Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 25

Lekani Kugwegwedusa ‘Anang’ono Awa’

Lekani Kugwegwedusa ‘Anang’ono Awa’

Lekani kupwaza anang’ono awa.MAT. 18:10.

NYIMBO 113 Ntendere Unabuluka Kwa Mulungu

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1. Ninji pisacita Yahova kuna m’bodzi na m’bodzi wa ife?

YAHOVA asacitisa m’bodzi na m’bodzi wa ife toera akhale na uxamwali na iye. (Juwau 6:44) Pyenepi ndi pyakudzumatirisa kakamwe. Mu ndzidzi unadinga Yahova mitima ya anthu azinji kakamwe pa dziko yapantsi, iye akwanisa kuona ntimanu kuti ndi wadidi, pontho munakwanisa kunfuna. (1 Pya dziko. 28:9) Yahova asakudziwani, asadziwa mabvero anu, pontho asakufunani. Pyenepi ndi pyakuwangisa kakamwe.

2. Kodi Yezu alonganji toera kupangiza kuti Yahova asatsalakana mabira ace onsene?

2 Yahova asakutsalakanani kakamwe, pontho iye asatsalakanambo abale na alongo anu onsene. Toera kutiphedza kubvesesa pyenepi, Yezu alandanisa Yahova na nkumbizi. Kodi nkumbizi anacitanji angaona kuti pa mabira 100 ibodzi yataika? Iye “anasiya mabira 99 m’mapiri mbaenda kasaka bira idatayika.” Nkumbizi angagumana bira ineyi nee anaipirwa thangwi yakutayika kwayo. M’mbuto mwace, iye anakomerwa kakamwe. Tisapfundzanji? Mabira onsene ndi akufunika kuna Yahova. Yezu alonga: ‘Babanga wakudzulu nkhabe funa kuti m’bodzi wa anang’ono awa atayike.’—Mat. 18:12-14.

3. Ndi mibvundzo ipi inafuna kutawira ife mu nsolo uno?

3 Ife cipo tisafunika kugwegwedusa abale na alongo athu. Mphapo tinacalira tani pyenepi? Pontho tisafunika kucitanji munthu angatitsukwalisa? Mu nsolo uno, ife tinatawira mibvundzo ineyi. Mbwenye cakutoma tendeni tione kuti mbani ‘anang’ono anewa’ alongwa pa bukhu ya Mateu kapitulu 18.

KODI ‘ANANG’ONO ANEWA’ MBANI?

4. Kodi ‘anang’ono anewa’ mbani?

4 ‘Anang’ono anewa’ ndi anyakupfundza a Yezu a mathunga onsene. Mwakukhonda tsalakana mathunga awo, iwo ndi “ninga anang’ono” thangwi asatawira kupfundziswa na Yezu. (Mat. 18:3) Maseze iwo akuzwa munjira zakusiyana, ali na makhaliro akusiyana na maonero akusiyana, onsene asakhulupira Kristu. Pontho Kristu asaafuna kakamwe.—Mat. 18:6; Juwau 1:12.

5. Kodi Yahova asapibva tani munthu angatsukwalisa m’bodzi wa atumiki ace?

5 ‘Anang’ono anewa’ onsene ndi akufunika kakamwe kuna Yahova. Toera kubvesesa kuti Yahova asapibva tani, nyerezerani mabvero asakhala na ife thangwi ya anang’ono. Iwo ndi akufunika kakamwe kuna ife. Ife tisafuna kuatsidzikiza thangwi iwo nee ali na mphambvu, pontho nee ali na maluso ninga akulu. Mwandimomwene, ife nee tisakomerwa tingaona munthu mbathabusa ndzace, makamaka tingaona kuti anathabusa iye ndi mwana. Munjira ibodzi ene, Yahova asafuna kutitsidzikiza. Iye asaipirwa kakamwe angaona munthu mbatsukwalisa m’bodzi wa atumiki ace.—Iza. 63:9; Marko 9:42.

6. Mwakubverana na 1 Akorinto 1:26-29, anthu asaona tani anyakupfundza a Yezu?

6 Ndi munjira ipi inango yakuti anyakupfundza a Yezu ndi ninga “anang’ono”? Mwandimomwene, anthu akupfuma, akudziwika na apidzo asaoniwa ninga akufunika kakamwe mu dziko ino. Mwakusiyana na anthu anewa, anyakupfundza a Yezu asaoniwa ninga anthu akusowa basa peno ninga “anang’ono.” (Lerini 1 Akorinto 1:26-29.) Mbwenye Yahova nee asaaona munjira ineyi.

7. Kodi Yahova asafuna kuti titsalakane tani abale na alongo athu?

7 Yahova asafuna atumiki ace onsene, mwakukhonda tsalakana khala iwo atoma cincino kuntumikira peno asantumikira mu pyaka pizinji. Nakuti abale na alongo athu ndi akufunika kakamwe kuna Yahova, iwo ndi akufunikambo kakamwe kuna ife. Natenepa ife tisafunika kufuna ‘nsoka onsene wa abale athu.’ (1 Ped. 2:17) Kusiyapo pyenepi, ife tisafunika kucita pyonsene pinakwanisa ife toera kuatsalakana mwadidi na kuatsidzikiza. Tingadzindikira kuti tatsukwalisa m’bale peno mulongo, ife tisafunika kupangiza citsalakano kuna iye, pontho tisafunika kucalira kumuona ninga munthu wakuti asaipirwa mwakucimbiza. Thangwi yanji anthu anango asaipirwa? Panango thangwi ya njira idakula iwo, abale na alongo anango asaona ninga akupwazika. Abale na alongo anango ndi apswa mu undimomwene, pontho nee asadziwa kuti asafunika kulekerera anango angaatsukwalisa. Mwakukhonda tsalakana khala tatsukwalisa anango peno tatsukwaliswa tisafunika kulekererana toera tikhale pa ntendere. Kusiyapo pyenepi, khala munthu ali na nsambo wakuipirwa mwakucimbiza asafunika kucita pyonsene pinakwanisa iye toera kucinja nsambo unoyu. Angacita pyenepi, pinam’phedza toera kukhala wakutsandzaya mbakhala pa ntendere na abale na alongo.

ONANI ANANGO NINGA AKULU KUPIRINGANA IMWE

8. Ndi makhaliro api akhali na Ayuda azinji mu ndzidzi wa Yezu?

8 Thangwi yanji Yezu alonga mafala akuti ‘anang’ono awa’? Thangwi anyakupfundzace akhadancita mbvundzo uyu: “Mbani nkulu kakamwe mu Umambo wakudzulu?” (Mat. 18:1) Ayuda azinji akhafuna kuti anthu anango aaone ninga anthu akufunika kakamwe. Nyakupfundza pya Bhibhlya unango alonga kuti: “Kulemedzwa na anango na kupaswa mbiri pikhali pyakufunika kakamwe mu umaso wawo.”

9. Kodi anyakupfundza a Yezu akhafunika kucitanji?

9 Yezu akhadziwa kuti Ayuda azinji akhaona kuti ndi akufunika kakamwe kupiringana anango, natenepa anyakupfundzace akhafunika kuwangisira kakamwe toera kukunda makhaliro anewa. Yezu aapanga: “Ule ananyerezera kuti ndi nkulu kakamwe, asafunika kukhala ninga mwanang’ono, ulembo anatsogolera, asafunika kukhala ninga ntumiki wanu.” (Luka 22:26) Ife tinakwanisa kukhala ninga “mwanang’ono” tingaona anango ninga ‘akulu kakamwe kupiringana ife.’ (Afil. 2:3) Tingawangisira kucita pyenepi, tinacalira kugwegwedusa anango.

10. Ndi uphungu upi udapereka mpostolo Paulu wakuti tisafunika kuubvera?

10 Ife tisafunika kudziwa kuti abale na alongo athu ndi akulu kupiringana ife mu pinthu pinango. Ife tinakwanisa kubvesesa pyenepi tingayang’ana makhaliro awo adidi. Natenepa ife tisafunika kubvera uphungu udapereka mpostolo Paulu kuna Akorinto: “Mbani adakucitisa kukhala wakusiyana na anango? Mwandimomwene, ninji ciri na iwe cakuti nee wacita kucipaswa? Mphapo khala wacita kucipaswa, thangwi yanji usagaya ninga nee wacita kucipaswa?” (1 Akor. 4:7) Na thangwi ineyi ife tisafunika kucalira kuona kuti ndife akufunika kakamwe kupiringana anango. Mwacitsandzo, abale akuti asacita mwadidi kakamwe nkhani zawo peno alongo akuti asatomesa mapfundziro a Bhibhlya mazinji asafunika kupasa mbiri Yahova thangwi ya pinthu pyenepi pinacita iwo.

LEKERERANI “NA NTIMA ONSENE”

11. Kodi nsangani udalonga Yezu wa mambo na nyabasace usatipfundzisanji?

11 Pidamala Yezu kupanga anyakupfundzace toera acalire kugwegwedusa anango, iye alonga nsangani wa mambo na nyabasace. Mambo unoyu alekerera nyabasace mangawa mazinji kakamwe akuti nee mbadakwanisa kualipa. Mbwenye mukupita kwa ndzidzi, nyabasa unoyu akhonda kulekerera mangawa akucepa anyabasa andzace. Pidabva mambo pinthu pidacita nyabasace unoyu wakuuma ntima, iye anfungira nkaidi. Tisapfundzanji? Yezu alonga: “M’bodzi na m’bodzi wa imwe angakhonda kulekerera m’baleace na ntima onsene, Babanga wakudzulu anadzakutsalakanani munjira ibodzi ene.”—Mat. 18:21-35.

12. Ninji pinafuna kucitika tingakhonda kulekerera anango?

12 Pinthu pidacita nyabasa unoyu wakuuma ntima nee pyatsukwalisa basi ene iye, mbwenye pyatsukwalisambo anango. Cakutoma, iye akhonda kulekerera nyabasa ndzace “mbaenda kamuikhisa nkaidi mpaka angabwezera mangawa ace.” Caciwiri, ‘anyabasa andzace pidaona iwo pyenepi, atsukwala napyo kakamwe.’ Munjira ibodzi ene, pinthu pinacita ife pisakhuya anango. Ninji pinafuna kucitika khala munthu unango atitsukwalisa mbatikhonda kumulekerera? Cakutoma, ife tisantsukwalisambo thangwi yakukhonda kumulekerera, panango tinampwaza mbatikhonda kunfuna. Caciwiri, ife tisatsukwalisambo abale na alongo anango mu mpingo angadzindikira kuti nee tisabverana na munthu unoyu.

Kodi imwe musalekerera anango peno musapitiriza kukoya pinthu muntima? (Onani ndima 13-14) *

13. Mwapfundzanji na citsandzo ca mpainiya anacemerwa Crystal?

13 Ife tingalekerera abale na alongo athu, tonsene tisakhala akutsandzaya. Pyenepi pyacitika na mpainiya anacemerwa Crystal. Iye akhadatsukwaliswa na mulongo unango mu mpingo. Crystal alonga: “Mafala akhalonga mulongo unoyu midzidzi inango akhandiceka muntima mwanga ninga mpeni. Ine nee ndikhafuna kuenda kamwaza mphangwa pabodzi na mulongo unoyu. Natenepa ine ndatoma kuluza phinga yanga na kutsandzaya kukhala na ine.” Crystal akhaona kuti akhali na mathangwi adidi toera kuipirwa. Mbwenye iye nee akoya mathangwi muntima. Thangwi yanji? Thangwi iye akhali wakucepeseka, pontho aphatisira uphungu wa m’Bhibhlya unagumanika mu nsolo wakuti “Perdoe de coraçãomu A Sentinela ya 15 de Outubro de 1999. Iye alekerera mulongo ndzace. Crystal alonga: “Ine ndadzindikira kuti ife tonsene tiri kumenya nkhondo toera kubvala uunthu upswa, pontho Yahova asatilekerera na ntima onsene ntsiku zonsene. Natenepa ine ndakhala na ntendere wa m’manyerezero mbandikhala pontho wakutsandzaya.”

14. Mwakubverana na Mateu 18:21, 22, ndi nkandzo upi wakuti panango mpostolo Pedhru akhali nawo, pontho tisapfundzanji na ntawiro wa Yezu?

14 Ife tisadziwa kuti ndi pyadidi, pontho ndi pyakufunika kakamwe kulekerera anango. Mbwenye midzidzi inango pisanentsa kulekerera anango. Mpostolo Pedhru panango akhalambo na mabvero anewa. (Lerini Mateu 18:21, 22.) Mphapo ninji pinafuna kutiphedza? Cakutoma, tisafunika kunyerezera njira inatilekerera Yahova. (Mat. 18:32, 33) Ife nee tathema kulekererwa na iye, mbwenye iye asatilekerera na ntima onsene. (Masal. 103:8-10) Na thangwi ineyi, “ifembo tisafunika kufunana unango na ndzace.” Natenepa ndi pyakufunika kakamwe kulekerera anango. Tingakhonda kulekerera anango, tisafunika kudziwa kuti tiri na mangawa na abale na alongo athu. (1 Juwau 4:11) Caciwiri, nyerezerani pinthu pinafuna kucitika tingalekerera anango. Mwacitsandzo, ife tinaphedza munthu adatitsukwalisa, tinacitisa mpingo kukhala wakuphatana, tinatsidzikiza uxamwali wathu na Yahova, pontho tinakhala akutsandzaya. (2 Akor. 2:7; Akol. 3:14) Pakumalisa, citani phembero kuna Yahova wakuti asatiphemba toera kulekerera anango. Lekani kutawirisa kuti Sathani afudze uxamwali wanu na abale na alongo anu. (Aef. 4:26, 27) Ife tisafunika ciphedzo ca Yahova toera tikwanise kukhala pa ntendere na abale na alongo athu mu mpingo.

LEKANI KUTAWIRA KUGWEGWEDUSWA

15. Mwakubverana na Akolose 3:13, tisafunika kucitanji khala m’bale peno mulongo atitsukwalisa?

15 Ndiye tani khala m’bale peno mulongo akutsalakanani mwakuipa? Musafunika kucitanji? Musafunika kuwangisira toera kukhazikisa ntendere. Citani phembero kuna Yahova toera kumpanga mabvero anu. Phembani Yahova toera aphedze m’bale peno mulongo unoyu adakutsalakanani mwakuipa, pontho toera akuphedzeni kuti mukwanise kuona makhaliro adidi a munthu unoyu akuti Yahova asakomerwa nawo. (Luka 6:28) Kusiyapo pyenepi, khala nee musakwanisa kulekerera m’bale peno mulongo unoyu, yeserani kucedza naye. Ndzidzi onsene ndi pyadidi kunyerezera kuti m’bale peno mulongo unoyu nee atitsukwalisa mwakufuna. (Mat. 5:23, 24; 1 Akor. 13:7) Mu ndzidzi unacedza imwe, calirani kumpasa mulando. Mphapo ndiye tani khala iye nee asafuna kukhazikisa ntendere? ‘Pitirizani kukhala wakupirira.’ (Lerini Akolose 3:13.) Kusiyapo pyonsene, lekani kukoya pinthu muntima, thangwi pyenepi pinafudza uxamwali wanu na Yahova. Pontho lekani kutawira kugwegweduswa na anango. Mungacita pyenepi, imwe munapangiza pakweca kuti musafuna kakamwe Yahova kupiringana pyonsene.—Masal. 119:165.

16. Tisafunika kucitanji toera tipitirize kukhala akuphatana?

16 Ife tisapereka takhuta kakamwe thangwi yakutumikira Yahova pabodzi na abale na alongo athu ninga “nkumbi ubodzi, na nkumbizi m’bodzi.” (Juwau 10:16) bukhu Organizados para Fazer a Vontade de Jeová, tsamba 165, isalonga: “Nakuti imwe musatsandzaya na kuphatana kweneko na abale na alongo, musafunika kucita khundu yanu toera kuphatana kweneko kupitirize.” Natenepa, tisafunika “kuona abale na alongo athu ninga munaoera Yahova.” Kuna Yahova, ife tonsene ndife ‘anang’ono’ akufunika kakamwe. Kodi imwe musaona abale na alongo anu munjira ineyi? Yahova asaona, pontho asakomerwa na pyonsene pinacita imwe toera kuaphedza na kuatsalakana.—Mat. 10:42.

17. Kodi tiri akutonga toera kucitanji?

17 Ife tisafuna abale na alongo athu. Natenepa, ife tisafunika ‘kucita pinakwanisa ife toera tikhonde kuikha mwala wakugwegwedusa peno mpingizo patsogolo pa abale athu.’ (Aroma 14:13) Ife tisafunika kuona abale na alongo athu ninga akulu kupiringana ife, pontho tisafunika kualekerera na ntima onsene. Kusiyapo pyenepi, ife nee tisafunika kutawira kugwegweduswa na anango. M’mbuto mwace, “tendeni ticite pinakwanisa ife toera tikhale muntendere, mbaticita pinthu pyakuti pinatiphedza toera kuwangisana unango na ndzace.”—Aroma 14:19.

NYIMBO 130 Khalani Akulekererana

^ ndima 5 Nakuti ndife anthu akusowa ungwiro, panango tinacita pinthu peno tinalonga pinthu pyakuti pinatsukwalisa abale na alongo athu. Tisafunika kucitanji pyenepi pingacitika? Kodi ife tisawangisira toera kukhazikisa ntendere na abale na alongo athu? Tisalekerera anango mwakucimbiza? Tisapangiza citsalakano kuna anthu adatsukwalisa ife? Tisaipirwa mwakucimbiza na pinthu pinalonga anango peno pinacita iwo? Kodi ife tisalonga kuti ine ndabalwa tepo nkhabe kwanisa kucinja? Kodi ife tisakwanisa kuona kuti tisafunika kucinja makhaliro athu?

^ ndima 53 FOTO TSAMBA: Mulongo aipirwa na mulongo unango mu mpingo. Pakumala kukhazikisa ntendere, iwo aduwala pidacitika, pontho ali kumwaza mphangwa pabodzi.