Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Dziwani Nyamalwa Wanu

Dziwani Nyamalwa Wanu

‘Tisadziwa mwadidi njira zinaphatisira [Sathani] toera kutinyengeza.’—2 AKORINTO 2:11.

NYIMBO: 150, 32

1. Pidamala Adhamu na Eva kudawa, Yahova alonganji thangwi ya nyamalwa wathu?

ADHAMU akhadziwa kuti nyoka nee zisalonga. Natenepa pidadziwa iye kuti nyoka yalonga na Eva, panango Adhamu adzindikira kuti adalonga na Eva akhali anju. (Genesi 3:1-6) Adhamu na Eva nee akhadziwa kuti anju unoyu akhali ani. Ngakhale tenepo, Adhamu asankhula kubvera anju unoyu wakukhonda dziwika mbapandukira Babace waufuni. (1 Timoti 2:14) Mwakukhonda dembuka, Yahova atoma kupangiza pakweca pya nyamalwa unoyu wakugopswa mbapikira kuti mukupita kwa ndzidzi mbadafudzwa. Mu ndzidzi ubodzi ene, Yahova acenjeza kuti anju unoyu adalonga mukuphatisira nyoka mbadapingiza onsene anafuna Mulungu.—Genesi 3:15.

2, 3. Thangwi yanji Yahova nee alonga pizinji pya Sathani, Mesiya mbadzati fika?

2 Yahova cipo atipanga dzina ya anju adampandukira. * (Onani cidzindikiro capantsi.) Pidapita pyaka 2.500 pakumala kupandukirwa mu Edheni, Yahova alonga kuti nyamalwa unoyu akhali ani. (Yobe 1:6) Iye asadziwika na Sathani, ndiko kubveka ‘mpingizi.’ Basi ene ndi mabukhu matatu a malemba Acihebheri analonga pya Sathani, 1 Pya dziko ya Israele, Yobe na Zakariya. Thangwi yanji nyamalwa unoyu alongwa pang’ono basi mbadzati fika Mesiya?

3 Yahova nee aphataniza m’Malemba Acihebheri mphangwa zizinji zinalonga pya Sathani na pinacita iye. Kusiyapo pyenepi, cifuno ca Malemba Acihebheri cikhali kuphedza anthu toera kudzindikira na kutowera Mesiya. (Luka 24:44; Agalata 3:24) Mudafika Mesiya, Yahova aphatisira iye na anyakupfundzace toera kupangiza pizinji pinadziwa ife thangwi ya Sathani na aanju adacita khundu yace. * (Onani cidzindikiro capantsi.) Pyenepi mphyakubveka, thangwi Yahova anaphatisira Yezu na anyakudzodzwa toera kufudza Sathani na atowereri ace.—Aroma 16:20; Apokalipse 17:14; 20:10.

Na ciphedzo ca Yahova, Yezu na aanju akukhulupirika, tinakwanisa kuthimbana na nyamalwa wathu

4. Thangwi yanji nee tisafunika kugopa Dyabo?

4 Mpostolo Pedhru afokotoza Sathani Dyabo ninga “nkhalamu yakulira,” pontho Juwau asancemera ninga “nyoka” na “nyangumi.” (1 Pedro 5:8; Apokalipse 12:9) Mbwenye nee tisafunika kugopa Dyabo. Mphambvu zace ziri na madire. (Lerini Tyago 4:7.) Ife tiri na citsidzikizo ca Yahova, Yezu na aanju akukhulupirika. Na ciphedzo cawo, tinakwanisa kukunda nyamalwa wathu. Mbwenye tisafunika kudziwa matawiro a mibvundzo mitatu yakufunika: Sathani asanyengerera tani? Sathani asayesera tani kunyengerera anthu? Ndi pinthu pipi pinacimwana Sathani kucita? Tendeni titawire mibvundzo ineyi, mbationa kuti tinapfundzanji.

SATHANI ASANYENGERERA TANI?

5, 6. Thangwi yanji mautongi asacimwana kubweresa macinjo anafuna anthu?

5 Aanju azinji acita khundu ya Sathani mbapandukira Mulungu. Mbacidzati citika Cigumula, Sathani ayesera anango mwa aanju anewa toera kucita ulukwali na akazi. Bhibhlya isalonga mwakuphiphirisa kuti nyangumi adagwa kudzulu akwekweta khundu yacitatu ya nyenyezi. (Genesi 6:1-4; Yuda 6; Apokalipse 12:3, 4) Aanju anewa mudasiya iwo banja ya Mulungu, iwo apangiza kuti akhafuna kucita khundu ya Sathani. Nee tisafunika kunyerezera kuti nsoka unoyu wa aanju akupanduka ndi wakukhonda kubverana. Mu nsoka wace, Sathani akhazikisa utongi wace mukutowezera Umambo wa Mulungu. Iye acitika ekha mambo, akhunganya mademonyo na kuapasa mphambvu, mbaakhazikisa amambo a dziko.—Aefesi 6:12.

6 Sathani asaphatisira nsoka wace toera kuonera mautongi onsene a anthu. Ife tisadziwa pyenepi thangwi iye apangiza Yezu ‘maumambo onsene a dziko yapantsi,’ mbalonga: ‘Ndinakupasa maumambo onsene awa na mbiri yawo, thangwi pyonsene mphyanga, pontho ndinapipasa munthu onsene anafuna ine.’ (Luka 4:5, 6) Mautongi mazinji, asacita pinthu pyadidi kuna anthu a dziko yawo, pontho anango asafuna kakamwe kuphedza anthu. Mbwenye nee utongi ubodzi unakwanisa kubweresa macinjo anafuna ife.—Masalmo 146:3, 4; Apokalipse 12:12.

7. Kusiyapo kuphatisira mautongi, Sathani asaphatisira tani uphemberi waunthawatawa na malonda? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)

7 Sathani na mademonyo asaphatisirambo uphemberi wauthambi na malonda toera kunyengeza ‘dziko yonsene yapantsi,’ peno anthu onsene. (Apokalipse 12:9) Sathani asaphatisira uphemberi wauthambi toera kumwaza uthambi thangwi ya Yahova, pontho iye asayesera kubisa dzina ya Mulungu. (Yeremiya 23:26, 27) Na thangwi ineyi, anthu anango ananyerezera kuti akulambira Mulungu, mwandimomwene akulambira mademonyo. (1 Akorinto 10:20; 2 Akorinto 11:13-15) Sathani asaphatisirambo malonda toera kumwaza uthambi, ninga uthambi wakuti kobiri na pinthu pinango pinakwanisa kucitisa anthu kukhala akutsandzaya. (Misangani 18:11) Anthu anakhulupira uthambi unoyu, asaphatisira umaso wawo toera kutumikira “Mpfuma” m’mbuto mwakutumikira Mulungu. (Mateo 6:24) Maseze kale akhafuna Mulungu, mbwenye kufuna kwawo pinthu pyakumanungo kwadzakhala kwakufunika kakamwe kupiringana kufuna kwawo Mulungu.—Mateo 13:22; 1 Jwau 2:15, 16.

Tisafunika kusankhula kukhala kukhundu ya Yahova peno kukhundu ya Sathani

8, 9. (a) Ndi pinthu pipi piwiri pinapfundza ife kubulukira kwa Adhamu, Eva na aanju akupanduka? (b) Thangwi yanji mphyakufunika kwa ife kudziwa kuti Sathani ndiye anatonga dziko?

8 Pana pinthu piwiri pyakufunika pyakuti tinakwanisa kupipfundza kubulukira kwa Adhamu, Eva na aanju akupanduka. Cakutoma, tisapfundza kuti pana makhundu mawiri, mbwenye tisafunika kusankhula khundu ibodzi. Tinakwanisa kukhala kukhundu ya Yahova peno kukhundu ya Sathani. (Mateo 7:13) Caciwiri, tisapfundza kuti ale anacita khundu ya Sathani asakhala na maphindu akucepa. Adhamu na Eva akhali na mwai wakusankhula okha pinthu pyadidi na pyakuipa. Mademonyo ali na mphambvu yakutsogolera mautongi a anthu. (Genesi 3:22) Mbwenye kusankhula kucita khundu ya Sathani ndzidzi onsene nee kusaphedza.—Yobe 21:7-17; Agalata 6:7, 8.

9 Thangwi yanji mphyakufunika kwa ife kudziwa kuti Sathani asaonera dziko yonsene? Pyenepi pisatiphedza toera kukhala na maonero akulinganira thangwi ya mautongi, pontho pisatikulumiza toera kumwaza mphangwa zadidi. Ife tisadziwa kuti Yahova asafuna tilemedze mautongi. (1 Pedro 2:17) Iye asadikhira kuti tibvere matongero awo, khala nee asaphonyana na midida yace. (Aroma 13:1-4) Mbwenye ife tisadziwambo kuti tisafunika kukhala anthu a unakatinakati mbatikhonda kuphedzera ndale za dziko peno ntsogoleri wa dziko. (Jwau 17:15, 16; 18:36) Nakuti tisadziwa kuti Sathani asayesera kubisa dzina ya Yahova na kupswipisa makhaliro Ace, tisacita pyonsene pinakwanisa ife toera kupfundzisa anthu undimomwene wa Mulungu. Ife tisatsandzaya kakamwe thangwi yakucemerwa na dzinace mbatiiphatisira. Kufuna Mulungu ndi kwakufunika kakamwe kupiringana kufuna kobiri peno pinthu pinango.—Izaiya 43:10; 1 Timoti 6:6-10.

SATHANI ASAYESERA TANI KUNYENGERERA ANTHU?

10-12. (a) Sathani aphatisira tani ng’ambo toera kuyesera aanju anango? (b) Tisapfundzanji kubulukira mu pinthu pidacita aanju anewa?

10 Sathani asaphatisira misampha toera kunyengerera anthu. Toera anthu acite pinafuna iye, midzidzi inango asaphatisira ng’ambo toera kuayesera, pontho midzidzi inango asayesera kuathusa.

11 Sathani aphatisira ng’ambo toera kuyesera aanju azinji. Panango iye akhaapfundza mu ndzidzi uzinji toera kudziwa kuti anaayesera tani. Aanju anango agwa mu nsampha wace mbacita ulukwali na akazi. Anawo adzakhala aukali na amphambvu kakamwe mbatsalakana anthu mwakuipa. (Genesi 6:1-4) Kusiyapo ulukwali udaphatisira iye toera kuyesera aanju anewa, Sathani aapikirambo kuti mbadaapasa mphambvu yakutonga anthu onsene. Munjira ineyi, Sathani mbadapingiza kukwanirisika kwa profesiya ya Yahova inalonga pya ‘mbeu ya nkazi.’ (Genesi 3:15) Mbwenye Yahova nee antawirisa kucita pyenepi. Iye abweresa Cigumula, cakuti cafudza masasanyiro onsene a Sathani na a mademonyo.

Sathani asaphatisira ng’ambo ulukwali, kudzikuza, kukhulupira mizimu (Onani ndima 12, 13)

12 Tisapfundzanji kubulukira mu pinthu pyenepi? Tisapfundza kuti ulukwali na kudzikuza ndi ng’ambo zakutundusa kakamwe. Aanju adacita khundu ya Sathani akhadamala pyaka pizinji kudzulu pabodzi na Mulungu. Ngakhale tenepo, anango a iwo atawirisa kukulisa pifuno pyakuipa m’mitima yawo, pontho pifuno pyenepi pyadzakhala pyakuwanga kakamwe. Ndzidzi onsene tisafunika kukumbuka kuti mwakukhonda tsalakana pyaka piri na ife mbatikatumikira Yahova, pifuno pyakuipa pinakwanisa kukula muntima mwathu. (1 Akorinto 10:12) Ndi thangwi yace, ndzidzi onsene tisafunika kudinga mitima yathu toera kupha pifuno pyonsene pyaulukwali na kudzikuza.—Agalata 5:26; lerini Akolose 3:5.

13. Ndi ng’ambo ipi inango inaphatisira Sathani, pontho tinaicalira tani?

13 Ng’ambo inango inaphatisira Sathani ndi yakukhulupira mizimu. Lero, iye asayesera kucitisa anthu kukhulupira mademonyo mukuphatisira uphemberi wauthambi na ubalangazi. Mafilimu, jogos eletrônicos na mitundu inango ya ubalangazi inakwanisa kuoneka ninga pyakutsandzayisa. Mphapo tinakwanisa tani kucalira ubalangazi unoyu? Nee tisafunika kudikhira kuti gulu ya Yahova itipase ndandanda yakusankhula pyadidi na pyakuipa thangwi ya ubalangazi. Tisafunika kupfundzisa cikumbuntima cathu toera tikwanise kusankhula pinthu pyadidi kubulukira m’midida ya Yahova. (Ahebere 5:14) Khala ufuni wathu kwa Mulungu nee ndi ‘waciphamaso,’ tinasankhula pinthu mwandzeru. (Aroma 12:9) Munthu anapangiza ufuni waciphamaso asalonga pinthu pinango, buluka penepo mbacita pinango. Natenepa pakusankhula ubalangazi, tisafunika kubvundzika: ‘Kodi ndisatowezera midida inapfundzisa ine anango toera kuitowezera? Kodi anyakupfundza anga a Bhibhlya peno anthu anango ananyerezeranji angaona ubalangazi unasankhula ine?’ Tingatowezera midida ibodzi ene inapfundzisa ife anango, pinakhala pyakukhonda nentsa kukhonda ng’ambo ya Sathani.—1 Jwau 3:18.

Sathani asayesera kutithusa kutcingwa na mautongi mikakamizo ya andzathu akuxikola (Onani ndima 14)

14. Sathani asayesera tani kutithusa, pontho tinakwanisa tani kupirira?

14 Sathani asayeserambo kutithabusa na kutithusa toera tikhale akukhonda kukhulupirika kwa Yahova. Mwacitsandzo, panango iye anaphatisira mautongi toera akhondese basa yathu yakumwaza mphangwa. Iye anakwanisa kuphatisira andzathu akubasa peno akuxikola toera kutilonga mwakuipa thangwi yakubvera midida ya Bhibhlya. (1 Pedro 4:4) Sathani anakwanisa kuphatisira acibale athu anakhonda kutumikira Yahova, toera kutipingiza kuenda ku misonkhano, maseze acite pyenepi na pifuno pyadidi. (Mateo 10:36) Tisafunika kucitanji toera kupirira pakuthimbana na mayesero a Sathani? Ife nee tisafunika kudzumatirwa na mayesero anewa, thangwi tisadziwa kuti tikuthimbana na Sathani. (Apokalipse 2:10; 12:17) Pontho tisafunika kukumbuka undimomwene uyu: Sathani asalonga uthambi wakuti ife tisatumikira Yahova basi ene midzidzi yadidi, mbwenye midzidzi yakunentsa tisakhonda Mulungu. (Yobe 1:9-11; 2:4, 5) Pakumalisa, ndzidzi onsene tisafunika kuphemba Yahova toera atipase mphambvu, mbatikumbuka kuti iye cipo anatisiya.—Ahebere 13:5.

NINJI PINACIMWANA KUCITA SATHANI?

15. Kodi Sathani asatikakamiza toera kucita pinthu pyakuti nee tisafuna kupicita? Fokotozani.

15 Sathani nee asakakamiza anthu toera kucita pinthu pyakuti iwo nee asafuna kupicita. (Tyago 1:14) Anthu azinji n’dziko nee asadzindikira kuti asacita khundu ya Sathani. Mbwenye munthu angapfundza undimomwene, anakwanisa kusankhula kukhala kukhundu ya Yahova peno ya Sathani. (Machitiro 3:17; 17:30) Tingasankhula kubvera Mulungu, Sathani nee anakwanisa kufudza uxamwali wathu na Yahova.—Yobe 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Ndi pinthu pipi pinango pyakuti Sathani na mademonyo nee anakwanisa kupicita? (b) Thangwi yanji nee tisafunika kugopa kucita phembero kuna Yahova mwakugaluza?

16 Pana pinthu pinango pyakuti Sathani na mademonyo nkhabe kwanisa kupicita. Mwacitsandzo, Bhibhlya nee isalonga kuti iwo asakwanisa kudziwa piri m’manyerezero peno m’mitima yathu. Basi ene Yahova na Yezu ndiwo asakwanisa kucita pyenepi. (1 Samwele 16:7; Marko 2:8) Mphapo tisafunika kugopa kuti Dyabo na mademonyo anabva pinalonga ife peno maphembero athu akugaluza, mbaphatisira mphangwa zenezi toera kutiphekesa? Nkhabe! Thangwi yanji? Nyerezerani ipi: Ife nee tisagopa kucita pinthu pyadidi m’basa ya Yahova basi ene thangwi Dyabo anakwanisa kutiona. Munjira ibodzi ene, ife nee tisafunika kugopa kucita maphembero athu mwakugaluza basi ene thangwi Dyabo anakwanisa kuabva. Pontho, Bhibhlya isalonga kazinji kene pya atumiki a Mulungu akuti akhacita maphembero mwakugaluza, mbwenye ife cipo taleri kuti iwo akhagopa kubviwa na Dyabo. (1 Amambo 8:22, 23; Jwau 11:41, 42; Machitiro 4:23, 24) Tingawangisira toera kulonga na kucita pinthu ninga munafuna Mulungu, tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova nee anatawirisa Dyabo toera kutiphekesa munjira zonsene.—Lerini Masalmo 34:7.

17 Ife tisafunika kudziwa nyamalwa wathu, mbwenye nee tisafunika kun’gopa. Maseze ndife akusowa ungwiro, tinakwanisa kukunda Sathani na ciphedzo ca Yahova. (1 Jwau 2:14) Tingankhonda, iye anadzatithawa. (Tyago 4:7; 1 Pedro 5:9) Lero, pisaoneka kuti Sathani asayesera makamaka aphale na atsikana. Mphapo anakwanisa tani kukunda mayesero a Dyabo? Tinadzadinga pyenepi mu nsolo unatowera.

^ ndima 2 Bhibhlya isapangiza madzina mangasi a aanju. (Atongi 13:18; Danyele 8:16; Luka 1:19; Apokalipse 12:7) Iyo isapangizambo kuti Yahova apasa dzina nyenyezi ibodzi na ibodzi. (Masalmo 147:4) Natenepa, mphyakubveka kulonga kuti Yahova apasa dzina aanju onsene, kuphatanizambo ule wakuti mukupita kwa ndzidzi adzakhala Sathani.

^ ndima 3 Fala yakuti “Sathani” isagumanika basi ene m’maulendo 18 m’Malemba Acihebheri, mbwenye m’Malemba Acigerego Acikristu isagumanika m’Maulendo 30.