?

14. (a) Ndi masasanyiro api mapswa adacitwa pa ntsiku 1 ya Malandalupya ya 1972? (b) M’bveranisi wa nsoka wa akulu a mpingo asaphatisira tani uphungu unagumanika pa Afilipi 2:3?

¹⁴ M’mbuto mwa m’bale m’bodzi toera kutumikira ninga muyang’aniri  wa mpingo, m’mpingo ubodzi na ubodzi, abale anango akuthema mwakubverana na Malemba mbadasankhulwa toera kutumikira ninga Akulu a mpingo Acikristu. Pabodzi pene mbadakhala nsoka wa akulu a mpingo akuti mbadayang’anira mpingo wa pacisa. Masasanyiro mapswa anewa apitiriza mpaka ntsiku 1 ya Malandalupya ya 1972. Lero m’bveranisi wa nsoka wa akulu a mpingo nee asaoneka ekhene ninga wakufunika kakamwe mbwenye “wang’onong’ono kakamwe.” (Luka 9:48) Ndi nkhombo kakamwe kukhala na abale anewa akucepeseka mu ubale wathu wa pa dziko yonsene!—Afil. 2:3.

15. (a) Masasanyiro akuti mipingo ikhale na nsoka wa akulu a mpingo asabweresa nkhombo zanji? (b) Ninji pinapangiza kuti Mambo wathu asacita pinthu mwanyapantsi?

¹⁵ Masasanyiro akutsalakana mabasa pakati pa piwalo pya nsoka wa akulu a mpingo asapangiza kukhala kuthambaruka kukulu. Dingani nkhombo izi zitatu: Yakutoma na yakufunika, masasanyiro anewa asaphedza akulu a mpingo onsene, mwakukhonda tsalakana mabasa awo m’mpingo toera kudziwa kuti Yezu ndi Nsolo wa mpingo. (Aef. 5:23) Yaciwiri, Misangani 11:14 isalonga: ‘Pakukhala na aphungu azinji anthu asapulumuswa.’ Akulu a mpingo angadinga pabodzi pene nkhani zinakhuya makhaliro auzimu a mpingo mbapasa ntengo maonero a m’bodzi na m’bodzi, iwo asaphedzana toera kucita pisankhulo pibodzi pyene mwakubverana na midida ya Bhibhlya. (Mis. 27:17) Yahova asapasa nkhombo pisankhulo pyenepi, pontho pyenepi pisaacitisa toera kupembera. Yacitatu, kukhala na abale azinji akuthema  toera kutumikira ninga akulu a mpingo, gulu isakwanisa kutsalakana kufunika kwa ayang’aniri na kukumbiza mipingo. (Iza. 60:3-5) Nyerezerani basi, mipingo pa dziko yonsene yathimizirika kutomera 27.000 mu caka 1971 mpaka yakupiringana 113.000 mu caka 2013! Mwanyapantsi, Mambo wathu asapereka akumbizi kwa atowereri ace pa ndzidzi wakuthema.—Mik. 5:5.

16. (a) Ndi basa ipi iri na akulu a mpingo? (b) Anyakupfundza Bhibhlya aona tani phembo ya Yezu ‘yakukumbiza mabira’?

¹⁶ Mu ntsiku za Anyakupfundza Bhibhlya, akulu a mpingo akhadziwa kuti ali na basa toera kuphedza anyakukhulupira andzawo kuti apitirize ninga atumiki a Mulungu. (Lerini Agalata 6:10.) Mu caka 1908, nsolo ubodzi mu Ncenjezi walonga pya phembo ya Yezu: “Kumbiza mabira anga.” (Jwau 21:15-17) Nsolo unoyu wapanga akulu a mpingo: “Mphyakufunika kakamwe kuti basa ya Mbuya inalonga pya nkumbi isafunika kuikhwa pa mbuto yakutoma m’mitima yathu, kwakuti tisafunika kuilemedza kakamwe ninga mwai wa kudyesa na kutsalakana atowereri a Mbuya.” Mu caka 1925, revista ya Ncenjezi yagomezera pontho kufunika kwa kutumikira ninga akumbizi mu kukumbusa akulu a mpingo: “Gereja ndi ya Mulungu, . . . iye anadzapasa mabasa onsene kwa iwo ninga mwai wakutumikira abale awo.”

17. Ayang’aniri asaphedzwa tani toera kukhala akumbizi akuthema?

¹⁷ Gulu ya Yahova yaphedza tani akulu a mpingo kucinja maluso awo kubulukira ‘utale na parata’? Mu kupereka cipfundziso. Mu caka, 1959, kwacitwa Xikola ya Utumiki wa Umambo yakutoma kwa ayang’aniri. Pfundziro ibodzi ikhali na nsolo wakuti “Pangizani Citsalakano kwa Munthu Paekha.” Abale anewa akhawangiswa toera “kucita ndandanda yakucedzera amwazi mphangwa m’manyumba mwawo.” Khundu ineyi yapangiza njira zizinji zakuti akumbizi mbadacitisa kucedzera kweneku kukhale  kwakuwangisa. Mu caka 1966, kwatoma Xikola ya Utumiki wa Umambo ipswa. Yadinga nsolo wakuti “Kufunika kwa Basa Yakukumbiza.” Ndi ntsonga ipi ikhali yakufunika kakamwe pa pfundziro ineyi? Ale anatsogolera mpingo “mbadacita khundu mu kupereka citsalakano caufuni kuna nkumbi wa Mulungu, mu ndzidzi ubodzi ene mbakhonda kupwaza kutsalakana mabanja awo na basa ya utumiki.” Mu pyaka pya lero, kusacitwa maxikola mazinji kwa akulu a mpingo. Kusaoneka maphindu anji thangwi ya cipfundziso cinapitiriza kuperekwa na gulu ya Yahova? Lero, mpingo Wacikristu uli na pikwi pya abale akuti asatumikira ninga akumbizi auzimu.

18. (a) Ndi basa ipi ikulu idanyindirwa akulu a mpingo? (b) Thangwi yanji Yahova na Yezu asafuna kakamwe akulu a mpingo anaphata basa mwakuwanga?

¹⁸ Masasanyiro a akulu a mpingo Acikristu asacitwa na Yahova kubulukira kwa Mambo wathu, Yezu, toera kutsalakana basa ikulu. Basa ipi? Kutsogolera mabira a Mulungu mu ndzidzi wakunentsa kakamwe m’mbiri ya anthu. (Aef. 4:11, 12; 2 Tim. 3:1) Yahova na Yezu asafuna kakamwe akulu a mpingo anaphata basa mwakuwanga thangwi abale anewa asabvera phembo ya m’Bhibhlya: ‘Kumbizani nkumbi wa Mulungu udapaswa imwe toera kuutsalakana, mwakukhonda kakamizwa, mwakufuna, mbamukhala citsandzo kuna nkumbi.’ (1 Ped. 5:2, 3, NM) Tendeni tidinge njira ziwiri zakufunika zakuti akumbizi Acikristu ndi citsandzo kuna nkumbi mbacitisa kuoneka ntendere na kutsandzaya m’mpingo.

19. Tisapibva tani tingabuluka na akulu a mpingo mu utumiki?

¹⁹ Njira yakutoma, akulu a mpingo asaphata basa na piwalo pya mpingo. Nyakulemba wa Evanjelyu, Luka alonga thangwi ya Yezu: ‘Aenda m’mamidzi na m’mizinda mbapfundzisa anthu na kuafotokozera mphangwa zadidi za Umambo wa Mulungu.  Apostolo khumi na awiri akhali pabodzi na iye.’ (Luka 8:1) Ninga Yezu amwaza mphangwa pabodzi na apostolo ace, natenepa akulu a mpingo a citsandzo cadidi lero asaphata basa pabodzi na anyakukhulupira andzawo m’basa yakumwaza mphangwa. Iwo asadziwa kuti mu kucita pyenepi, asaphedzera kutsandzaya kwa mpingo. Piwalo pya mpingo pisabva tani na akulu a mpingo anewa? Jeannine, mulongo wakuti ali nkati mwa pyaka 80, alonga: “Kuphata basa pabodzi na nkulu wa mpingo m’basa ya m’munda kusandipasa mwai toera kucedza na iye, pontho toera kun’dziwa mwadidi.” Steven, m’bale wakuti ali nkati mwa pyaka 30, alonga: “Nkulu wa mpingo angaphata basa na ine mu utumiki wa nyumba na nyumba, ndisapibva kuti asafuna kundiphedza. Kutambira ciphedzo ceneci kusanditsandzayisa kakamwe.”

20, 21. Akulu a mpingo anatowezera tani nkumbizi wa nsangani wa Yezu? Perekani citsandzo. (Onanimbo bokosi “ Maphindu Akucedzera m’Masumana Onsene.”)

²⁰ Njira yaciwiri, gulu ya Yahova isapfundzisa akulu a mpingo toera kutsalakana ale adasiya kugumanyikana na mpingo. (Aheb. 12:12) Thangwi yanji akulu a mpingo asafunika kuphedza anthu anewa akufewa mwauzimu, na anacita tani pyenepi? Nsangani wa Yezu wa nkumbizi na bira yakutayika usapereka ntawiro. (Lerini Luka 15:4-7.) Mudaona nkumbizi wa nsangani kuti bira yatayika, iye aisaka ninga akhali na ibodzi basi pa nkumbi wace. Akulu a mpingo lero anatowezera tani citsandzo ca nkumbizi unoyu? Nakuti bira idatayika isapitiriza kukhala yakufunika kwa nkumbizi, natenepa, ale adasiya kugumanyikana na mbumba ya Mulungu asapitiriza kukhala akufunika kwa akulu a mpingo. Iwo asaona munthu wakufewa mwauzimu ninga bira yakutayika, tayu ninga munthu wakusoweka. Ninga nkumbizi ‘aenda kasaka ibodzi idatayika mpaka kuigumana,’ natenepa, akulu a mpingo asakhala akutoma kusaka na kuphedza ale akuti ndi akufewa.

²¹ Ninji pidacita nkumbizi wa nsangani mudagumana iye bira? Mwaufuni, iye aithukula ‘mbaikha pa phewa pace,’ mbaenda nayo ku nkumbi. Mu njira ibodzi ene, mafala aufuni a nkulu wa mpingo anakwanisa kulamusa munthu adafewa mwauzimu toera kubwerera pontho m’mpingo. Pyenepi ndi pidacitikira Victor, m’bale wa mu Afrika adasiya kugumanyikana na mpingo. Iye alonga: “Mu pyaka pisere pidalimira ine kugumanyikana na gulu, akulu a mpingo apitiriza kundiphedza.” Ninji cidan’khuya? Iye alonga: “Ntsiku ibodzi, John, nkulu wa mpingo adacita na ine Xikola ya Basa ya Upainiya, andicedzera mbandipangiza mafoto adabulusa iye mu ndzidzi wa xikola ineyi. Mafoto anewa andikumbusa pinthu pyadidi kakamwe kwakuti ndatoma kukomerwa mbandinyerezera ndzidzi ukhatumikira ine Yahova.” Mwakukhonda dembuka, pakumala kucedzerwa na John, Victor abwerera m’mpingo. Lero iye akutumikira pontho ninga mpainiya. Mwandimomwene, citsalakano ca akulu a mpingo cisatitsandzayisa kakamwe.—2 Akor. 1:24. *

²² Ninga tadinga pakutoma, Yahova alongeratu kuti ulungami na ntendere mbudapitiriza kuthimizirika pakati pa mbumba ya Mulungu. (Iza. 60:17, NM) Makhaliro anewa mawiri asawangisa kuphatana kwa mipingo. Mu njira zipi? Thangwi ya ulungami, ‘Mulungu ndiye basi Yahova.’ (Deut. 6:4) Midida yace yaulungami ndi ibodzi ene ku mipingo yonsene pa dziko. Midida yace ya cadidi na cakuipa ndi ibodzi ene inaphatisirwa na ‘mipingo yonsene ya anthu akucena.’ (1 Akor. 14:33, NM) Natenepa, mpingo unadzathambaruka basi ene ungaphatisira midida ya Mulungu. Thangwi ya ntendere, Mambo nee asafuna kuti titsandzaye na ntendere basi m’mpingo, mbwenye toera tikhale ‘anyakukhazikisa ntendere.’ (Mat. 5:9, NM) Natenepa, ‘tisake pinthu pinacitisa ntendere.’ Ife tisakhala akutoma toera kumalisa nyatwa zakuti zinakwanisa kuoneka pakati pathu. (Arom. 14:19) Mu njira ineyi, tisaphedzera toera kupangiza ntendere na kuphatana kwa mpingo wathu.—Iza. 60:18.

23. Ninga atumiki a Yahova, tisatsandzaya nanji lero?

²³ Mu nthanda ya Bingu ya 1895, mudaziwisa revista ya Ncenjezi masasanyiro akutoma a akulu a mpingo, abale a pidzo apangizambo cifuno cawo candimomwene. Cikhali cifuno canji? Iwo akhafuna na aphembera kuti masasanyiro anewa mapswa a gulu aphedze mbumba ya Mulungu toera “kukulumiza kuphatana mwacikhulupiro.” Tingayang’ana pyaka makhumi nduli, tisapereka takhuta kuona kuti mwapang’ono pang’ono basa yakuyang’anira isaceneswa na Yahova kubulukira mwa Mambo wathu wakuti mwandimomwene asawangisa kuphatana kwathu mu ulambiri. (Sal. 99:4) Ninga maphindu, lero mbumba ya Yahova pa dziko yonsene isatsandzaya mu ndzidzi unafamba ife na “ntima ubodzi ene,” ‘njira ibodzi ene,’ na kutumikira “Mulungu wantendere” “phewa na phewa.”—2 Akor. 12:18; lerini Sofoniya 3:9, NM.