Kale tikhabvesesa kuti ntawiro wa mbvundzo unoyu ndi “inde.” Pyenepi pikhaoneka ninga pikhabverana na Ahebere 12:16. Lemba ineyi isalonga kuti Ezau ‘apwaza pinthu pyakufunika’ pontho apasa Yakobe ‘ukulu wace ninga mwana wakutoma kubalwa mukucinjana na mbale ibodzi ya cakudya.’ Natenepa, pikhaoneka kuti pidatambira Yakobe cidzo ‘ninga mwana wakutoma kubalwa,’ pikhaphatanizambo mwai wakukhala pa nzera wa makolo a Mesiya.—Mateo 1:2, 16; Luka 3:23, 34.

Mbwenye, pakumala kufufudza mwacidikhodikho nkhani zinango m’Bhibhlya, taona kuti munthu nee akhafunika kukhala wakutoma kubalwa toera akhale pa nzera wa makolo a Mesiya. Tendeni tidinge umboni wa pyenepi:

Mwana wakutoma wa Yakobe akhali Rubheni, adabala iye na Leya. Mbwenye Yakobe akhali na nkazi unango akhacemerwa Rakele. Iye akhafuna kakamwe Rakele, pontho mwana wakutoma adabala iye na nkazi unoyu akhali Zuze. Pidacita Rubheni ulukwali, aluza mwai wace wakukhala mwana wakutoma, mbudzakhala na Zuze. (Genesi 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Pya dziko ya Israele 5:1, 2) Ngakhale tenepo, Rubheni na Zuze nee akhala makolo a Mesiya. Mbwenye mwana adakhala pa nzera wa makolo a Mesiya akhali Yuda, mwana wacinai wa Yakobe adabala iye na Leya.—Genesi 49:10.

Lemba ya Luka 3:32 isalonga anthu axanu akhali mu nsoka wa makolo a Mesiya. Pisaoneka kuti onsene akhali ana akutoma. Mwacitsandzo, Obhedhe akhali mwana wakutoma wa Bhoazi, Jese akhalimbo mwana wakutoma wa Obhedhe.—Rute 4:17, 20-22; 1 Pya dziko ya Israele 2:10-12.

Buluka penepo Bhibhlya isalonga pya Dhavidhi, mwana wa Jese. Kodi Dhavidhi akhali mwana wakutoma? Nkhabe. Iye akhali mwana wakumalisa mwa ana asere a Jese. Ngakhale tenepo, iye akhali pa nzera wa makolo a Mesiya. (1 Samwele 16:10,  11; 17:12; Mateo 1:5, 6) Munthu unango akhali pa nzera wa makolo a Mesiya akhali Salomoni, wakuti nee akhali mwana wakutoma wa Dhavidhi.—2 Samwele 3:2-5.

Pyenepi nee pisabveka kuti kukhala mwana wakutoma nee cikhali cinthu cakufunika. Mwana wakutoma akhali na miyai kupiringana andzace onsene. Kazinji kene, iye akakhala ninga nsolo wa banja, pontho akhali na mwai wakutambira mapindi mawiri a unthaka wace.—Genesi 43:33; Deuteronomyo 21:17; Yoswa 17:1.

Mbwenye mwana wakutoma akhakwanisa kuluza mwai wace mbupaswa mwana unango. Mwacitsandzo, pidathamangiswa Ismaele na pai wace Abhrahamu, mwai wace ninga mwana wakutoma wapaswa Izaki. (Genesi 21:14-21; 22:2) Ninga pidalonga ife kale, mwai wa Rubheni ninga mwana wakutoma wapaswa Zuze.

Cincino tendeni tidinge mafala anagumanika pa Ahebere 12:16, akuti: ‘Akhonde kuoneka pana imwe munthu wakucita pyaulukwali, nee wakupwaza pinthu pyakufunika, ninga pidacita Ezau, adagulisa ukulu wace na mbale ibodzi ya cakudya.’ Thangwi yanji Paulu alemba mafala anewa?

Paulu nee akhalonga pya makolo a nzera wa Mesiya. Mbwenye, iye akhacenjeza Akristu andzace. Iye aapanga: ‘Pitirizani kusasanyira njira zanu’ toera ‘mukhonde kucimwana kutambira kukoma ntima kwa Mulungu.’ Pyenepi mbipidacitika khala iwo acita ulukwali. (Ahebere 12:12-16) Munjira ineyi, iwo mbadakhala ninga Ezau, ‘adapwaza pinthu pyakufunika’ toera kukwanirisa pifuno pyace.

Mwakubverana na nsambo wakale, midzidzi inango, panango Ezau akhali na mwai wakupereka ntsembe kwa Yahova. (Genesi 8:20, 21; 12:7, 8; Yobe 1:4, 5) Mbwenye Ezau akhaikha basi ene manyerezero ku pifuno pyace mbaluza mwai wace ninga mwana wakutoma thangwi ya mbale ibodzi ya cakudya. Panango Ezau akhadziwa nyatwa zikhadalonga Yahova kuna dzindza ya Abhrahamu, natenepa iye akhafuna kucalira nyatwa zenezi. (Genesi 15:13) Iye apangizambo kuti akhapwaza pinthu pyakufunika mu ndzidzi udamanga iye banja na akazi awiri akukhonda kulambira Yahova, pinthu pyakuti pyatsukwalisa kakamwe anyakubalace. (Genesi 26:34, 35) Iye akhadasiyana kakamwe na Yakobe, wakuti akhadamanga banja na nkazi wakulambira Mulungu wandimomwene.—Genesi 28:6, 7; 29:10-12, 18.

Mwakubverana na pyonsene pidafokotoza ife, tinalonganji thangwi ya nzera wa makolo a Mesiya? Anango a iwo akhali ana akutoma kubalwa, mbwenye anango nkhabe. Ayuda akhadziwa pyenepi na akhapikhulupira. Tisadziwa tani pyenepi? Thangwi iwo akhakhulupira kuti Kristu mbadabulukira mu dzindza ya Dhavidhi, wakuti akhali mwana wakumalisa wa Jese.—Mateo 22:42.