Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Pisabvekanji Kukhala Munthu Wakukola Mwauzimu?

Pisabvekanji Kukhala Munthu Wakukola Mwauzimu?

‘Mulungu akucitiseni kukhala na manyerezero mabodzi ene ninga a Kristu Yezu.’—AROMA 15:5.

NYIMBO: 17, 13

1, 2. (a) Kodi abale na alongo azinji asapibva tani thangwi yakukhala akukola mwauzimu? (b) Ndi mibvundzo ipi yakufunika kakamwe inafuna kudinga ife mu nsolo uno?

MULONGO unango ku Kanada alonga kuti kukhala munthu wakukola mwauzimu, peno wa manyerezero auzimu, kusamphedza toera kukhala wakutsandzaya na kuthimbana na pinentso mu umaso wace. M’bale unango ku Brazil wakuti ndi wakumanga banja mu pyaka 23 alonga kuti kukhala na manyerezero auzimu kwaphedza iye na nkazace toera kukhala na banja yakutsandzaya. M’bale unango ku Filipina alonga kuti kukhala na manyerezero auzimu kusancitisa kukhala na ntendere wa m’manyerezero, pontho kwamphedza toera kukhala pabodzi na abale na alongo a makhaliro akusiyana-siyana.

2 Pyenepi pisapangiza pakweca kuti ife tisakhala na nkhombo zizinji tingakhala na manyerezero auzimu. Tisafunika kucitanji toera kukhala na manyerezero auzimu mbatitsandzaya na nkhombo zenezi? Cakutoma, tisafunika kubvesesa pinalonga Bhibhlya thangwi ya anthu akukola mwauzimu, akuti asatsogolerwa na nzimu wakucena wa Mulungu na kunyerezera ninga munanyerezera Yahova. Mu nsolo uno, tinatawira mibvundzo mitatu yakufunika kakamwe. (1) Pisabvekanji kukhala munthu wakukola mwauzimu, peno wa manyerezero auzimu? (2) Ndi pitsandzo pipi pinafuna kutiphedza toera kuthambaruka mwauzimu? (3) Kuwangisira kwathu kukhala na ‘manyerezero a Kristu’ kunatiphedza tani toera kukhala akukola mwauzimu?

PISABVEKANJI KUKHALA MUNTHU WAKUKOLA MWAUZIMU?

3. Bhibhlya isafokotoza tani kusiyana kwa munthu wakufuna pinthu pya dziko na wakukola mwauzimu?

3 Mpostolo Paulu asatiphedza toera kubvesesa kusiyana kwa ‘munthu wakufuna pinthu pyauzimu’ na ‘munthu wakufuna pinthu pya dziko.’ (Lerini 1 Akorinto 2:14-16, Tradução do Novo Mundo.) Munthu wakufuna pinthu pya dziko ‘nkhabe kubvesesa pya nzimu wa Mulungu, kuna iye pisaoneka ninga pya upswiru, mbacimwana kupidziwa.’ Mbwenye, munthu wakukola mwauzimu ‘asafufudza pinthu pyonsene,’ pontho asakhala na ‘manyerezero a Kristu,’ akuti asabveka kuwangisira toera kunyerezera ninga Kristu. Paulu asatiwangisa toera kukhala anthu akukola mwauzimu. Ndi njira zipi zinango zinapangiza kusiyana kwa anthu akukola mwauzimu na akufuna pinthu pya dziko?

4, 5. Tinadzindikira tani munthu wakufuna pinthu pya dziko?

4 Kodi munthu wakufuna pinthu pya dziko asanyerezera tani? Munthu wakufuna pinthu pya dziko asakhala na n’khaliro wa dziko, mbaikha manyerezero ace ku pinthu pyakumanungo. Paulu alonga n’khaliro unoyu ninga ‘nzimu unaphata basa cincino muna ana akukhonda kubvera.’ (Aefesi 2:2) N’khaliro unoyu usacitisa anthu azinji kutowezera andzawo apacisa. Iwo asacita pinthu pinaoneka ninga pyadidi kwa iwo mwakukhonda nyerezera midida ya Mulungu. Munthu wakufuna pinthu pya dziko asanyerezera kazinji kene pinthu pyakumanungo, pontho asaona basa yace na kobiri kukhala pyakufunika kakamwe kupiringana pyonsene.

5 Munthu wakufuna pinthu pya dziko kazinji kene asacita ‘mabasa aunyama.’ (Agalata 5:19-21) Mu tsamba yakutoma idalemba Paulu kuna Akristu a ku Korinto, alonga pinthu pinango pinacita anthu anafuna pinthu pya dziko. Pinthu pyenepi pisaphataniza kukhonda bverana, kusankhulana, kucitisa anango kukhala na nzimu wakupanduka, kusumirana, kukhonda lemedza ale anaatsogolera na kuona cakudya na pyakumwa kukhala pyakufunika kakamwe mu umaso wawo. Munthu wakufuna pinthu pya dziko nee asapirira angayeserwa toera kucita pinthu pyakuipa. (Misangani 7:21, 22) Yuda alonga kuti anthu angafuna kakamwe pinthu pya dziko analuza nzimu wa Yahova—Yuda 18, 19.

6. Tinadzindikira tani munthu wakukola mwauzimu?

6 Mwakusiyana na munthu wakufuna pinthu pya dziko, munthu wakukola mwauzimu asanyerezera kakamwe pya uxamwali wace na Mulungu. Iye asatawira kutsogolerwa na nzimu wakucena wa Mulungu, pontho asawangisira kutowezera Yahova. (Aefesi 5:1) Iye asawangisira kupfundza pya Yahova na kuona pinthu ninga munaonera Yahova. Iye asakhulupira kuti Mulungu ndi wandimomwene. Mwakusiyana na munthu wakufuna pinthu pya dziko, munthu wakukola mwauzimu asalemedza midida ya Yahova mu umaso wace onsene. (Masalmo 119:33; 143:10) Iye nee asacita ‘mabasa aunyama’ mbwenye asayesera kukulisa ‘misapo ya nzimu.’ (Agalata 5:22, 23) Toera kufokotoza mwakuthimizira kuti pisabvekanji kukhala munthu wa manyerezero auzimu, nyerezerani tenepa: Khala munthu asadziwa mwadidi kucita malonda asacemerwa nyamalonda, munjira ibodzi ene, munthu anaikha manyerezero ace ku pinthu pyauzimu asacemerwa munthu wa manyerezero auzimu.

7. Bhibhlya isalonganji thangwi ya anthu a manyerezero auzimu?

7 Yezu alonga kuti munthu wa manyerezero auzimu asakhala wakutsandzaya. Lemba ya Mateo 5:3 isalonga: ‘Anyakutsandzaya ndi ale anadzindikira pyakufuna pyawo pyauzimu, thangwi Umambo wakudzulu ndi wawo.’ Lemba ya Aroma 8:6 isafokotoza: ‘Kuikha manyerezero ku pinthu pyakumanungo pisabveka kufa, mbwenye kuikha manyerezero ku pinthu pyauzimu pisabveka umaso na ntendere.’ Natenepa, tingakhala na manyerezero auzimu, tinakwanisa kukhala na ntendere na Mulungu, abale na alongo athu, mbatikhala na cidikhiro ca umaso wakukhonda mala.

8. Thangwi yanji ndi pyakunentsa kupitiriza kukhala na manyerezero auzimu?

8 Mbwenye ife tikukhala n’dziko yakugopswa. Nakuti tisakhala na anthu akuti nee ali na manyerezero a Mulungu, tisafunika kuwangisira kakamwe toera kutsidzikiza manyerezero athu. Tingakhonda kudzadza manyerezero athu na manyerezero a Yahova, dziko inadzadza manyerezero athu na makhaliro ayo, pabodzi na manyerezero ayo akuipa. Tisafunika kucitanji toera kucalira pyenepi? Tinakwanisa tani kuthambaruka mwauzimu?

PFUNDZANI KUBULUKIRA MU PITSANDZO PYADIDI

9. (a) Ninji cinafuna kutiphedza toera kukhala na manyerezero auzimu? (b) Ndi pitsandzo pipi pyadidi pinafuna ife kudinga?

9 Ninga mwana wakuti asafuna kupfundza kubulukira kuna anyakubalace na kutowezera citsandzo cawo cadidi, ife tisafunika kupfundza na kutowezera ale adakwanisa kukhala na uxamwali na Yahova. Pyenepi pinatiphedza toera kukhala na manyerezero auzimu. Munjira inango, tinakwanisa kupfundza pinthu pinafunika ife kucalira mukuona anthu a manyerezero aunyama. (1 Akorinto 3:1-4) Bhibhlya iri na pitsandzo pyadidi na pyakuipa. Tendeni tidinge citsandzo ca Yakobe, Mariya na Yezu toera kuona kuti tinapfundzanji kubulukira kwa iwo.

Tisapfundzanji kubulukira mu citsandzo ca Yakobe na Mariya? (Onani ndima 10)

10. Yakobe apangiza tani kuti akhali munthu wakukola mwauzimu?

10 Ninga azinji a ife, Yakobe akhalimbo na umaso wakunentsa kakamwe. Iye akhafuna kuphiwa na m’bale wace, Ezau, pontho anyengezwa na tebzwalace. Mbwenye Yakobe akhakhulupira kakamwe mapikiro adacita Yahova kuna Abhrahamu. Yakobe akhadziwa kuti banjace mbidacita khundu toera kukwanirisa profesiya ineyi yakufunika kakamwe, natenepa iye atsalakana mwadidi banjace. (Genesi 28:10-15) Yakobe nee atawirisa kuti makhaliro akuipa a anthu apacisa pace ancitise kuduwala mapikiro a Yahova. Mwacitsandzo, Yakobe adembetera Yahova toera kumpulumusa mu ndzidzi udadzindikira iye kuti asafuna kuphiwa na m’bale wace. Iye aphembera: ‘Imwe mwalonga: Mwandimomwene ndisakutsalakana, pontho ndinadzanjipisa mbeu yako ninga tcetca ya m’bara.’ (Genesi 32:6-12) Yakobe akhakhulupira kakamwe mapikiro a Yahova, pontho akhapangiza pyenepi mu umaso wace.

Tisapfundzanji kubulukira mu citsandzo ca Mariya? (Onani ndima 11)

11. Tisadziwa tani kuti Mariya akhali munthu wa manyerezero auzimu?

11 Cincino nyerezerani citsandzo ca Mariya. Yahova ansankhula toera kukhala mai wa Yezu thangwi iye akhali munthu wa manyerezero auzimu. Lerini pidalonga Mariya mu ndzidzi udaenda iye kaona acibale ace, Zakariya na Elizabheti. (Lerini Luka 1:46-55.) Ife tinakwanisa kuona kuti Mariya akhakomerwa na Mafala a Mulungu, pontho akhadziwa mwadidi Malemba Acihebheri. (Genesi 30:13; 1 Samwele 2:1-10; Malakiya 3:12) Maseze Mariya na Zuze akhadamala kale kumanga banja, iwo adikhira nee kupita m’mabonde mpaka kubalwa kwa Yezu. Basa ikhadapaswa iwo na Mulungu ikhali yakufunika kakamwe kwa iwo kupiringana pifuno pyawo. (Mateo 1:25) Pontho, Mariya akhaona pyonsene pikhacitika mu ndzidzi ukhakula Yezu na kubvesesa pikhapfundzisa iye, ‘mbakoya pyonsene muntima mwace.’ (Luka 2:51) Pisaoneka pakweca kuti iye akhafuna kakamwe mapikiro a Mulungu akhalonga pya Mesiya. Kodi tinatowezera citsandzo ca Mariya na kucita pyonsene pinatiphemba Mulungu?

12. (a) Yezu atowezera tani Pai wace? (b) Tinatowezera tani citsandzo ca Yezu? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)

12 Mwa anthu onsene adakhala maso, Yezu ndi citsandzo cadidi kakamwe ca munthu wa manyerezero auzimu. Pikhali iye pa dziko yapantsi mbakamwaza mphangwa, apangiza kuti akhafuna kutowezera Pai wace. Yezu akhanyerezera na kucita pinthu ninga Yahova. Iye akhacita cifuno ca Mulungu mbalemedza midida yace. (Jwau 8:29; 14:9; 15:10) Mwacitsandzo, landanisani njira idalonga Izaiya ntsisi za Yahova na njira idalonga Marko mabvero a Yezu. (Lerini Izaiya 63:9; Marko 6:34.) Kodi tisatowezera citsandzo ca Yezu mukukhala dzololo toera kubvera ntsisi ale anafuna ciphedzo? Tisawangisira kumwaza mphangwa zadidi na kupfundzisa anango ninga pidacita Yezu? (Luka 4:43) Anthu a manyerezero auzimu ndi antsisi, pontho asayesera kuphedza anango.

13, 14. (a) Tisapfundzanji kubulukira kuna anthu a manyerezero auzimu lero? (b) Perekani citsandzo.

13 Lero, pana abale na alongo azinji a manyerezero auzimu akuti asawangisira kutowezera Kristu. Imwe munakwanisa kuona kuti iwo ndi aphinga mu utumiki, akutambira alendo na antsisi. Maseze ndi akusowa ungwiro, asawangisira kakamwe toera kukulisa makhaliro adidi na kucita pinafuna Yahova. Rachel, mulongo wa ku Brazil, alonga: “Ndikhakomerwa kakamwe kutowezera makhaliro a dziko. Natenepa, nee ndikhabvala nguwo zakuthema. Mbwenye kupfundza undimomwene kwandiphedza toera kuwangisira kukhala munthu wakukola mwauzimu. Pikhali pyakunentsa kakamwe kucita macinjo, mbwenye ndiri wakutsandzaya thangwi ndagumana cifuniro candimomwene mu umaso.”

14 Reylene, mulongo wa ku Filipina akhathimbana na nkandzo wakusiyana. Maseze akhali mu undimomwene, akhafuna kakamwe kupfundza ku universidade toera kugumana basa yadidi. Mukupita kwa ndzidzi, pifuno pyace pyauzimu pyadzakhala pyakukhonda funika kwa iye. Iye alonga: “Ndatoma kudzindikira kuti ciripo cidasoweka mu umaso wanga, cinthu cakuti ndi cakufunika kakamwe kupiringana basa yanga.” Reylene acinja manyerezero ace mbatoma kuona basa yakutumikira Yahova kukhala yakufunika kakamwe mu umaso wace. Cincino iye asanyindira mapikiro a Yahova anagumanika pa Mateo 6:33, 34, pontho iye alonga: “Ndisanyindira kuti Yahova ananditsalakana!” Panango imwe musadziwa abale na alongo mu mpingo mwanu akuti ali na makhaliro mabodzi ene. Tingaona munjira inatowezera iwo Kristu, tisafunambo kutowezera citsandzo cawo cakukhulupirika.—1 Akorinto 11:1; 2 Atesalonika 3:7.

KHALANI NA ‘MANYEREZERO A KRISTU’

15, 16. (a) Kodi tisafunika kucitanji toera kukhala ninga Kristu? (b) Tinatawirisa tani kutsogolerwa na ‘manyerezero a Kristu’?

15 Tinatowezera tani Kristu? Lemba ya 1 Akorinto 2:16 isafokotoza kuti tisafunika kukhala na ‘manyerezero a Kristu.’ Lemba ya Aroma 15:5 isatikumbusa toera kukhala na ‘manyerezero mabodzi ene ninga akhali na Kristu Yezu.’ Toera kukhala ninga Kristu, tisafunika kupfundza njira ikhanyerezera iye, mabvero ace na macitiro ace. Yezu akhatsalakana kakamwe uxamwali wace na Mulungu kupiringana cinthu consene. Natenepa kukhala ninga Yezu kunaticitisa kukhala ninga Yahova. Ndi thangwi yace, ndi pyakufunika kakamwe kuwangisira toera kunyerezera ninga pikhacita Yezu.

16 Tinawangisira tani toera kunyerezera ninga pikhacita Yezu? Anyakupfundzace akhamuona mbakacita pirengo, kupfundzisa mwinji ukulu wa anthu, njira ikhatsalakana iye anthu a mitundu yonsene, pontho akhaona njira ikhatsogolerwa iye na manyerezero a Yahova. Iwo alonga: ‘Ife ndife amboni a pyonsene pidacita Yezu.’ (Machitiro 10:39) Lero, ife nkhabe kwanisa kuona Yezu. Mbwenye tiri na mphangwa zace m’Maevanjelyu, zakuti zinatiphedza toera kundziwa mwadidi. Tingaleri na kunyerezera mwacidikhodikho mabukhu a Mateu, Marko, Luka na Juwau, tinapfundza pizinji thangwi ya manyerezero a Yezu. Pyenepi pinatiphedza toera ‘kulonda manyalo ace’ mbitikhala na ‘manyerezero mabodzi ene’ ninga akhali na iye.—1 Pedro 2:21; 4:1.

17. Kodi kunyerezera ninga Kristu kunatiphedza tani?

17 Tinaphindula tani tinganyerezera ninga Kristu? Ninga pinadya ife toera ikhale na ungumi wadidi na mphambvu, kudzadza manyerezero athu na manyerezero a Kristu kunatiwangisa mwauzimu. Mwapang’ono-pang’ono, tinadziwa kuti iye akhacitanji m’makhaliro onsene a umaso wace. Buluka penepo, tinakwanisa kucita pisankhulo pinakomeresa Mulungu mbitikhala na cikumbuntima cakucena. Nee musaona kuti muli na mathangwi adidi toera ‘kubvala Mbuyathu Yezu Kristu’?—Aroma 13:14.

18. Mwapfundzanji thangwi yakukhala munthu wakukola mwauzimu?

18 Nsolo uno watiphedza toera kubvesesa kuti pisabvekanji kukhala munthu wakukola mwauzimu. Tapfundza kubulukira mu pitsandzo pyadidi pya anthu akhatsogolerwa na nzimu wakucena. Tapfundzambo kuti kukhala na ‘manyerezero a Kristu’ kunatiphedza toera kunyerezera ninga Yahova mbitikhala na uxamwali na iye. Mbwenye pana pinthu pizinji pyakuti tinakwanisa kupipfundza. Mwacitsandzo: Tinadziwa tani khala ndife akuwanga mwauzimu? Tisafunika kucitanji toera kukhala akuwanga mwauzimu? Pontho kukhala akuwanga mwauzimu kunakhuya tani umaso wathu? Tendeni tione mu nsolo unatowera.