Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Tinabvala Tani Umunthu Upswa

Tinabvala Tani Umunthu Upswa

Bvalani umunthu upswa.’—AKOLOSE 3:10.

NYIMBO: 43, 27

1, 2. (a) Tisadziwa tani kuti ndi pyakukwanisika kubvala umunthu upswa? (b) Ndi makhaliro api a umunthu upswa anapfundza ife pa Akolose 3:10-14?

M’BHIBHLYA ya Tradução do Novo Mundo da Bíblia Sagrada, tisagumana mafala akuti “umunthu upswa” maulendo mawiri. (Aefesi 4:24; Akolose 3:10) Mafala anewa asaimirira umunthu ‘wakubverana na cifuno ca Mulungu.’ Mphapo ndi pyakukwanisika kubvala umunthu upswa? Inde. Yahova acita anthu mwakulandana na iye, natenepa tinakwanisa kutowezera makhaliro ace adidi kakamwe.—Genesi 1:26, 27; Aefesi 5:1.

2 Nakuti tonsene tisabalwa akusowa ungwiro, ndzidzi onsene tisakhala na pifuno pyakuipa. Ife tisakhuyiwambo na makhaliro anacitika ntsiku zonsene. Mbwenye na ntsisi za Yahova, tinakwanisa kukhala ntundu wa anthu anafuna iye. Toera kuona kuti tinacita tani pyenepi, tendeni tidinge makhaliro akusiyana-siyana akuti asacita khundu ya umunthu upswa. (Lerini Akolose 3:10-14.) Buluka penepo tinadzaona kuti tinapangiza tani makhaliro anewa mu utumiki wathu.

‘MONSENE NDIMWE M’BODZI’

3. Ndi n’khaliro upi ubodzi wa umunthu upswa?

3 Paulu alonga kuti kusowa tsankhulo ndi n’khaliro wakufunika kakamwe wa umunthu upswa. Iye alonga: ‘Nkhabepo Mugerego peno Muyuda, wakusidzwa peno wakukhonda kusidzwa, mulendo, Musita, bitcu peno munthu waufulu.’ * (Onani cidzindikiro capantsi.) Mu mpingo, nee munthu m’bodzi asafunika kupibva kuti ndi wakufunika kakamwe kupiringana anango thangwi ya ntundu wace, dziko yace, peno cidzo ciri na iye pacisa. Thangwi yanji? Thangwi ninga atowereri a Kristu, tonsene ‘ndife m’bodzi.’—Akolose 3:11; Agalata 3:28.

Ife nee tisafunika kutsalakana munthu mwakusiyana thangwi ya ntundu peno mbuto idakula iye

4. (a) Kodi atumiki a Yahova asafunika kutsalakana tani anango? (b) Ndi makhaliro api akuti anakwanisa kupingiza kuphatana kwa Akristu?

4 Tingabvala umunthu upswa, tinatsalakana anango mwacilemedzo, mwakukhonda tsalakana ntundu wawo na mbuto idakula iwo. (Aroma 2:11) M’makhundu anango a dziko, pyenepi pinakwanisa kukhala pyakunentsa kakamwe. Mwacitsandzo, khundu inango ya ku Afrika do Sul, utongi wabulusa anthu anango a mitundu yakusiyana-siyana mbaaikha m’mbuto zinango. Anthu azinji mu dziko ineyi, kuphatanizambo Mboni za Yahova, aciri m’mbuto zenezi. Mathubo Akutonga akhafuna kuwangisa abale na alongo athu toera ‘afunane kakamwe.’ Natenepa, mwezi wa Outubro wa 2013, atawirisa masasanyiro akupambulika akuti aphedza abale na alongo a mitundu yakusiyana-siyana toera kudziwana mwadidi unango na ndzace.—2 Akorinto 6:13.

5, 6. (a) Ndi masasanyiro api adacitwa ku Afrika do Sul toera kuphedza atumiki a Mulungu kukhala akuphatana? (Onani cithundzithundzi cakutoma.) (b) Masasanyiro anewa abweresa maphindu api?

5 Abale acita masasanyiro akuti masumana anango, Mboni za Yahova za mipingo miwiri ya pilongero pyakusiyana peno ntundu wa anthu toera aphate basa pabodzi. Abale na alongo a mipingo ineyi miwiri amwaza mphangwa, kuenda kumisonkhano pabodzi na kucedzerana unango na ndzace. Madzana mazinji a mipingo acita khundu m’masasanyiro anewa na ofesi ya filiali yatambira mphangwa zizinji zakutsandzayisa. Pyenepi pyadzumatirisa anango akuti nee akhali Mboni za Yahova. Mwacitsandzo, muimiriri m’bodzi wauphemberi alonga: “Nee ndine Mboni ya Yahova, mbwenye ndikulonga kuti imwe musamwaza mphangwa munjira yadidi kakamwe, pontho nee musasankhulana.” Kodi abale na alongo aona tani masasanyiro anewa?

6 Pakutoma, mulongo unango anacemerwa Noma wakuti asalonga Cixhosa nee akhapibva mwadidi kucemera abale na alongo a mpingo Wacingerezi kunyumba kwace. Mbwenye pakumala kumwaza mphangwa pabodzi mbaenda nawo kunyumba kwace, iye akomerwa kakamwe. Iye alonga: “Iwo nee ndi akusiyana na ife!” Natenepa, mu ndzidzi ukhamwaza mphangwa abale na alongo a mpingo Wacingerezi pabodzi na mpingo Wacixhosa, Noma aphemba angasi toera kadya kunyumba kwace. Iye adzumatirwa kakamwe pidaona iye kuti m’bodzi wa alendo ace, nkulu wa mpingo wakuti akhali nzungu, akhali wakutsandzaya maseze nee akhadakhala pa mpando wadidi. Masasanyiro anewa aphedza kakamwe, thangwi abale na alongo azinji akwanisa kukhala na axamwali apswa na asapitiriza kudziwana unango na ndzace.

KHALANI ANTSISI NA AKUKOMA NTIMA

7. Thangwi yanji ndzidzi onsene tisafunika kukhala antsisi?

7 Mpaka kumala kwa dziko ya Sathani, atumiki a Yahova anapitiriza kuthimbana na mayesero. Kusoweka kwa mabasa, mautenda akugoswa, kutcingwa, pidengwa pyacibaliro, kuluza pinthu thangwi ya uphanga, peno cinentso cinango cakuti panango cinatigwera. Toera kuphedzana unango na ndzace mu ndzidzi wa mayesero, tisafunika kukhala anthu antsisi kakamwe. Kukhala antsisi kunadzatikulumiza toera kutsalakana anango mwakukoma ntima. (Aefesi 4:32) Makhaliro anewa asacita khundu ya umunthu upswa. Iwo anadzatiphedza toera kutowezera Mulungu na kubalangaza anango.—2 Akorinto 1:3, 4.

8. Ndi pinthu pipi pyadidi pinafuna kucitika tingakhala antsisi na akukoma ntima kuna onsene mu mpingo? Perekani citsandzo.

8 Tinapangiza tani kukoma ntima mu mpingo mwathu kuna ale adabuluka dziko inango peno kuna ale akuti ndi akutcerenga? Tisafunika kuatambira mwadidi, mbakhala axamwali athu na kuaphedza toera kuona kuti tisaafuna. (1 Akorinto 12:22, 25) Mwacitsandzo, Dannykarl afuluka ku Filipina kuenda ku Japau. Nakuti akhali wa dziko inango, iye nee akhatsalakanwa mwadidi pa basa ninga anyabasa andzace. Buluka penepo iye asonkhana na Mboni za Yahova. Dannykarl alonga: “Anthu azinji mu mpingo unoyu akhali a ku Japau, mbwenye anditambira mwadidi, mbakhala ninga akhandidziwa kale.” Kukoma ntima kwa abale kwapitiriza kumphedza toera kukulisa uxamwali wace na Yahova. Mukupita kwa ndzidzi Dannykarl abatizwa, cincino asatumikira ninga nkulu wa mpingo. Akulu a mpingo andzace asatsandzaya thangwi yakukhala na iye pabodzi na nkazace, Jennifer, pa mpingo unoyu. Iwo alonga: “Iwo ali na umaso wakukhonda funa pinthu pizinji ninga apainiya, pontho ndi citsandzo cadidi cakusaka Umambo pakutoma.”—Luka 12:31.

9, 10. Perekani pitsandzo pinapangiza kuti kubvera ntsisi anango mu utumiki kusabweresa maphindu.

9 Ife tiri na mwai toera kucita ‘pyadidi kuna anthu onsene’ mu ndzidzi unamwaza ife mphangwa zadidi za Umambo. (Agalata 6:10) Atumiki azinji a Yahova asabvera ntsisi anthu anabuluka m’madziko anango mbayesera kupfundza cilongero cawo. (1 Akorinto 9:23) Kuwangisira kwawo kusabweresa maphindu kakamwe. Mwacitsandzo, mulongo wa ku Australya anacemerwa Tiffany wakuti ndi mpainiya apfundza cilongero ca Ciswahili toera kuphedzera mpingo wa cilongero ceneci mu nzinda wa Brisbane. Maseze pikhali pyakunentsa kupfundza cilongero ceneci, iye aphatisira mwadidi kakamwe umaso wace. Tiffany alonga: “Khala musafuna kutsandzaya na utumiki, phedzerani mpingo wa cilongero cinango. Pisakhala ninga mwacita ulendo mbamukhonda kubuluka mu nzinda wanu. Pontho musakwanisa kuona kuphatana kwa atumiki a Yahova pa dziko yonsene.”

Ninji pinacitisa Akristu kufuna kuphedza anthu a madziko anango? (Onani ndima 10)

10 Banja inango ku Japau yacitambo pibodzi pyene. Mwanawo wankazi Sakiko alonga: “Ife kazinji kene tikhagumanikana na anthu a ku Brazil pikhamwaza ife mphangwa. Pikhaapangiza ife malemba mukuphatisira Bhibhlya yawo ya Cizungu, ninga Apokalipse 21:3, 4 na Masalmo 37:10, 29, iwo akhabvesera mwadidi, pontho midzidzi inango akhagwisa misozi.” Banja yabvera ntsisi anthu anewa mbakhala na cifuno ca kuaphedza toera kupfundza undimomwene, natenepa atoma kupfundza Cizungu ninga banja. Mukupita kwa ndzidzi, banja yaphedzera kutomesa mpingo wa Cizungu. Mu pyaka pizinji, iwo asaphedza anthu azinji anabuluka madziko anango toera kutumikira Yahova. Sakiko alonga: “Pikhaphemba kuwangisira kakamwe toera kupfundza Cizungu, mbwenye nkhombo zidakhala na ife ndi zizinji. Tisapereka takhuta kakamwe kuna Yahova.”—Lerini Machitiro 10:34, 35.

KHALANI AKUCEPESEKA

11, 12. (a) Thangwi yanji tisafunika kukhala na mathangwi adidi akubvala umunthu upswa? (b) Ninji pinafuna kutiphedza toera kukhala akucepeseka?

11 Kuwangisira kwathu kubvala umunthu upswa ndi toera kupasa mbiri Yahova, tayu toera kupaswa mbiri na anango. Kumbukani kuti ngakhale anju waungwiro atoma kudzikuza mbacita madawo. (Landanisani na Ezekyele 28:17.) Ife ndife akusowa ungwiro, natenepa ndi pyakunentsa kakamwe kucalira kudzikuza. Ngakhale tenepo, tinakwanisa kukhala akucepeseka. Ninji cinafuna kutiphedza toera kucita pyenepi?

12 Cinthu cibodzi cinafuna kutiphedza toera kukhala akucepeseka ndi kuleri Mafala a Mulungu ntsiku zonsene na kunyerezera mwacidikhodikho pinaleri ife. (Deuteronomyo 17:18-20) Makamaka tisafunika kunyerezera pidatipfundzisa Yezu na citsandzo cace cadidi cakucepeseka. (Mateo 20:28) Yezu akhali wakucepeseka kakamwe mpaka kutsuka miyendo ya apostolo ace. (Jwau 13:12-17) Cinthu cinango cinafuna ife kucita ndi kuphemba nzimu wa Yahova. Nzimu wace unakwanisa kutiphedza toera kuthimbana na mabvero onsene akupibva kuti ndife akufunika kakamwe kupiringana anango.—Agalata 6:3, 4; Afilipi 2:3.

Tingakhala akucepeseka, mpingo unakhala wantendere na wakuphatana

13. Ndi nkhombo zipi zisakhala na anthu akucepeseka?

13 Lerini Misangani 22:4. Yahova asafuna kuti tikhale akucepeseka. Kucepeseka kusabweresa nkhombo zizinji. Tingakhala akucepeseka, mpingo unakhala wantendere na wakuphatana. Pontho, Yahova anadzatitsalakana mwakukoma ntima. Mpostolo Pedhru alonga: ‘Monsene khalani akucepeseka kuna unango na ndzace, thangwi Mulungu asaida anthu akudzikuza, mbwenye asapangiza kukoma ntima kuna akucepeseka.’—1 Pedro 5:5.

KHALANI AKUPFULIKA NA AKUPIRIRA

14. Thangwi yanji Yahova ndi citsandzo cadidi kakamwe cakukhala wakupfulika na wakupirira?

14 Lero, khala munthu ndi wakupfulika na wakupirira, kazinji kene anango asanyerezera kuti ndi wakusowa mphambvu. Mbwenye unoyu nee ndi undimomwene. Makhaliro anewa adidi kakamwe abuluka kwa Yahova, Munthu wamphambvu kakamwe kudzulu na pantsi. Iye ndi citsandzo cadidi kakamwe cakukhala wakupfulika na wakupirira. (2 Pedro 3:9) Mwacitsandzo, nyerezerani kupirira kudakhala na Yahova mu ndzidzi ukhatawira iye mibvundzo ya Abhrahamu na Loti mukuphatisira aanju ace. (Genesi 18:22-33; 19:18-21) Yahova akhafunikambo kupirira pyaka pyakupiringana 1.500 thangwi yakukhonda bvera kwa mbumba ya Israeli.—Ezekyele 33:11.

15. Yezu apangiza tani kupfulika na kupirira?

15 Yezu akhali ‘wakupfulika.’ (Mateo 11:29) Iye akhali wakupirira kakamwe thangwi ya kufewa kwa anyakupfundzace. Pikhali iye pa dziko yapantsi, kazinji kene Yezu akhapokanywa na kupambizirwa. Mbwenye iye akhali wakupfulika na wakupirira mpaka kufa kwace. Pikhathabuswa iye pa muti wakusikimiza, aphemba Babace toera kulekerera amuna akhafuna kumupha. Iye alonga: ‘Baba, alekerereni thangwi iwo nkhabe dziwa pinacita iwo.’ (Luka 23:34) Ngakhale mu ndzidzi ukhathabuswa Yezu, apitiriza kukhala wakupfulika na wakupirira.—Lerini 1 Pedro 2:21-23.

16. Tinapangiza tani kupfulika na kupirira?

16 Paulu alonga njira ibodzi inapangiza kuti tinakhala tani akupfulika na akupirira. Iye alemba: ‘Pitirizani kupirirana unango na ndzace mbamulekererana na ntima onsene, khala munthu ali na mathangwi toera kusumira ndzace. Ninga mudakulekererani Yahova na ntima onsene, citanimbo pibodzi pyene.’ (Akolose 3:13) Toera kulekerera anango, tisafunika kukhala akupfulika na akupirira. Pyenepi pinadzaphedza mpingo toera kukhala wakuphatana.

17. Thangwi yanji tisafunika kukhala akupfulika na akupirira?

17 Yahova asafuna kuti tikhale akupfulika na akupirira kuna anango. Makhaliro anewa ndi akufunika kakamwe khala tisafuna kukhala n’dziko ipswa. (Mateo 5:5; Tyago 1:21) Tingakhala akupfulika na akupirira, tisapasa mbiri Yahova na kuphedza anango toera kucitambo pibodzi pyene.—Agalata 6:1; 2 Timoti 2:24, 25.

KHALANI AUFUNI

18. Kodi ufuni na kusowa tsankhulo pisabverana tani?

18 Makhaliro onsene adadinga ife asabverana na ufuni. Mwacitsandzo, nyakupfundza Tyago apereka uphungu kuna abale ace thangwi akhatsalakana mwadidi anthu akupfuma kupiringana akutcerenga. Iye afokotoza kuti pyenepi pikhali pyakusiyana na matongero a Mulungu akuti ‘funa ndzako ninga iwe ene.’ Buluka penepo athimiza: ‘Mungapitiriza kusankhulana, mukucita madawo.’ (Tyago 2:8, 9) Khala tisafuna anthu, nee tinadzasankhula munthu thangwi ya mapfundziro, ntundu peno makhaliro ace. Ife nee tisafunika kupangiza kuti ndife akusowa tsankhulo mwaciphamaso, mbwenye tisafunika kupangiza n’khaliro unoyu na ntima onsene.

19. Thangwi yanji ndi pyakufunika kakamwe kupangiza ufuni?

19 Ufuni ndi ‘kupfulika na kupirira,’ pontho ‘nkhabe kudzikuza.’ (1 Akorinto 13:4) Ife tisafunika kukhala akupirira, akupfulika na akucepeseka toera kupitiriza kumwaza mphangwa zadidi kuna anyakuendekana athu. (Mateo 28:19) Makhaliro anewa asacitisambo kukhala pyakukhonda nentsa kudziwa mwadidi abale na alongo athu onsene mu mpingo. Tonsene tingapangiza ufuni unoyu, mpingo wathu unadzakhala wakuphatana na kupasa mbiri Yahova. Anango anadzaona kuphatana kweneku mbafunambo kupfundza undimomwene. Natenepa, Bhibhlya isamalisira na mafala awa thangwi ya umunthu upswa: ‘Makamaka khalani akufunana, natenepa munadzaphatana pyadidi ninga akumangiwa na nkhambala.’—Akolose 3:14.

PITIRIZANI KUCINJWA

20. (a) Ndi mibvundzo ipi yakuti tisafunika kucitika? Thangwi yanji? (b) Ndi tsogolo ipi yakutsandzayisa inadikhira ife?

20 Tonsene tisafunika kubvundzika: ‘Ndi macinjo api asafunika ine kupitiriza kucita toera kudula umunthu wakale?’ Tisafunika kuphembera kwa Yahova na kudembetera ciphedzo cace. Tisafunika kuwangisira kakamwe toera kucinja manyerezero akuipa peno macitiro toera tikwanise ‘kupita mu Umambo wa Mulungu.’ (Agalata 5:19-21) Tisafunikambo kubvundzika: ‘Kodi ndisapitiriza kucinja njira inanyerezera ine pinthu toera kukomeresa Yahova?’ (Aefesi 4:23, 24) Ife ndife akusowa ungwiro, natenepa tisafunika kuwangisira kakamwe toera kudula umunthu wakale mbitibvala upswa. Pyenepi tisafunika kupicita ndzidzi onsene. Umaso unadzakhala wakutsandzayisa kakamwe anthu onsene angadzabvala umunthu upswa mbatowezera makhaliro adidi kakamwe a Yahova!

^ ndima 3 Mu ndzidzi wakale, anthu akhanyerezera kuti anthu a ku Sita nee akhali anthu akuthambaruka, natenepa iwo akhapwazwa.