Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Dzina ya malembero Acikanani idagumanwa pa jaro yakuti yamala pyaka 3.000 isagumanika m’Bhibhlya

Dzina Inalongwa M’bhibhlya Idagumanwa pa Jaro

Dzina Inalongwa M’bhibhlya Idagumanwa pa Jaro

Mu caka 2012, anyakusaka pinthu pyakale agumana madzinga a jaro ya dongo akuti ali na pyaka 3.000. Iwo akhali akutsandzaya kakamwe. Thangwi yanji? Tayu thangwi ya madzinga a jaro, mbwenye thangwi ya pinthu pidalembwa m’madzinga anewa.

Mu ndzidzi udagumana iwo madzinga anewa, aagumanya mbakwanisa kuleri malembero Acikanani pa jaro ineyi. Pakhali mafala awa: “Eshba’al Ben Beda,” akuti asabveka “Eshba’al, mwana wa Beda.” Unoyu ukhali ulendo wakutoma anyakusaka pinthu pyakale kugumana dzina ineyi pa combo cakale.

Bhibhlya isalongambo pya munthu anacemerwa Eshbaal. Iye akhali m’bodzi wa ana a Mambo Sauli. (1 Pya dziko ya Israele 8:33; 9:39) Mpfundzisi Yosef Garfinkel, wakuti ndi m’bodzi mwa anthu adagumana jaro ineyi, alonga: “Mphyakudzumatirisa kudziwa kuti dzina yakuti Eshba’al isagumanika m’Bhibhlya, pontho lero isagumanikambo m’pyakulembwa pya anyakusaka pinthu pyakale, basi ene mu ndzidzi ukhatonga Mambo Dhavidhi.” Ceneci ndi citsandzo cibodzi cinapangiza kuti basa ya kusaka pinthu pyakale isaphedzera tani maonero a Bhibhlya!

M’Bhibhlya, mwana wa Sauli, Eshbaal asacemerwambo Isbaale. (2 Samwele 2:10) Thangwi yanji dzina yakuti ‘bhaale’ yapitirwa m’mbuto na “bosheth”? Anyakufufudza afokotoza kuti mulembi wa tsamba Yaciwiri ya Samwele panango acalira kuphatisira dzina yakuti Eshbaal thangwi isalonga pya Bhaale wa Aisraeli, mulungu wa pyondzi akhalambira Akanani. Mbwenye m’bukhu ya Bhibhlya ya Pya dziko ya Israele Wakutoma, tisagumana dzina yakuti Eshbaal.