Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 15

Kodi Mafala Akumalisa a Yezu Asatipfundzisanji?

Kodi Mafala Akumalisa a Yezu Asatipfundzisanji?

Uyu ndi Mwananga wakufunika, anakomerwa na ine, mbvereni.”—MAT. 17:5.

NYIMBO 17 ‘Ndisafuna’

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1-2. Ndi pinthu pipi pidacitika Yezu mbadzati kulonga mafalace akumalisa?

PA NTSIKU 14 ya Nisane mu caka 33, Yezu atongwa mwakusowa ulungami, asingirirwa, amenywa, buluka penepo mbakhomerwa pa muti. Iye akhomerwa manja na miyendo yace. Natenepa iye akhabva kupha kakamwe. Ngakhale tenepo, iye akwanisa kulonga pinthu pyakufunika kakamwe.

2 Cincino tendeni tione mafala adalonga Yezu mu ndzidzi ukhafa iye pa muti, pontho tinaona kuti tinapfundzanji thangwi ya mafala anewa. Munjira inango, tinaona kuti tinam’bvera tani.—Mat. 17:5.

“BABA, ALEKERERENI”

3. Ndi anthu api akhalonga Yezu toera Babace aalekerere?

3 Ndi mafala api adalonga Yezu? Mu ndzidzi ukhali Yezu pa muti udakhomerwa iye, iye aphembera: “Baba, alekerereni.” Ndi anthu api akuti akhafunika kulekererwa na Babace? Mafala anatowera a vesi ineyi asatiphedza toera kudziwa kuti ndi anthu api akhalonga Yezu. Iye alonga: “Thangwi iwo nkhabe kudziwa pinacita iwo.” (Luka 23:33, 34) Pisaoneka kuti Yezu akhalonga anyankhondo Aciroma adan’khomera pa muti. Kusiyapo anyankhondo anewa, Yezu akhalongambo anthu ale akuti akhakakamira kuti iye aphiwe mbwenye mukupita kwa ndzidzi mbadan’khulupira. (Mabasa 2:36-38) Mwandimomwene, Yezu nee akhadathema kuphiwa, mbwenye iye nee aipirwa na ale akhantcinga mbakhonda kualekerera. (1 Ped. 2:23) M’mbuto mwace, iye aphemba Yahova toera alekerere ale akhamupha.

4. Tisapfundzanji na njira idalekerera Yezu anthu akhantcinga?

4 Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu? Ninga Yezu, ife tisafunikambo kulekerera anango na ntima onsene. (Akol. 3:13) Anango mwa anthu anewa asaphataniza acibale athu akuti panango asatitcinga thangwi yakukhonda bvesesa pinthu pinakhulupira ife peno makhaliro athu. Panango iwo asalonga uthambi thangwi ya ife, kutipwaza pamaso pa anthu, kupandula mabukhu athu peno kutithusa munjira zakusiyana-siyana. M’mbuto mwakuipirwa nawo, ife tisafunika kuphemba Yahova toera aaphedze kuti atawire kupfundza undimomwene. (Mat. 5:44, 45) Midzidzi inango pisakhala pyakunentsa kuna ife kulekerera anango, makamaka angatitsalakana mwakuipa kakamwe, mbwenye tingapitiriza kuipirwa mbatikhonda kualekerera tinakhala akutsukwala. Mulongo unango alonga: “Kulekerera anango nee pisabveka kuti pidacita iwo ndi pyadidi peno kuatawirisa toera anditsalakane mwakuipa. Mbwenye pisabveka kukhonda kuipirwa na iwo.” (Masal. 37:8) Tingalekerera anango, ife nee tisakoya muntima mwathu pinthu pyakuipa pidaticitira iwo.—Aef. 4:31, 32.

“UNADZAKHALA NA INE M’PARAIZU”

5. Ndi mafala api adalonga Yezu kuna m’bodzi wa mambava akhadakhomerwa n’khundu mwace, pontho thangwi yanji alonga mafala anewa?

5 Ndi mafala api adalonga Yezu? Mambava mawiri akhadakhomerwambo pa muti n’khundu mwa Yezu. Pakutoma, uwiri wawo akhatikanambo Yezu. (Mat. 27:44) Mbwenye mukupita kwa ndzidzi, m’bodzi wa iwo acinja manyerezero ace. Thangwi iye adzindikira kuti Yezu nee akhadacita “cinthu cakuipa.” (Luka 23:40, 41) Kusiyapo pyenepi, iye akhakhulupirambo kuti Yezu mbadalamuswa muli akufa mbatonga ninga mambo. Natenepa iye alonga: “Yezu, ndikumbukireni mungapita mu Umambo wanu.” (Luka 23:42) Mafala anewa asapangiza kuti mamuna unoyu akhakhulupira kakamwe Yezu. Na thangwi ineyi, Yezu ampanga: “Mwandimomwene ine ndiri kukupanga lero kuti, unadzakhala na ine m’Paraizu.” (Luka 23:43) Onani kuti Yezu pakulonga na mamuna unoyu aphatisira fala yakuti “ine.” Mafala anewa asapangiza kuti Yezu apasa cidikhiro mbava unoyu thangwi iye akhadziwa kuti Yahova ndi wantsisi kakamwe.—Masal. 103:8.

6. Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu kuna mbava?

6 Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu? Yezu ndi waungwiro ninga Babace. (Aheb. 1:3) Yahova asafuna kutilekerera na kutibvera ntsisi. Mbwenye iye anacita pyenepi basi ene tingasiya kucita pinthu pyakuipa na ntima onsene mbatikhulupira ntsembe yaciomboli ya Yezu Kristu. (1 Juwau 1:7) Anango nee asakhulupira kuti Yahova anakwanisa kualekerera madawo adacita iwo. Khala imwe midzidzi inango musakhala na mabvero anewa nyerezerani ipi: Yezu mbadzati kufa, iye abvera ntsisi mbava wakuti akhadatoma kwene kupangiza cikhulupiro kuna iye. Pyenepi pisapangiza kuti Yahova anakwanisa kubvera ntsisi atumiki ace akukhulupirika akuti asawangisira kakamwe toera kubvera matongero ace.—Masal. 51:1; 1 Juwau 2:1, 2.

“KUTOMERA LERO, UYU NDI MWANANU! . . . KUTOMERA LERO, UYU NDI MAI WAKO!”

7. Mwakubverana na Juwau 19:26, 27, ndi mafala api adalonga Yezu kuna Mariya na Juwau, pontho thangwi yanji iye alonga mafala anewa?

7 Ndi mafala api adalonga Yezu? (Lerini Juwau 19:26, 27.) Yezu akhadzudzumika kakamwe na mai wace wakuti akhali nzice. Panango abale ace Yezu mbadatsalakana mai wawo mu pinthu pyakumanungo. Mphapo mbani akhafuna kum’phedza toera apitirize kukhala wakukhulupirika kuna Yahova? Pisaoneka kuti pa ndzidzi unoyu abale ace nee akhali anyakupfundzace, mbwenye Juwau akhali nyakupfundzace wakukhulupirika, pontho akhali xamwali wace wa ponda ndipondembo. Pontho Yezu akhaona anthu ale akhalambira Yahova pabodzi na iye ninga abale ace. (Mat. 12:46-50) Na thangwi ineyi, iye aphemba Juwau toera atsalakane mai wace thangwi akhadziwa kuti iye mbadam’phedza toera apitirize kutumikira Yahova. Natenepa kuna mai wace iye alonga: “Kutomera lero, uyu ndi mwananu!” Pontho kuna Juwau iye alonga: “Kutomera lero, uyu ndi mai wako!” Kutomera ntsiku ineyi, Juwau adzakhala ninga mwana wa Mariya, pontho Mariya adzakhala ninga mai wa Juwau. Pyenepi pisapangiza kuti Yezu akhafuna kakamwe mai wace wakuti akhantsalakana kutomera uwana wace mpaka cifupi na kufa kwace.

8. Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu kuna Mariya na Juwau?

8 Tisapfundzanji na mafala a Yezu? Uxamwali wathu na abale na alongo athu usafunika kukhala wakuwanga kakamwe kupiringana acibale athu akuti nee asatumikira Yahova. Panango acibale athu anatitcinga peno kutithawa, mbwenye ninga pidapikira Yezu, ife tingakhala na uxamwali wakuwanga na Yahova pabodzi na gulu Yace tinadzatambira pinthu “pizinji kupiringana 100,” pontho pyenepi pinakhala pyakusiyana kakamwe na pire pidaluza ife. Mu gulu ya Yahova ife tinakwanisa kugumana ana amuna na akazi, amai peno apai athu. (Marko 10:29, 30) Ndi pyakutsandzayisa kakamwe kukhala na abale na alongo akuti ndi akuphatana thangwi yacikhulupiro cawo, pontho thangwi ya ufuni wawo kuna Yahova na kuna unango na ndzace.—Akol. 3:14; 1 Ped. 2:17.

“MULUNGU WANGA, THANGWI YANJI MWANDISIYA?”

9. Tisapfundzanji na mafala a Yezu anagumanika pa Mateu 27:46?

9 Ndi mafala api adalonga Yezu? Pidasala ndzidzi pang’ono toera Yezu afe, iye alonga mafala akuti: “Mulungu wanga, Mulungu wanga, thangwi yanji mwandisiya?” (Mat. 27:46) Bhibhlya nee isafokotoza kuti thangwi yanji Yezu alonga mafala anewa. Mbwenye tendeni tione kuti tinapfundzanji na mafala anewa. Cinthu cibodzi cinapfundza ife ndi cakuti pidalonga Yezu mafala anewa, iye akwanirisa profesiya inagumanika pa Masalmo 22:1. * Cinthu cinango cinapfundza ife ndi cakuti mafala anewa asapangiza pakweca kuti Yahova nee ‘aikha mpanda wakutsidzikiza’ Mwanace. (Yobe 1:10) Yezu abvesesa kuti Babace atawirisa kuti iye ayeserwe cikhulupiro cace munjira ineyi mpaka kufa. Pontho nkhabepo munthu unango adayeserwa kale ninga mudayeserwa Yezu. Kusiyapo pyenepi, mafala anewa asapangiza kuti iye nee akhali na mulando toera kuphiwa.

10. Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu kuna Babace?

10 Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu? Cinthu cibodzi cinapfundza ife ndi cakuti nee tisafunika kudikhira kuti Yahova atitsidzikize ku mayesero onsene a cikhulupiro cathu. Ninga pidayeserwa Yezu mpaka kufa, ife tisafunikambo kukhala akukhulupirika mpaka kufa. (Mat. 16:24, 25) Mbwenye tisafunika kukhala na cinyindiro cakuti Mulungu nee anasiya kuti tiyeserwe munjira yakuti nee tinakwanisa kupirira. (1 Akor. 10:13) Cinthu cinango cinapfundza ife ndi cakuti ninga Yezu, panango ife tinathabuswa mwakusowa ulungami. (1 Ped. 2:19, 20) Ife tisatcingwa nee ndi thangwi yakuti tisacita pinthu pyakuipa, mbwenye ndi thangwi yakuti nee tisacita khundu ya dziko, pontho tisamwaza mphangwa za undimomwene. (Juwau 17:14; 1 Ped. 4:15, 16) Yezu abvesesa mathangwi adacitisa Yahova toera kunsiya kuti iye athabuke. Mbwenye atumiki anango a Yahova angathimbana na nyatwa midzidzi inango asabvundzika kuti thangwi yanji Yahova atawirisa pinthu pyenepi picitike kuna iwo. (Hab. 1:3) Mulungu wathu wantsisi zikulu na wakupirira asabvesesa kuti anthu anacita mibvundzo ineyi nee ndi akusowa cikhulupiro, mbwenye iwo asafuna kubalangazwa na Mulungu.—2 Akor. 1:3, 4.

“NDINA NYOTA”

11. Thangwi yanji Yezu alonga mafala anagumanika pa Juwau 19:28?

11 Ndi mafala api adalonga Yezu? (Lerini Juwau 19:28.) Thangwi yanji Yezu alonga mafala akuti: “Ndina nyota”? Iye alonga mafala anewa “toera kukwanirisa” mafala anagumanika pa Masalmo 22:15 analonga kuti: ‘Ine nkhabebve mphambvu, basi ene ndasala ninga dzinga; lirimi yanga yauma nkanwa mwanga.’ Kusiyapo pyenepi, nakuti Yezu akhadathabuka kakamwe kuphatanizambo kukhomerwa pa muti, pisaoneka kuti pa ndzidzi unoyu akhali na nyota kakamwe. Natenepa iye akhafuna ciphedzo toera kumalisa nyota yace.

12. Tisapfundzanji na mafala a Yezu akuti “ndina nyota”?

12 Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu? Yezu nee aona kuti ndi pyakudawika kulonga mabvero ace. Munjira ibodzi ene, ife tisafunikambo kulonga mabvero athu. Anango a ife nee asakomerwa kuphemba ciphedzo kuna anango. Mbwenye tingafuna ciphedzo, nee tisafunika kunyinyirika kuphemba anango toera atiphedze. Mwacitsandzo, khala ndife nkhalamba peno tiri kuduwala, panango ife tinaphemba ciphedzo kuna xamwali wathu kuti atiphedze kugula pinthu ku merkadho peno atiperekere kuxipitari. Khala ife tiri akutsukwala, tinakwanisa kuphemba ciphedzo kuna nkulu wa mpingo peno Nkristu unango wakukola mwauzimu toera timpange nyatwa zinathimbana na ife peno toera atibalangaze na ‘mafala adidi.’ (Mis. 12:25) Kumbukani kuti abale na alongo athu asatifuna, pontho iwo asafuna kutiphedza ‘m’midzidzi ya nyatwa.’ (Mis. 17:17) Mbwenye iwo nee anakwanisa kudziwa pinthu piri muntima mwathu. Iwo nee anakwanisa kudziwa khala tisafuna ciphedzo tingakhonda kuapanga.

“PYONSENE PYAKWANIRISIKA!”

13. Ndi pinthu pipi pidakwanirisa Yezu thangwi yakukhulupirika kwace mpaka kufa?

13 Ndi mafala api adalonga Yezu? Namasikati pa ntsiku ya Nisane 14, Yezu alonga mwakugaluza mafala akuti: “Pyonsene pyakwanirisika!” (Juwau 19:30) Mafala anewa a Yezu asatipfundzisa kuti mbadzati kufa, iye acita pyonsene pikhafuna Yahova. Thangwi yakukhulupirika kwace mpaka kufa, Yezu akwanirisa pinthu pizinji. Cakutoma, iye apangiza kuti Sathani ndi nyauthambi. Yezu apangiza kuti munthu waungwiro anakwanisa kupitiriza kukhala wakukhulupirika mwakukhonda tsalakana mayesero onsene a Sathani. Caciwiri, Yezu apereka umaso wace ninga ciomboli. Nakuti Yezu apereka umaso wace ninga ntsembe, pyenepi pyacitisa kuti anthu akusowa ungwiro akhale na uxamwali wakuwanga na Mulungu mbakhala na cidikhiro cakutambira umaso wakukhonda mala. Cacitatu, Yezu apangiza kuti Yahova ndi ntongi wakulungama, pontho iye acenesa dzina ya Babace yakuti ikhapswipiswa.

14. Tisafunika kucitanji ntsiku zonsene? Fokotozani.

14 Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu? Ife tisafunika kuwangisira kakamwe toera kukhala akukhulupirika ntsiku zonsene. Onani mafala adalonga M’bale Maxwell Friend wakuti akhali mpfundzisi wa Xikola ya Bhibhlya ya Jiliyadhi. Pa nsonkhano ukulu, M’bale Friend acita nkhani inalonga thangwi yakukhala wakukhulupirika. Mu nkhani ineyi iye alonga: “Lekani kusiya pinthu pinafuna kucita imwe lero toera kupicita mangwana. Kodi imwe muli na cinyindiro cakuti munakhala m’maso mangwana? Onani ntsiku ibodzi na ibodzi ninga ntsiku yanu yakumalisa toera kupangiza kuti mwathema kukhala m’maso kwenda na kwenda.” Natenepa tendeni tione ntsiku ibodzi na ibodzi ninga ntsiku yathu yakumalisa toera kupangiza kuti ndife akukhulupirika. Tingacita pyenepi, ngakhale tithimbane na mayesero akuti anaticitisa kuluza umaso wathu, ife tinakwanisa kulonga kuti “Yahova, ine ndacita pyonsene toera kupitiriza kukhala wakukhulupirika, ndapangiza kuti Sathani ndi nyauthambi, pontho ndacenesa dzina yanu.”

“NDIKUPEREKA UMASO WANGA M’MANJA MWANU”

15. Mwakubverana na Luka 23:46, ndi cinyindiro cipi cikhali na Yezu?

15 Ndi mafala api adalonga Yezu? (Lerini Luka 23:46.) Yezu alonga na cinyindiro consene kuti: “Baba, ndikupereka umaso wanga m’manja mwanu.” Yezu akhadziwa kuti umaso wace wa ntsogolo ukhanyindira Yahova, pontho iye akhali na cinyindiro consene cakuti Babace mbadankumbuka.

16. Mwapfundzanji na citsandzo ca Joshua?

16 Tisapfundzanji na mafala adalonga Yezu? Pitirizani kunyindira Yahova maseze umaso wanu ukhale pangozwi. Toera kucita pyenepi, imwe musafunika ‘kunyindira Yahova na ntima wanu onsene.’ (Mis. 3:5) Onani citsandzo ca Joshua wa pyaka 15 pyakubalwa wakuti akhali na utenda wakugoswa kakamwe. Iye akhonda ukondzi wakuti nee usabverana na mitemo ya Mulungu. Mu ndzidzi ukhadasala iye pang’ono toera kufa, iye apanga mai wace: “Mama ine ndiri m’manja mwa Yahova. . . . Ine ndiri kukupangani na cinyindiro consene mama: Yahova anadzandilamusa muli akufa. Iye asadziwa manyerezero anga na mabvero anga, pontho ine ndisanfuna kakamwe.” * Natenepa m’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kubvundzika: ‘Ndingathimbana na mayesero akuti anandicitisa kuluza umaso wanga, kodi ndinapitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Yahova mbandinyindira kuti iye anadzandikumbuka?’

17-18. Ndi pinthu pipi pidapfundza ife? (Onani bokosi ya nsolo wakuti “ Tisapfundzanji na Mafala Akumalisa Adalonga Yezu?”)

17 Ife tapfundza pinthu pyakufunika kakamwe na mafala akumalisa a Yezu. Iwo asatikumbusa kuti tisafunika kulekerera anango mbatinyindira kuti Yahova anatilekererambo. Ife tiri na abale na alongo azinji mu mpingo akuti ali dzololo toera kutiphedza, mbwenye toera akwanise kucita pyenepi, ife tisafunika kuapanga nyatwa zinathimbana na ife. Kusiyapo pyenepi, ife tisadziwa kuti Yahova anatiphedza toera kupirira nyatwa zonsene zinathimbana na ife. Pontho tapfundza kuti ife tisafunika kukhala akukhulupirika ntsiku zonsene mbatinyindira kuti ngakhale tife Yahova anadzatilamusa muli akufa.

18 Mwandimomwene, mafala adalonga Yezu mbadzati kufa atipfundzisa pinthu pyakufunika kakamwe. Natenepa tingaphatisira pinthu pyonsene pidapfundza ife, tinabvera mafala adalonga Yahova thangwi ya Mwanace kuti: “Mbvereni.”—Mat. 17:5.

NYIMBO 126 Tikhale Maso, Dzololo na Amphambvu

^ ndima 5 Lemba ya Mateu 17:5 isalonga kuti Yahova asafuna kuti ife tibvere Mwanace. Mu nsolo uno, ife tinapfundza pinthu pizinji thangwi ya mafala adalonga Yezu mu ndzidzi ukhafa iye pa muti udakhomerwa iye.

^ ndima 9 Toera kuona mathangwi akuti panango acitisa Yezu kulonga mafala anagumanika pa Masalmo 22:1, onani “Mibvundzo Inacitwa na Anyakuleri” inagumanika mu revista ino.

^ ndima 16 Onani nsolo wakuti A fé de Joshua: uma vitória pelos direitos dos jovensmu Despertai! ya 22 de Janeiro de 1995.