Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 50

Yahova Akusudzulani

Yahova Akusudzulani

“Imwe munadzadziwisa pya kusudzulwa kuna anthu onsene anakhala n’dziko ineyi.”—LEV. 25:10.

NYIMBO 22 Umambo Ukutonga —Mbudze!

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1-2. (a) Kodi caka caufulu ninji? (Onani bokosi yakuti “ Caka Caufulu Ninji?”) (b) Mwakubverana na Luka 4:16-18, Yezu alonganji?

M’MADZIKO anango, anthu ali na misambo yakukumbuka pyaka 50 pya kutonga kwa mambo peno nyanyi. Ntsiku inakwanirisa mambo pyaka 50 pya utongi wace, caka ceneci cisacemerwa caka caufulu. Panango anthu anacita maphwando anewa pa ntsiku ibodzi, sumana, ngakhale mu ndzidzi uzinji, mbwenye maphwando anewa asamala, pontho anthu asaaduwala mwakucimbiza.

2 Pakupita pya 50, Aizraeli akhacita phwando yakukumbuka caka caufulu. Mu caka ceneci Aizraeli akhali pa ufulu. Thangwi yanji tisafunika kupfundza pyenepi? Thangwi pyenepi pisatikumbusa masasanyiro adidi kakamwe anacita Yahova kuna ife. Iwo anakwanisa kutibweresera ufulu cincino, pontho wakwenda na kwenda. Yezu alonga pya ufulu unoyu wakufunika kakamwe.—Lerini Luka 4:16-18.

Aizraeli akhatsandzaya mu Caka Caufulu, thangwi iwo akhasudzulwa mu ubitcu mbabwerera kuna abale awo na ku mbuto zawo(Onani ndima 3) *

3. Mwakubverana na Levitiko 25:8-12, Aizraeli akhaphedzeka tani na masasanyiro a Caka Caufulu?

3 Toera kubvesesa mwadidi mafala adalonga Yezu thangwi ya ufulu, cakutoma tisafunika kudinga pya masasanyiro a Caka Caufulu adacita Mulungu kuna Aizraeli. Yahova apanga Aizraeli: ‘Caka 50 ndi caka cakucena pamaso pa Mulungu, pontho munadzadziwisa ufulu mu dziko yanu, kuna anthu onsene anakhala mwenemu. Ceneci cinadzakhala Caka Caufulu kuna imwe, m’bodzi na m’bodzi wa imwe anadzabwerera ku mbuto idatambira iye ninga unthaka wace, pontho asafunika abwerere kuna abale ace.’ (Lerini Levitiko 25:8-12.) Mu nsolo udamala, ife tapfundza kuti Aizraeli aphindula tani na masasanyiro akukoya Sabudu. Kodi Aizraeli akhaphedzeka tani na masasanyiro a Caka Caufulu? Mwacitsandzo, nyerezerani kuti m’bodzi wa Aizraeli akhali na mangawa mazinji, pontho akhafunika kugulisa mbuto idatambira iye ninga unthaka toera kulipa mangawa anewa. Mbwenye nkati mwa Caka Caufulu, iye akhabwezerwa mbuto yace. Natenepa iye akhabwerera ‘ku mbuto yace,’ pontho mukupita kwa ndzidzi anace mbadapaswa mbuto ineyi. Munjira inango, nyerezerani mamuna wakuti akhali na mangawa mazinji, natenepa akhafunika kuperekeka peno kupereka mwanace kuti akhale bitcu toera kulipa mangawa anewa. Mbwenye mu Caka ceneci Caufulu, munthu unoyu akhabuluswa mu ubitcu ‘mbabwerera kuna abale ace.’ Natenepa, nee munthu m’bodzi mbadakhala bitcu kwenda na kwenda! Mwandimomwene, masasanyiro anewa asapangiza kuti Yahova akhatsalakana mbumba yace!

4-5. Thangwi yanji ndi pyakufunika kwa ife kupfundza pya Caka Caufulu?

4 Ndi nkhombo zipi zinango zikakhala na Aizraeli thangwi ya Caka Caufulu? Yahova alonga: ‘Nee pasafunika kuoneka munthu wakutcerenga pakati panu, thangwi mwakukhonda penula, Yahova anadzakupasa nkhombo mu dziko inafuna kukupasa Yahova Mulungu wako toera ikhale yako.’ (Deut. 15:4) Pyenepi ndi pyakusiyana kakamwe na pinacitika lero, thangwi kazinji kene anthu akupfuma asapitiriza kupfuma, anthu akutcerenga asapitiriza kutcerenga.

5 Ninga Akristu, ife nee tisatsogolerwa na Mwambo wa Mose. Natenepa nee tisatowezera masasanyiro a Caka Caufulu toera kusudzulwa mu ubitcu, kulekererwa mangawa, peno kubwezerwa mbuto ya unthaka. (Aroma 7:4; 10:4; Aef. 2:15) Mbwenye ndi pyakufunika kakamwe kwa ife kupfundza pya Caka Caufulu. Thangwi yanji? Thangwi ufulu ukhapereka Yahova kuna Aizraeli mu ndzidzi unoyu usapangiza ufulu wakuti tinakwanisa kukhala nawo lero.

YEZU ADZIWISA PYA KUSUDZULWA

6. Ndi ubitcu upi wakuti anthu asafunika kusudzulwa?

6 Ife tonsene tisafuna kusudzulwa thangwi tiri mu ubitcu wa madawo, wakuti ndi wakuipa kakamwe. Thangwi ya madawo anewa, ife tisakalamba, tisaduwala na kufa. Azinji asaona pyenepi mu ndzidzi unayang’ana iwo pa supeyu, peno angaenda ku nyumba yaungumi thangwi ya kuduwala. Pontho ife tisatsukwala tingacita madawo. Ndi thangwi yace mpostolo Paulu alonga kuti akhali ‘bitcu wa mwambo wa madawo m’manungo mwace.’ Iye athimiza: “Munthu wakunentseka ninga ine! Mbani anafuna kundiombola ku manungo awa ananditsogolera toera kufa?”—Aroma 7:23, 24.

7. Izaiya akhadalonganji mwanyapantsi thangwi yakusudzulwa?

7 Mwakutsandzayisa, Mulungu acita masasanyiro toera kutisudzula ku madawo. Yezu ndiye anacitisa kuti ife tikwanise kusudzulwa. Pyaka pyakupiringana 700 Yezu mbadzati kubwera pa dziko yapantsi, mprofeta Izaiya akhadalonga mwanyapantsi kuti ntsogolo anthu mbadakhala na ufulu ukulu kakamwe. Ufulu unoyu mbudakhala ukulu kakamwe kupiringana ukakhala na Aizraeli mu ndzidzi wa Caka Caufulu. Iye alemba: ‘Nzimu wa Mbuya Wankulu Yahova uli pana ine, thangwi Yahova andidzodza toera kumwaza mphangwa zadidi kuna anyakupfulika. Iye andituma toera kubalangaza anyakutsukwala, toera kudziwisa pya kubuluswa kwa ale ali nkaidi.’ (Iza. 61:1) Kodi profesiya ineyi isalonga pya ani?

8. Profesiya ya Izaiya inalonga pya kusudzulwa yakwanirisika kuna ani?

8 Profesiya ineyi yakufunika inalonga pya kusudzulwa yatoma kukwanirisika mu ndzidzi udatoma Yezu utumiki wace. Pidaenda Yezu ku sinagoga mu nzinda udabalwa iye wa ku Nazareti, iye aleri profesiya ya Izaiya kuna Ayuda akhadagumanyikana mu sinagoga. Yezu alonga kuti mafala anewa akwanirisika kuna iye. Natenepa iye alonga: “Nzimu wa Yahova uli na ine, thangwi iye andidzodza toera kumwaza mphangwa zadidi kuna anyakutcerenga. Iye andituma toera kudziwisa pya kubuluswa kwa ale ali nkaidi na kufungula maso a maboliboli, toera kupasa ufulu anyakutsukwala, toera kudziwisa caka cakutawirika ca Yahova.” (Luka 4:16-19) Kodi Yezu akwanirisa tani profesiya ineyi?

ANTHU ADATOMA KUSUDZULWA

Yezu adziwisa pya kusudzulwa mu sinagoga ya ku Nazareti(Onani ndima 8-9)

9. Ndi kusudzulwa kupi kukhadikhira anthu azinji mu ndzidzi wa Yezu?

9 Mu ndzidzi wa Yezu, anthu atoma kusudzulwa mwakubverana na pidalonga Izaiya na pidaleri Yezu. Yezu apangiza pyenepi mudalonga iye kuti: “Lero, lemba iyi idamala imwe kubva yakwanirisika.” (Luka 4:21) Anthu azinji adabva pidaleri Yezu, panango akhanyerezera pya kusudzulwa mu utongi Waciroma. Panango iwo akhali na mabvero ninga a amuna awiri adalonga kuti: “Ife tikhadikhira kuti munthu unoyu ndiye adasankhulwa toera kuombola Aizraeli.” (Luka 24:13, 21) Mbwenye ife tisadziwa kuti Yezu nee akulumiza atowereri ace toera kusandukira utongi waukali Waciroma. M’mbuto mwace, iye aapanga toera apereke “kuna Sezari pinthu pya Sezari.” (Mat. 22:21) Kodi Yezu asudzula tani anthu mu ndzidzi unoyu?

10. Kodi Yezu asudzula anthu munjira ipi?

10 Mwana wa Mulungu abwera toera kusudzula anthu munjira ziwiri. Yakutoma, Yezu aphedza anthu mukuasudzula ku pipfundziso pyakuipa pya atsogoleri a mauphemberi. Ayuda azinji mu ndzidzi unoyu akhakakamizwa toera kutowezera misambo ya anthu na yamauphemberi. (Mat. 5:31-37; 15:1-11) Anthu akhalonga kuti akhaphedza anango toera kutumikira Mulungu, mwandimomwene iwo nee akhatumikira Mulungu, natenepa iwo akhali ninga maboliboli. Thangwi yakukhonda Mesiya na pikhapfundzisa iye, iwo nee adziwa Mulungu, natenepa apitiriza ninga maboliboli, pontho nee alekererwa madawo awo. (Juw. 9:1, 14-16, 35-41) Thangwi yakupfundzisa undimomwene na kupangiza citsandzo cadidi, Yezu apangiza anthu akucepeseka kuti mbadasudzulwa tani ku pipfundziso pyauthambi.—Marko 1:22; 2:23–3:5.

11. Ndi njira ipi yaciwiri idaphatisira Yezu toera kusudzula anthu?

11 Yaciwiri, Yezu asudzula anthu ku ubitcu wa madawo. Kubulukira mu ntsembe ya Yezu, Mulungu anakwanisa kulekerera madawo a ale anapangiza cikhulupiro na anatawira ciomboli cidapereka Iye. (Aheb. 10:12-18) Yezu alonga: “Mwana angakusudzulani, imwe munadzakhaladi akusudzuka.” (Juw. 8:36) Kusudzulwa kweneku kukhali kukulu kakamwe kupiringana kusudzulwa kukhacitwa mu ndzidzi wa Aizraeli! Mwacitsandzo, munthu akhasudzulwa mu Caka Caufulu akhakhala pontho bitcu, pontho mukupita kwa ndzidzi iye akhafa.

12. Mbani adatoma kuphindula na kusudzulwa kudalonga Yezu?

12 Pa Pentekoste 33 Pakumala Kubalwa kwa Kristu, Yahova adzodza na nzimu wakucena apostolo pabodzi na amuna na akazi akukhulupirika. Iye aasankhula ninga anace akuti mukupita kwa ndzidzi mbadaalamusa muli akufa toera katonga pabodzi na Yezu kudzulu. (Aroma 8:2, 15-17) Iwo akhali akutoma kuphindula na kusudzulwa kudalonga Yezu mu sinagoga ya ku Nazareti. Amuna na akazi anewa nee akhalibve mu ubitcu wa pipfundziso pyauthambi na misambo ya atsogoleri Aciyuda yakukhonda bverana na malemba. Pamaso pa Mulungu, iwo akhadasudzulwambo ku madawo anatsogolera kufa. Masasanyiro anewa a Yahova akusudzula anthu atoma mu ndzidzi udadzodza iye atowereri a Kristu, pontho anamala kunkhomo kwa Pyaka Cikwi pya Utongi wa Yezu. Ndi pinthu pipi pyadidi pinafuna kuoneka kutomera lero mpaka kunkhomo kwa Pyaka Cikwi pya Utongi wa Yezu?

KUSUDZULWA KWA ANTHU ANANGO AZINJI KAKAMWE

13-14. Kusiyapo Akristu akudzodzwa, mbani anango anakwanisa kuphindula na kusudzulwa kudalonga Yezu?

13 Lero, mamiliyau mazinji a anthu a madzindza onsene asacita khundu ya “mabira anango.” (Juw. 10:16) Iwo nee asankhulwa na Mulungu toera kutonga na Yezu kudzulu. M’mbuto mwace, Bhibhlya isalonga kuti iwo anadzakhala pa dziko yapantsi kwenda na kwenda. Kodi cidikhiro canu ndi ceneci?

14 Ngakhale cincino imwe munakwanisa kutsandzaya na nkhombo zinango zinaperekwa kuna Akristu akudzodzwa. Thangwi yakukhulupira kwanu ntsembe ya Yezu, imwe munakwanisa kuphemba Yahova toera alekerere madawo anu. Natenepa munakwanisa kukhala akutawirika kuna Mulungu, mbamukhala na cikumbuntima cakucena. (Aef. 1:7; Apok. 7:14, 15) Pontho nyerezerani nkhombo ziri na imwe thangwi yakusudzulwa ku pipfundziso pyauthambi. Yezu alonga: “Imwe munadzadziwa undimomwene, pontho undimomwene unadzakusudzulani.” (Juw. 8:32) Ife tiri akutsandzaya kakamwe thangwi yakukhala na nkhombo zenezi!

15. Ndi kusudzulwa kupi, pontho ndi nkhombo zipi zinafuna kukhala na ife ntsogolo?

15 Ife tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti kunadzaoneka kusudzulwa kukulu ntsogolo. Mwakukhonda dembuka, Yezu anadzafudza uphemberi wauthambi na mautongi akuipa. Mulungu anadzatsidzikiza “mwinji ukulu” wa anthu anantumikira, buluka penepo anadzaapasa nkhombo zizinji m’mparaizu pa dziko yapantsi. (Apok. 7:9, 14) Anthu azinji kakamwe anadzalamuswa muli akufa, pontho anadzakhala na mwai wakusudzulwa ku madawo a Adhamu.—Mabasa 24:15.

16. Ndi kusudzulwa kupi kwakutsandzayisa kunadzakhala na anthu ntsogolo?

16 Mu Utongi wa Pyaka Cikwi, Yezu pabodzi na anyakutonga andzace anadzaphedza anthu toera akhale aungwiro, mbakhala na uxamwali wadidi na Mulungu. Ndzidzi unoyu wakusasanyira papswa pinthu na kusudzulwa unadzakhala ninga Caka Caufulu mu Izraeli. Pyenepi pisabveka kuti anthu onsene anatumikira Yahova mwakukhulupirika anadzakhala aungwiro, pontho nee anadzakhalabve mu ubitcu wa madawo.

Mu dziko ipswa, ife tinadzatsandzaya na kuphata basa (Onani ndima 17)

17. Mwakubverana na Izaiya 65:21-23, ninji pinafuna kudzacitika kuna atumiki a Mulungu? (Onani foto iri patsamba yakutoma.)

17 Profesiya ya Izaiya 65:21-23 isapangiza kuti umaso unadzakhala tani ntsogolo. (Lerini.) Ife tinadzakhala na mabasa mazinji toera kucita. Bhibhlya isalonga kuti pa ndzidzi unoyu atumiki a Mulungu anadzakhala na mabasa akuphindulisa na akutsandzayisa. Utongi wa Kristu wa Pyaka Cikwi ungamala, ife tinadzakhala na cinyindiro cakuti “pinthu pidacita iye pinadzasudzulwa ku ubitcu wa madawo na kufa mbapikhala na ufulu wa mbiri ya ana a Mulungu.”—Aroma 8:21.

18. Thangwi yanji tisakhulupira kuti tinadzakhala na tsogolo yakutsandzayisa?

18 Mwakubverana na masasanyiro adacita Yahova kuti Aizraeli akhale na ndzidzi wakupuma na ndzidzi wa basa, iye anadzacita pibodzi pyene kuna atumiki ace mu Utongi wa Kristu wa Pyaka Cikwi. Unoyu unadzakhala ndzidzi wakulambira Mulungu. Lero, kulambira Mulungu ndi cinthu cakufunika kakamwe toera tikhale akutsandzaya, natenepa mu dziko ipswa ife tinadzakhala na ndzidzi wakucita pyenepi. Mwakukhonda penula, anthu onsene akukhulupirika anadzakhala akutsandzaya mu Utongi wa Kristu wa Pyaka Cikwi, thangwi iwo anadzakhala na mabasa akutsandzayisa, pontho onsene anadzatumikira Mulungu.

NYIMBO 142 Tiri na Cidikhiro Cakuwanga

^ ndima 5 Yahova acita masasanyiro toera kusudzula Aizraeli. Ceneci cikhali Caka Caufulu kwa iwo. Akristu nee asafunika kutsogolerwa na Mwambo wa Mose, mbwenye tonsene tinakwanisa kupfundza pizinji thangwi ya Caka ceneci Caufulu. Mu nsolo uno, tinaona kuti Caka Caufulu cisatikumbusanji thangwi ya masasanyiro adacita Yahova toera kutisudzula.

^ ndima 61 FOTO Tsamba: Mu ndzidzi wa Caka Caufulu, amuna akuti akhali mu ubitcu abuluswa mbabwerera kuna abale awo na ku mbuto zawo.