Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Yahova Ancemera “Xamwali Wanga”

Yahova Ancemera “Xamwali Wanga”

“Mbwenye iwe, Israele ntumiki wanga, ndiwe mbumba idasankhula ine, ndiwe ndzukulu wa Abrahamu, xamwali wanga.”—IZA. 41:8.

NYIMBO: 51, 22

1, 2. (a) Tisadziwa tani kuti anthu anakwanisa kukhala axamwali a Mulungu? (b) Tinadzadinganji mu nsolo uno?

KUBULUKIRA pa ndzidzi unabalwa ife mpaka kufa, tisafuna ufuni. Anthu asafuna ufuni, tayu basi ene ufuni ninga unapangiza mamuna na nkazi kwa unango na ndzace. Tisafuna kakamwe kukhala na uxamwali na andzathu. Mbwenye pana ntundu wakufunika kakamwe wa ufuni—ndi ufuni wa Yahova. Anthu azinji nkhabe tawira kuti munthu anakwanisa kukhala na uxamwali wakuwanga na Mulungu Wamphambvu zonsene. Kodi ife tiri na maonero mabodzi ene? Nee pang’ono pene!

2 Bhibhlya isalonga pya anthu akusowa ungwiro adakhala na uxamwali na Mulungu. Mphyadidi kutowezera pitsandzo pyawo. Thangwi yanji? Thangwi kukhala na uxamwali na Mulungu ndi cinthu cakufunika kakamwe mu umaso wathu. M’bodzi wa anthu adakulisa uxamwali unoyu ndi Abrahamu. (Lerini Tyago 2:23.) Ninji cidaphedza Abrahamu toera kukulisa uxamwali wakuwanga na Yahova? Cinthu cidamphedza kakamwe ndi cikhulupiro cace. Bhibhlya isalonga kuti Abrahamu ndi ‘baba wa anthu onsene acikhulupiro.’ (Arom. 4:11) Cincino tendeni tidinge kuti cikhulupiro ca Abrahamu camphedza tani toera kukhala na uxamwali na Mulungu. M’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kubvundzika: ‘Ndinatowezera tani cikhulupiro ca Abrahamu toera kuwangisa uxamwali wanga na Yahova?’

KODI ABRAHAMU AKWANISA TANI KUKHALA XAMWALI WA MULUNGU?

3, 4. (a) Fokotozani ciyeso cikulu kakamwe ca cikhulupiro ca Abrahamu. (b) Thangwi yanji Abrahamu akhali dzololo toera kupereka Izaki ninga ntsembe?

3 Nyerezerani kuti mukuona Abrahamu wakuti panango akhali na pyaka 125 pyakubalwa mbakakwira phiri. Iye akucita ulendo wakunentsa kakamwe mu umaso wace. Nee ndi wakunentsa thangwi yakugwesera kwace, thangwi iye aciri na mphambvu.  [1] Iye ali pabodzi na Izaki, mwanace wakuti panango akhali na pyaka 25 pyakubalwa. Iye athukula nkhuni. Abrahamu ali na mpeni na pinthu pinango toera kugasa moto. Yahova amphemba toera kupereka mwanace ninga ntsembe!—Gen. 22:1-8.

4 Ceneci cikhali ciyeso cikulu kakamwe ca cikhulupiro ca Abrahamu. Anthu anango asalonga kuti Mulungu apangiza usumankha mudaphemba iye Abrahamu toera kupereka mwanace ninga ntsembe. Pontho anango asalonga kuti Abrahamu akhali dzololo toera kucita pyenepi thangwi nee akhafuna mwanace. Iwo asalonga pyenepi thangwi nee ali na cikhulupiro, pontho nkhabe dziwa kuti cisaphata tani basa. (1 Akor. 2:14-16) Mbwenye Abrahamu nee acita pyenepi mwakukhonda nyerezera. M’mbuto mwace, iye akhadziwa kuti Yahova cipo mbadamphemba toera kucita cinthu cakuti mbacidantsukwalisa kwenda na kwenda. Abrahamu abvera Mulungu thangwi akhadziwa kuti angabvera, Yahova mbadapasa nkhombo iye na mwanace wakufunika. Mphapo ninji cidaphedza Abrahamu toera kukhala na cikhulupiro ceneci cakuwanga? Ndi cidziwiso na pyakugumana napyo.

5. Kodi Abrahamu adziwa tani Yahova, mphapo cidziwiso ceneci cankhuya tani?

5 Cidziwiso. Maseze Abrahamu akula mu nzinda wa Uri wakuti anthu azinji akhalambira alungu apezi, Abrahamu adziwa Yahova. Tera babace Abrahamu akhalambirambo alungu apezi. (Yos. 24:2) Mphapo Abrahamu adziwa tani Yahova? Bhibhlya nee isalonga pizinji thangwi ya pyenepi, mbwenye isalonga kuti Semu mwana wa Nowa, akhali m’bodzi wa acibale a Abrahamu. Semu akhala maso mpaka pa ndzidzi wakuti Abrahamu akhali cifupi na pyaka 150. Nee tisadziwa mwadidi khala Abrahamu apfundza pya Yahova kubulukira kwa Semu. Mbwenye mphyakulinganira kunyerezera kuti Semu apfundzisa acibale ace pinthu pikhadziwa iye thangwi ya Yahova. Pinadziwa ife ndi pyakuti pidapfundza Abrahamu pyankulumiza toera kufuna Yahova na kumphedza toera kukulisa cikhulupiro cace.

6, 7. Kodi pyakugumana napyo pya Abrahamu pyawangisa tani cikhulupiro cace?

6 Pyakugumana napyo. Kodi Abrahamu akhala tani na pyakugumana napyo pyakuti pyawangisa cikhulupiro cace kuna Yahova? Anango asalonga kuti manyerezero asakhuya mabvero, pontho mabvero anewa asakulumiza munthu toera kucita pinthu. Pidapfundza Abrahamu thangwi ya Mulungu pyamphedza toera kukhala na mathangwi akuwanga, mbalemedza ‘Yahova Mulungu Wankulu Kakamwe, Nciti wakudzulu na pantsi.’ (Gen. 14:22) Bhibhlya isalonga kuti mabvero anewa ndi ‘kugopa Mulungu.’ Iwo ndi akufunika kakamwe toera kukulisa uxamwali wakuwanga na Mulungu. (Aheb. 5:7; Sal. 25:14) Kugopa kweneku kwakulumiza Abrahamu toera kubvera Yahova.

7 Mulungu apanga Abrahamu na Sara toera kusiya nzinda wa Uri toera kuenda kudziko inango. Iwo mbadakhala m’misasa mu umaso wawo onsene. Nakuti Abrahamu abvera, Yahova ampasa nkhombo na kuntsidzikiza. Mwacitsandzo, Abrahamu akhagopa kuti mbadakwatirwa nkazace wakubalika, pontho kuti iye mbadaphiwa. Abrahamu akhali na mathangwi adidi toera kugopa, mbwenye iye nee atawirisa kuti kugopa kweneku kumpingize kubvera Yahova. Natenepa, Yahova atsidzikiza Abrahamu kazinji kene, ngakhale kucita pyenepi mwacirengo. (Gen. 12:10-20; 20:2-7, 10-12, 17, 18) Pyakugumana napyo pyenepi pyawangisa cikhulupiro ca Abrahamu.

8. Tinakwanisa tani kukhala na cidziwiso na pyakugumana napyo pyakuti pinawangisa uxamwali wathu na Yahova?

8 Kodi ife tinakwanisambo kukhala axamwali a Yahova? Inde! Ninga Abrahamu, tisafunika kukhala na cidziwiso na pyakugumana napyo pinagumanika m’Bhibhlya. (Dan. 12:4; Arom. 11:33) Bhibhlya yadzala na cidziwiso cakuti cinatiphedza toera kudziwa ‘Nciti wakudzulu na pantsi.’ Cidziwiso ceneci cinatiphedza toera kubvera Yahova, kupangiza cilemedzo na ufuni kuna iye. Natenepa tisakhala na pyakugumana napyo thangwi tisaona kuti kubvera Mulungu kusabweresa maphindu. Tisaona kuti uphungu wace usatitsidzikiza, pontho iye asatipasa nkhombo na kutiwangisa. Tisaonambo kuti kutumikira Mulungu na ntima onsene kusabweresa kutsandzaya, ntendere na kukomerwa. (Sal. 34:8; Mis. 10:22) Munathimizirika cidziwiso ceneci na pyakugumana napyo pyathu, cikhulupiro cathu kuna Yahova na uxamwali wathu na iye pisathimizirikambo.

KODI ABRAHAMU ATSIDZIKIZA TANI UXAMWALI WACE NA MULUNGU

9, 10. (a) Ninji cinafunika toera uxamwali ukhale wakuwanga? (b) Ninji cinapangiza kuti Abrahamu akhapasa ntengo na kuwangisa uxamwali wace na Yahova?

9 Uxamwali walandana na cinthu ca ntengo ukulu kakamwe. (Lerini Misangani 17:17.) Mbwenye uxamwali wasiyana na combo cakubalika cinaphatisirwa toera kuikha maluwa. Uxamwali walandana na maluwa akubalika akuti asafunika kuthirirwa toera apitirize kugaka. Abrahamu akhapasa ntengo uxamwali wace na Yahova mbapitiriza na uxamwali unoyu. Akwanisa tani pyenepi?

10 Abrahamu cipo anyerezera kuti kugopa Mulungu na kubvera kudapangiza iye nduli pyakwana. Mwacitsandzo, pidaenda iye kakhala ku Kanani na acibale ace pabodzi na atumiki ace, Abrahamu apitiriza kuphemba Yahova toera kuntsogolera pakucita pisankhulo pyace, pikulu na ping’ono pyene. Caka cibodzi Izaki mbadzati kubalwa, pikhali Abrahamu na pyaka 99, Yahova aphemba kuti amuna onsene panyumba ya Abrahamu akhafunika kusidzwa. Kodi Abrahamu apokanya ntemo unoyu peno kusaka mathangwi toera kukhonda bvera? Nkhabe, iye anyindira Yahova, mbacita pyenepi pa “ntsiku ibodzi ene.”—Gen. 17:10-14, 23.

11. Thangwi yanji Abrahamu adzudzumika na nzinda wa Sodoma na Gomora, mphapo Yahova amphedza tani?

11 Nakuti Abrahamu ndzidzi onsene akhabvera Yahova ngakhale mu pinthu ping’ono, uxamwali wace na Yahova wadzakhala wakuwanga kakamwe. Abrahamu akhali wakusudzuka toera kucita phembero kwa Yahova, mbaphemba ciphedzo pikhathimbana iye na mibvundzo yakunentsa. Mwacitsandzo, pidadziwa iye kuti Mulungu mbadafudza nzinda wa Sodoma na Gomora, Abrahamu adzudzumika. Thangwi yanji? Iye akhagopa kuti anthu adidi mbadaphiwa pabodzi na akuipa. Panango Abrahamu akhadzudzumika thangwi ya ndzukulu wace Loti pabodzi na acibale ace, akuti akhali mu Sodoma. Abrahamu acita mibvundzo yace mwakucepeseka kakamwe na mwakunyindira Mulungu, ‘Ntongi wa dziko yonsene yapantsi.’ Mwakupirira, Yahova apfundzisa Abrahamu kuti iye ndi Mulungu wantsisi kakamwe, wakuti asaona pya muntima na kusaka anthu adidi toera kuapulumusa, ngakhale mu ndzidzi wakutonga.—Gen. 18:22-33.

12, 13. (a) Kodi cidziwiso na pyakugumana napyo pya Abrahamu pyamphedza tani ntsogolo? (b) Ninji cinapangiza kuti Abrahamu akhanyindira Yahova?

12 Mwandimomwene, cidziwiso na pyakugumana napyo pidakhala na Abrahamu pyamphedza toera kupitiriza kukhala na uxamwali wakuwanga na Yahova. Mukupita kwa ndzidzi, pidaphemba Yahova toera Abrahamu apereke mwanace ninga ntsembe, iye adziwa kuti ndzidzi onsene Yahova akhali wakupirira, wantsisi, wakunyindirika na wakutsidzikiza. Abrahamu akhanyindira kuti Yahova nee acinja mbakhala wakuipa, wausumankha na wakusowa ntsisi! Tisadziwa tani pyenepi? Tendeni tione pidacitika mu ndzidzi ukhaenda iye ku dziko ya Morya.

13 Mbadzati kusiya atumiki ace, Abrahamu aapanga: “Khalani pano na buru; ine na mwananga tiri kuenda kule kaphembera; tingamala, tinadzabwerera kuna imwe.” (Gen. 22:5) Kodi Abrahamu akhafuna kulonganji? Kodi akhalonga uthambi kuna atumiki ace, mu kuapanga kuti mbadabwerera pabodzi na Izaki, uku mbadziwa kuti mbadampereka ninga ntsembe? Nkhabe. Bhibhlya isatiphedza toera kudziwa pikhanyerezera Abrahamu. (Lerini Ahebere 11:19.) Abrahamu “anyerezera kuti Mulungu ana mphambvu za kulamusa [Izaki] muli akufa.” Inde, Abrahamu akakhulupira pya kulamuswa muli akufa. Iye akhadziwa kuti Yahova apasa mphambvu iye na Sara toera kubala mwana, maseze akhadakalamba. (Aheb. 11:11, 12, 18) Abrahamu akhadziwa kuti pyonsene mphyakukwanisika kuna Yahova. Natenepa, iye akhanyindira kuti mwakukhonda tsalakana pikhafuna kucitika pa ntsiku ineyi yakunentsa, mwanace wakufunika mbadalamuka muli akufa, toera mapikiro onsene a Yahova akwanirisike. Munjira ineyi, si pyakudzumisa tayu kuti Abrahamu asacemerwa ‘baba wa anthu onsene acikhulupiro’!

14. Ndi pinentso pipi pinathimbana na imwe pa kutumikira Yahova? Mphapo citsandzo ca Abrahamu cinakuphedzani tani?

14 Ndiye tani kwa ife lero? Mulungu nee asatiphemba toera kucita pidaphemba iye Abrahamu. Mbwenye asatiphemba toera kumbvera, maseze midzidzi inango matongero ace ndi akunentsa kubvera peno nee tisabvesesa kuti thangwi yanji tisafunika kucita pyenepi. Ciripo cinakuphembani Yahova cakuti musaciona kukhala cakunentsa kucicita? Kwa anango, basa yakumwaza mphangwa ndi yakunentsa. Panango iwo asakhala na manyadzo, mbaona kuti mphyakunentsa kumwaza mphangwa kwa anthu akuti nee asaadziwa. Anango asagopa kukhala akusiyana na andzawo akuxikola na akubasa. (Eks. 23:2; 1 Ates. 2:2) Kodi musathimbana na basa yakunentsa ninga ya Abrahamu pikhaenda iye ku dziko ya Morya, mbamuona ninga nee munakwanisa kuicita? Khala ndi tenepo, nyerezerani cipapo na cikhulupiro ca Abrahamu. Kunyerezera mwacidikhodikho pitsandzo pya amuna na akazi akukhulupirika, kunatikulumiza toera kuatowezera, na kuwangisa uxamwali wathu na Yahova.—Aheb. 12:1, 2.

UXAMWALI WAKUTI USABWERESA NKHOMBO

15. Thangwi yanji tinakwanisa kulonga kuti Abrahamu nee atsumbikika thangwi yakubvera kwace Yahova?

15 Kodi musanyerezera kuti Abrahamu atsumbikika thangwi yakubvera kwace Yahova? Onani pinalonga Bhibhlya thangwi yakumala kwa umaso wace: ‘Abrahamu afa pa unkhalamba wace na pyaka pizinji, wakukalamba na wakukwana.’ (Gen. 25:8) Pikhali Abrahamu na pyaka 175 pyakubalwa, mphambvu zace zikhadamala, mbwenye akhali wakutsandzaya thangwi ya umaso wadidi udakhala na iye. Uxamwali wace na Yahova Mulungu ukhali pa mbuto yakutoma mu umaso wace onsene. Mbwenye munaleri ife kuti Abrahamu akhali ‘wakukalamba na wakukwana,’ tilekeni kunyerezera kuti kwa iye pikhadakwana, mbakhonda kufuna pontho kukhala maso ntsogolo.

16. Ndi kutsandzaya kupi kunafuna kudzakhala na Abrahamu mu Paradizu?

16 Bhibhlya isalonga kuti Abrahamu ‘akhadikhira nzinda wandimomwene ukhafuna iye kudzakhala, wakuti mesiri wakuumanga ndi Mulungu.’ (Aheb. 11:10) Nzinda unoyu ndi Umambo wa Mulungu. Abrahamu akakhulupira kuti ntsiku yace mbadaona Umambo unoyu mbukatonga pa dziko yapantsi. Iye anadzauonadi. Abrahamu anadzatsandzaya kakamwe thangwi yakukhala mu Paradizu pa dziko yapantsi, mbapitiriza kuwangisa uxamwali wace na Yahova. Iye anadzakomerwa kakamwe mukudziwa kuti cikhulupiro cace caphedza atumiki a Yahova mu pyaka pizinji! Mu Paradizu, iye anadzadziwa kuti njira idapulumusirwa Izaki, “ikhaphiphirisa” cinthu cikulu kakamwe. (Aheb. 11:19) Abrahamu anadzadziwambo kuti kubva kupha kudakhala na iye ninga baba mu ndzidzi ukakhunganyika iye toera kupereka Izaki ninga ntsembe, kwaphedza anthu azinji akukhulupirika toera kubvesesa kubva kupha kudakhala na Yahova mudapereka iye Mwanace, Yezu Kristu, ninga ciomboli. (Jwau 3:16) Citsandzo ca Abrahamu cisatiphedza toera kupereka takhuta kakamwe thangwi ya ciomboli, cakuti ndi cipangizo cikulu kakamwe ca ufuni m’mbiri ya anthu!

17. Kodi muli wakutonga toera kucitanji?

17 Natenepa, m’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kutonga kutowezera cikhulupiro ca Abrahamu. Munapitiriza ife kupfundza pizinji thangwi ya Yahova na kumbvera, tinakhala na cidziwiso na pyakugumana napyo, mbationa kuti iye asatipasa nkhombo na kutitsidzikiza. (Lerini Ahebere 6:10-12.) Tendeni tikhale na uxamwali na Yahova kwenda na kwenda! Mu nsolo unatowera, tinadzadinga pitsandzo pinango pitatu pya anthu akukhulupirika adakhala na uxamwali na Yahova.

^ [1] (ndima 3) Mamuna unoyu na nkazace akhacemerwa Abramu na Sarai, mbwenye mu nsolo uno tinadzaphatisira madzina adapaswa iwo na Yahova—Abrahamu na Sara.