Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Yahova Asafuna Ale ‘Anabala Misapo Mwakupirira’

Yahova Asafuna Ale ‘Anabala Misapo Mwakupirira’

‘Mbeu zidagwa pa mataka adidi ndi ale anabala misapo mwakupirira.’—LUKA 8:15.

NYIMBO: 68, 72

1, 2. (a) Thangwi yanji tisawangiswa na abale na alongo akuti asapitiriza kumwaza mphangwa mu pisa pyakuti anthu azinji nee asatawira? (Onani cithundzithundzi cakutoma.) (b) Yezu alonganji thangwi ya basa yakumwaza mphangwa mu “cisa cace”? (Onani cidzindikiro capantsi.)

SERGIO NA OLINDA ndi banja inatumikira ninga apainiya ku Estados Unidos. Uwiri wawo ali na pyaka pyakupiringana 80 pyakubalwa. Mukupita kwa ndzidzi iwo athimbana na utenda wa miyendo. Ninga munacita iwo mu pyaka pizinji, pa ndzidzi unomwe wakumacibese iwo asaenda mu nzinda wawo mbakhala pa mbuto inapita na anthu azinji. Iwo asakhala cifupi na paraji mbagawira mabukhu kuna anthu anapita na njira. Anthu azinji asaapwaza, mbwenye Sergio na Olinda asakhala pa mbuto yawo mbamwetulira ale anaayang’ana. Camasikati, iwo asabwerera kunyumba. Mangwana mwace namacibese pa ndzidzi ubodzi ene, iwo asaenda pontho pa mbuto ineyi. Iwo asacita pyenepi ntsiku zitanthatu pasumana, pyaka pyonsene.

2 Ninga Sergio na Olinda, pana abale na alongo azinji akukhulupirika akuti asamwaza mphangwa mu cisa cawo mu pyaka pizinji, maseze anthu anango nee asaabvesera. Panango imwe musamwazambo mphangwa mu cisa ninga ceneci. Khala ndi tenepo, tisakusimbani na ntima onsene thangwi yakupirira na kupitiriza kwanu kumwaza mphangwa mwakukhonda tsalakana pinentso. * (Onani cidzindikiro capantsi.) Citsandzo canu cisawangisa abale na alongo azinji, ngakhale ale akuti asatumikira mu pyaka pizinji. Onani pidalonga ayang’aniri a cisa anango: “Ndingamwaza mphangwa na abale na alongo akukhulupirika, citsandzo cawo cisandiwangisa kakamwe.” “Kukhulupirika kwawo kusandiphedza toera kupirira na kukhala wacipapo mu utumiki.” “Citsandzo cawo cisakhuya ntimanga.”

3. Ndi mibvundzo ipi inafuna ife kudinga, pontho thangwi yanji?

3 Mu nsolo uno tinatawira mibvundzo mitatu: Thangwi yanji midzidzi inango tisafewa manungo? Pisabvekanji kubala misapo? Ninji cinafuna kutiphedza toera kupitiriza kubala misapo? Kudziwa matawiro a mibvundzo ineyi kunatiphedza toera kupitiriza m’basa yakumwaza mphangwa idatipasa Yezu.

THANGWI YANJI MIDZIDZI INANGO TISAFEWA MANUNGO?

4. (a) Paulu apibva tani pikhakhonda Ayuda kutawira mphangwa zadidi? (b) Thangwi yanji Paulu akhapibva munjira ineyi?

4 Mwatoma kale kutsukwala thangwi anthu a mu cisa canu nee asatawira mphangwa za Umambo? Khala ndi tenepo, imwe munakwanisa kubvesesa mabvero akhali na mpostolo Paulu. Iye amala cifupi na pyaka 30 mbakamwaza mphangwa na kuphedza anthu azinji toera kukhala Akristu. (Machitiro 14:21; 2 Akorinto 3:2, 3) Mbwenye, iye nee akwanisa kuphedza Ayuda azinji toera kukhala Akristu. M’mbuto mwace, azinji a iwo akhakhonda kubvesera Paulu, pontho anango akhantcinga. (Machitiro 14:19; 17:1, 4, 5, 13) Mphapo Paulu apibva tani thangwi ya pyenepi? Iye alonga: ‘Ndiri wakutsukwala kakamwe, pontho muntima mwanga musandipha kakamwe.’ (Aroma 9:1-3) Thangwi yanji iye akhapibva munjira ineyi? Thangwi iye akhafuna kakamwe kumwaza mphangwa, pontho akhafuna anthu. Mwandimomwene Paulu akhatsalakana Ayuda, pontho akhatsukwala mu ndzidzi ukhakhonda iwo ntsisi za Mulungu.

5. (a) Thangwi yanji tisamwaza mphangwa? (b) Thangwi yanji midzidzi inango tisafewa manungo?

5 Ninga Paulu, ife tisamwazira mphangwa anthu thangwi tisadzudzumika na umaso wawo, pontho tisafuna kuaphedza. (Mateo 22:39; 1 Akorinto 11:1) Mwakukhonda penula, ife tisadziwa kuti kutumikira Yahova ndi cinthu cakufunika kakamwe. Pontho tisafuna kuphedza anthu toera aone kuti umaso wawo unakwanisambo kukhala wadidi. Ndi thangwi yace ife tisapitiriza kuaphedza toera kupfundza undimomwene wa Yahova na cifuniro cace kwa anthu. Pyenepi pisakhala ninga tabweresa muoni wadidi kakamwe kwa iwo mbitiadembetera: ‘Taphata miyendo, tambirani muoni uyu.’ Natenepa angakhonda muoni unoyu, tisakhalambo ‘akutsukwala’ ninga Paulu. Ife nee tisatsukwala thangwi yakusowa cikhulupiro, mbwenye thangwi tisafuna kakamwe anthu. Maseze midzidzi inango tisafewa manungo, ife tisapitiriza kumwaza mphangwa. Panango tinakhala na mabvero ninga a Elena, mpainiya wa pyaka pyakupiringana 25 adalonga: “Ndisaona kuti basa yakumwaza mphangwa ndi yakunentsa. Ngakhale tenepo, nkhabepo basa inango inandikomera kakamwe kupiringana ineyi.”

PISABVEKANJI KUBALA MISAPO?

6. Ndi mbvundzo upi unafuna kudinga ife cincino?

6 Thangwi yanji tiri na cinyindiro cakuti tinapembera mu utumiki wathu mwakukhonda tsalakana mbuto inamwaza ife mphangwa? Toera kutawira mbvundzo unoyu wakufunika, tendeni tidinge misangani miwiri idalonga Yezu thangwi yakufunika kwa ‘kubala misapo.’ (Mateo 13:23) Nsangani wakutoma usalonga pya muti wa mauva.

7. (a) Mu nsangani wa Yezu, mbani “nyakulima,” ‘muti wa mauva’ na “nthawi”? (b) Ndi mbvundzo upi unafuna ife kutawira?

7 Lerini Jwau 15:1-5, 8Mu nsangani unoyu, Yezu afokotoza kuti Yahova ndi “nyakulima,” Yezu ndi ‘muti wa mauva,’ pontho anyakupfundzace ndi “nthawi.” * (Onani cidzindikiro capantsi.) Buluka penepo Yezu apanga apostolo ace: ‘Babanga asapaswa mbiri imwe mungapitiriza kubala misapo mizinji, mbamupangiza kuti ndimwe anyakupfundza anga.’ Mphapo mafala anewa asabvekanji? Mu nsangani unoyu, Yezu nee alonga mabvekero a nsapo, mbwenye alonga cinthu cakuti cinatiphedza toera kugumana ntawiro wa mbvundzo unoyu.

8. (a) Mu nsangani wa Yezu, thangwi yanji kubala misapo nee kusabveka kucita anyakupfundza apswa? (b) Ninji cinapangiza kuti Yahova ndi waufuni?

8 Yezu alonga pya Babace: ‘Nthawi zonsene ziri muna ine zinakhonda kubala misapo, iye asazigwanda.’ M’mafala anango, ife tinakwanisa kukhala atumiki a Yahova basi ene tingabala misapo. (Mateo 13:23; 21:43) Mbwenye mu nsangani unoyu, kubala misapo nee kusabveka kucita anyakupfundza apswa. (Mateo 28:18) Khala ndi tenepo, Akristu akukhulupirika akuti nee aphedza munthu toera kukhala nyakupfundza wa Yezu mbadakhala ninga nthawi zakukhonda bala misapo. Mbwenye nee ndi tenepo! Thangwi yanji? Thangwi ife nee tinakwanisa kukakamiza anthu toera kukhala anyakupfundza. Yahova ndi waufuni. Iye nee asatiphemba toera kucita cinthu cakuti nee tinakwanisa kucicita. Basi ene iye asatiphemba toera kucita pinakwanisa ife.—Deuteronomyo 30:11-14.

9. (a) Kodi ndi misapo ipi inafunika ife kubala? (b) Ndi nsangani upi unafuna ife kudinga?

9 Mphapo ndi misapo ipi inafunika ife kubala? Ndi basa yakuti tonsene tinakwanisa kuicita. Ndi basa ipi idapereka Yahova kuna atumiki ace onsene? Kumwaza mphangwa zadidi za Umambo wa Mulungu. * (Onani cidzindikiro capantsi.) (Mateo 24:14) Pyenepi pisaoneka pakweca mu nsangani wa Yezu unalonga pya nyakubzwala. Tendeni tidinge nsangani unoyu.

10. (a) Mu nsangani wa nyakudzwala, mbeu na mataka pisaimiriranji? (b) Kodi mbeu ya tirigu isabalanji?

10 Lerini Luka 8:5-8, 11-15. Mu nsangani wa nyakubzwala, Yezu afokotoza kuti mbeu ndi “mafala a Mulungu,” peno mphangwa za Umambo wa Mulungu. Mataka ndi ntima wa munthu. Mbeu idagwa pa mataka adidi yamera, mbikula. Buluka penepo, ‘yabala misapo yakupiringana 100.’ Khala mbeu idabzwalwa ndi tirigu, ninji cinafuna kumera? Inamera ntundu unango wa mbeu? Nkhabe, inadzamera tirigu, mukupita kwa ndzidzi inakula mbibala tirigu. Mu nsangani unoyu, mbeu ibodzi yabala mbeu 100. Mphapo pyenepi pisatipfundzisanji thangwi ya utumiki wathu?

‘Tinabala tani misapo mwakupirira’? (Onani ndima 11)

11. (a) Kodi nsangani wa nyakubzwala usatipfundzisanji thangwi ya utumiki wathu? (b) Tinacitanji toera kubala misapo?

11 Anyakubala Acikristu peno Mboni za Yahova zinango pidatoma iwo kutipfundzisa thangwi ya Umambo wa Mulungu, pikhali ninga iwo abzwala mbeu pa mataka adidi. Iwo atsandzaya kakamwe mudaona iwo kuti ife tatawira mphangwa. Mbeu ineyi isapitiriza kukula mpaka kubala misapo. Ninga tirigu idalonga ife pakutoma yakuti nee isamera ntundu unango wa mbeu, mbwenye isamera tirigu, ife nee tisabala anyakupfundza apswa, mbwenye mbeu ipswa. * (Onani cidzindikiro capantsi.) Tisacita tani pyenepi? Ndzidzi onsene unapanga ife anango thangwi ya Umambo wa Mulungu, pyenepi pisakhala ninga tikuthimizira kuwaza mbeu idabzwalwa m’mitima yathu. (Luka 6:45; 8:1) Natenepa, munapitiriza ife kumwaza mphangwa za Umambo wa Mulungu ‘tisabala misapo mwakupirira.’

12. (a) Tisapfundzanji mu nsangani wa Yezu unalonga pya muti wa mauva na nyakubzwala? (b) Musapibva tani munjira inaona Yahova basa yanu?

12 Tisapfundzanji mu nsangani wa Yezu unalonga pya muti wa mauva na nyakubzwala? Tisapfundza kuti ‘kubala misapo’ nee pisanyindira khala anthu asabvesera mphangwa. Mbwenye pisanyindira kupitiriza kwathu kumwaza mphangwa. Paulu alonga cinthu cinango cakulandana mudafokotoza iye kuti: ‘M’bodzi na m’bodzi anadzatambira muoni wace mwakubverana na basa yace.’ (1 Akorinto 3:8) Yahova anadzapasa nkhombo basa yathu, tayu maphindu a basa yathu. Matilda, wakuti asatumikira ninga mpainiya mu pyaka 20, alonga: “Pisanditsandzayisa kakamwe kudziwa kuti Yahova asapasa nkhombo kuwangisira kwathu.”

TINAPIRIRA TANI PAKUBALA MISAPO?

13, 14. Mwakubverana na lemba ya Aroma 10:1, 2, ndi mathangwi api adacitisa Paulu kukhonda siya kumwaza mphangwa?

13 Ninji cinafuna kutiphedza toera ‘kubala misapo mwakupirira’? Tendeni tidinge citsandzo ca Paulu. Ife tisadziwa kuti Paulu akhadafewa manungo thangwi Ayuda akhakhonda mphangwa za Umambo. Mbwenye Paulu cipo asiya kuamwazira mphangwa. Iye afokotoza mabvero ace thangwi ya Ayuda anewa mudalonga iye kuti: ‘Abale, pinafuna ine muntima mwanga na pinaphemba ine kuna Mulungu thangwi ya iwo ndi toera apulumuswe. Ndinakwanisa kulonga kuti iwo ali na phinga yakutumikira Mulungu, mbwenye tayu mwakubverana na cidziwiso candimomwene.’ (Aroma 10:1, 2) Mphapo thangwi yanji Paulu akhapitiriza kumwaza mphangwa?

14 Cakutoma, Paulu alonga kuti cidankulumiza toera kumwazira mphangwa Ayuda ndi thangwi ya ‘cifuno cadidi muntima mwace.’ Paulu akhafuna kakamwe kuti iwo apulumuke. (Aroma 11:13, 14) Caciwiri, iye alonga kuti ‘adembetera Mulungu thangwi ya iwo.’ Paulu aphemba Yahova toera aphedze m’bodzi na m’bodzi wa Ayuda toera atawire mphangwa za Umambo. Cacitatu, Paulu alonga: ‘Iwo ali na phinga yakutumikira Mulungu.’ Paulu akhaona pinthu pyadidi mwa anthu, pontho akhaona kuti iwo anakwanisa kutumikira Yahova. Iye akhadziwa kuti Ayuda anewa aphinga mbadakhala anyakupfundza a Kristu aphinga ninga iye.

15. Tinatowezera tani citsandzo ca Paulu? Perekani pitsandzo.

15 Tinatowezera tani citsandzo ca Paulu? Cakutoma, tisafunika kusaka ale ‘anatawira undimomwene unapasa umaso wakukhonda mala.’ Caciwiri, tisafunika kuphemba Yahova toera aphedze anthu toera abvesere tingaamwazira mphangwa. (Machitiro 13:48; 16:14) Pyenepi ndi pinacita Silvana, wakuti asatumikira ninga mpainiya cifupi na pyaka 30. Iye alonga: “Mbandidzati kuenda kamwaza mphangwa, ndisaphemba Yahova toera andipase maonero adidi.” Ife tisafunikambo kuphemba toera aanju atiphedze kugumana anthu akuti ali na cifuno cakubvesera. (Mateo 10:11-13; Apokalipse 14:6) Robert wakuti asatumikira ninga mpainiya mu pyaka pyakupiringana 30 alonga: “Kuphata basa pabodzi na aanju akuti asadziwa pinacitika kuna mwanaciro nyumba ndi pyakutsandzayisa kakamwe.” Cacitatu, ife tisafunika kuwangisira toera kuona pinthu pyadidi mwa anthu, mbationambo kuti iwo anakwanisa kutumikira Yahova. Carl, nkulu wa mpingo adabatizwa pyaka pyakupiringana 50 nduli, alonga: “Ndisasaka cidzindikiro cing’ono cinapangiza kuti munthu ali na cifuno, ninga kumwetulira, kuyang’ana kwace, peno khala acita mbvundzo unapangiza kuti ali na cifuno.” Tingacita pyenepi, tinakwanisa ‘kubala misapo mwakupirira,’ ninga Paulu.

‘LEKA KUPUMA MPAKA MAULO’

16, 17. (a) Ninji pinapfundza ife pa lemba ya Koelete 11:6? (b) Kodi basa yathu yakumwaza mphangwa isakhuya tani ale anationa?

16 Nee tisafunika kuduwala kuti basa yathu yakumwaza mphangwa isakhuya anthu, maseze pioneke ninga nee m’bodzi asatibvesera. (Lerini Koelete 11:6.) Anthu asakwanisa kutiona. Iwo asaona kuti tisabvala mwadidi, ndife acilemedzo na auxamwali. Pyenepi pisaadzumatirisa, pontho mukupita kwa ndzidzi ale akhali na maonero akuphonyeka thangwi ya ife panango anatoma kukhala na maonero adidi. Sergio na Olinda adzindikira undimomwene unoyu.

17 Sergio alonga: “Thangwi ya utenda, midzidzi inango nee tisaenda kamwaza mphangwa pa mbuto inapita na anthu azinji. Ntsiku inaenda ife anthu asatibvundzisa, ‘Ninji pidacitika? Ife tikhadakutsuwani.’” Olinda athimiza kulonga mwakumwetulira: “Anyakutekenya maxibombo akhatithukulira manja, pontho anango akhalonga mwakugaluza, ‘Basa yadidi!’ Pontho iwo akhaphemba marevista athu.” Sergio na Olinda adzumatirwa kakamwe mudabwera mamuna unango pa karinya inaphatisira iwo pakumwaza mphangwa, mbaapasa maluwa toera kupereka takhuta thangwi ya basa yawo.

18. Thangwi yanji muli wakutonga ‘kubala misapo mwakupirira’?

18 Mungakhonda ‘kupuma’ kupanga anthu pya Umambo wa Mulungu, musacita khundu yakufunika kakamwe pakupereka ‘umboni kuna anthu a madzindza onsene.’ (Mateo 24:14) Kusiyapo pyenepi, imwe munatsandzaya kakamwe thangwi musadziwa kuti musakomeresa Yahova. Iye asafuna ale onsene ‘anabala misapo mwakupirira’!

^ ndima 2 Yezu alonga kuti kumwaza mphangwa mu cisa cace pikhali pyakunentsa. Pyenepi pisagumanika m’mabukhu manai analonga pya utumiki wace.—Mateo 13:57; Marko 6:4; Luka 4:24; Jwau 4:44.

^ ndima 7 Maseze nthawi mu nsangani unoyu zisaimirira Akristu anafuna kuenda kudzulu, nsangani unoyu usapfundzisambo atumiki onsene a Mulungu.

^ ndima 9 Mafala akuti “kubala misapo” asabvekambo kubala ‘misapo ya nzimu.’ Mbwenye, nsolo uno na unatowera inagomezera pya kubala ‘misapo ya milomo yathu’ peno kumwaza mphangwa za Umambo wa Mulungu.—Agalata 5:22, 23; Ahebere 13:15.

^ ndima 11 Midzidzi inango, Yezu aphatisira pitsandzo pya kubzwala na kubvuna toera kupangiza basa yakucita anyakupfundza.—Mateo 9:37; Jwau 4:35-38.