Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 35

NYIMBO 123 Tisabvera Yahova na Gulu Yace

Anthu Adabuluswa mu Mpingo Anaphedzwa Tani na Akulu a Mpingo?

Anthu Adabuluswa mu Mpingo Anaphedzwa Tani na Akulu a Mpingo?

“Kunadzaoneka kutsandzaya kakamwe kudzulu thangwi ya nyakudawa m’bodzi adatcunyuka, kupiringana anthu 99 akulungama akuti nee asafunika kutcunyuka.”LUKA 15:7.

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA

Thangwi yanji anthu anango asafunika kubuluswa mu mpingo pontho akulu a mpingo anaaphedza tani toera atcunyuke kuti akhale pontho akutawirika kuna Yahova?

1-2. (a) Yahova asaona tani ale anacita madawo mbakhonda kucinja? (b) Yahova asafuna kuti anthu adacita madawo acitenji?

 NEE ndi makhaliro onsene akuti ndi akutawirika kuna Yahova; thangwi iye nee asakomerwa na pinthu pyakuipa. (Mas. 5:4-6) Yahova asafuna kuti ife tonsene tibvere matongero ace anagumanika m’Bhibhlya. Mbwenye iye nee asadikhira kuti tikhale aungwiro thangwi iye asadziwa kuti ndife anthu akusowa ungwiro. (Mas. 130:3, 4) Mu ndzidzi ubodzi ene, iye nee asatawira ‘anthu akukhonda lemedza Mulungu, akuti asaphatisira ntsisi zikulu za Mulungu wathu toera kucita pinthu pyakuipa.’ (Yuda 4) Mwandimomwene, Bhibhlya isalonga pya ‘kufudzwa kwa anthu akuipa’ kunafuna kudzacitika pa nkhondo ya Armajedhoni.—2 Ped. 3:7; Apok. 16:16.

2 Mbwenye Yahova nee asafuna kuti munthu afudzwe. Ninga taona m’misolo idamala, Bhibhlya isalonga pakweca kuti iye “asafuna kuti anthu onsene atcunyuke.” (2 Ped. 3:9) Akulu a mpingo asatowezera ntsisi za Yahova mbakhala akupirira mu ndzidzi unaphedza iwo anyakudawa kuti asiye makhaliro awo akuipa toera akhale pontho na uxamwali na Yahova. Mbwenye mwakutsukwalisa, nee ndi onsene asatawira ciphedzo ceneci. (Iza. 6:9) Anthu anango asapitiriza kucita pyakuipa maseze akulu a mpingo aaphedze kazinji kene. Pyenepi pingacitika, akulu a mpingo asafunika kucitanji?

“BULUSANI MUNTHU WAKUIPA PAKATI PANU”

3. (a) Munthu angakhonda kutcunyuka, Bhibhlya isalonga kuti iye asafunika kucitwanji? (b) Pyenepi pingacitika, thangwi yanji tinakwanisa kulonga kuti munthu unoyu asankhula ekha kubuluswa mu mpingo?

3 Munthu angacita madawo mbakhonda kutcunyuka, akulu a mpingo nkhabe cisankhulo cinango kusiyapo kucita pinalongwa pa 1 Akorinto 5:13: “Bulusani munthu wakuipa pakati panu.” M’mafala anango, ndi munthu ekhene adasankhula kubuluswa mu mpingo; iye basi ene ali kubvuna pidabzwala iye. (Agal. 6:7) Thangwi yanji tisalonga tenepo? Thangwi munthu unoyu akhonda kucinja maseze akulu a mpingo amphedza mwakubwereza-bwereza. (2 Ama. 17:12-15) Macitiro ace asapangiza pakweca kuti iye nee asafuna kubvera midida ya Yahova.—Dheu. 30:19, 20.

4. Thangwi yanji pasacitwa cidziwiso munthu angakhonda kutcunyuka mbabuluswa mu mpingo?

4 Munthu angakhonda kutcunyuka mbabuluswa mu mpingo pasacitwa cidziwiso toera kudziwisa mpingo kuti munthu unoyu asiya kukhala Mboni wa Yahova. Cifuniro ca cidziwiso ceneci nee ndi toera kumpasa manyadzo. Mwandimomwene, cidziwiso ceneci cisacitwa toera mpingo usiye “kucita uxamwali” na munthu unoyu, peno ‘kukhonda kudya naye.’ (1 Akor. 5:9-11) Yahova atipasa cenjezo ineyi na mathangwi adidi. Mpostolo Paulu alonga: “Ntombwe pang’ono basi wakutupisa nawo mikate usatupisa ufa onsene wakumunywa.” (1 Akor. 5:6) Anthu akuti nkhabe kutcunyuka anakwanisa kufewesa ale anawangisira kukhala m’maso mwakubverana na midida yakulungama ya Yahova.—Mis. 13:20; 1 Akor. 15:33.

5. Tisafunika kupangiza makhaliro api kuna munthu adabuluswa mu mpingo, pontho thangwi yanji?

5 Tisafunika kupangiza makhaliro api kuna munthu adabuluswa mu mpingo? Ife nee tinacita pontho uxamwali na munthu unoyu. Ngakhale tenepo, ife nee tisafunika kumuona ninga munthu wakusowa basa, mbwenye tisafunika kumuona ninga bira yakutayika. Bira yakutayika inakwanisa kubwerera. Kumbukani kuti munthu unoyu apereka umaso wace kuna Yahova. Mwakutsukwalisa, mu ndzidzi unoyu iye nee akukhala m’maso mwakubverana na kuperekeka kwace, pontho nee ali kucita pinthu toera kutsandzayisa Yahova. (Ezek. 18:31) Mbwenye ndzidzi ungakhalapo, pontho Yahova mbambvera ntsisi, munthu unoyu ali na cidikhiro. Mphapo akulu a mpingo anaphedza tani nyakudawa adabuluswa mu mpingo?

AKULU A MPINGO ANAPHEDZA TANI?

6. Akulu a mpingo anacitanji toera kuphedza munthu adabuluswa mu mpingo?

6 Munthu angabuluswa mu mpingo, pisabveka kuti akulu a mpingo nee asafunikabve kumphedza? Nkhabe. Akulu a mpingo angadziwisa munthu kuti anabuluswa mu mpingo, iwo asampangambo pinafunika iye kucita angafuna kubwerera, pontho akulu a mpingo anacita pizinji kupiringana pyenepi. Kazinji kene, akulu a mpingo anabvundzisa munthu khala pinakwanisika kucedza naye pontho pangapita miyezi mingasi toera kudziwa khala iye acinja makhaliro ace. Munthu angatawira, pangapita miyezi mingasi, akulu a mpingo anacedza naye pontho toera kumuwangisa kuti atcunyuke mbabwerera kuna Yahova. Maseze munthu unoyu akhonde kutcunyuka, akulu a mpingo anayesera kucedza naye pontho toera kumphedza kuti atcunyuke mbabwerera kuna Yahova.

7. Akulu a mpingo anatowezera tani ntsisi za Yahova munthu angabuluswa mu mpingo? (Yeremiya 3:12)

7 Akulu a mpingo asawangisira toera kutowezera ntsisi za Yahova mu ndzidzi unacedza iwo na munthu adabuluswa mu mpingo. Mwacitsandzo, Yahova nee adikhira kuti Aizraeli akukhonda bvera apangize kuti atcunyuka toera kubwerera kuna iye. M’mbuto mwace, Yahova aphedza Aizraeli maseze akhadzati kupangiza kuti atcunyuka. Ninga taona mu nsolo waciwiri wa Ncenjezi uno, Yahova apanga Ozeya toera alekerere nkazace mbatawira kukhala naye pontho, maseze iye akhapitiriza kucita madawo. Natenepa, Yahova apangiza kuna mbumba yace kuti akhali dzololo toera kulekerera. (Oze. 3:1; Mal. 3:7) Ninga Yahova, akulu a mpingo asafuna kuti nyakudawa atcunyuke mbabwerera mu mpingo. Iwo anacita pyonsene toera pyenepi pikwanisike, pontho nee anacitisa kuti pikhale pyakunentsa kuti nyakudawa abwerere mu mpingo.—Lerini Yeremiya 3:12.

8. Nsangani wa Yezu unalonga pya mwana wakutayika unatiphedza tani toera kubvesesa mwadidi ntsisi za Yahova? (Luka 15:7)

8 Mu nsangani wa Yezu unalonga pya mwana wakutayika, nyerezerani kuti baba atambira tani mwanace. Pidaona iye mwanace ali kubwerera panyumba, “iye an’thamangira, an’khumbatira mbampswompswona.” (Luka 15:20) Baba nee adikhira kuti mwanace aphembe kulekererwa. M’mbuto mwace, iye an’thamangira thangwi asanfuna. Akulu a mpingo asawangisira toera kupangiza makhaliro mabodzi ene kuna ale adabuluswa mu mpingo. Iwo asafuna kuti bira yakutayika, “ibwerere panyumba.” (Luka 15:22-24, 32) Nyakudawa angatcunyuka, Yahova, Yezu na aanju asatsandzaya kakamwe, pontho abale na alongo mu mpingo asatsandzayambo!—Lerini Luka 15:7.

9. Yahova asafuna kuti anyakudawa acitenji?

9 Pidaona ife mpaka pano, pisapangiza pakweca kuti Yahova nee asatawirisa kuti nyakudawa wakukhonda tcunyuka apitirize mu mpingo. Pyenepi nee pisabveka kuti Yahova asapasira nkhodolo nyakudawa. Iye asafuna kuti munthu unoyu abwerere. Lemba ya Ozeya 14:4 isapangiza pakweca kuti Yahova asapibva tani nyakudawa angatcunyuka. Iyo isalonga: “Ine ndinadzaacitisa pontho toera akhale akukhulupirika. Ine ndinadzaafuna, tayu mwakukakamizika, thangwi ukali wanga wabuluka kuna iwo.” Thangwi yakudziwa manyerezero a Yahova, akulu a mpingo asaonesesa khala munthu akutoma kutcunyuka. Kuna ale adasiya kutumikira Yahova, mafala anewa asaapasa cinyindiro cakuti Yahova asaafuna kakamwe, pontho asafuna kuti iwo abwerere mu mpingo.

10-11. Akulu a mpingo asayesera tani kuphedza ale adabuluswa mu mpingo mu pyaka pizinji?

10 Khala munthu abuluswa mu mpingo mu pyaka pizinji, akulu a mpingo anam’phedza tani? Panango munthu unoyu asiya kale kucita madawo adancitisa kubuluswa mu mpingo. Panango iye nee asakumbukabve kuti ninji pidancitisa kubuluswa mu mpingo. Mwakukhonda tsalakana mathangwi, akulu a mpingo asayesera kusaka munthu unoyu mbancedzera. Pakucedza naye, akulu a a mpingo anakwanisa kucita phembero pabodzi na iye mbamphedza toera abwerere mu mpingo. Mwandimomwene, munthu angakhala kunja kwa mpingo pyaka pizinji, cikhulupiro cace cisafewa. Natenepa, munthu unoyu angalonga kuti asafuna kubwerera mu mpingo, akulu a mpingo anacita masasanyiro toera munthu apfundze naye Bhibhlya ngakhale mbadzati kubwezereswa mu mpingo.

11 Akulu a mpingo asatowezera ntsisi na ufuni wa Yahova. Na thangwi ineyi, iwo asasaka ale adasiya kutumikira Yahova mbaawangisa toera abwerere kuna Iye. Nyakudawa angapangiza kuti atcunyuka mbacinja makhaliro ace, anakwanisa kubwezereswa mu mpingo mwakukhonda dembuka.—2 Akor. 2:6-8.

12. (a) Ndi midzidzi ipi yakuti akulu a mpingo asafunika kucita mphole-mphole kakamwe? (b) Thangwi yanji nee tisafunika kunyerezera kuti anthu anango nee analekererwa na Yahova? (Onanimbo cidzindikiro capantsi.)

12 Midzidzi inango, akulu a mpingo asafunika kucita mphole-mphole kakamwe mbadzati kubwezeresa munthu mu mpingo. Mwacitsandzo, khala munthu apita m’mabonde na mwanang’ono, asandukira gulu peno amalisa banja mwakufuna, akulu a mpingo asafunika kukhala na cinyindiro cakuti mwandimomwene iye atcunyuka. (Mal. 2:14; 2 Tim. 3:6) Thangwi akulu a mpingo asafunika kutsidzikiza mabira. Mu ndzidzi ubodzi ene, akulu a mpingo asadziwa kuti Yahova asalekerera anyakudawa onsene akuti mwandimomwene atcunyuka, pontho asiya kucita pinthu pyakuipa. Natenepa, maseze akulu a mpingo asakhala akulinganira pakutsalakana ale adacita pinthu mwaciphamaso nduli, iwo nee asanyerezera peno kulonga kuti munthu unoyu nee athema kulekererwa na Yahova. a1 Ped. 2:10.

MPINGO UNACITANJI?

13. (a) Tisafunika kutsalakana tani munthu wakusandikwa? (b) Tisafunika kutsalakana tani munthu wakubuluswa mu mpingo?

13 Ninga taona mu nsolo udamala, pangacitwa cidziwiso cakuti munthu asandikwa, ife tisapitiriza kucita uxamwali na iye thangwi tisadziwa kuti atcunyuka, pontho nee akucitabve pinthu pyakuipa. (1 Tim. 5:20) Munthu unoyu asapitiriza kucita khundu ya mpingo, pontho asafuna ciphedzo ca abale na alongo toera apitirize kucita pinthu pyadidi. (Aheb. 10:24, 25) Pyenepi pisakhala pyakusiyana khala munthu abuluswa mu mpingo. Pyenepi pingacitika, ife ‘tisasiya kucita uxamwali’ na munthu unoyu, pontho ‘nee tisadya na munthu unoyu.’—1 Akor. 5:11.

14. Nkristu m’bodzi na m’bodzi anaphatisira tani cikumbuntima cace pakutsalakana munthu adabuluswa mu mpingo? (Onanimbo foto.)

14 Kodi pyenepi pisabveka kuti ife tinacalira kakamwe ale adabuluswa mu mpingo? Nkhabe. Ndimomwene kuti ife nee tisacitabve uxamwali na munthu unoyu. Mbwenye khala iye ndi m’bodzi wa acibale athu peno akhali xamwali wathu wa ponda ndipondembo, ife tinakwanisa kuphatisira cikumbuntima cathu cakupfundziswa na Bhibhlya toera kusankhula kuncemera kuti abwere kumisonkhano. Mphapo iye angatawira kubwera kumisonkhano, tisafunika kuntsalakana tani? Kale, ife nee tikhamwanyika munthu unoyu. Mbwenye Nkristu m’bodzi na m’bodzi anakwanisa kuphatisira cikumbuntima cace cakupfundziswa na Bhibhlya toera kusankhula kuti anacitanji mu pinthu pyenepi. Anango panango anasankhula kum’mwanyika, mbancita bweraniko. Ngakhale tenepo, ndi pyakufunika kakamwe kukumbuka kuti nee tisafunika kumala ndzidzi uzinji mbatikacedza naye peno kucita naye pinthu pabodzi.

M’bale peno mulongo anakwanisa kusankhula kucemera munthu wakubuluswa mu mpingo toera agumanike pa misonkhano, peno kum’mwanyika pa misonkhano (Onani ndima 14)


15. Ndi nyakudawa upi analongwa pa 2 Juwau 9-11? (Onanimbo bokosi ya nsolo wakuti “ Kodi Juwau na Paulu Akhalonga Ntundu Ubodzi Ene wa Madawo?”)

15 Anango panango anabvundzika: ‘Bhibhlya nee isakhondesa kumwanyika ale adacita madawo?’ (Lerini 2 Juwau 9-11.) Lemba ya 2 Juwau 9-11 isapangiza kuti pyenepi pisaphata basa kuna ale akupanduka peno ale anakulumiza andzawo toera kucita pinthu pyakuipa. (Apok. 2:20) Na thangwi ineyi, munthu angabwera na pipfundziso pya anyakupanduka peno makhaliro akuipa, akulu a mpingo nee anancedzera. Ngakhale tenepo, iye anakwanisa kutcunyuka mbacinja makhaliro ace. Mbwenye iye angakhonda kucita pyenepi, ife nee tinam’mwanyika peno kuncemera toera abwere pa misonkhano yathu.

TOWEZERANI NTSISI NA KUKOMA NTIMA KWA YAHOVA

16-17. (a) Yahova asafuna kuti anyakudawa acitenji? (Ezekiyeli 18:32) (b) Akulu a mpingo anaphata tani basa pabodzi na Yahova toera kuphedza nyakudawa?

16 Tapfundzanji mu nsolo uno wacixanu? Tapfundza kuti Yahova nee asafuna kuti munthu afudzwe! (Lerini Ezekiyeli 18:32.) Iye asafuna kuti anthu onsene adacita madawo abwerere kuna iye. (2 Akor. 5:20) Ndi thangwi yace ndzidzi onsene Yahova akhaphemba atumiki ace adacita madawo toera atcunyuke mbabwerera kuna iye. Akulu a mpingo ali na mwai wakuphata basa pabodzi na Yahova toera kuphedza ale adacita madawo makulu kuti atcunyuke.—Aroma 2:4; 1 Akor. 3:9.

17 Nyerezerani kutsandzaya kunakhala na onsene kudzulu angaona nyakudawa mbatcunyuka! Babathu wakudzulu Yahova, asatsandzaya kakamwe angaona bira yace yakutayika mbibwerera mu mpingo. Pontho ufuni wathu kuna Yahova usathimizirika kakamwe tinganyerezera ntsisi zace zikulu, kukoma kwace ntima na udidi wace wakukhonda kutithema.—Luka 1:78.

NYIMBO 111 Tiri na Mathangwi Toera Kutsandzaya