Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 44

NYIMBO 33 Siyani Pinentso Pyanu m’Manja Mwa Yahova

Munacitanji Mungatsalakanwa Mwakusowa Ulungami?

Munacitanji Mungatsalakanwa Mwakusowa Ulungami?

“Lekani kukundwa na pinthu pyakuipa, mbwenye pitirizani kukunda pinthu pyakuipa mukucita pinthu pyadidi.”AROMA 12:21.

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA

Tinaona kuti tinacitanji tingatsalakanwa mwakuipa toera tikhonde kutekeresa pinthu.

1-2. Ndi munjira zipi zakuti panango tinatsalakanwa mwakusowa ulungami?

 YEZU alonga nsangani wa nkazi wa nzice wakuti aphemba kazinji kene nyakutonga miseru toera antonge mwaulungami. Anyakupfundza a Yezu abvesesa mwadidi nsangani unoyu, thangwi mu ndzidzi unoyu anthu akhatsalakanwa mwakusowa ulungami. (Luka 18:1-5) Pontho ife tinaubvesesambo mwadidi thangwi tonsene tisatsalakanwa mwakusowa ulungami midzidzi inango.

2 Anthu azinji lero ndi a tsankhulo, akusowa ufuni na akuponderera andzawo. Na thangwi ineyi, ife tisadziwa kuti midzidzi inango tinatsalakanwa mwakusowa ulungami. (Ekle. 5:8) Mbwenye panango nee tisadikhira kutsalakanwa mwakusowa ulungami na m’bale peno mulongo. Ngakhale tenepo, pyenepi pinacitika. Ndimomwene kuti abale na alongo athu nee ndi ninga anthu anango anatitsalakana mwakuipa. Panango iwo anacita pyenepi thangwi ndi akusowa ungwiro. Mbwenye ife tinakwanisa kutowezera pinthu pidacita Yezu mu ndzidzi udatsalakanwa iye mwakusowa ulungami toera kudziwa kuti tinacitanji mu pinthu pyenepi. Khala ife tisawangisira kupirira anthu anatitsalakana mwakusowa ulungami akuti nee ndi Mboni za Yahova, tisafunikambo kuwangisira kakamwe toera kupirira abale na alongo athu. Yahova asapibva tani angaona mbatitsalakanwa mwakusowa ulungami na anthu anango peno na abale na alongo athu? Kodi iye asatitsalakana?

3. Tisadziwa tani kuti Yahova asaona njira inatsalakanwa ife na anango?

3 Yahova asaona njira inatsalakanwa ife na anango. “Yahova asafuna ulungami.” (Mas. 37:28) Pontho Yezu atipasa cinyindiro cakuti Yahova ‘anaticitira ulungami mwakucimbiza kakamwe’ pa ndzidzi wakuthema. (Luka 18:7, 8) Mwakukhonda dembuka, Yahova anadzamalisa nyatwa zonsene na kusowa ulungami.—Mas. 72:1, 2.

4. Yahova asatiphedza tani lero?

4 Cincino tisafunika kudikhira ndzidzi unafuna Yahova kumalisa nyatwa zonsene, mbwenye ndzidzi unoyu mbudzati kufika, Yahova asatiphedza toera kudziwa pinafunika ife kucita anango angatitsalakana mwakuipa. (2 Ped. 3:13) Iye asatipfundzisa pinafunika ife kucita toera tikhonde kucita pinthu pyakuti pinathimizira nyatwa zathu. Kusiyapo pyenepi, Yahova aphatisira Mwanace toera kupangiza pinthu pinafunika ife kucita tingatsalakanwa mwakusowa ulungami. Yahova asatipasambo uphungu wa m’Bhibhlya unapangiza pinthu pinafunika ife kucita tingatsalakanwa mwakusowa ulungami.

CITANI MPHOLE-MPHOLE MUNGATSALAKANWA MWAKUSOWA ULUNGAMI

5. Thangwi yanji tisafunika kucita mphole-mphole na pinthu pinacita ife tingatsalakanwa mwakusowa ulungami?

5 Panango tinatsukwala kakamwe tingatsalakanwa mwakusowa ulungami. (Ekle. 7:7) Atumiki a Yahova akukhulupirika a nduli ninga Yobe na Abhakuki, atsukwalambo. (Yobe 6:2, 3; Abha. 1:1-3) Ndimomwene kuti nee ndi pyakuipa kutsukwala, mbwenye tisafunika kucita mphole-mphole na pinthu pinacita ife toera tikhonde kucita pinthu mwakusowa ndzeru.

6. Citsandzo ca Abhisaloni cisatipfundzisanji? (Onanimbo foto.)

6 Tingatsalakanwa mwakusowa ulungami peno tingaona munthu anafuna ife mbatsalakanwa mwakusowa ulungami, panango tinafuna kubwezera pinthu pyakuipa munthu unoyu. Mbwenye kucita pyenepi kunatekeresa pinthu. Onani citsandzo ca Abhisaloni, mwana wa Mambo Dhavidhi. Iye aipirwa kakamwe mu ndzidzi udapita Aminoni m’mabonde na Tamara mwakukakamiza. Mwakubverana na Mwambo wa Mose, Aminoni akhafunika kuphiwa thangwi ya pinthu pidacita iye. (Lev. 20:17) Abhisaloni akhali na mathangwi adidi toera kuipirwa, mbwenye iye nee akhafunika kupha Aminoni.—2 Sam. 13:20-23, 28, 29.

Abhisaloni atawirisa kuti kuipirwa kuncitise kucita pinthu pyakuipa pidatsalakanwa Tamara mwakuipa (Onani ndima 6)


7. Nyamasalmo acitanji pikhaona iye kusowa ulungami?

7 Midzidzi inango, pisaoneka ninga anthu anacita pinthu mwakusowa ulungami nee asatcunyuswa, pontho thangwi ya pyenepi panango tinatoma kupenula khala kucita pinthu pyadidi kusaphedza. Nyamasalmo m’bodzi aona kuti anthu adidi akhatsalakanwa mwakusowa ulungami na anthu akuipa, mbwenye anthu akuipa akhaoneka ninga pinthu pikhaafambira mwadidi. Iye alonga: “Anewa ndi anyakucita pyakuipa, akuti ndzidzi onsene nkhabe dzudzumika.” (Mas. 73:12) Iye atsukwala kakamwe na kusowa ulungami mbatoma kupenula khala pikhali pyadidi kutumikira Yahova peno nkhabe. Iye alonga: “Pikhawangisira ine toera kubvesesa pyenepi, ndzeru zanga zabalalika.” (Mas. 73:14, 16) Iye athimiza: “Ine ndikhadasala pang’ono toera kutayika; ndikhadasala pang’ono toera kugwa.” (Mas. 73:2) Pyenepi pyacitikirambo m’bale Alberto.

8. Ninji pidacita Alberto thangwi yakutsalakanwa mwakusowa ulungami?

8 M’bale Alberto apambizirwa kuti aba kobiri ya mpingo. Na thangwi ineyi, iye aluza miyai yace, pontho abale na alongo akhadziwa pyenepi nee akhamulemedzabve. Iye alonga: “Ine ndaipirwa kakamwe.” Iye aipirwa kakamwe mbasiya kugumanika pa misonkhano na kumwaza mphangwa mu pyaka pixanu. Pinthu pidancitikira pisapangiza pinthu pyakuti panango pinaticitikirambo tingaipirwa kakamwe thangwi ya kutsalakanwa mwakusowa ulungami.

TOWEZERANI YEZU MUNGATSALAKANWA MWAKUSOWA ULUNGAMI

9. Yezu atsalakanwa tani mwakusowa ulungami? (Onanimbo foto.)

9 Yezu akhazikisa citsandzo cadidi kakamwe kuna ife tingatsalakanwa mwakusowa ulungami. Onani kuti iye atsalakanwa mwakusowa ulungami kazinji kene na acibale ace, kuphatanizambo anthu anango. Acibale ace anango akhanyerezera kuti iye ali na nsala, atsogoleri a mauphemberi akhalonga kuti iye akhali na madimonyo. Kusiyapo pyenepi, anyankhondo Aciroma akhansingirira, antsalakana mwakuipa, pontho amupha. (Marko 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37) Ngakhale tenepo, Yezu apirira kusowa ulungami kweneku, pontho nee abwezera pyakuipa pikhacitirwa iye. Tisapfundzanji na pinthu pidacita iye?

Yezu apangiza citsandzo cadidi ca pinthu pinafunika ife kucita tingatsalakanwa mwakusowa ulungami (Onani ndima 9-10)


10. Yezu acitanji pikhatsalakanwa iye mwakusowa ulungami? (1 Pedhru 2:21-23)

10 Lerini 1 Pedhru 2:21-23. a Yezu apangiza citsandzo cadidi ca pinthu pinafunika ife kucita tingatsalakanwa mwakusowa ulungami na anango. Iye akhadziwa ndzidzi wakuthema toera kulonga na kumatama. (Mat. 26:62-64) Iye nee akhatawira ndzidzi onsene ukhamulonga anthu mwakuipa. (Mat. 11:19) Pontho mu ndzidzi ukhalonga iye, nee akhatikana anthu peno kuathusa. Yezu akhacita pyenepi thangwi “akhapereka pyonsene m’manja mwa Ule anatonga mwakulungama.” Yezu akhadziwa kuti njira ikhaona Yahova pinthu pikhancitikira ikhali yakufunika kakamwe. Pontho akhanyindira kuti Yahova mbadamalisa kusowa ulungami konsene pa ndzidzi wakuthema.

11. Tinacita tani mphole-mphole na pinthu pinalonga ife? (Onanimbo mafoto.)

11 Tisafunika kutowezera Yezu tingatsalakanwa mwakusowa ulungami. Midzidzi inango nee tisafunika kucita pinthu khala njira idatsalakanwa ife mwakusowa ulungami nee ndi yakutsukwalisa kakamwe. Midzidzi inangombo, panango pinakhala pyadidi kukhonda kulonga, thangwi tingacita pyenepi panango tinatekeresa pinthu. (Ekle. 3:7; Tiya. 1:19, 20) Midzidzi inango, tisafunika kutsidzikiza munthu anatsalakanwa mwakuipa peno tisafunika kulonga undimomwene thangwi ya pinthu pinakhulupira ife. (Mabasa 6:1, 2) Mbwenye tingacita pyenepi, tisafunika kuwangisira toera kulonga mwakukhurudzika na mwacilemedzo.—1 Ped. 3:15. b

Tingatsalakanwa mwakusowa ulungami tinakwanisa kutowezera Yezu mbatisankhula ndzidzi wakulonga na njira yakulonga (Onani ndima 11-12)


12. Tinacitanji toera kunyindira Yahova wakuti ‘asatonga mwakulungama’?

12 Tinakwanisambo kutowezera Yezu tinganyindira Yahova, “Ule anatonga mwakulungama.” Anango angatipambizira peno angatitsalakana mwakuipa, ife tisanyindira kuti Yahova asadziwa undimomwene. Cinyindiro ceneci cisatiphedza toera tipitirize kupirira tingatsalakanwa mwakusowa ulungami thangwi tisadziwa kuti Yahova anadzamalisa pyonsene. Tingasiya pyonsene m’manja mwa Yahova, ife nee tisapitiriza kukhala akuipirwa. Thangwi kuipirwa kunaticitisa kucita pinthu pyakuipa mbatiluza kutsandzaya kwathu na uxamwali wathu na Yahova.—Mas. 37:8.

13. Ninji pinafuna kutiphedza toera kupirira tingatsalakanwa mwakusowa ulungami?

13 Ndimomwene kuti nee tinakwanisa kutowezera mwakukwana citsandzo ca Yezu. Midzidzi inango panango tinalonga peno tinacita pinthu pyakuti mukupita kwa ndzidzi tinatsumbikika napyo. (Tiya. 3:2) Pontho midzidzi inango njira inatsalakanwa ife mwakusowa ulungami, panango inatidzesera nyatwa mu umaso wathu onsene n’dziko ino. Khala imwe mwatsalakanwa mwakusowa ulungami, khalani na cinyindiro cakuti Yahova asadziwa pinthu pinakucitikirani. Pontho nakuti Yezu atsalakanwambo mwakusowa ulungami, iye asabvesesa mwadidi kutsukwala kwanu. (Aheb. 4:15, 16) Kusiyapo citsandzo cadidi ca Yezu, Yahova asatipasa uphungu toera kupirira tingatsalakanwa mwakusowa ulungami. Tendeni tione mavesi mawiri a bukhu ya Aroma akuti anatiphedza.

“SIYANI KUTI MULUNGU APANGIZE UKALI WACE”

14. Mafala akuti “siyani kuti Mulungu apangize ukali wace” asabvekanji? (Aroma 12:19)

14 Lerini Aroma 12:19. Mpostolo Paulu apanga Akristu toera ‘asiye kuti Mulungu apangize ukali wace.’ Ife tisasiya kuti Mulungu apangize ukali wace tingasiya kuti Yahova adzatsalakane nyatwa zathu mu ndzidzi unafuna iye na munjira inafuna iye. M’bale unango anacemerwa John adatsalakanwa mwakusowa ulungami alonga: “Ine ndikhafunika kukhala wakukhurudzika toera ndikhonde kucita pinthu pyakuipa, mbwenye pyenepi pikhali pyakunentsa kakamwe. Lemba ya Aroma 12:19 yandiphedza toera ndipitirize kudikhira Yahova.”

15. Thangwi yanji ndi pyadidi kudikhira Yahova toera amalise nyatwa zathu?

15 Ife tinaphedzeka kakamwe tingadikhira Yahova toera amalise kusowa ulungami. Tingacita pyenepi, ife nee tinakhala akudzudzumika kakamwe na akutsukwala thangwi yakuyesera kumalisa nyatwa zathu tekhene. Yahova asafuna kutiphedza. Tingatsalakanwa mwakusowa ulungami, pisakhala ninga iye akutipanga: ‘Ine ndinamalisa nyatwa zako.’ Tingatawira pikiro ya Yahova yakuti “ine ndinadzabwezera,” ife nee tinadzudzumika, mbwenye tinanyindira kuti Yahova anadziwa pinafunika kucitwa, pontho anapicita munjira yadidi. Ndi pyenepi pidaphedza m’bale John. Iye alonga: “Ndingasiya nyatwa zanga m’manja mwa Yahova, iye anazimalisa munjira yadidi kakamwe kupiringana njira ikhafuna ine kuzimalisa ndekhene.”

“PITIRIZANI KUKUNDA PINTHU PYAKUIPA MUKUCITA PINTHU PYADIDI”

16-17. Phembero inatiphedza tani toera ‘tipitirize kukunda pinthu pyakuipa mukucita pinthu pyadidi’? (Aroma 12:21)

16 Lerini Aroma 12:21. Paulu apangambo Akristu toera ‘apitirize kukunda pinthu pyakuipa mukucita pinthu pyadidi.’ Mu Nkhani yace ya Paphiri, Yezu alonga: “Pitirizani kufuna anyamalwa anu, pontho citirani phembero ale anakutcingani.” (Mat. 5:44) Ndi pyenepi pidacita Yezu. Kodi imwe mwanyerezera kale nyatwa zidatamba Yezu pidakhomerwa iye pamuti na anyankhondo Aciroma? Ife nee tinakwanisa kubvesesa mwadidi kubva kupha kudakhala na iye na njira idatsalakanwa iye mwakusowa ulungami.

17 Yezu nee akundwa na nyatwa zidatamba iye mwakusowa ulungami. M’mbuto mwakuphemba Yahova toera athabuse anyankhondo, iye aphemba: “Baba, alekerereni pyawo, thangwi iwo nkhabe dziwa pinacita iwo.” (Luka 23:34) Tingacita phembero thangwi ya anthu anatitsalakana mwakuipa, ife tisapungula kuipirwa kwathu, pontho panango tinacinja maonero athu thangwi ya anthu adatitsalakana mwakuipa.

18. Phembero yaphedza tani Alberto na John toera apirire pikhatsalakanwa iwo mwakusowa ulungami?

18 Phembero yaphedza abale awiri adalongwa mu nsolo uno mu ndzidzi udatsalakanwa iwo mwakusowa ulungami. Alberto alonga: “Ine ndikhacita phembero thangwi ya abale adanditsalakana mwakusowa ulungami. Ine ndaphemba Yahova kazinji kene toera andiphedze kusiya kukhala wakuipirwa thangwi ya pinthu pidandicitikira. Alberto atoma pontho kutumikira Yahova mwakukhulupirika. John alonga: “Kazinji kene ndikhacita phembero thangwi ya m’bale adanditsukwalisa. Thangwi ya maphembero anewa, Yahova andiphedza toera kumulekerera mbandikhonda kupitiriza kukhala wakuipirwa. Pontho maphembero anewa akhandiphedza toera ndikhale wakukhurudzika.”

19. Tisafunika kucitanji mpaka kumala kwa dziko ino? (1 Pedhru 3:8, 9)

19 Ife tinapitiriza kutsalakanwa mwakusowa ulungami mpaka kumala kwa dziko ino. Mbwenye mwakukhonda tsalakana pinthu pinafuna kucitika, ife nee tinasiya kuphemba ciphedzo ca Yahova. Kusiyapo pyenepi, pitirizani kuphatisira uphungu wa m’Bhibhlya, pontho towezerani Yezu mungatsalakanwa mwakusowa ulungami. Mungacita pyenepi, munakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova anakupasani nkhombo kwenda na kwenda.—Lerini 1 Pedhru 3:8, 9.

NYIMBO 38 Mulungu Anadzakupasani Mphambvu

a Pa 1 Pedhru kapitulu 2 na 3, mpostolo Pedhru alonga pinthu pizinji pyakusowa ulungami pidacitikira Akristu. Mwacitsandzo, anango akhali mabitcu akuti akhatsalakanwa mwakuipa na ambuyawo, pontho akazi anango akhatsalakanwa mwakuipa na amunawo akuti nee akhalambira Mulungu.—1 Ped. 2:18-20; 3:1-6, 8, 9.

b Onani mu saiti jw.org vidhyu ya nsolo wakuti Ufuni Usatiphedza Tani Toera Tikhale na Ntendere Wandimomwene.