Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Kodi Maso Anu Akuyang’ana Kupi?

Kodi Maso Anu Akuyang’ana Kupi?

‘Maso anga asayang’ana imwe, wakuti muli pa mpando wakudzulu.’—MASALMO 123:1.

NYIMBO: 143, 124

1, 2. Pisabvekanji kuyang’ana Yahova?

IFE tikukhala ‘m’midzidzi yakugopswa’ yakuti ndi ‘yakunentsa kupirira.’ (2 Timoti 3:1) Pontho umaso unapitiriza kukhala wakunentsa kakamwe mpaka Yahova kufudza dziko ino yakuipa mbabweresa ntendere wandimomwene pa dziko yapantsi. Na thangwi ineyi, tisafunika kubvundzika: ‘Ndisafunika kuyang’ana kuna ani toera kutsogolerwa?’ Panango tinalonga kuti “Kuna Yahova,” mwandimomwene unoyu ndi ntawiro wadidi.

2 Pisabvekanji kuyang’ana Yahova? Tinakhala tani na cinyindiro cakuti tikupitiriza kuyang’ana iye mu ndzidzi unathimbana ife na nyatwa? Mu ndzidzi wakale, nyakulemba Bhibhlya m’bodzi afokotoza kuti tisafunika kuyang’ana kakamwe Yahova tingafuna ciphedzo. (Lerini Masalmo 123:1-4.) Iye alonga kuti tingayang’ana Yahova, tisakhala ninga nyabasa anayang’ana patrau wace. Munjira ipi? Nyabasa asayang’ana, peno asanyindira patrau wace toera ampase cakudya na kuntsidzikiza. Mbwenye iye asafunikambo kuyang’na patrau wace ndzidzi onsene toera kubvesesa pinafuna patrau wace kuti iye acite, buluka penepo mbacita. Munjira ibodzi ene, ife tisafunika kupfundza Bhibhlya mwacidikhodikho ntsiku zonsene toera kubvesesa pinafuna Yahova kuti ticite, buluka penepo mbaticita. Buluka penepo tinakhala na cinyindiro cakuti Yahova anakwanisa kutiphedza tingafuna ciphedzo.—Aefesi 5:17.

3. Ninji cinafuna kutipingiza kuyang’ana Yahova?

3 Maseze tisadziwa kuti tisafunika kuyang’ana Yahova ndzidzi onsene, panango midzidzi inango tinadzudzumika. Pyenepi ndi pidacitikira Marta wakuti akhali xamwali wa Yezu. Marta adzakhala ‘wakudzudzumika na mabasa mazinji.’ (Luka 10:40-42) Khala munthu wakukhulupirika ninga Marta adzudzumika maseze akhali pabodzi na Yezu, ife nee tisafunika kudzumatirwa kuti panango tinakhalambo akudzudzumika. Mphapo ninji cinafuna kutipingiza kuyang’ana Yahova? Mu nsolo uno, tinadinga kuti pinacita anango pinatidzudzumisa tani. Tinapfundzambo kuti tinapitiriza tani kuyang’ana Yahova.

MAMUNA WAKUKHULUPIRIKA ALUZA MWAI

4. Thangwi yanji panango tinadzumatirwa kudziwa kuti Mose aluza mwai wakupita n’Dziko Yakupikirwa?

4 Mwandimomwene Mose akhasaka citsogolero ca Yahova. Bhibhlya isalonga kuti ‘iye akhapitiriza kukhala na cinyindiro cakuwanga ninga akuona Ule wakuti nkhabe kuoneka.’ (Lerini Ahebere 11:24-27.) Iyo isalongambo kuti ‘mu Izraeli nee mwaoneka pontho mprofeta wakulandana na Mose, wakuti Yahova akhandziwa nkhope na nkhope.’ (Deuteronomyo 34:10) Maseze Mose akhali xamwali wapantima wa Yahova, iye aluza mwai wakupita n’Dziko Yakupikirwa. (Numero 20:12) Ninji cidadodomeka?

5-7. Ninji pidacitika pidamala kwene Aizraeli kubuluka ku Ejito, pontho Mose acitanji?

5 Mbidzati kumala miyezi miwiri, pidamala kwene Aizraeli kubuluka mu Ejito, pontho mbadzati kufika pa Phiri ya Sinai, kwacitika cinthu cinango. Anthu atoma kudungunya thangwi nee akhali na madzi. Iwo atoma kudungunyira Mose mbaipirwa kakamwe, buluka penepo ‘Mose akhuwa kuna Yahova: Ndinacitanji na mbumba iyi? Mwakukhonda dembuka iwo anandiponyera miyala!’ (Eksodo 17:4) Yahova apasa Mose pitsogolero pyakubveka. Yahova ampanga kuti akwate ndodo yace toera amenye mwala ku Horebhi. Bhibhlya isalonga: ‘Mose acitadi pyenepi pamaso pa akulu a Izraeli.’ Natenepa madzi abuluka, Aizraeli adzakhala na madzi mazinji kakamwe, mbimala nyatwa yonsene.—Eksodo 17:5, 6.

6 Bhibhlya isalonga kuti Mose acemera mbuto ineyi Masa, dzina yakuti isabveka ‘Kuyesera’ na Meribha, yakuti isabveka ‘Kuketesana.’ Thangwi yanji? ‘Thangwi Aizraeli akhaketesana na Mose na kuyesera Yahova mbalonga: Yahova ali pakati pathu peno nkhabe?’—Eksodo 17:7.

7 Yahova apibva tani thangwi ya kuketesana kweneku? Iye apibva kuti Aizraeli akupandukira iye na utongi wace, tayu basi Mose. (Lerini Masalmo 95:8, 9.) Pidacita Aizraeli pikhali pyakuipa kakamwe. Mbwenye Mose acita pinthu pyadidi. Iye akhayang’ana Yahova mbatowezera mwacidikhodikho pitsogolero pyace.

8. Ninji pidacitika mu ndzidzi wakuti Aizraeli akhali cifupi na kumalisa ulendo wawo n’thando?

8 Ndi pinthu pipi pinango pyakulandana pidacitika pakupita pyaka 40? Aizraeli akhali cifupi na kumalisa ulendo wawo n’thando. Iwo afika cifupi na Kadesi, cifupi na madire a Dziko Yakupikirwa. Mbuto ineyi yadzadziwika ninga Meribha. * (Onani cidzindikiro capantsi.) Thangwi yanji? Thangwi Aizraeli adungunya pontho thangwi yakusoweka kwa madzi. (Numero 20:1-5) Mbwenye mu ndzidzi unoyu, Mose acita madodo makulu.

9. Ndi pitsogolero pipi pidapereka Yahova kuna Mose, mphapo Mose acitanji? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)

9 Mose acitanji pidakhonda mbumba kubvera? Iye asaka pontho citsogolero ca Yahova. Mbwenye paulendo unoyu Yahova nee apanga Mose toera kumenya mwala. Iye apanga Mose toera akwate ndodo yace, abwerese mbumba cifupi na mwala, buluka penepo alonge kuna mwala. (Numero 20:6-8) Kodi Mose acita pidapangwa iye? Nkhabe. Iye aipirwa kakamwe mbakalipira mbumba: ‘Bveserani imwe anthu akukhonda kubvera! Kodi ife tinakwanisa kubulusa madzi pamwala uyu?’ Buluka penepo iye amenya mwala, tayu kabodzi, mbwenye kawiri.—Numero 20:10, 11.

Mose nee abvera pitsogolero pipswa pidapaswa iye na Yahova

10. Thangwi yanji Yahova aipirwa na pidacita Mose?

10 Yahova aipirwa kakamwe na Mose. (Deuteronomyo 1:37; 3:26) Thangwi yanji Yahova aipirwa munjira ineyi? Thangwi ibodzi ndi yakuti Mose nee abvera pitsogolero pipswa pidapaswa iye na Yahova.

11. Pidamenya Mose mwala, thangwi yanji pyenepi panango pyacitisa Aizraeli kunyerezera kuti Yahova nee acita cirengo?

11 Pisaoneka kuti pana thangwi inango idacitisa Yahova kuipirwa. Miyala mikulu kakamwe ya Meribha wakutoma ikhali yakuwanga. Natenepa, nee m’bodzi akhadikhira kuti mbapadabuluka madzi. Mbwenye miyala ya Meribha waciwiri ikhali yakusiyana. Mizinji ya iyo ikhali ya ntundu unacemerwa calcário. Thangwi calcário ndi mwala wakufewa wakuti usakwanisa kumwa madzi, buluka penepo madzi asakhala pantsi pamwala unoyu. Natenepa, anthu anakwanisa kukumba ncera pamwala unoyu mbagumana madzi. Kodi pidamenya Mose mwala m’mbuto mwakulonga kuna iwo, pyenepi pyacitisa Aizraeli kunyerezera kuti madzi abuluka okha tayu apaswa na Yahova mwacirengo? * (Onani cidzindikiro capantsi.) Panango.

MOSE AKHONDA KUBVERA

12. Ndi ipi thangwi inango idacitisa Yahova kuipirwa na Mose na Aroni?

12 Pana thangwi inango idacitisa Yahova kuipirwa na Mose pabodzi na Aroni. Mose apanga mbumba: ‘Kodi ife tinakwanisa kubulusa madzi pamwala uyu?’ Pidalonga Mose “ife,” panango akhalonga iye na Aroni. Pidalonga Mose pikhali pyakusowa cilemedzo kakamwe thangwi iye nee apasa mbiri Yahova thangwi ya cirengo ceneci. Lemba ya Masalmo 106:32, 33 isalonga: ‘Iwo ansosa ku madzi a Meribha, pontho Mose athabuka thangwi ya iwo. Iwo antsukwalisa, pontho Mose alonga mafala mwakukhonda kunyerezera.’ * (Onani cidzindikiro capantsi.) (Numero 27:14) Mose nee alemedza Yahova. Natenepa Yahova apanga Mose na Aroni: ‘Imwe nee mwabvera pidalonga ine.’ (Numero 20:24) Anewa akhali madawo makulu!

13. Thangwi yanji pikhali pyakuthema kwa Yahova kutcunyusa Mose?

13 Yahova akhadikhira pizinji kuna Mose na Aroni thangwi ndiwo akhatsogolera mbumba Yace. (Luka 12:48) Kale, Yahova nee atawirisa dzindza yonsene ya Izraeli kupita n’Dziko Yakupikirwa thangwi yakukhonda bvera. (Numero 14:26-30, 34) Natenepa, pikhali pyakuthema kwa Yahova kutcunyusa Mose thangwi yakukhonda kubvera. Ninga anango adakhonda bvera, Mose nee atawiriswa kupita n’Dziko Yakupikirwa.

THANGWI IDACITISA NYATWA

14, 15. Ninji cidacitisa Mose kukhonda bvera Yahova?

14 Ninji cidacitisa Mose kukhonda bvera Yahova? Onani pontho pa lemba ya Masalmo 106:32, 33 inalonga: ‘Iwo ansosa ku madzi a Meribha, pontho Mose athabuka thangwi ya iwo. Iwo antsukwalisa, pontho Mose alonga mafala mwakukhonda kunyerezera.’ Natenepa, nakuti Aizraeli akhonda kubvera Yahova, pyenepi pyatsukwalisa Mose, peno kuipirwa. Iye nee apangiza n’khaliro wakudzitonga mbwenye alonga pinthu mwakukhonda kunyerezera.

15 Mose akhadasiya kuyang’ana Yahova thangwi atawirisa kudzudzumiswa na macitiro a anango. Paulendo wakutoma ukhadungunya mbumba thangwi ya madzi, Mose acita pyakulungama. (Eksodo 7:6) Panango iye akhadaneta mbaipirwa thangwi yakukhonda bvera kwa Aizraeli mu pyaka pizinji. Pisaoneka kuti Mose akhanyerezera basi ene pya kuipirwa kwace, m’mbuto mwakupasa mbiri Yahova.

Tisafunika kupitiriza kuyang’ana Yahova na kumbvera ndzidzi onsene

16. Thangwi yanji tisafunika kunyerezera pidacita Mose?

16 Khala mprofeta wakukhulupirika ninga Mose adzudzumiswa mbacita madawo, pyenepi pinakwanisambo kucitika mwakukhonda nentsa kwa ife. Mose akhadikhira kupita n’Dziko Yakupikirwa, ife tisadikhirambo kupita n’dziko ipswa. (2 Pedro 3:13) Mwandimomwene, ife nee tisafuna kuluza mwai unoyu wakupambulika. Mbwenye toera kupita n’dziko ipswa, tisafunika kupitiriza kuyang’ana Yahova na kumbvera ndzidzi onsene. (1 Jwau 2:17) Tisapfundzanji thangwi ya madodo a Mose?

LEKANI KUTAWIRISA KUDZUDZUMISWA NA PINACITA ANANGO

17. Tinacalira tani kuluza n’khaliro wathu wakudzitonga tingaipirwa?

17 Lekani kuluza n’khaliro wakudzitonga mungaipirwa. Midzidzi inango tinagwerwa na nyatwa zibodzi zene mwakubwereza-bwereza. Mbwenye Bhibhlya isalonga: ‘Tilekeni kubwerera nduli pakucita pinthu pyadidi, thangwi tinadzabvuna pa ndzidzi wakuthema tingakhonda kufewa manungo.’ (Agalata 6:9; 2 Atesalonika 3:13) Khala cinthu cinango peno munthu unango atitsukwalisa mwakubwereza-bwereza, tinatoma kunyerezera mbatidzati kulonga? Tinakwanisa kukhala akukhurudzika? (Misangani 10:19; 17:27; Mateo 5:22) Anango angatisosa, ife tisafunika kusiya kuti Yahova apangize ukali wace. (Lerini Aroma 12:17-21.) Kodi pyenepi pisabvekanji? M’mbuto mwakuipirwa, ife tisadikhira Yahova mwakupirira toera atsalakane nyatwa zathu pingakwanisika. Tingayesera kubwezera pyakuipa, m’mbuto mwa kuyang’ana Yahova, tinakwanisa kuntsukwalisa.

18. Tisafunika kukumbukanji thangwi ya kutowezera pitsogolero?

18 Towezerani mwacidikhodikho pitsogolero pipswa. Kodi tisatowezera na ntima onsene pitsogolero pinatipasa Yahova? Ife nee tisafunika kupitiriza kucita pinthu ninga pikhacita ife kale basi ene thangwi tadzolowera kucita munjira ineyi. M’mbuto mwace, tisafunika kutowezera mwakucimbiza pitsogolero pipswa pinatipasa Yahova kubulukira mu gulu yace. (Ahebere 13:17) Tisafunikambo kucita mphole-mphole toera tikhonde ‘kucita pinthu kupiringana pire pidalembwa.’ (1 Akorinto 4:6) Tingatowezera mwacidikhodikho pitsogolero pya Yahova, tinapangiza kuti tikuyang’ana iye.

Tisapfundzanji na citsandzo ca Mose tingatsukwaliswa na anango? (Onani ndima 19)

19. Tinacalira tani kuphekesa uxamwali wathu na Yahova thangwi ya madodo a anango?

19 Lekani kutawirisa kuti madodo a anango aphekese uxamwali wanu na Yahova. Khala tisapitiriza kuyang’ana Yahova, ife nee tinaphekesa uxamwali wathu na iye peno kuipirwa na pinacita anango. Pyenepi ndi pyakufunika kakamwe, makamaka khala tiri na miyai yakutumikira mu gulu ya Mulungu, ninga Mose. Natenepa, m’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kuwangisira na kubvera Yahova toera apulumuswe. (Afilipi 2:12) Tingakhala na miyai mizinji yakutumikira, Yahova asadikhirambo pizinji kwa ife. (Luka 12:48) Mbwenye tingafuna kakamwe Yahova, nkhabe cinthu cinafuna kuticimwanisa kukhala mu ufuni wace.—Masalmo 119:165; Aroma 8:37-39.

20. Kodi tiri akutonga toera kucitanji?

20 Ife tikukhala m’midzidzi yakunentsa kakamwe. Natenepa ndi pyakufunika kakamwe kwa ife kupitiriza kuyang’ana Yahova, wakuti ali ‘pa mpando wakudzulu,’ toera tikwanise kubvesesa pinafuna iye kuti ticite. Ife nee tisafunika kutawirisa macitiro a anango aphekese uxamwali wathu na Yahova. Pidacitikira Mose pisatipfundzisa ntsonga ineyi yakufunika. M’mbuto mwakuipirwa na anango angacita madodo, tisafunika kupitiriza ‘kuyang’ana Yahova Mulungu wathu, mpaka kubverwa ntsisi na iye.’—Masalmo 123:1, 2.

^ ndima 8 Meribha unoyu ukhali wakusiyana na Meribha wa cifupi na Rafidhimi wakuti ukhacemerwambo Masa. Mbwenye, mbuto ziwiri zene zikhacemerwa Meribha thangwi Aizraeli akhadungunya kakamwe m’mbuto zenezi.—Onani mapa pa Apêndice B3 mu Tradução do Novo Mundo da Bíblia Sagrada.

^ ndima 11 Nyakudziwisa pya Bhibhlya m’bodzi alonga kuti mwakubverana na mwambo wa Ayuda, anthu akukhonda kubvera alonga kuti pyenepi nee pikhali cirengo thangwi Mose akhadziwa kuti pamwala unoyu pakhali na madzi. Natenepa iwo akhafuna kuti iye acite pontho cirengo cibodzi cene pamwala unango. Mwandimomwene, unoyu ukhali nsambo wawo.

^ ndima 12 Onani “Mibvundzo Inacitwa na Anyakuleri,” mu A Sentinela 15 de Outubro de 1987.