1. Kodi nkhani idacita M’bale Rutherford pa nsonkhano wa gawo mu caka ca 1935 yacinja tani cidikhiro ca m’phale unango?

M’PHALE unango wa pyaka 18 pyakubalwa abatizwa mu caka ca 1926. Pa ndzidzi unoyu anyakubala ace akhadziwika ninga Anyakupfundza Bhibhlya. Iwo akhali na ana amuna atatu na akazi awiri akuti aaphedza toera kutumikira Yahova Mulungu na Yezu Kristu. Ninga pikhacita Anyakupfundza Bhibhlya onsene, pyaka pyonsene m’phale unoyu akhadya nkate na kumwa vinyu pa Cikumbuso ca kufa kwa Yezu. Mbwenye cidikhiro cace cadzacinja pidabva iye nkhani idacita M’bale Rutherford ya nsolo wakuti: “Mwinji Ukulu.” Nkhani ineyi yacitwa pa nsonkhano wa gawo mu nzinda wa Washington D.C., ku Estados Unidos mu caka ca 1935. Kodi Anyakupfundza Bhibhlya apfundzanji pa nsonkhano unoyu?

2. Ndi undimomwene upi upswa wa Bhibhlya udafokotoza M’bale Rutherford mu nkhani yace?

² Nkhani idacita M’bale Rutherford yagomezera kakamwe pya “mwinji ukulu” unalongwa pa Apokalipse 7:9. Pa ndzidzi unoyu anyakupfundza Bhibhlya akhanyerezera kuti mwinji ukulu ndi nsoka wa anthu akuti mbadaenda kudzulu, pontho iwo ndi acikhulupiro cakucepa tayu ninga ca Akristu akudzodzwa. M’bale Rutherford aphatisira Malemba toera kufokotoza kuti mwinji ukulu nee wasankhulwa toera kuenda kudzulu, mbwenye iwo ndi mabira anango a Kristu * akuti anadzapulumuka pa “nyatwa ikulu” mbakhala maso pa dziko yapantsi kwenda na kwenda.  (Apok. 7:14) Yezu alonga: “Ine ndiri na mabira anango akuti nee ndi a n’thanga iyi; anewa ndisafunikambo kuabweresa, iwo anadzabva fala yanga, mbadzakhala nkumbi ubodzi, na nkumbizi m’bodzi.” (Juwau 10:16) Mabira anewa anango ndi atumiki akukhulupirika a Yahova akuti ali na cidikhiro cakukhala kwenda na kwenda Mparaizu pa dziko yapantsi. (Mat. 25:31-33, 46) Natenepa, tendeni tione kuti undimomwene unoyu upswa wa Bhibhlya wacinja tani umaso wa atumiki azinji a Yahova, kuphatanizambo m’bale wa pyaka 18 adalongwa pa ndima yakutoma.—Masal. 97:11; Mis. 4:18.

3-4. Ndi pinthu pipi pidadzindikira anthu azinji thangwi ya cidikhiro cawo pa nsonkhano udacitwa mu caka ca 1935, pontho thangwi yanji?

³ Anthu onsene akhali pa nsonkhano unoyu atsandzaya kakamwe pidabva iwo m’bale akhacita nkhani mbalonga kuti: “Onsene ali na cidikhiro cakukhala na umaso wakwenda na kwenda pa dziko yapantsi mbalamuke.” M’bale m’bodzi wakuti akhalimbo pa nsonkhano unoyu alonga kuti anthu azinji alamuka. Buluka penepo M’bale Rutherford alonga: “Onani mwinji ukulu.” Natenepa, anthu onsene aimba manja mwakutsandzaya. Pontho ale onsene adalamuka adzindikira kuti nee akhadasankhulwa na Yahova toera kuenda kudzulu. Kusiyapo pyenepi, iwo adzindikira kuti nee adzodzwa na nzimu wakucena. Pa ntsiku yaciwiri ya nsonkhano unoyu, anthu akukwana 840 abatizwa, pontho azinji mwa iwo akhali a mabira anango.

⁴ Pidamala nsonkhano unoyu, m’phale adalongwa pa ndima yakutoma kuphatanizambo anthu azinji kakamwe asiya kudya nkate na kumwa vinyu pa Cikumbuso. Mwacitsandzo, m’bodzi mwa abale anewa alonga mabvero ace kuti: “Cikumbuso cidacitwa mu caka ca 1935 cikhali cakumalisa kwa ine kudya nkate na kumwa vinyu thangwi ndadzindikira kuti nee ndikhali na cidikhiro cakuenda kudzulu, pontho nee ndikhadadzodzwa na nzimu wakucena. Mbwenye ndadzindikira kuti ndiri na cidikhiro cakukhala pa dziko yapantsi na kucita mabasa toera dziko yapantsi ikhali paraizu.” (Aroma 8:16, 17; 2 Akor. 1:21, 22) Kutomera mu caka ceneci, mwinji ukulu usathimizirika kakamwe, pontho usaphata basa pabodzi na Akristu akudzodzwa akuti aciri pa dziko yapantsi.

5. Yahova asaona tani ale anasiya kudya nkate na kumwa vinyu pa Cikumbuso?

⁵ Kodi Yahova aona tani ale adasiya kudya nkate na kumwa vinyu pa Cikumbuso mu caka ca 1935? Pontho iye asaona tani lero m’bale peno mulongo anadya nkate na kumwa vinyu pa Cikumbuso, mbwenye mukupita kwa ndzidzi mbadzindikira kuti nee adzodzwa? (1 Akor. 11:28) Midzidzi inango, anango asadya nkate na kumwa vinyu pa Cikumbuso thangwi nee asadziwa mwadidi cidikhiro cawo. Mbwenye iwo angadzindikira na ntima onsene madodo awo, mbasiya kudya na nkate na kumwa vinyu pa Cikumbuso, pontho mbapitiriza kutumikira Yahova mwakukhulupirika Yahova anaalekerera mbapitiriza kucita khundu ya mabira anango. Maseze iwo asiya kudya nkate na kumwa vinyu, iwo asapitiriza kugumanika pa Cikumbuso toera kupereka takhuta thangwi ya pinthu pidacita Yahova na Yezu kuna iwo.

6. Kodi Yezu apanga aanju anai toera kucitanji?

⁶ Nakuti nyatwa ikulu inacitika cincino, ndi pyakufunika kakamwe kwa ife kudinga kapitulu 7 ya bukhu ya Apokalipse inalonga thangwi ya Akristu akudzodzwa na mwinji ukulu wa mabira anango. Mu kapitulu ineyi, Yezu  apanga aanju anai kuti apitirize kuphatirira mphepo toera zikhonde kufudza dziko yapantsi. Aanju anewa asafunika kupitiriza kuphatirira mphepo zenezi mpaka Akristu akudzodzwa angamala kuikhwa cidzindikiro. (Apok. 7:1-4) Thangwi yakukhulupirika kwawo, abale anewa a Kristu anadzakhala amambo na anyantsembe kudzulu. (Apok. 20:6) Yahova, Yezu na aanju anadzatsandzaya kakamwe angaona Akristu akudzodzwa akukwana 144.000 mbatambira muoni wawo kudzulu.

7. Mwakubverana na Apokalipse 7:9, 10, mbani adaona Juwau m’masomphenya, pontho iwo akhacitanji? (Onani foto iri patsamba yakutoma.)

⁷ Pidamala Juwau kulonga thangwi ya amambo na anyantsembe akukwana 144.000, iye aona “mwinji ukulu” wakuti wapulumuka pa Armajedhoni. Mbwenye numero ya Akristu akudzodzwa ndi yakusiyana kakamwe na mwinji ukulu thangwi mwinji ukulu uli na anthu azinji kakamwe akuti nkhabe lengeseka. (Lerini Apokalipse 7:9, 10.) Iwo ‘abvala nguwo zakucena.’ Pyenepi pisapangiza kuti iwo ndi “akusowa midonthi” ya dziko ino ya Sathani, pontho apitiriza kukhala akukhulupirika kuna Mulungu na Kristu. (Tiya. 1:27) Iwo akhuwa mwakugaluza mbalonga kuti apulumuswa thangwi ya pinthu pidacita Yahova na Yezu. Kusiyapo pyenepi, iwo ali na matsandzo a micindu m’manja mwawo, akuti asapangiza kuti iwo atawira na ntima onsene kuti Yezu ndi Mambo adasankhulwa na Yahova.—Onani Juwau 12:12, 13.

8. Mwakubverana na Apokalipse 7:11, 12 ndi masomphenya api adaona Juwau?

⁸ Lerini Apokalipse 7:11, 12. Ninji pidacitika kudzulu pa ndzidzi unoyu? Juwau aona onsene kudzulu mbatsandzaya mu ndzidzi ukhaona iwo kuti mwinji ukulu uli wakutsandzaya mbusimba Mulungu. Masomphenya anewa asapangiza kuti mwinji ukulu ungadzapulumuka pa nyatwa ikulu ale onsene ali kudzulu anadzatsandzaya kakamwe.

9. Mwakubverana na Apokalipse 7:13-15, kodi mwinji ukulu uli kucitanji lero?

⁹ Lerini Apokalipse 7:13-15. Juwau alemba kuti mwinji ukulu ‘wafula nguwo zawo zakulapha, mbazicenesa mu ciropa ca Mwanabira.’ Pyenepi pisapangiza kuti iwo ali na cikumbuntima cakucena, pontho ndi akulungama pa maso pa Yahova. (Iza. 1:18) Kusiyapo pyenepi, iwo ndi Akristu akubatizwa akuti asakhulupira ntsembe yaciomboli ya Yezu, pontho ali na uxamwali wakuwanga na Yahova. (Juwau 3:36; 1 Ped. 3:21) Na thangwi ineyi, iwo ali patsogolo pa mpando wa Umambo wa Mulungu, pontho “asantumikira masiku na masikati” mu templo yace yauzimu pa dziko yapantsi. Kusiyapo pyenepi, iwo asacitambo basa yakumwaza mphangwa za Umambo na kucita anyakupfundza mwaphinga. Munjira ineyi, iwo asaikha pifuno pya Umambo wa Mulungu pa mbuto yakutoma mu umaso wawo.—Mat. 6:33; 24:14; 28:19, 20.

10. Ndi cinyindiro cipi cinafuna kukhala na mwinji ukulu, pontho ndi pikiro ipi inafuna kudzaona iwo mbikwanirisika?

¹⁰ Mwinji ukulu unafuna kupulumuka pa nyatwa ikulu unakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Mulungu anapitiriza kuatsalakana thangwi “Ule adakhala pa mpando waumambo anadzafuthula khumbi yace mbaatsidzikiza.” Kusiyapo pyenepi, iwo anadzaona kukwanirisika kwa pikiro iyi yakufunika kakamwe: Mulungu “anadzapukuta misozi yonsene m’maso mwawo, pontho nkhabe kudzaonekabve kufa, nee kutsukwala, nee kulira, nee kubva kupha.”—Apok. 21:3, 4.

11-12. (a) Mwakubverana na Apokalipse 7:16, 17, ndi nkhombo zipi zinafuna kudzatambira mwinji ukulu? (b) Kodi mabira anango anacitanji pa Cikumbuso, pontho thangwi yanji?

¹¹ Lerini Apokalipse 7:16, 17. Lero, atumiki anango a Yahova asathabuka na njala  thangwi yakusowa dinyero peno thangwi yakukhala mu dziko yakuti iri pa nkhondo. Anango asaikhwa n’kaidi thangwi yacikhulupiro cawo. Mbwenye anthu anacita khundu ya mwinji ukulu asatsandzaya kakamwe thangwi iwo asadziwa kuti anadzapulumuka pakufudzwa kwa dziko ino yakuipa, pontho anadzakhala na cakudya cizinji mbapitiriza kupfundziswa na Yahova. Mu ndzidzi unafuna kudzafudza Yahova dziko ino ya Sathani, iye anadzatsidzikiza mwinji ukulu toera ukhonde kukhuiwa na ukali wace. Nyatwa ikulu ingamala, Yezu anadzatsogolera mwinji ukulu unafuna kupulumuka pa nyatwa ineyi ku ‘madzi akupasa umaso wakwenda na kwenda.’ Mwakukhonda penula, mwinji ukulu uli na cidikhiro cakutsandzayisa kakamwe. Pontho anthu azinji anafuna kudzakhala m’maso mu ndzidzi unoyu cipo anadzafa.—Juwau 11:26.

¹² Mabira anango asapereka takhuta kakamwe kuna Yahova na Yezu thangwi ya cidikhiro ciri na iwo. Maseze iwo nee asankhulwa toera kuenda kudzulu, mbwenye iwo ndi akufunika kakamwe kuna Yahova. Natenepa Akristu akudzodzwa na mabira anango anakwanisa kusimba Mulungu na Kristu. Iwo anakwanisa kucita pyenepi mu kugumanika pa Cikumbuso.

13-14. Thangwi yanji Akristu akudzodzwa akuti aciri pa dziko yapantsi pabodzi na mabira anango asafunika kugumanika pa Cikumbuso?

¹³ Lero, mwa anthu 1.000 anagumanika pa Cikumbuso, panango ndi munthu m’bodzi basi anadya nkate na kumwa vinyu. Pyenepi pisabveka kuti mipingo mizinji pa dziko yonsene yapantsi nee pasagumanika munthu anadya nkate na kumwa vinyu pa Cikumbuso. Pontho pyenepi pisapangiza kuti anthu azinji anagumanika pa Cikumbuso ali na cidikhiro cakukhala pa dziko yapantsi. Mphapo thangwi yanji asagumanika pa Cikumbuso? Iwo asagumanika pa Cikumbuso ninga pinacita anthu anango akuti asagumanika pa phwando yakumanga banja ya axamwali awo. Anthu anewa asagumanika pa phwando ineyi toera kupangiza ufuni na kuphedzera axamwali awo anamanga banja. Munjira ibodzi ene, mabira anango asagumanika pa Cikumbuso toera kupangiza ufuni na kuphedzera Kristu pabodzi na Akristu akudzodzwa. Kusiyapo pyenepi, iwo asagumanika pa Cikumbuso toera kupereka takhuta thangwi ya ntsembe ya ciomboli yakuti inakwanisa kuaphedza toera kukhala na umaso wakwenda na kwenda pa dziko yapantsi.

 ¹⁴ Thangwi inango yakufunika kakamwe inacitisa mabira anango kugumanika pa Cikumbuso ndi toera kubvera ntemo wa Yezu. Mu ndzidzi udatomesa Yezu Cikumbuso cakufa kwace pabodzi na apostolo ace akukhulupirika, iye aapanga kuti: “Pitirizani kucita pyenepi toera mundikumbukire.” (1 Akor. 11:23-26) Natenepa, mabira anango anapitiriza kugumanika pa Cikumbuso mu ndzidzi uno wakuti Akristu anango akudzodzwa aciri pa dziko yapantsi. Pontho mabira anango asacemerambo anthu anango toera agumanike pa Cikumbuso pabodzi na iwo.

15. Tisafunika kucitanji toera kupangiza kupereka takhuta kuna Mulungu na Kristu pa Cikumbuso?

¹⁵ Ife tisasimba Mulungu na Kristu pa Cikumbuso mukuimba nyimbo na kucita phembero. Pontho nkhani ya Cikumbuso ya caka cino iri na nsolo wakuti “Perekani Takhuta Thangwi ya Pidaticitira Mulungu na Kristu.” Nkhani ineyi inatiphedza toera kupereka takhuta kakamwe kuna Yahova na Kristu. Mu ndzidzi unafambiswa nkate na vinyu, ife tisafunika kukumbuka kuti pinthu pyenepi pisaimirira manungo a Yezu na ciropa cace. Kusiyapo pyenepi, ife tinadzakumbuka kuti Yahova apereka Mwanace mbatifera toera tikwanise kukhala na umaso. (Mat. 20:28) Natenepa, anthu onsene anafuna Yahova na Mwanace anadzagumanika pa Cikumbuso.

16. Ndi munjira ipi Akristu akudzodzwa nee asiyana na mabira anango?

¹⁶ Yahova asapangiza ufuni ubodzi ene kuna Akristu akudzodzwa na mabira anango. Pontho misoka ineyi miwiri ndi yakufunika kakamwe kuna iye. Ife tisadziwa pyenepi thangwi iye aphatisira umaso wa Mwanace toera kugula Akristu akudzodzwa na mabira anango. Mbwenye Akristu akudzodzwa na mabira anango ali na cidikhiro cakusiyana. Ngakhale tenepo, iwo asafunika kupitiriza kukhala akukhulupirika kuna Mulungu na Kristu. (Masal. 31:23) Pontho kumbukani kuti nzimu wa Mulungu usaphedza munjira ibodzi ene Akristu akudzodzwa na mabira anango.

17. Kodi Akristu akudzodzwa akuti aciri pa dziko yapantsi asadikhiranji?

¹⁷ Akristu akudzodzwa nee asabalwa na cidikhiro cakuenda kudzulu. Mbwenye ndi Mulungu asaapasa cidikhiro ceneci. Iwo asanyerezera na kucita phembero thangwi ya cidikhiro ceneci, pontho asakhala na cinyindiro consene cakuti iwo anaenda kudzulu. Mbwenye iwo nee asadziwa kuti anadzakhala na manungo api kudzulu. (Afil. 3:20, 21; 1 Juwau 3:2) Ngakhale tenepo, iwo asadikhira kuona Yahova, Yezu, aanju, mbakhala pabodzi  na Akristu anango akudzodzwa mu Umambo wakudzulu.

18. Ndi pinthu pipi pinadikhira mabira anango?

¹⁸ Mabira anango asadikhira kukhala pa dziko yapantsi kwenda na kwenda, pontho ceneci ndi cifuno ciri na anthu onsene. (Koel. 3:11) Iwo asadikhira mwakutsandzaya ndzidzi unafuna kudzaphedzera iwo kucinja dziko yonsene yapantsi kudza Paraizu. Pontho iwo anadzamanga nyumba zawo, kulima minda yawo na kukuza anawo na ungumi wadidi. (Iza. 65:21-23) Kusiyapo pyenepi, iwo anadzafamba m’mbuto zizinji pa dziko yapantsi toera kuona mapiri, misitu, bara na kupfundza pinthu pyonsene pinacita Yahova. Mbwenye cinthu cinafuna kudzaatsandzayisa kakamwe kupiringana pyonsene ndi uxamwali wawo na Yahova wakuti unadzapitiriza kukhala wakuwanga kakamwe.

19. Kodi Cikumbuso ca kufa kwa Yezu cisatipasa mwai upi, pontho cinacitwa lini caka cino?

¹⁹ Yahova asapasa atumiki ace onsene cidikhiro cakutsandzayisa kakamwe ca ntsogolo. (Yer. 29:11) Cikumbuso ca kufa kwa Yezu cisapasa mwai Akristu akudzodzwa na mabira anango toera kusimba Mulungu na Kristu thangwi ya pinthu pidacita iwo kuna ife. Pontho pyenepi pisatipasa cidikhiro toera kutambira umaso wakwenda na kwenda. Mwakukhonda penula, Cikumbuso ndi nsonkhano wakufunika kakamwe kuna Akristu andimomwene. Cikumbuso ceneci ca kufa kwa Yezu cinadzacitwa Nsabudu, ntsiku 27 ya mwezi wa Março wa caka ca 2021 pa kudoka kwa dzuwa. Pontho anthu azinji anadzagumanika pa Cikumbuso ceneci. Ngakhale anango ali kutcingwa peno ali n’kaidi, mbwenye iwo anadzacitambo Cikumbuso ceneci. Yahova, Yezu, aanju na Akristu akudzodzwa akuti ali kudzulu anadzatsandzaya kakamwe angaona mipingo, misoka na anthu onsene mbacita Cikumbuso ceneci.