Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Khalani Wakukhulupirika Kwa Yahova

Khalani Wakukhulupirika Kwa Yahova

‘Yahova akhale pakati pa iwe na ine, pakati pa anako na ananga kwenda na kwenda.’—1 SAM. 20:42.

NYIMBO: 43, 31

1, 2. Thangwi yanji uxamwali wa Dhavidhi na Yonatani ndi citsandzo cadidi cakukhala wakukhulupirika?

PANANGO Yonatani adzumatirwa kakamwe na cipapo cidapangiza mphale Dhavidhi pidapha iye Golyati. Dhavidhi abweresa ‘nsolo wa Golyati’ kuna Mambo Sauli, babace Yonatani. (1 Sam. 17:57) Yonatani panango adzumatirwa na cipapo ca Dhavidhi. Pyenepi pyapangiza pakweca kuti Mulungu akhali na Dhavidhi, ‘natenepa Dhavidhi na Yonatani adzakhala axamwali a ponda ndipondembo.’ Mwandimomwene, iwo “acita cibverano thangwi [Yonatani] akhafuna [Dhavidhi] ninga iye ene.” (1 Sam. 18:1-3, Tradução do Novo Mundo) Mu umaso wace onsene, iye akhala wakukhulupirika kwa Dhavidhi.

2 Yonatani akhala wakukhulupirika kwa Dhavidhi maseze Yahova asankhula Dhavidhi toera kukhala Mambo wa Israele. Yonatani adzudzumika na Dhavidhi pikhansaka Sauli toera kumupha. Toera kuwangisa xamwali wace, Yonatani acita ulendo mpaka ku thando ya Yudeya, ku Horesi. Yonatani ‘amuwangisa toera kunyindira Yahova.’ Yonatani alonga: ‘Leka kugopa . . . ; iwe unadzakhala mambo mu Israele, ine ndinadzakhalambo mambo pakumala kwa utongi wako.’—1 Sam. 23:16, 17.

3. Ndi cinthu cipi cikhali cakufunika kakamwe kuna Yonatani kusiyapo kukhala wakukhulupirika kuna Dhavidhi, mphapo tisadziwa tani pyenepi? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)

3 Kazinji kene tisadzumatirwa na anthu anapangiza kukhulupirika. Mbwenye mbatidaluza ntsonga yakufunika kakamwe khala tisadzumatirwa na kukhulupirika kwa Yonatani kuna Dhavidhi mbatikhonda kunyerezera kukhulupirika kwace kuna Mulungu. Thangwi yanji Yonatani aona Dhavidhi ninga xamwali, tayu ninga nyamalwa? Thangwi pakhali cinthu cakufunika kakamwe kuna Yonatani kupiringana kusaka mbiri yace ene. Kumbukani kuti iye aphedza Dhavidhi toera ‘kunyindira Yahova.’ Kukhala wakukhulupirika kuna Mulungu kukhali pa mbuto yakutoma muntima wa Yonatani. Pyenepi pyaphedza Yonatani toera kukhala wakukhulupirika kuna Dhavidhi. Natenepa, uwiri wawo akwanirisa pikiro idacita iwo: ‘Yahova akhale pakati pa iwe na ine, pakati pa anako na ananga kwenda na kwenda.’—1 Sam. 20:42.

4. (a) Ninji cinafuna kutiphedza toera kukhala akutsandzaya kakamwe? (b) Tinadzadinganji mu nsolo uno?

4 Ninga Akristu, nee tisadzumatirwa basi ene na kukhulupirika kwa anango; mbwenye tisapangiza kukhala akukhulupirika kuna anthu a m’banja yathu, axamwali athu na kuna abale na alongo. (1 Ates. 2:10, 11) Mbwenye cakufunika kakamwe kupiringana pyonsene, tisafunika kukhala akukhulupirika kwa Yahova. Thangwi yanji? Thangwi ndiye adatipasa umaso! (Apok. 4:11) Kukhala akukhulupirika kwa Yahova kusaticitisa kukhala akutsandzaya kakamwe. Mbwenye tisadziwa kuti tisafunika kukhala akukhulupirika kwa Mulungu ngakhale m’midzidzi ya nyatwa. Mu nsolo uno, tinadzadinga kuti citsandzo ca Yonatani cinatiphedza tani toera kukhala akukhulupirika kwa Yahova m’makhundu manai akunentsa: (1) tingaona kuti munthu wa cidzo nee athema kulemedzwa, (2) pakusankhula kuti mbani asafunika ife kupangiza kukhala akukhulupirika, (3) tingatsalakanwa mwakuipa, na (4) pinganentsa kukwanirisa mapikiro athu.

KHALA MUNTHU WA CIDZO ASAONEKA KUTI NEE ATHEMA KULEMEDZWA

5. Thangwi yanji pikhanentsa kuti Aisraele akhale akukhulupirika kwa Yahova mu ndzidzi ukhatonga Sauli?

5 Maseze Mulungu adzodza Sauli, babace Yonatani toera kukhala mambo, mukupita kwa ndzidzi Sauli nee abvera Yahova, natenepa Yahova ankhonda. (1 Sam. 15:17-23) Nakuti Mulungu nee abulusa mwakucimbiza Sauli pa mpando waumambo, makhaliro ace akuipa ayesera mbumba yace na anthu onsene akhali na uxamwali na iye. Natenepa pikhanentsa kuti anthu apitirize kukhala akukhulupirika kwa Mulungu, thangwi mambo akhali “pa mpando waumambo wa Yahova,” akhacita pinthu pyakuipa kakamwe.—1 Pya dziko. 29:23NM.

6. Ninji cinapangiza kuti Yonatani apitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Yahova?

6 Pidapangiza Sauli nzimu wakukhonda bvera, Yonatani akhala wakukhulupirika kwa Yahova. (1 Sam. 13:13, 14) Mprofeta Samwele alonga: ‘Thangwi ya dzina yace ikulu, Yahova nee anadzasiya mbumba yace.’ (1 Sam. 12:22) Yonatani apangiza kuti akakhulupira mafala anewa pidabwera anyankhondo a Afilisti akukwana 30.000 na ngolo zawo za nkhondo toera kumenyana na Israele. Sauli akhali na anyankhondo 600 basi—pontho, akhali na pida pya nkhondo ndiye na Yonatani basi! Mbwenye Yonatani nee agopa, iye na mwanamubvi wace afendedzera Afilisti. Yonatani alonga: ‘Nkhabe cinafuna kucimwana Yahova thangwi iye anakwanisa kupulumusa mukuphatisira anthu akucepa peno azinji.’ Uwiri wawo akwanisa kupha Afilisti akukwana 20. Buluka penepo, ‘mataka atekenyeka, pyenepi pyacitiswa na Mulungu.’ Penepo Afilisti atoma kuphana unango na ndzace. Cikhulupiro ca Yonatani kuna Yahova, camphedza toera kuwina.—1 Sam. 13:5, 15, 22; 14:1, 2, 6, 14, 15, 20.

7. Kodi Yonatani atsalakana tani babace?

7 Maseze uxamwali wa Sauli na Mulungu ukhafudzika, mbwenye Yonatani apitiriza kubvera babace. Mwacitsandzo, iwo amenya nkhondo pabodzi toera kutsidzikiza atumiki a Mulungu.—1 Sam. 31:1, 2.

8, 9. Tinakhala tani akukhulupirika kuna Yahova tingalemedza ale ali na utongi?

8 Ninga Yonatani, tinakwanisa kukhala akukhulupirika kwa Yahova tingabvera atongi a dziko ninga munafunira Mulungu, ngakhale kuti anango asaoneka ninga nee athema kulemedzwa. Mwacitsandzo, panango nkulu wa utongi asacita pinthu pyakukhonda thema, mbwenye ife tisapitiriza kumulemedza thangwi ya ‘utongi’ wace. (Lerini Aroma 13:1, 2.) Mwandimomwene, tonsene tisafunika kukhala akukhulupirika kwa Yahova mu kulemedza ale adapasa iye utongi.—1 Akor. 11:3; Aheb. 13:17.

Njira ibodzi yakukhala wakukhulupirika kwa Yahova ndi kulemedza mamunanu peno nkazanu wakuti nee ndi Mboni ya Yahova (Onani ndima 9)

9 Olga wa ku Amerika Wakubangwe  [1] akhala wakukhulupirika kwa Mulungu mu kupangiza cilemedzo kuna mamunace, ngakhale m’midzidzi yakunentsa. Mu pyaka pizinji, mamunace akhantsalakana mwakuipa thangwi yakukhala Mboni ya Yahova. Iye akhantikana, akakhonda kulonga naye, pontho ampanga kuti mbadankwatira ana mbansiya ekhene. Mbwenye Olga nee abwerezera pyakuipa. Iye acita pyonsene pidakwanisa iye toera kukhala nkazi wadidi mu kumphikira cakudya, kutsalakana nguwo zace na kulemedza acibale ace. (Arom. 12:17) Midzidzi inango, Olga akhaperekera mamunace pikhaenda iye kaona acibale ace peno axamwali ace. Mwacitsandzo, pikhafuna kuenda mamunace ku nzinda unango toera kugumanika pa ciliro ca pai wace, iye akhunganya ana na pyonsene pikhafunika paulendo wawo. Olga adikhira mamunace kunja kwa gereja mpaka kumala kwa programu yaciliro. Mudapita pyaka pizinji, makhaliro a mamunace Olga atoma kucinja thangwi yakupirira na cilemedzo cace. Lero mamunace asankwata mbaenda kansiya pa Nyumba ya Umambo, pontho asamuwangisa toera kugumanika pa misonkhano, midzidzi inango mamunace asagumanikambo pa misonkhano pabodzi na iye.—1 Ped. 3:1.

PAKUSANKHULA KUTI MBANI ASAFUNIKA IFE KUPANGIZA KUKHALA AKUKHULUPIRIKA

10. Kodi Yonatani adziwa tani munthu akhafunika iye kupangiza kukhala wakukhulupirika?

10 Nakuti Sauli akhadatonga kupha Dhavidhi, Yonatani akhali na cisankhulo cakunentsa toera kucita. Maseze Yonatani akhadacita cibverano na Dhavidhi, iye akhafunikambo kubvera babace. Mbwenye Yonatani akhadziwa kuti Mulungu akhali na Dhavidhi, tayu Sauli. Natenepa, Yonatani asankhula kukhala wakukhulupirika kwa Dhavidhi, tayu Sauli. Iye acenjeza Dhavidhi toera kubisala, buluka penepo mbalonga pyadidi thangwi ya iye kuna Sauli.—Lerini 1 Samwele 19:1-6.

11, 12. Kodi ufuni wathu kwa Yahova unatiphedza tani toera kukhala akukhulupirika kwa iye?

11 Kukhala wakukhulupirika kwa Mulungu kwaphedza mulongo Alice wa ku Australya toera kukhalambo wakukhulupirika kwa anango. Pidatoma iye kupfundza Bhibhlya, iye apanga acibale ace pya mphangwa zipswa zidapfundza iye. Mukupita kwa ndzidzi, Alice apanga acibale ace kuti nee mbadadyabve phwando ya Khisimisi. Iye afokotoza mathangwi ace, mbwenye kudzudzumika kwawo kwaacitisa kuti mwapang’ono pang’ono aipirwe na iye. Iwo aona ninga Alice nee akhaatsalakanabve. Alice alonga: “Mai wanga adzafika pakulonga kuti nee akhandifunabve. Pyenepi pyanditsukwalisa kakamwe thangwi ndikhafuna kakamwe acibale anga. Ngakhale tenepo, ndatonga kuikha Yahova na Mwanace pa mbuto yakutoma muntima mwanga, mbandibatizwa pa nsonkhano wa cisa udatowera.”—Mat. 10:37.

12 Tingakhonda kucita mpholemphole tinapangiza kukhulupirika ku pinthu pinango ninga dziko yathu, xikola yathu peno nsoka wa masendzekero, pyenepi pinapingiza kukhulupirika kwathu kuna Mulungu. Mwacitsandzo, Henry asakomerwa na kugwa xadrez. Ndzidzi onsene, xikola yace ikhawina mapika a xadrez, natenepa, iye akhafuna kucita pyonsene pinakwanisa iye. Mbwenye iye alonga: “Mwapang’ono pang’ono, kukhulupirika kwanga ku xikola kwatoma kukhala pa mbuto yakutoma kupiringana kukhulupirika kuna Mulungu. Kucita mapika a xadrez pakumala kwa sumana kukhapingiza mabasa anga Acikristu. Na thangwi ineyi, ndatonga kubuluka mu nsoka wa xadrez.”—Mat. 6:33.

13. Kukhala akukhulupirika kuna Mulungu kunatiphedza tani toera kuthimbana na pinentso pya m’banja?

13 Midzidzi inango, mphyakunentsa kukhala wakukhulupirika kwa acibale athu. Mwacitsandzo, Ken alonga: “Ndzidzi onsene ndikhafuna kuenda kaona mai wanga wakugwesera, iyembo mbabwera kakhala na ife midzidzi inango. Mbwenye mai wanga na nkazanga nee akhabverana mwadidi. Pakutoma pikhanentsa kwa ine, thangwi nee mbidakwanisa kukomeresa m’bodzi mbandikhonda kutsukwalisa unango. Penepo, ndadzindikira kuti pakutoma ndikhafunika kukhala wakukhulupirika kuna nkazanga. Natenepa, ndawangisira toera nkazanga akhale wakutsandzaya.” Kukhala wakukhulupirika kwa Mulungu na Mafalace kwapasa cipapo Ken toera kufokotozera nkazace kuti thangwi yanji mai wace asafunika kutambirwa mwadidi, pontho afokotozera mai wace kuti thangwi yanji asafunika kulemedza nkazace.—Lerini Genesi 2:24; 1 Akorinto 13:4, 5.

TINGATSALAKANWA MWAKUIPA

14. Kodi Sauli atsalakana tani Yonatani mwakuipa?

14 Kukhulupirika kwathu kuna Yahova panango kunayeserwa khala m’bale wakuti ali na mwai wakutumikira atitsalakana mwakuipa. Yonatani athimbanambo na cinentso ceneci. Mambo Sauli akhadziwa pya uxamwali wa mwanace na Dhavidhi, mbwenye iye nee akhabvesesa kuti thangwi yanji Yonatani akhafuna Dhavidhi. Mwakuipirwa, Sauli apasa manyadzo Yonatani pamaso pa anthu azinji. Mbwenye Yonatani apitiriza kulemedza babace. Iye apitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Mulungu na kuna Dhavidhi wakuti mbadadzakhala mambo wa Israele.—1 Sam. 20:30-41.

15. Tisafunika kucitanji khala m’bale atitsalakana mwakuipa?

15 Lero, abale anatsogolera basa m’mipingo ya Mboni za Yahova asacita pyonsene pinakwanisa iwo toera kutsalakana abale na alongo munjira yadidi. Mbwenye abale anewa ndi akusowa ungwiro. Natenepa, panango iwo nee anabvesesa kuti thangwi yanji tacita cinthu munjira inango. (1 Sam. 1:13-17) Khala nee abvesesa pidacita ife peno nee atitsalakana mwadidi, tendeni tipitirize kukhala akukhulupirika kwa Yahova.

PINGANENTSA KUKWANIRISA MAPIKIRO ATHU

16. Ndi m’makhaliro api akuti tisafunika kukhala akukhulupirika kwa Yahova, tayu kusaka pinafuna ife?

16 Sauli akhafuna kuti pakumala kwa utongi wace, Yonatani akhale Mambo wa Israele. (1 Sam. 20:31) Mbwenye nakuti Yonatani akhafuna Yahova, iye asankhula kukhala xamwali wa Dhavidhi m’mbuto mwakusaka cifuno cakukhala mambo. Ife tinakwanisa kutowezera citsandzo ca Yonatani tingakumbuka kuti munthu anafuna Yahova ‘nkhabe kucinja mapikiro ace, maseze pinentse kwa iye.’ (Sal. 15:4) Yonatani ‘nee acinja pikiro’ idacita iye kuna Dhavidhi; ifembo nee tisafunika kucinja mapikiro athu. Mwacitsandzo, tingacita cibverano ca malonda, tinacita pinthu pidabverana ife, maseze pinentse. Mphapo ndiye tani khala tikuthimbana na pinentso m’banja mwathu mwakusiyana na pikhadikhira ife? Ufuni wathu kwa Yahova unatikulumiza toera kukhala akukhulupirika kwa ndzathu wa m’banja.—Lerini Malakiya 2:13-16.

Kutoweza cibverano ca malonda athu panango kunayesera kukhulupirika kwathu kwa Mulungu na kubvera kwathu Bhibhlya (Onani ndima 16)

17. Kodi nsolo uno wakuphedzani tani?

17 Citsandzo ca Yonatani cisatikulumiza toera kukhala akukhulupirika kwa Mulungu, mbatikhonda kusaka pifuno pyathu basi. Ninga Yonatani, tendeni tikhale akukhulupirika kwa Yahova mu kukhala akukhulupirika kwa atumiki ace, maseze atitsukwalise. Tingakhala akukhulupirika kwa Yahova m’makhaliro akunentsa, tisakomeresa ntima wace—pyenepi pinatitsandzayisa kakamwe. (Mis. 27:11) Tingapitiriza kukhala akukhulupirika kwa Yahova, tinakhala na cinyindiro cakuti iye anadzatipasa nkhombo na kutitsalakana. Mu nsolo unatowera, tinadzapfundza ntsonga zakufunika mu kudinga macitiro akukhulupirika na akukhonda kukhulupirika a anthu a mu ndzidzi wa Dhavidhi.

^ [1] (ndima 9) Madzina anango acinjwa.