Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Thangwi Yanji ‘Tisapitiriza Kubala Misapo Mizinji’?

Thangwi Yanji ‘Tisapitiriza Kubala Misapo Mizinji’?

‘Baba wanga asapaswa mbiri mungapitiriza kubala misapo mizinji mbamupangiza kuti ndimwe anyakupfundza anga.’—JWAU 15:8.

NYIMBO: 53, 60

1, 2. (a) Yezu mbadzati kufa namasiku apanganji anyakupfundzace? (Onani cithundzithundzi cakutoma.) (b) Thangwi yanji ndi pyakufunika kakamwe kwa ife kukumbuka pinaticitisa kumwaza mphangwa? (c) Tinadinganji mu nsolo uno?

NAMASIKU Yezu mbadzati kufa, amala ndzidzi uzinji mbakacedza na apostolo ace. Iye aapasa cinyindiro cakuti asaafuna kakamwe. Iye aapangambo nsangani wa muti wa mauva, udapfundza ife mu nsolo udamala. Yezu akhafuna kuwangisa anyakupfundzace toera ‘apitirize kubala misapo mizinji,’ yakuti ndi kupirira m’basa yakumwaza mphangwa za Umambo.—Jwau 15:8.

2 Natenepa, Yezu nee apanga basi ene anyakupfundzace pikhafunika iwo kucita, mbwenye aapangambo kuti thangwi yanji akhafunika kucita pyenepi. Iye aapangambo kuti thangwi yanji akhafunika kupitiriza kumwaza mphangwa. Pyenepi ndi pyakufunika kakamwe kwa ife kudziwa kuti thangwi yanji tisafunikambo kupitiriza kumwaza mphangwa. Kunyerezera pyenepi kunatiphedza toera kupirira mu ndzidzi unapereka ife ‘umboni kuna anthu a madzindza onsene.’ (Mateo 24:13, 14) Mu nsolo uno, ife tinadinga mathangwi manai a m’Bhibhlya anaticitisa kumwaza mphangwa. Pontho, tinadinga miyoni minai ya Yahova yakuti isatiphedza toera kupitiriza kubala misapo.

TISAPASA MBIRI YAHOVA

3. (a) Mwakubverana na Jwau 15:8, ndi thangwi ipi yakufunika kakamwe inaticitisa kumwaza mphangwa? (b) Kodi nsangani wa mauva udalonga Yezu usaimiriranji, pontho thangwi yanji ndi wakufunika?

3 Thangwi yakufunika kakamwe inaticitisa kumwaza mphangwa ndi kufuna kupasa mbiri Yahova na kucenesa dzinace. (Lerini Jwau 15:1, 8.) Pidalonga Yezu nsangani wa muti wa mauva, iye alandanisa Yahova na nyakulima, wakuti asalima mauva. Yezu alonga kuti iye akhali muti wa mauva na atowereri ace akhali nthawi. (Jwau 15:5) Natenepa mu nsangani unoyu, mauva akhaimirira misapo ikhabala anyakupfundza a Yezu, peno basa yakumwaza mphangwa ikhacita iwo. Yezu apanga apostolo ace: ‘Babanga asapaswa mbiri mungapitiriza kubala misapo mizinji.’ Muti wa mauva ungabala misapo yadidi, usapasa mbiri nyakulima. Munjira ibodzi ene, ife tingawangisira m’basa yakumwaza mphangwa za Umambo, tisapasa mbiri Yahova.—Mateo 25:20-23.

Ife tingawangisira m’basa yakumwaza mphangwa za Umambo, tisapasa mbiri Yahova

4. (a) Tinacenesa tani dzina ya Mulungu? (b) Musapibva tani thangwi yakukhala na mwai wakucenesa dzina ya Mulungu?

4 Dzina ya Mulungu ndi yakucena kale. Nkhabe cinthu cinafuna kucita ife toera kuicenesa. Mphapo tisacenesa tani dzina ya Mulungu tingamwaza mphangwa? Onani pidalonga mprofeta Izaiya: ‘Yahova wa anyankhondo, Ndiye anafunika imwe kumuona ninga wakucena.’ (Izaiya 8:13) Ife tisacenesa dzina ya Mulungu, Yahova, tingaiona kuti ndi yakufunika kakamwe kupiringana madzina onsene mbatiphedza anango toera kudziwa kuti ndi yakucena. (Mateo 6:9) Mwacitsandzo, tingamwazira anthu undimomwene unalonga pya makhaliro adidi a Yahova na cifuniro cace toera anthu akhale m’Paraizu kwenda na kwenda, tisaaphedza toera aone kuti pinthu pyonsene pidalonga Sathani thangwi ya Yahova ndi uthambi. (Genesi 3:1-5) Ife tisacenesambo dzina ya Mulungu tingaphedza anthu toera kudziwa kuti Yahova athema ‘kutambira mbiri, cilemedzo na mphambvu.’ (Apokalipse 4:11) Rune, anatumikira ninga mpainiya mu pyaka 16, alonga: “Kudziwa kuti ndiri na mwai wakupereka umboni thangwi ya Nciti wakudzulu na pantsi kusanditsandzayisa kakamwe. Pyenepi pisandipasa cifuno cakupitiriza kumwaza mphangwa.”

IFE TISAFUNA YAHOVA NA MWANACE

5. (a) Mwakubverana na Jwau 15:9, 10, ninji cinaticitisa kumwaza mphangwa? (b) Yezu aphedza tani anyakupfundzace toera kubvesesa kuti akhafunika kupirira?

5 Lerini Jwau 15:9, 10. Thangwi yaciwiri inaticitisa kumwaza mphangwa za Umambo ndi yakuti ife tisafuna Yahova na Yezu. (Marko 12:30; Jwau 14:15) Yezu apanga anyakupfundzace kuti iwo akhafunika ‘kukhala mu ufuni wace.’ Thangwi yanji Yezu alonga pyenepi? Thangwi iye akhadziwa kuti atowereri ace mbadafunika kupirira toera kukhala Akristu andimomwene. Ndi thangwi yace, pa Jwau 15:4-10, tisaona kuti Yezu aphatisira fala yakuti “kukhala” maulendo mazinji toera kuphedza anyakupfundzace kubvesesa kuti iwo akhafunika kupirira.

6. Tinapangiza tani kuti tisafuna kukhala mu ufuni wa Kristu?

6 Tinapangiza tani kuti tisafuna kukhala mu ufuni wa Kristu mbatikhala akutawirika kwa iye? Tisafunika kum’bvera. Basi ene Yezu asatiphemba toera kucita pinthu pidacita iye. Iye alonga: ‘Ine ndisabverambo mitemo ya Babanga mbandipitiriza mu ufuni wace.’ Yezu akhazikisa citsandzo kwa ife.—Jwau 13:15.

7. Kodi kubvera kusabverana tani na ufuni?

7 Yezu apangiza pakweca kuti kubvera kusabverana na ufuni mudalonga iye kuti: ‘Ule anatawira matongero anga mbaabvera, unoyu ndiye anandifuna.’ (Jwau 14:21) Matongero a Yezu asabuluka kuna Babace, natenepa tingabvera matongero a Yezu akumwaza mphangwa, tisapangizambo kuti tisafuna Yahova. (Mateo 17:5; Jwau 8:28) Pontho, tingapangiza Yahova na Yezu kuti tisaafuna, tinapitiriza mu ufuni wawo.

IFE TISACENJEZA ANTHU

8, 9. (a) Ndi ipi thangwi inango inaticitisa kumwaza mphangwa? (b) Mafala a Yahova anagumanika pa Ezekyele 3:18, 19 na 18:23 asatikulumiza tani toera kumwaza mphangwa?

8 Thangwi yacitatu inaticitisa kumwaza mphangwa ndi yakuti ife tisafuna kucenjeza anango pya ntsiku ya Yahova. M’Bhibhlya, Nowa asalongwa ninga ‘m’mwazi mphangwa.’ (Lerini 2 Pedro 2:5.) Cigumula mbacidzati kufika, mphangwa zikhamwaza Nowa kuna anthu zikhaphataniza kucenjeza pya kufudzwa kwa anthu akuipa. Thangwi yanji tisalonga tenepo? Thangwi Yezu alonga: ‘Ninga pikhacitika mu ntsiku zenezi Cigumula mbacidzati kufika, anthu akhadya, akhamwa, amuna akhasemba, akazi akhasembwa, mpaka ntsiku idapita Nowa m’bote, iwo nee adzindikira cinthu mpaka mudabwera Cigumula mbicifudza anthu onsene, tenepa pinadzacitikambo pakuonekera kwa Mwana wa munthu.’ (Mateo 24:38, 39) Maseze Nowa akhapwazwa na anthu azinji, iye amwaza mphangwa za Yahova mwakukhulupirika toera kucenjeza anthu.

9 Lero, ife tisamwaza mphangwa za Umambo toera kupasa anthu mwai wakupfundza pinafuna kudzacita Mulungu kuna anthu ntsogolo. Ninga Yahova, ife tisafuna kakamwe kuti anthu abvesere mphangwa toera ‘akhale maso.’ (Ezekyele 18:23) Tingamwaza mphangwa nyumba na nyumba na mbuto zapakweca, tisacenjeza anthu azinji pya kubwera kwa Umambo wa Mulungu toera kufudza dziko ino yakuipa.—Ezekyele 3:18, 19; Danyele 2:44; Apokalipse 14:6, 7.

IFE TISAFUNA ANTHU

10. (a) Ndi ipi thangwi inaticitisa kumwaza mphangwa inagumanika pa Mateo 22:39? (b) Paulu na Sila aphedza tani nyakuonera kaidi ku Filipi?

10 Thangwi yacinai inaticitisa kumwaza mphangwa ndi yakuti ife tisafuna anthu. (Mateo 22:39) Ufuni unoyu usatikulumiza toera kumwaza mphangwa thangwi tisadziwa kuti panango anthu anacinja makhaliro awo pinthu pingacinja. Mwacitsandzo, apingizi afungira nkaidi Paulu na Sila mu nzinda wa Filipi. Mbwenye pa tcititciti, pacitika citeketeke cakuti catekenyesa kaidi mbifunguka misuwo. Nyakuonera kaidi agopa mbafuna kupheka ekha thangwi akhanyerezera kuti anthu akhadafungirwa nkaidi amala kuthawa. Mbwenye Paulu ankhondesa mwakugaluza: ‘Leka kupheka wekha!’ Nyakuonera kaidi abvundza: ‘Ndisafunika kucitanji toera ndipulumuswe?’ Paulu na Sila ampanga: ‘Khulupira Mbuya Yezu, natenepa unadzapulumuswa.’—Machitiro 16:25-34.

Ife tisamwaza mphangwa thangwi tisafuna Yahova, Yezu na anthu (Onani ndima 5, 10)

11, 12. (a) Kodi pidacitikira nyakuonera kaidi pisatipfundzisanji thangwi ya utumiki wathu? (b) Thangwi yanji tisafunika kupitiriza kumwaza mphangwa?

11 Pidacitikira nyakuonera kaidi pisatipfundzisanji thangwi ya basa yakumwaza mphangwa? Onani kuti nyakuonera kaidi acinja makhaliro ace mbaphemba ciphedzo basi ene pidamala kucitika citeketeke. Munjira ibodzi ene, anthu anango akuti nee asafuna kubvesera mphangwa za Bhibhlya panango anacinja makhaliro awo mbaphemba ciphedzo angacitikirwa na cinthu cinango mu umaso wawo. Mwacitsandzo, panango anthu anango asatsukwala thangwi yakuluza basa peno kukhondana m’banja. Anango asatsukwala thangwi yakudzindikira kuti ali na utenda wakukhonda wanga, peno aferwa na nyakufunika wawo. Pyenepi pingacitika, panango anthu anakhala na mibvundzo thangwi ya umaso, mibvundzo yakuti cipo aicita kale. Panango anabvundzika, ‘Ndisafunika kucitanji toera ndipulumuswe?’ Panango anatoma kukhala na cifuno cakubvesera mphangwa zathu za cidikhiro.

12 Natenepa tingapitiriza kumwaza mphangwa mwakukhulupirika, tinagumana anthu akuti asafuna kutawira mphangwa zacibalangazo. (Izaiya 61:1) Charlotte, anatumikira ninga mpainiya mu pyaka 38, alonga: “Anthu lero atayika. Iwo asafuna ndzidzi toera kubva mphangwa zadidi.” Ejvor, anatumikira ninga mpainiya mu pyaka 34, alonga: “Lero, anthu azinji ali akutsukwala kakamwe kupiringana kale. Ndisafuna kakamwe kuaphedza. Pyenepi pisandikulumiza toera kumwaza mphangwa.” Mwakukhonda penula, kufuna anthu ndi thangwi yakufunika kakamwe toera kupitiriza kumwaza mphangwa!

MIYONI INATIPHEDZA TOERA KUPIRIRA

13, 14. (a) Ndi muoni upi unalongwa pa Jwau 15:11? (b) Tinakwanisa tani kukhala akutsandzaya ninga Yezu? (c) Kutsandzaya kunatiphedza tani mu utumiki wathu?

13 Namasiku Yezu mbadzati kufa, alongambo miyoni yakuti mbidaphedza apostolo ace toera kupitiriza kubala misapo. Ndi ipi miyoni ineyi, pontho inatiphedza tani lero?

14 Muoni wakukhala akutsandzaya. Kodi ndi pyakunentsa kwa ife kumwaza mphangwa? Nkhabe. Pidamala Yezu kulonga nsangani wa muti wa mauva, iye alonga kuti tingamwaza mphangwa tisakhala akutsandzaya ninga iye. (Lerini Jwau 15:11.) Pyenepi pinakwanisika tani? Kumbukani nsangani wa Yezu, iye alandanisika na muti wa mauva, anyakupfundzace aalandanisa na nthawi. Nthawi zisapfantsa mwadidi zingakhala zakuphatana na muti wa mauva. Munjira ibodzi ene, ife tinakwanisa kukhala akutsandzaya kakamwe ninga Yezu basi ene tingakhala akuphatana na iye mbititowezera manyalo ace. Natenepa tinakhala akutsandzaya ninga iye, kutsandzaya thangwi yakucita cifuno ca Mulungu. (Jwau 4:34; 17:13; 1 Pedro 2:21) Hanne, anatumikira ninga mpainiya mu pyaka 40, alonga: “Kutsandzaya kunakhala na ine ndzidzi onsene ndingabuluka mu utumiki kusandipasa mphambvu toera kupitiriza m’basa ya Yahova.” Kutsandzaya kunatipasa mphambvu toera kupitiriza kumwaza mphangwa maseze anthu azinji akhonde kutibvesera.—Mateo 5:10-12.

15. (a) Ndi muoni upi unalongwa pa Jwau 14:27? (b) Ntendere unatiphedza tani toera kupitiriza kubala misapo?

15 Muoni wakukhala antendere. (Lerini Jwau 14:27.) Namaulo Yezu mbadzati kufa, apanga anyakupfundzace: “Ndinakusiyirani ntendere.” Kodi ntendere wa Yezu usatiphedza tani toera kupitiriza kumwaza mphangwa? Tingapitiriza kumwaza mphangwa, tisakhala antendere thangwi yakudziwa kuti tikutsandzayisa Yahova na Yezu. (Masalmo 149:4; Aroma 5:3, 4; Akolose 3:15) Ulf, anatumikira ninga mpainiya mu pyaka 45, alonga: “Ndingamala kumwaza mphangwa ndisakhala wakuneta, mbwenye ndisatsandzaya kakamwe thangwi yakucita basa ineyi.” Tisapereka takhuta kakamwe thangwi yakugumana ntendere wakwenda na kwenda!

16. (a) Ndi muoni upi unalongwa pa Jwau 15:15? (b) Apostolo mbadakwanisa tani kupitiriza kukhala axamwali a Yezu?

16 Muoni wakukhala axamwali. Pidamala Yezu kupanga apostolo ace kuti asafuna kuti iwo akhale akutsandzaya, iye afokotoza kuti thangwi yanji ndi pyakufunika kwa iwo kupangiza ufuni wandimomwene. (Jwau 15:11-13) Buluka penepo alonga: ‘Ndisakucemerani axamwali.’ Ndi mwai ukulu kakamwe kukhala xamwali wa Yezu. Mphapo apostolo ace mbadapitiriza tani kukhala axamwali ace? Yezu aapanga: ‘Pitirizani kubala misapo.’ (Lerini Jwau 15:14-16.) M’mafala anango, pitirizani kumwaza mphangwa. Cifupi na pyaka piwiri mbadzati kulonga mafala anewa, Yezu apanga anyakupfundzace: ‘Ndokoni kamwaza mphangwa, mbamulonga kuti: Umambo wakudzulu uli dhuzi.’ (Mateo 10:7) Ndi thangwi yace, namasiku mbadzati kufa, Yezu awangisa anyakupfundzace toera kupirira m’basa yakumwaza mphangwa. (Mateo 24:13; Marko 3:14) Mwandimomwene, Yezu akhadziwa kuti mbidakhala pyakunentsa kucita basa ineyi. Mbwenye iwo mbadakwanisa kuicita mbapitiriza kukhala axamwali ace. Mbadakwanisa tani? Na ciphedzo ca muoni unango.

17, 18. (a) Ndi muoni upi unalongwa pa Jwau 15:7? (b) Muoni unoyu waphedza tani anyakupfundza a Yezu? (c) Ndi miyoni ipi inatiphedza lero?

17 Muoni wakutawirwa kwa maphembero athu. Yezu alonga: ‘Cinthu consene cinafuna kuphemba imwe cinadzacitika mwakubverana na phembo yanu.’ (Jwau 15:7, 16) Pikiro ya Yezu yawangisa kakamwe apostolo ace! * (Onani cidzindikiro capantsi.) Apostolo nee abvesesa mwadidi kuti Yezu mbadafa mwakukhonda dembuka. Mbwenye kufa kwace nee pikhabveka kuti iwo mbadasowa ciphedzo. Yahova akhali dzololo toera kutawira maphembero awo na kuaphedza m’basa yawo yakumwaza mphangwa. Iye acitadi pyenepi. Pidamala kwene Yezu kufa, apostolo aphemba Yahova toera aapase cipapo, natenepa Yahova atawira maphembero awo.—Machitiro 4:29, 31.

Ife tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova asatawira maphembero athu mbatiphedza (Onani ndima 18)

18 Munjira ibodzi ene lero, tingapirira m’basa yakumwaza mphangwa, tisapitiriza kukhala axamwali a Yezu. Pontho tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova anatawira maphembero athu mbatiphedza khala tisanentseka kumwaza mphangwa. (Afilipi 4:13) Tisapereka takhuta kakamwe kuna Yahova thangwi yakutawira maphembero athu, pontho thangwi yakukhala na Yezu ninga xamwali wathu. Miyoni ineyi ya Yahova isatiwangisa toera kupitiriza kubala misapo.—Tyago 1:17.

19. (a) Thangwi yanji tisapitiriza kumwaza mphangwa? (b) Ninji cinafuna kutiphedza toera kumalisa basa idatipasa Mulungu?

19 Mu nsolo uno, ife tapfundza mathangwi manai anaticitisa kumwaza mphangwa: toera kupasa mbiri Yahova na kucenesa dzinace, toera kupangiza ufuni wathu kuna Yahova na Yezu, toera kucenjeza anthu, pontho toera kupangiza kuti tisafuna anthu. Tapfundzambo pya miyoni minai: kutsandzaya, ntendere, uxamwali na kutawirwa kwa maphembero athu. Miyoni ineyi isatiwangisa toera kumalisa kucita basa idatipasa Mulungu. Yahova asakomerwa kakamwe angaona kuti tikucita basa yace mwaphinga toera ‘kupitiriza kubala misapo mizinji!’

^ ndima 17 Mu ndzidzi ukhacedza iye na apostolo ace, Yezu aakumbusa kazinji kene kuti Yahova anadzatawira maphembero awo.—Jwau 14:13; 15:7, 16; 16:23.