Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 47

NYIMBO 103 Akulu a Mpingo Ndi Miyoni Mwa Anthu

Abale, Musafuna Kukhala Nkulu wa Mpingo?

Abale, Musafuna Kukhala Nkulu wa Mpingo?

“Khala munthu akuwangisira toera akhale muyang’aniri, iye asafuna basa yadidi.”1 TIM. 3:1.

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA

Tinapfundza pinthu pinalonga Bhibhlya pyakuti m’bale asafunika kupicita toera akhale nkulu wa mpingo.

1-2. Ndi ‘mabasa api adidi’ anacita akulu a mpingo?

 KHALA muli kutumikira ninga ntumiki wakutumikira, panango imwe muli kucita pinthu pinafunika toera kukhala nkulu wa mpingo. Kodi imwe musafuna kucita ‘mabasa adidi’ anacita akulu a mpingo?—1 Tim. 3:1.

2 Ndi mabasa api anacita akulu a mpingo? Iwo asatsogolera basa yakumwaza mphangwa, asaphata basa mwakuwanga toera kucedzera abale na alongo, pontho asapfundzisa na kuwangisa mpingo kubulukira mu pinthu pinalonga iwo na pinacita iwo. Ndi thangwi yace Bhibhlya isalonga kuti akulu a mpingo anaphata basa mwakuwanga ndi “amuna ninga miyoni.”—Aef. 4:8.

3. M’bale asafunika kucitanji toera kukhazikiswa ninga nkulu wa mpingo? (1 Timoti 3:1-7; Tito 1:5-9)

3 Musafunika kucitanji toera kukhala nkulu wa mpingo? Kukhala wakuthema toera kutumikira ninga nkulu wa mpingo kwasiyana na kukhala wakuthema toera kuphata basa pa empreza. Kazinji kene, khala muli na maluso akuphata basa akuti patrau asaafuna, imwe munagumana basa. Mbwenye toera kukhazikiswa ninga nkulu wa mpingo, imwe nee musafunika basi ene kukhala na maluso akumwaza mphangwa na kupfundzisa. Imwe musafunika kucita pinthu pinalonga Bhibhlya thangwi ya akulu a mpingo pinagumanika pa 1 Timoti 3:1-7 na Tito 1:5-9. (Lerini.) Mu nsolo uno, tinapfundza pinthu pitatu pyakuti akulu a mpingo asafunika kupicita: (1) Kudziwika na makhaliro adidi mu mpingo na kunja kwa mpingo, (2) kukhala citsandzo cadidi ninga nsolo wa banja na (3) kukhala dzololo toera kutumikira abale na alongo mu mpingo.

KUDZIWIKA NA MAKHALIRO ADIDI

4. Pisabvekanji ‘kukhala munthu wakusowa mathangwi akusandikwa nawo’?

4 Toera kukhala nkulu wa mpingo, imwe musafunika ‘kukhala munthu wakusowa mathangwi akusandikwa nawo.’ Pyenepi pisabveka kuti imwe musafunika kudziwika na makhaliro adidi mu mpingo, thangwi anthu nee anakupambizirani kuti mwacita pinthu pyakuipa. Kusiyapo pyenepi, imwe musafunikambo “kulongwa mwadidi na anthu akunja.” Anthu anango panango anakulongani mwakuipa thangwi yakukhala Nkristu, mbwenye nee m’bodzi asafunika kukhala na mathangwi toera kukupenulani kuti nee ndimwe wakunyindirika peno nee muli na makhaliro adidi. (Dhan. 6:4, 5) Bvundzikani: ‘Kodi ine ndisadziwika na makhaliro adidi mu mpingo peno kunja kwa mpingo?’

5. Musafunika kucitanji toera ‘kufuna pinthu pyadidi’?

5 Imwe musafunikambo ‘kufuna pinthu pyadidi,’ peno kuona pinthu pyadidi pinacita abale na alongo na kuasimba thangwi ya makhaliro awo adidi. Musafunikambo kukhala wakutsandzaya na kucitira anango pinthu pyadidi mbamucita pizinji kupiringana pire pinafunika imwe kucita. (1 Ates. 2:8) Thangwi yanji nkhaliro unoyu ndi wakufunika kakamwe kuna akulu a mpingo? Thangwi iwo asaphatisira ndzidzi wawo uzinji toera kucedzera abale na alongo mu mpingo na kutsalakana mabasa anapaswa iwo. (1 Ped. 5:1-3) Ngakhale tenepo, kutsandzaya kwawo thangwi yakutumikira abale na alongo mu mpingo ndi kukulu kakamwe kupiringana kuwangisira kunacita iwo.—Mabasa 20:35.

6. Pisabvekanji kukhala ‘wakutambira alendo’? (Ahebheri 13:2, 16; onanimbo foto.)

6 Imwe musapangiza kuti ndimwe ‘wakutambira alendo’ mungacitira anango pinthu pyadidi, kuphatanizambo ale akuti nee ndi axamwali anu apantima. (1 Ped. 4:9) Bukhu inango yalonga kuti munthu wakutambira alendo ndi wakukoma ntima ngakhale kuna anthu akuti iye nee asaadziwa, pontho asaacemera panyumba pace. Natenepa, bvundzikani: ‘Kodi ine ndisadziwika ninga munthu anacitira pinthu pyadidi anthu anabwera mu mpingo mwathu?’ (Lerini Ahebheri 13:2, 16.) Munthu wakutambira alendo asapangiza kukoma ntima, pontho asapasa pinthu piri na iye anthu onsene anenda kamuona. Pyenepi pisaphatanizambo anthu akutcerenga akuti nee anakwanisa kubwezera pinthu pyadidi pinaacitira iye. Kusiyapo pyenepi, pisaphatanizambo abale anabwera kudzacita nkhani kubuluka mipingo inango na ale anaphata basa kakamwe toera kuwangisa abale na alongo, ninga ayang’aniri a cisa.—Gen. 18:2-8; Mis. 3:27; Luka 14:13, 14; Mabasa 16:15; Aroma 12:13.

Banja iri kutambira muyang’aniri wa cisa na nkazace panyumba pawo (Onani ndima 6)


7. Nkulu wa mpingo anapangiza tani kuti ‘nee asafuna kakamwe kobiri’?

7 “Nee asafunika kufuna kakamwe kobiri.” Mafala anewa asabveka kuti imwe nee musafunika kunyerezera kakamwe pinthu pyakumanungo. Mwakukhonda tsalakana khala ndimwe wakutcerenga peno wakupfuma, ndzidzi onsene musafunika kuikha Umambo wa Mulungu pa mbuto yakutoma. (Mat. 6:33) Imwe musafunika kuphatisira ndzidzi wanu, mphambvu zanu na pyonsene piri na imwe toera kulambira Yahova, kutsalakana banja yanu na kutumikira abale na alongo mu mpingo. (Mat. 6:24; 1 Juw. 2:15-17) Natenepa bvundzikani: ‘Ndisaona tani kobiri? Kodi ine ndisakomerwa na pinthu pyakucepa piri na ine? Ndisadzudzumika na kusaka kobiri izinji peno pinthu pizinji pyakumanungo?’—1 Tim. 6:6, 17-19.

8. Munapangiza tani kuti ‘ndimwe wakulinganira mu pinthu pinacita imwe’ na ‘wakudzitonga’?

8 ‘Kukhala wakulinganira mu pinthu pinacita imwe’ na ‘kukhala wakudzitonga’ pisabveka kuti imwe muli na maonero akulinganira mu pinthu pyonsene pinacita imwe. Peno imwe nee musadya kakamwe na kumwa mwakupiringana midida, pontho musakhala na maonero akulinganira munjira inabvala imwe na ubalangazi unasankhula imwe. Imwe nee musatowezera pinacita anthu anakhonda kutumikira Yahova. (Luka 21:34; Tiya. 4:4) Imwe musakhala wakukhurudzika, maseze anthu anango akusoseni peno akutsalakaneni mwakusowa ufuni. Kusiyapo pyenepi, ‘imwe nee musafunika kukhala nyamwera’ nee kudziwika ninga munthu anamwa kakamwe. Natenepa bvundzikani: ‘Pinthu pinacita ine mu umaso wanga pisapangiza kuti ndiri na maonero akulinganira, pontho ndine wakudzitonga?’

9. Kodi kukhala “wandzeru zadidi” na “wakutsalakana mwadidi pinthu” pisabvekanji?

9 Toera kukhala “wandzeru zadidi” musafunika kunyerezera pinalonga Bhibhlya thangwi ya pinthu pinacita imwe. Musafunika kunyerezera mwadidi kuti munaphatisira tani uphungu wa Bhibhlya, pontho pyenepi pinakuphedzani toera kucita pisankhulo pyadidi. Imwe nee munacita pisankhulo mbamudzati kudziwa mphangwa zonsene zakufunika. (Mis. 18:13) Na thangwi ineyi, imwe munakhala munthu wakulinganira mbamucita pisankhulo pyakuti pisabverana na pinafuna Yahova. Toera kukhala “wakutsalakana mwadidi pinthu” musafunika kukhala na nsambo wakufika nakweru na kumalisa kucita pinthu pa ndzidzi wakuthema. Musafunika kudziwika ninga munthu wakunyindirika na wakubvera pitsogolero. Kucita pyenepi kunakuphedzani toera kudziwika na makhaliro adidi. Cincino tendeni tione makhaliro analonga Bhibhlya akuti nkulu wa mpingo asafunika kukhala nawo toera akhale citsandzo cadidi ninga nsolo wa banja.

KUPANGIZA CITSANDZO CADIDI NINGA NSOLO WA BANJA

10. M’bale ‘anatsogolera tani mwadidi anthu a panyumba pace’?

10 Khala ndimwe nsolo wa banja, pontho musafuna kukhala nkulu wa mpingo, banja yanu isafunika kudziwika na makhaliro adidi. Natenepa, musafunika ‘kutsogolera mwadidi anthu a panyumba panu.’ Imwe musafunika kutsalakana banja yanu mwaufuni na kucita pisankhulo pyadidi. Pyenepi pisaphataniza kutsogolera kulambira kwa banja, kuenda na banjanu kumisonkhano na kuiphedza toera ikhale yaphinga m’basa yakumwaza mphangwa. Thangwi yanji kucita pyenepi ndi kwakufunika kakamwe? Mpostolo Paulu alonga: “Khala munthu nkhabe dziwa kutsogolera anthu a panyumba pace, anakwanisa tani kutsalakana mpingo wa Mulungu?—1 Tim. 3:5.

11-12. Khala m’bale asafuna kutumikira ninga nkulu wa mpingo, thangwi yanji anace asafunika kukhala na makhaliro adidi? (Onanimbo foto.)

11 Khala ndimwe nyakubala, ‘ananu asafunika kukhala akubvera na ntima onsene.’ Imwe musafunika kuapfundzisa mwaufuni. Ndimomwene kuti imwe musafuna kuti ananu atsandzaye ninga ana anango onsene. Mbwenye mungaapfundzisa mwadidi, iwo anakhala akubvera, acilemedzo na a makhaliro adidi. Kusiyapo pyenepi, musafunika kuwangisira toera kuphedza ananu kuti akhale na uxamwali wakuwanga na Yahova, aphatisire pinapfundzisa Bhibhlya mbathambaruka mpaka kubatizwa.

12 “Akhale na ana akukhulupira akuti nee asapambizirwa kuti ali na makhaliro akuipa peno akukhonda bvera.” Khala mwana wakuti ndi Mboni wa Yahova acita madawo makulu, pyenepi pinakhuya tani pai wace? Khala pai wace nee ampfundzisa mwadidi, iye nee anakhala wakuthema toera kutumikira ninga nkulu wa mpingo.—Onani Sentinela ya 15 de Outubro de 1996 tsa. 21, ndima 6-7.

Abale asafunika kupfundzisa anawo toera kutumikira Yahova na kutumikira abale na alongo mu mpingo (Onani ndima 11)


KUTUMIKIRA ABALE NA ALONGO MU MPINGO

13. Munapangiza tani kuti ndimwe “wakulinganira,” pontho ‘nee musakakamira pinafuna imwe basi’?

13 Abale ali na makhaliro adidi Acikristu ndi akufunika kakamwe pa mpingo. M’bale “wakulinganira” asawangisira toera akhale mu ntendere na anango. Munthu wakulinganira asabvesera maonero a anango, pontho asawangisira toera kuabvesesa. Pa nsonkhano wa akulu a mpingo, imwe munadzakhala dzololo toera kuphedzera maonero a akulu a mpingo azinji, khala maonero awo asabverana na pinalonga Bhibhlya. Imwe nee musafunika “kukakamira pinafuna imwe basi.” Imwe musafunika kulemedza maonero a anango. (Gen. 13:8, 9; Mis. 15:22) imwe nee musafunika kukhala “wanthonga,” pontho nee musafunika ‘kuipirwa mwakucimbiza.’ Pyenepi pisabveka kuti nee musafunika kulonga mwakusowa cilemedzo na anango, mbwenye musafunika kukhala wakukoma ntima kuna iwo. Mungakhala munthu wantendere, ndzidzi onsene munafuna kukhazikisa ntendere, ngakhale m’midzidzi yakunentsa. (Tiya. 3:17, 18) Mungakhala wakukoma ntima kuna anthu onsene kuphatanizambo ale akuti nee asatumikira Yahova, munaaphedza toera akhale akukhurudzika mbakhonda kuipirwa.—Aton. 8:1-3; Mis. 20:3; 25:15; Mat. 5:23, 24.

14. Mafala akuti “nee asafunika kukhala munthu adatoma kwene cincino kukhulupira Kristu” na ‘kukhala akukhulupirika’ asabvekanji?

14 M’bale wakuthema toera kutumikira ninga nkulu wa mpingo “nee asafunika kukhala munthu adatoma kwene cincino kukhulupira Kristu.” Pyenepi nee pisabveka kuti iye asafunika kukhala wakubatizwa mu pyaka pizinji, mbwenye asafunika kumala ndzidzi wakukwana toera akhale Nkristu wakukola. Ninga Yezu, imwe musafunika kukhala wakucepeseka mbamukhala dzololo toera kutumikira Yahova munjira zakusiyana-siyana. Natenepa, munakhala wakupirira mbamudikhira Yahova toera akupaseni mabasa mazinji mu mpingo. (Mat. 20:23; Afil. 2:5-8) Imwe munapangiza kuti ndimwe ‘wakukhulupirika’ kuna Yahova na kubvera mitemo yace, pontho munapangiza kuti musabvera pitsogolero pinaperekwa na gulu yace.—1 Tim. 4:15.

15. Mafala akuti “wakuthema toera kupfundzisa” asabvekanji?

15 Bhibhlya isalonga kuti akulu a mpingo asafunika kukhala ‘akuthema toera kupfundzisa.’ Kodi pyenepi pisabveka kuti akulu a mpingo onsene asafunika kucita nkhani zadidi kakamwe? Nkhabe. Akulu a mpingo azinji maseze nee asacita nkhani zadidi kakamwe, iwo asapfundzisa mwadidi pakumwaza mphangwa na pakucedzera abale na alongo. (Onani 1 Akorinto 12:28, 29 na Aefesi 4:11.) Maseze nee musafunika kucita nkhani zadidi kakamwe, imwe musafunika kuwangisira toera kupfundzisa mwadidi. Munacita tani pyenepi?

16. Musafunika kucitanji toera kukhala mpfundzisi wadidi? (Onanimbo foto.)

16 ‘Kutowezera mwadidi mafala akukhulupirika.’ Toera kukhala mpfundzisi wadidi, ndzidzi onsene musafunika kuphatisira Bhibhlya pakupfundzisa na pakupereka uphungu. Pfundzani mwadidi Bhibhlya na mabukhu athu. (Mis. 15:28; 16:23) Pakupfundza, onani kuti mabukhu athu asafokotoza tani mavesi a Bhibhlya toera mukwanise kuafokotoza na kuaphatisira munjira yadidi. Pontho pakupfundzisa, citani pyonsene pinakwanisa imwe toera kukhuya mitima ya ale anakubveserani. Imwe munakwanisambo kupfundzisa mwadidi mungaphemba na kuphatisira maonero a akulu a mpingo anango a maluso. (1 Tim. 5:17) Akulu a mpingo asafunika “kuwangisa” abale na alongo. Mbwenye midzidzi inango, iwo asafunikambo kupereka uphungu peno “kusandika.” Mu pinthu pyonsene pinacita akulu a mpingo, ndzidzi onsene iwo asafunika kukhala akukoma ntima. Mungakhala waufuni mbamuphatisira mafala a Mulungu ndzidzi onsene pakupfundzisa, imwe munakhala mpfundzisi wadidi, thangwi muli kutowezera Mpfundzisi Wankulu, Yezu.—Mat. 11:28-30; 2 Tim. 2:24.

Ntumiki wakutumikira ali kubandza mwai toera kuona kuti nkulu wa mpingo wa maluso ali kuphatisira tani Bhibhlya toera kupfundzisa. Ntumiki wakutumikira m’bodzi ene ali kuyesera nkhani yace mbakayang’anika pa supeyu (Onani ndima 16)


PITIRIZANI KUWANGISIRA

17. (a) Ninji pinafuna kuphedza ntumiki wakutumikira toera apitirize kuwangisira? (b) Akulu a mpingo asafunika kukumbukanji pakudinga m’bale toera kunkhazikisa ninga nkulu wa mpingo? (Onani bokosi ya nsolo wakuti “ Khalani na Maonero Akulinganira Pakudinga Anango Toera Akhale Akulu a Mpingo.”)

17 Pakumala kuona pinthu pyakuti m’bale asafunika kupicita toera kukhala nkulu wa mpingo, atumiki akutumikira anango panango ananyerezera kuti nee anakwanisa kucita pinthu pyenepi. Mbwenye kumbukani kuti Yahova na gulu yace nee asadikhira kuti abale apangize makhaliro anewa onsene ninga anthu aungwiro. (1 Ped. 2:21) Pontho ndi nzimu wa Yahova unafuna kukuphedzani toera kukhala na makhaliro anewa. (Afil. 2:13) Kodi imwe musaona kuti pana n’khaliro wakuti musafunika kukhala nawo? Citani phembero kuna Yahova thangwi ya pyenepi. Fufudzani thangwi ya n’khaliro unoyu, pontho phembani maonero a nkulu wa mpingo m’bodzi.

18. Atumiki akutumikira onsene asafunika kupitiriza kucitanji?

18 Ife tonsene, kuphatanizambo akulu a mpingo, tisafunika kupitiriza kuwangisira toera kukhala na makhaliro adalongwa mu nsolo uno. (Afil. 3:16) Kodi imwe ndimwe ntumiki wakutumikira? Pitirizani kuthambaruka. Phembani Yahova toera akupfundziseni na kukuphedzani toera kuntumikira mu mpingo. (Iza. 64:8) Mwakukhonda penula, Yahova anakupasani nkhombo thangwi yakuwangisira kwanu toera kukhala nkulu wa mpingo.

NYIMBO 101 Titumikire Yahova Mwakuphatana