Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 3

Tinapfundzanji Thangwi ya Kulira Kwa Yezu?

Tinapfundzanji Thangwi ya Kulira Kwa Yezu?

“Yezu atoma kulira.”—JUWAU 11:35.

NYIMBO 17 ‘Ndisafuna’

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1-3. Ndi pinentso pipi pyakuti panango pinacitisa atumiki a Yahova kulira?

 MUSAKUMBUKA ulendo wakumalisa udalira imwe? Midzidzi inango ife tisalira tingakhala akukomerwa. Mbwenye kazinji kene tisalira thangwi tiri akutsukwala. Mwacitsandzo, panango tinalira m’bale wathu angafa. Mulongo m’bodzi anakhala ku Estados Unidos anacemerwa Lorilei alemba: “Midzidzi inango ndikhatsukwala kakamwe thangwi ya kufa kwa mwananga wankazi, pontho nee cinthu cibodzi mbicidakwanisa kundibalangaza. M’midzidzi ineyi, ine ndanyerezera kuti nee mbandidakwanisa kupirira kutsukwala kukhabva ine.” *

2 Pana mathangwi akusiyana-siyana akuti anaticitisa kulira. Hiromi, wakuti ndi mpainiya anakhala ku Japau, alonga: “Midzidzi inango ine ndisatsukwala thangwi anthu anamwazira ine mphangwa nee asakhala na cifuno cakupfundza Bhibhlya. Pontho midzidzi inango ndisaphemba Yahova na misozi m’maso toera andiphedze kugumana munthu ana cifuno cakupfundza undimomwene wa m’Bhibhlya.”

3 Kodi imwe musakhalambo na mabvero mabodzi ene? Azinji a ife asapibva tenepo. (1 Ped. 5:9) Ife tisafuna ‘kutumikira Yahova mwakutsandzaya,’ mbwenye midzidzi inango ife tisalira thangwi yakuferwa na wacibale wathu, thangwi yakutsukwala peno thangwi yakuthimbana na nyatwa yakuti isayesera cikhulupiro cathu kuna Mulungu. (Masal. 6:6; 100:2) Ninji pinafuna kutiphedza toera kuthimbana na pinentso pyenepi?

4. Tinapfundzanji mu nsolo uno?

4 Citsandzo ca Yezu cinatiphedza. M’midzidzi inango pinentso pikhathimbana na iye pyancitisa ‘kulira.’ (Juwau 11:35; Luka 19: 41; 22:44; Aheb. 5:7) Mu nsolo uno, tinaona pinthu pingasi pidacitisa Yezu kulira, pontho tinaona kuti pyenepi pisatipfundzisanji. Kusiyapo pyenepi, ife tinapfundzambo kuti tinacitanji mu ndzidzi unathimbana ife na pinentso pyakuti pisaticitisa kulira.

YEZU ALIRA THANGWI YA AXAMWALI ACE

Phedzani anthu adaferwa ninga pidacita Yezu (Onani ndima 5-9) *

5. Mwakubverana na Juwau 11:32-36, tisapfundzanji thangwi ya Yezu?

5 Mu caka 32, Lazaro xamwali wa Yezu, aduwala mpaka kufa. (Juwau 11:3, 14) Iye akhali na anakazi awiri, Mariya na Marta, pontho Yezu akhakomerwa kakamwe na banja yawo. Mariya na Marta akhadatsukwala kakamwe thangwi yakuferwa na m’bale wawo. Pidafa Lazaro, Yezu acita ulendo mbaenda ku Bhetanya, mbuto ikhakhala Mariya na Marta. Pidabva Marta kuti Yezu ali kubwera, iye athamanga toera aonane naye. Iye akhali wakutsukwala kakamwe, pontho alonga: “Mbuya, mbamudakhala pano, m’bale wanga mbadafa tayu.” (Juwau 11:21) Yezu pidaona iye Mariya na anango mbakalira, iye ‘atomambo kulira.’—Lerini Juwau 11:32-36.

6. Thangwi yanji Yezu alira?

6 Thangwi yanji Yezu alira pa ndzidzi unoyu? Bukhu Estudo Perspicaz das Escrituras isalonga: “Kufa kwa xamwali wa Yezu na kutsukwala kwa anakazi ace kwacitisa Yezu kutsukwala ‘mbatoma kulira.’” * Yezu panango anyerezera kuthabuka kwa Lazaro mu ndzidzi ukhaduwala iye mbadziwa kuti mwakukhonda dembuka mbadafa. Mwandimomwene, kuona Mariya na Marta mbakatsukwala thangwi yakufa kwa m’bale wawo kwacitisa Yezu kulira. Khala imwe mwaferwa na xamwali wanu peno wacibale wanu, mwakukhonda penula mwapibvambo munjira ibodzi ene ninga Yezu. Onani pinthu pitatu pyakuti munakwanisa kupipfundza thangwi yakulira kwa Yezu.

7. Kulira kwa Yezu kusatipfundzisanji thangwi ya Yahova?

7 Yahova asabvesesa mabvero anu. Yezu ndi “cipangizo candimomwene” ca Babace. (Aheb. 1:3) Pidalira Yezu, iye apangiza kuti Yahova asapibva tani tingaferwa. (Juwau 14:9) Khala imwe mwaferwa na nyakufunika wanu, khalani na cinyindiro cakuti Yahova asadziwa kutsukwala kwanu, pontho asatsukwalambo. Iye asafuna kumalisa kutsukwala kwanu.—Masal. 34:18; 147:3.

8. Thangwi yanji tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yezu anadzalamusa anthu muli akufa?

8 Yezu asafuna kakamwe kulamusa muli akufa anyakufunika anu. Mbadzati kulira, Yezu apasa Marta cinyindiro cakuti ‘m’bale wace mbadalamuswa.’ Marta akhulupira pidalonga Yezu. (Juwau 11:23-27) Nakuti Marta akhalambira Yahova, iye akhadziwa kuti mprofeta Eliya na Elizeu akhadalamusa anthu muli akufa. (1 Ama. 17:17-24; 2 Ama. 4:32-37) Kusiyapo pyenepi, panango iye akhadabva kuti Yezu alamusa anthu muli akufa. (Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56) Imwe munakwanisambo kukhala na cinyindiro cakuti anyakufunika anu adamala kufa anadzalamuswa. Kulira kwa Yezu mu ndzidzi ukhabalangaza iye axamwali ace adaferwa kusapangiza kuti iye asafuna kakamwe kulamusa anthu muli akufa!

9. Ninga Yezu, munabalangaza tani ale adaferwa? Perekani citsandzo.

9 Imwe munakwanisa kuphedza anthu adaferwa. Kusiyapo kulira kudacita Yezu na Mariya pabodzi na Marta, iye aabvesera mu ndzidzi ukhalonga iwo mbaabalangaza. Ife tinakwanisambo kucita pibodzi pyene kuna ale adaferwa. Dan, nkulu wa mpingo wa ku Australia alonga: “Pidaferwa ine na nkazanga ndikhafuna kakamwe ciphedzo. Abale azinji pabodzi na akazawo, ndzidzi onsene akhali dzololo toera kundibvesera. Iwo akhandisiya kulonga thangwi ya kutsukwala kwanga, pontho nee akhapasika manyadzo mu ndzidzi ukhalira ine. Kusiyapo pyenepi iwo akhandiphedza toera kucita mabasa anango, ninga kutsuka karu yanga, kugula pinthu na kuphika mu ndzidzi wakuti nee ndikhakwanisa kucita pyenepi. Pontho ndzidzi onsene akhacita phembero pabodzi na ine. Iwo apangiza kuti akhali axamwali andimomwene, pontho akhali dzololo toera kundiphedza ‘midzidzi ya nyatwa.’”—Mis. 17:17.

YEZU ALIRA THANGWI YA ANTHU AKHAKHONDA MPHANGWA ZIKHAMWAZA IYE

10. Fokotozani pinalongwa pa Luka 19:36-40.

10 Ntsiku 9 ya Nisane mu caka 33, Yezu aenda mu nzinda wa Yerusalemu. Pidafika iye pa nsuwo wa nzinda anthu azinji agumanyikana mbathasika nguwo zawo mu nseu toera ankhazikise ninga Mambo. Mwandimomwene, ndzidzi unoyu ukhali wakutsandzayisa kakamwe kuna anthu anewa. (Lerini Luka 19:36-40.) Na thangwi ineyi, anyakupfundza ace adzumatirwa na pinthu pidacitika ntsogolo. ‘Pidafika Yezu cifupi na nzinda wa Yerusalemu, iye auyang’ana mbaulirira.’ Mu ndzidzi ukhalira iye, Yezu alonga pinthu pikhafuna kucitikira anthu a mu Yerusalemu.—Luka 19:41-44.

11. Thangwi yanji Yezu alira thangwi ya anthu akhali mu Yerusalemu?

11 Yezu atsukwala thangwi akhadziwa kuti Ayuda azinji nee mbadatawira mphangwa za Umambo. Na thangwi ineyi Yerusalemu mbadafudzwa, pontho Ayuda azinji akuti mbadapulumuka mbadaendeswa ku ubitcu. (Luka 21:20-24) Mwakutsukwalisa, ninga pikhadalonga Yezu, anthu azinji ankhonda. Kodi anthu azinji asabvesera mphangwa za Umambo mu cisa cinakhala imwe? Khala ndi anthu akucepa anatawira undimomwene unapfundzisa imwe, munapfundzanji na kulira kwa Yezu thangwi ya anthu akhamwazira iye mphangwa? Tendeni tione pinthu pinango pitatu pyakuti tinakwanisa kupipfundza.

12. Kulira kwa Yezu thangwi ya anthu akhali mu Yerusalemu kusatipfundzisanji thangwi ya Yahova?

12 Yahova asatsalakana anthu. Kulira kwa Yezu kusatikumbusa kuti Yahova asatsalakana kakamwe anthu. “Iye nee asafuna kuti munthu afudzwe, mbwenye asafuna kuti anthu onsene atcunyuke.” (2 Ped. 3:9) Lero tisapangiza kuti tisafuna anthu anamwazira ife mphangwa mu ndzidzi unawangisira ife toera kuaphedza kuti adziwe mphangwa zadidi za Umambo.—Mat. 22:39. *

Mwazani mphangwa m’midzidzi yakusiyana-siyana ninga pidacita Yezu (Onani ndima 13-14) *

13-14. Yezu apangiza tani kuti asabvera anthu ntsisi, pontho ife tinapangizambo tani nkhaliro unoyu?

13 Yezu akhamwaza mphangwa mwaphinga. Yezu akhafuna anthu, na thangwi ineyi akhabandza miyai yonsene toera kuamwazira mphangwa. (Luka 19:47, 48) Ninji pikhankulumiza toera kucita pyenepi? Yezu akhabvera anthu ntsisi. Midzidzi inango anthu akhafuna kubva pikhapfundzisa Yezu, natenepa iye na anyakupfundza ace ‘nee akhaona ndzidzi toera kudya.’ (Marko 3:20) Yezu amwaza mphangwa ngakhale na masiku, mu ndzidzi wakuti mamuna m’bodzi akhafuna kubvesera mphangwa zace. (Juwau 3:1, 2) Anthu azinji adabvesera Yezu pakutoma nee adzakhala anyakupfundza ace. Mbwenye onsene ale adabvesera atambira mphangwa za Umambo. Lero ife tisafunambo kupasa anthu onsene mwai wakubvesera mphangwa zadidi. (Mabasa 10:42) Toera kukwanisa pyenepi, panango tisafunika kucinja njira yathu yakumwaza mphangwa.

14 Khalani dzololo toera kucinja. Ndzidzi onsene tingamwaza mphangwa munjira ibodzi ene, panango nee tinakwanisa kugumana anthu anango akuti mbadakomerwa kubvesera mphangwa zadidi. Mpainiya m’bodzi anacemerwa Matilda alonga: “Ine na mamunanga tisayesera kumwazira anthu mphangwa m’midzidzi yakusiyana. Namacibese tisamwaza mphangwa m’mbuto zamalonda. Namasikati, ndzidzi wakuti anthu azinji ali m’miseu ife tisamwaza mphangwa mukuphatisira makarinya a mabukhu. Namaulo, ife tisakwanisa kugumana anthu azinji m’manyumba mwawo.” Ife nee tisafunika kumwaza mphangwa basi ene pa ndzidzi wakuti ndi wakuthema kuna ife, mbwenye tisafunika kukhala dzololo toera kumwaza mphangwa mu ndzidzi wakuti tinakwanisa kugumana anthu azinji. Tingacita pyenepi, ife tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova anakomerwa kakamwe.

YEZU ALIRA THANGWI AKHAFUNA KUTSIDZIKIZA DZINA YA BABACE

Citani maphembero akudembetera kuna Yahova ninga pidacita Yezu (Onani ndima 15-17) *

15. Mwakubverana na Luka 22:39-44, ninji pidacitikira Yezu namasiku mbadzati kufa?

15 Namasiku a ntsiku 14 ya Nisane, caka 33, Yezu aenda m’munda wa Getsemani. Pidafika iye kweneko, iye alonga pyonsene pikhali muntima mwace kuna Yahova. (Lerini Luka 22:39-44.) Pa ndzidzi unoyu wakunentsa, Yezu “acita maphembero akudembetera mwakugaluza, mbagwisa misozi.” (Aheb. 5:7) Kodi Yezu alonganji mu phembero pa ntsiku ineyi mbadzati kufa? Iye aphemba Yahova toera ampase mphambvu kuti apitirize kukhala wakukhulupirika kuna iye na kucita cifuno Cace. Yahova abvesera phembero yakudembetera ya Mwanace, pontho atuma anju toera amuwangise.

16. Thangwi yanji Yezu akhadatsukwala mu ndzidzi ukhacita iye phembero m’munda wa Getsemani?

16 Mwakukhonda penula, Yezu alira mu ndzidzi ukhacita iye phembero m’munda wa Getsemani, thangwi anthu akhanyerezera kuti iye nee akhalemedza dzina ya Mulungu. Yezu akhadziwambo kuti ndi pyakufunika kakamwe kuna iye kupitiriza kukhala wakukhulupirika mbatsidzikiza dzina ya Babace. Khala imwe mukuthimbana na pinentso pyakuti pisayesera kukhulupirika kwanu kuna Yahova, munapfundzanji thangwi ya kulira kwa Yezu? Tendeni tione pinthu pinango pitatu pyakuti tinakwanisa kupipfundza.

17. Kutawirwa kwa maphembero a Yezu kusatipfundzisanji thangwi ya Yahova?

17 Yahova asabvesera maphembero athu akudembetera. Yahova abvesera maphembero a Yezu. Thangwi yanji? Yezu akhafuna kakamwe kupitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Babace na kutsidzikiza dzina ya Babace. Khala cifuno cathu ndi cakupitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova na kutsidzikiza dzina yace, iye anatawira maphembero athu.—Masal. 145:18, 19.

18. Ndi munjira ipi Yezu ndi ninga xamwali wakuti asabvesesa mabvero athu?

18 Yezu asabvesesa mabvero athu. Tingathimbana na nyatwa, ife tisakomerwa kucedza na xamwali wakuti asabvesesa mabvero athu, makamaka khala iye athimbanambo na nyatwa zibodzi zene. Yezu ndi ninga xamwali unoyu. Iye asadziwa kuti munthu asapibva tani angatsukwala mbafuna ciphedzo. Iye asabvesesa kufewa kwathu, pontho anacita pyonsene toera kutiphedza “pa ndzidzi wakuthema.” (Aheb. 4:15, 16) Yezu atawira ciphedzo ca anju m’bodzi mu ndzidzi ukhali iye m’munda wa Getsemani. Ife tisafunikambo kutawira ciphedzo ca Yahova cinatipasa iye kubulukira m’mabukhu, mavidhyu, nkhani, tingacedzerwa na nkulu wa mpingo peno Nkristu wakuti ali na uxamwali wakuwanga na Yahova.

19. Munakhala tani na mphambvu mungathimbana na nyatwa zakuti zisayesera kukhulupirika kwanu kuna Mulungu? Perekani citsandzo.

19 Imwe munapaswa “ntendere wa Mulungu.” Kodi Yahova anatipasa tani mphambvu? Tingacita phembero, ife tinatambira “ntendere wa Mulungu wakuti usapiringana kubvesesa konsene.” (Afil. 4:6, 7) Ntendere unatipasa Yahova usaticitisa kukhala akukhurudzika, pontho usatiphedza toera tikhale na manyerezero adidi. Ndi pyenepi pidacitikira mulongo m’bodzi anacemerwa Luz. Iye alonga: “Kazinji kene ndisapibva kuti ndiri ndekhene. M’midzidzi inango mabvero anewa asandicitisa kunyerezera kuti Yahova nee asandifuna. Mbwenye pyenepi pingacitika, mwakukhonda dembuka ndisapanga Yahova mabvero anga. Phembero isandiphedza toera kukhala na mabvero adidi.” Pidacitikira mulongo Luz pisapangiza kuti phembero inatiphedza toera tigumane ntendere.

20. Tisapfundzanji na kulira kwa Yezu?

20 Kulira kwa Yezu kusatibalangaza, pontho kusatipfundzisa pinthu pizinji kakamwe. Ife taona kuti tisafunika kuphedza axamwali athu adaferwa na acibale awo, pontho taona kuti tisafunika kunyindira kuti Yahova na Yezu anatiphedza tingaferwambo na acibale athu. Taonambo kuti tisafunika kubvera anthu ntsisi pakumwaza mphangwa na pakupfundzisa, thangwi Yahova Mulungu na Yezu Kristu asapangizambo nkhaliro unoyu wadidi kakamwe. Kusiyapo pyenepi, kudziwa kuti Yahova na Mwanace asabvesesa mabvero athu, asadziwa kufewa kwathu, pontho asafuna kutiphedza toera tikwanise kupirira, pisatibalangaza. Natenepa, tendeni tipitirize kuphatisira pidapfundza ife, mpaka ntsiku yakuti Yahova anadzakwanirisa pikiro yace yadidi kakamwe ya ‘kupukuta misozi yonsene m’maso mwathu.’—Apok. 21:4.

NYIMBO 120 Titowezere Kucepeseka Kwa Kristu

^ ndima 5 Bhibhlya isapangiza kuti midzidzi inango Yezu alira. Mu nsolo uno ife tinaona midzidzi mitatu yakusiyana idalira Yezu, pontho tinaona kuti tinapfundzanji thangwi ya kulira kwace.

^ ndima 1 Madzina anango acinjwa.

^ ndima 12 Fala Yacigerego idathumburuzwa kuti “ndzako” pa Mateu 22:39, nee isalonga basi ene anthu anakhala dhuzi na ife. Isalongambo pya anthu onsene akuti tisacedza nawo.

^ ndima 58 FOTO TSAMBA: Yezu ali kubalangaza Marta na Mariya. Ife tinakwanisambo kubalangaza anthu adaferwa.

^ ndima 60 FOTO TSAMBA: Yezu akhali dzololo toera kupfundzisa Nikodhemu ngakhale namasiku. Ife tisafunika kupfundzisa anthu Bhibhlya pa ndzidzi wakuti ndi wakuthema kuna iwo.

^ ndima 62 FOTO TSAMBA: Yezu acita phembero toera apitirize kukhala wakukhulupirika kuna Yahova. Ife tisafunikambo kucita pibodzi pyene tingathimbana na nyatwa.