Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 40

NYIMBO 30 Baba Wanga, Mulungu Wanga na Xamwali Wanga

Yahova ‘Asawangisa Anthu Akutsukwala’

Yahova ‘Asawangisa Anthu Akutsukwala’

“Iye asawangisa anthu akusweka ntima; iye asamanga pironda pyawo.”MAS. 147:3.

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA

Yahova asadzudzumika na anthu anathabuka thangwi ya kutsukwala kakamwe. Mu nsolo uno tinaona kuti Yahova asapungula tani kubva kupha kwathu na kutiphedza toera tikwanise kubalangaza anango.

1. Yahova asaonanji angayang’ana atumiki ace?

 YAHOVA asaonanji angayang’ana atumiki ace pa dziko yapantsi? Iye asaona tingakhala akutsukwala na tingakhala akutsandzaya. Iye angaona kuti tiri kuwangisira toera kuntumikira maseze tikhale akutsukwala, asatsandzaya kakamwe. Kusiyapo pyenepi, iye asafuna kutiphedza na kutibalangaza.

2. Yahova asacitanji na anthu akutsukwala, pontho ife tinaphedzeka tani na citsalakano cace?

2 Bukhu ya Masalmo 147:3 isalonga kuti Yahova asawangisa pironda pya muntima mwa anthu adatsukwala. Pa vesi ineyi, Yahova asalongwa ninga ule anatsalakana mwaufuni munthu wakutsukwala kakamwe. Mphapo tisafunika kucitanji toera tiphedzeke na citsalakano ceneci ca Yahova? Dotoro wadidi anakwanisa kuphedza kakamwe munthu adaphekeka, mbwenye toera pyenepi pikwanisike, munthu adaphekeka asafunika kubvera pitsogolero pyonsene pya dotoro. Mu nsolo uno, tinaona pinthu pinalonga Yahova m’Bhibhlya kuna anthu akutsukwala, pontho tinaona kuti tinabvera tani uphungu wace waufuni.

IFE NDIFE AKUFUNIKA KAKAMWE KUNA YAHOVA

3. Thangwi yanji anango asanyerezera kuti ndi akusowa basa?

3 Ife tiri kukhala mu dziko yakuti anthu azinji nee asapangiza ufuni kuna unango na ndzace. Azinji asatsalakana anango mwakuipa, pontho asaacitisa kupibva ninga akusowa basa. Mulongo Helena a alonga: “Ine ndakula m’banja yakusowa ufuni. Pai wanga akhali wausumankha, pontho ndzidzi onsene akhandipanga kuti ndine wakusowa basa.” Panango ninga mulongo Helena, imwe mwatsalakanwambo mwakuipa, mwalongwa mwakuipa, peno mwapibva kuti nee musafuniwa. Khala pyenepi pyacitika kuna imwe, panango pinakhala pyakunentsa toera kutawira kuti pana munthu anakutsalakanani.

4. Mwakubverana na Masalmo 34:18, ndi cinyindiro cipi cinatipasa Yahova?

4 Khala mwatsalakanwa mwakuipa na anango, khalani na cinyindiro cakuti Yahova asakufunani kakamwe. “Yahova ali dhuzi na ale anatamba nyatwa.” (Lerini Masalmo 34:18.) Khala imwe muli ‘kutamba nyatwa,’ kumbukani kuti Yahova aona pinthu pyadidi muntima mwanu, pontho akusankhulani toera muntumikire. (Juw. 6:44) Yahova ndzidzi onsene ali dzololo toera kukuphedzani, thangwi ndimwe wakufunika kakamwe kuna iye.

5. Tinapfundzanji tingaona njira ikhatsalakana Yezu anthu akhatsalakanwa mwakuipa?

5 Ife tinakwanisa kudziwa pizinji thangwi ya mabvero a Yahova kubulukira ku pinthu pidacita Yezu. Pikhali Yezu pa dziko yapantsi, iye atsalakana mwadidi ale akhaoniwa na anthu anango ninga akusowa basa. (Mat. 9:9-12) Mwacitsandzo, nkazi unango wakuti akhaduwala aphata nguwo ya Yezu na cinyindiro cakuti anawanga, Yezu am’balangaza, pontho ansimba thangwi ya cikhulupiro cace. (Marko 5:25-34) Pontho ife tisadziwa kuti Yezu atowezera mwadidi makhaliro a Yahova. (Juw. 14:9) Natenepa, imwe munakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti ndimwe wakufunika kakamwe kuna Yahova, pontho iye asakomerwa kakamwe na makhaliro anu kuphatanizambo cikhulupiro canu na ufuni unapangiza imwe kuna iye.

6. Munacitanji khala musapenula kuti ndimwe wakufunika kuna Yahova?

6 Munacitanji khala musapenula kuti ndimwe wakufunika kuna Yahova? Lerini mavesi a Bhibhlya anapangiza kuti ndimwe wakufunika kuna Yahova, pontho nyerezerani mwadidi mavesi anewa. b (Mas. 94:19) Khala imwe nee mwakwanisa kucita pikhafuna imwe, lekani kutsukwala thangwi yakukhonda kukwanisa kucita pizinji ninga pinacita anango. Ninga Yahova, nee tisafunika kutsukwala, thangwi iye nee asadikhira kuti ticite pinthu pyakuti nee tinakwanisa kupicita. (Mas. 103:13, 14) Khala munthu akutsalakanani mwakuipa, imwe nee muli na mulando thangwi ya pinthu pidacita iye. Kuna Yahova, ndzidzi onsene mulando uli na ule anatsalakana ndzace mwakuipa, tayu ule anatsalakanwa mwakuipa. (1 Ped. 3:12) Sandra, wakuti atsalakanwa mwakuipa mu ndzidzi ukhali iye mwana, alonga: “Ndzidzi onsene ndisaphemba Yahova toera andiphedze kuoneka ninga munandiona iye.”

7. Pinthu pidaticitikira tinapiphatisira tani m’basa ya Yahova?

7 Lekani kupenula kuti Yahova anakwanisa kukuphatisirani toera kuphedza anango. Yahova akupasani mwai wakuphata basa yakumwaza mphangwa pabodzi na iye. (1 Akor. 3:9) Pinthu pyakuipa pidakucitikirani pinakuphedzani toera kubvesesa nyatwa zinatamba anango. Natenepa, imwe munakwanisa kucita pizinji toera kuaphedza. Mulongo Helena aphedzwa, pontho cincino iye asakwanisa kuphedzambo anango. Iye alonga: “Ine ndikhapibva ninga wakusowa basa, mbwenye thangwi ya Yahova, cincino ndine wakufunika, pontho ndisapibva kuti ndisafuniwa na anango.” Cincino mulongo Helena ali kutumikira mwakutsandzaya ninga mpainiya wa ndzidzi onsene.

TAWIRANI KULEKERERWA NA YAHOVA

8. Yahova asatipanganji pa Izaiya 1:18?

8 Atumiki azinji a Yahova asatsukwala kakamwe, pontho asadzudzumika thangwi ya madawo adacita iwo nduli, ngakhale ale adacita iwo mbadzati kubatizwa. Mbwenye tisafunika kukumbuka kuti Yahova apereka ntsembe ya ciomboli thangwi iye asatifuna kakamwe. Pontho iye asafuna kuti ife titawire muoni unoyu. Yahova asatipasa cinyindiro cakuti ‘tingamalisa nseru uli pakati pathu’ c na iye, anatilekerera na ntima onsene. (Lerini Izaiya 1:18.) Yahova asatifuna kakamwe, na thangwi ineyi iye asaduwala madawo adacita ife nduli. Kusiyapo pyenepi, iye asalonga kuti ndzidzi onsene anakumbuka pinthu pyadidi pinacita ife.—Mas. 103:9, 12; Aheb. 6:10.

9. M’mbuto mwakunyerezera pidacita ife nduli, thangwi yanji ndi pyakufunika kucita pyonsene pinakwanisa ife cincino mbatinyerezera pya ntsogolo?

9 Khala musatsukwala thangwi ya pinthu pidacita imwe nduli, citani pyonsene toera kunyerezera pinthu pinacita imwe cincino na pinafuna imwe kwanisa kucita ntsogolo. Onani citsandzo ca mpostolo Paulu. Iye akhatcinga Akristu, pontho atsumbikika thangwi ya pinthu pidacita iye. Mbwenye iye akhadziwa kuti Yahova amulekerera. (1 Tim. 1:12-15) Kodi iye apitiriza kunyerezera madawo ace a nduli? Nkhabe. Kusiyapo pyenepi, iye nee apitiriza kunyerezera pinthu pyonsene pikhacita iye mu ndzidzi ukhali iye Nfarisi wakulemedzwa. (Afil. 3:4-8, 13-15) M’mbuto mwace, Paulu apitiriza kucita pyonsene pikhakwanisa iye m’basa yakumwaza mphangwa, pontho akhanyerezera pya ntsogolo. Ninga Paulu, ife nee tinakwanisa kucinja pinthu pidacitika nduli. Mbwenye tinakwanisa kusimba Yahova na pinthu pinacita ife cincino mbatinyerezera mapikiro a ntsogolo adacita iye.

10. Tinacitanji khala tatsukwalisa anango nduli?

10 Panango musapasika mulando thangwi ya pinthu pyakuipa pidacita imwe nduli pyakuti pyatsukwalisa anango. Ninji pinafuna kukuphedzani? Citani pyonsene pinakwanisa imwe toera kucita pinthu pyadidi kuna anthu anewa, pontho phembani kulekererwa thangwi ya pinthu pyakuipa pidacita imwe. (2 Akor. 7:11) Kusiyapo pyenepi, phembani Yahova toera aphedze anthu anathabuka thangwi ya pinthu pidacita imwe. Iye anakwanisa kuphedza imwe na ale adatsukwalisa imwe toera mupitirize kupirira mbamukhala muntendere.

11. Tisapfundzanji na citsandzo ca mprofeta Yona? (Onanimbo pa tsamba yakutoma.)

11 Pfundzani na madodo adacita imwe nduli, pontho tawirisani kuti Yahova akuphatisireni munjira inafuna iye. Onani pidacitikira mprofeta Yona. Yahova apanga Yona toera aende ku Ninive, mbwenye iye aenda ku mbuto inango. Yahova asandika Yona, pontho iye apfundza na madodo adacita iye. (Yona 1:1-4, 15-17; 2:7-10) Yahova nee asiya kuphatisira Yona. Iye ampasa mwai unango wakuenda ku Ninive, pontho paulendo unoyu, iye abvera mwakukhonda nyinyirika. Ndimomwene kuti Yona panango atsumbikika thangwi yakukhonda kubvera paulendo wakutoma, mbwenye iye nee atawirisa kuti pyenepi pincitise kukhonda basa inango idapaswa iye na Yahova.—Yona 3:1-3.

Pidapulumuka Yona m’mimba mwa ntsomba ikulu, Yahova ampanga pontho toera aende ku Ninive kamwaza mphangwa zace (Onani ndima 11)


YAHOVA ASATIBALANGAZA NA NZIMU WACE WAKUCENA

12. Tinakwanisa tani kukhala na ntendere wa Yahova tingathimbana na pinentso? (Afilipi 4:6, 7)

12 Yahova asaphatisira nzimu wace wakucena toera kutibalangaza m’midzidzi ya nyatwa. Onani pidacitikira Ron na Carol. Mwakutsukwalisa, mwanawo wamamuna apheka ekha. Iwo alonga: “Ife tikhadathimbana kale na pinentso pinango, mbwenye ceneci cikhali cakunentsa kakamwe kupiringana pyonsene. Ife takhala ntsiku zizinji nee kugona mbatikacita phembero kuna Yahova, pontho takwanisa kukhala na ntendere unalongwa pa Afilipi 4:6, 7.” (Lerini.) Khala imwe muli kucitikirwa na pinthu pinakutsukwalisani kakamwe, longani pyonsene kuna Yahova m’phembero. Imwe munakwanisa kucita pyenepi ndzidzi onsene unafuna imwe. (Mas. 86:3; 88:1) Phembani nzimu wakucena wa Yahova mwakubwereza-bwereza, pontho nyindirani kuti iye anatawira maphembero anu.—Luka 11:9-13.

13. Nzimu wakucena unatiphedza tani toera tipitirize kulambira Yahova? (Aefesi 3:16)

13 Musapibva kuti nee muli na mphambvu yakucita pinthu thangwi ya nyatwa zinathimbana na imwe? Khala ndi tenepo, nzimu wakucena unakupasani mphambvu toera mupitirize kulambira Yahova mwakukhulupirika. (Lerini Aefesi 3:16.) Onani pidacitikira mulongo Flora. Iye na mamunace akhatumikira ninga amisionaryo, mbwenye mu ndzidzi udacita mamunace upombo iwo amwalana. Iye alonga: “Ine ndatsukwala kakamwe thangwi ya pinthu pidacita iye, pontho nee ndikhakwanisabve kunyerezera pinthu pinango. Ine ndaphemba nzimu wakucena wa Yahova toera ndikwanise kupirira. Yahova andipasa pyonsene pikhafuna ine toera ndikwanise kupirira cinentso ceneci cakuti pakutoma cikhaoneka ninga nee mbidakwanisa kupirira.” Flora aona kuti Yahova amphedza toera an’nyindire kakamwe, pontho iye akhala na cinyindiro cakuti Yahova anapitiriza kumphedza mu pinentso pyonsene pinathimbana na iye. Iye alonga: “Mafala anagumanika pa Masalmo 119:32 asapangiza kuti Yahova andiphedza tani: ‘Ine ndinadzatowezera matongero anu na ntima onsene, thangwi imwe musathimizira kubvesesa kwanga.’”

14. Tisafunika kucitanji toera tipitirize kutambira nzimu wakucena wa Mulungu?

14 Mungamala kuphemba nzimu wakucena wa Yahova, munacitanji pontho? Wangisirani toera kucita pinthu pyakuti pinakuphedzani toera kupitiriza kutambira nzimu wakucena, ninga kugumanika pa misonkhano na kumwaza mphangwa. Lerini Bhibhlya ntsiku zonsene toera mukhale na manyerezero a Yahova. (Afil. 4:8, 9) Mungaleri Bhibhlya, onesesani anthu analongwa m’Bhibhlya adatambambo nyatwa, pontho onani kuti Yahova aaphedza tani toera kupirira. Sandra wakuti athabuka na nyatwa zidathimbana na iye, alonga: “Citsandzo ca Zuze cisandiwangisa kakamwe. Iye athimbana na nyatwa, pontho atsalakanwa mwakusowa ulungami, mbwenye nee atawirisa kuti pyenepi pifewese uxamwali wace na Yahova.”—Gen. 39:21-23.

YAHOVA ASAPHATISIRA ABALE NA ALONGO TOERA KUTIBALANGAZA

15. Abale na alongo athu asatibalangaza tani? (Onanimbo foto.)

15 Tingatamba nyatwa, abale na alongo athu anakwanisa ‘kutibalangaza kakamwe.’ (Akol. 4:11) Abale na alongo athu ndi ibodzi mwa njira zinaphatisira Yahova toera kupangiza ufuni wace kuna ife. Iwo asatibalangaza angatibvesera, pontho angawangisira toera kubvesesa nyatwa zathu. Midzidzi inango, iwo asatibalangaza angakhala na ife, maseze akhonde kulonga cinthu. Iwo anakwanisa kutipangiza lemba ya m’Bhibhlya peno kucita phembero pabodzi na ife. d (Aroma 15:4) Midzidzi inango, abale athu anakwanisa kutiphedza toera kukumbuka pinanyerezera Yahova thangwi ya pinthu pinaticitikira, pontho pyenepi pinatiphedza toera kukhurudzika mbatipirira. Midzidzi inango tingakhala akutsukwala kakamwe, panango ndzidzi unoyu xamwali wathu anatidzesera cakudya cinakomerwa na ife.

Axamwali akunyindirika akuti ndi Akristu akukola mwauzimu anakwanisa kutibalangaza na kutiphedza (Onani ndima 15)


16. Tisafunika kucitanji toera anango akwanise kutiphedza?

16 Toera anango atiphedze, asafunika kudziwa pinafuna ife. Abale na alongo athu asatifuna kakamwe, pontho asafuna kutiphedza. (Mis. 17:17) Mbwenye iwo panango nee asadziwa pinaticitikira na pinafuna ife. (Mis. 14:10) Khala muli wakutsukwala, longani mabvero anu kuna xamwali wanu wakukola mwauzimu. Mpangeni kuti anacitanji toera akuphedzeni. Panango munasankhula nkulu wa mpingo m’bodzi peno awiri akuti munakwanisa kucedza nawo mwakusudzuka. Alongo panango anakhala akusudzuka toera kucedza na mulongo wakukola mwauzimu.

17. Ndi pinthu pipi pyakuti pinatipingiza toera kutambira ciphedzo ca abale na alongo athu, pontho tinacitanji toera pyenepi pikhonde kucitika?

17 Lekani kukhala ndzidzi uzinji mwekhene. Thangwi yakutsukwala, panango midzidzi inango nee tinafuna kukhala pabodzi na anango. Ndimomwene kuti midzidzi inango, abale na alongo athu panango nee anabvesesa pinaticitikira peno analonga pinthu pyakuti pinathimizira kutsukwala kwathu. (Tiya. 3:2) Mbwenye lekani tawirisa kuti pyenepi pikucitiseni kukhonda kukhala pabodzi na abale. Yahova anakwanisa kuaphatisira toera kukubalangazani. Nkulu wa mpingo anacemerwa Gavin wakuti asathabuka na utenda wa dhepresau, alonga: “Kazinji kene, ine nee ndisafuna kukhala pabodzi na axamwali anga.” Ngakhale tenepo, Gavin asawangisira toera kukhala pabodzi na abale, pontho kazinji kene kutsukwala kwace kusapunguka angacita pyenepi. Mulongo anacemerwa Amy, alonga: “Thangwi ya pinthu pidandicitikira, pisandinentsa kunyindira anthu. Mbwenye ndiri kupfundza kunyindira abale na alongo anga ninga pinacita Yahova. Ine ndisadziwa kuti pyenepi pisatsandzayisa Yahova, pontho ine ndisatsandzayambo.”

MAPIKIRO A YAHOVA A NTSOGOLO ASATIBALANGAZA

18. Tisadikhiranji ntsogolo, pontho tisafunika kucitanji cincino?

18 Ife tinakwanisa kudikhira pinthu pya ntsogolo na cinyindiro mbatidziwa kuti mwakukhonda dembuka Yahova anamalisa nyatwa zonsene zinatamba ife peno kutsukwala kwathu. (Apok. 21:3, 4) Ntsiku ineyi ingafika, pinthu pyonsene pidatitsukwalisa kakamwe “nee pinadzakumbukirwabve, pontho nee pinadzakhalabve muntima.” (Iza. 65:17) Mbwenye ngakhale cincino, Yahova asatitsalakana tingathimbana na nyatwa. Natenepa, tawirani pyonsene pinacita Yahova toera kukubalangazani na kukuphedzani. Lekani kupenula nee pang’ono kuti Yahova “asakutsalakanani.”—1 Ped. 5:7.

NYIMBO 7 Yahova Ndi Mphambvu Yathu

a Madzina acinjwa.

b Onani bokosi ya nsolo wakuti  Imwe Ndimwe Wakufunika Kakamwe Kuna Yahova.

c Toera ‘kumalisa nseru’ na Yahova, tisafunika kutcunyuka na kuphemba kulekererwa thangwi ya pinthu pyakuipa pidacita ife mbatisiya kupicita pontho. Khala tacita madawo makulu tisafunikambo kuphemba ciphedzo ca akulu a mpingo.—Tiya. 5:14, 15.

d Imwe munakwanisa kugumana malemba a m’Bhibhlya pa nsolo wakuti “Kupswipa Ntima” na “Cibalangazo” m’bukhu yakuti Malemba Toera Kuaphatisira mu Umaso Wathu Wacikristu.