Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 19

Nkhabepo Cinthu Cinafuna Kugwegwedusa Anthu Akulungama

Nkhabepo Cinthu Cinafuna Kugwegwedusa Anthu Akulungama

‘Ale anafuna mwambo wanu asakhala na ntendere uzinji kakamwe; nkhabe cinthu cinafuna kuagwegwedusa.’—MASAL. 119:165.

NYIMBO 122 Tikhale Dzololo, Mbatileka Kufewa!

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1-2. Kodi nyakulemba mabukhu unango alonganji, pontho tinapfundzanji mu nsolo uno?

ANTHU azinji lero asalonga kuti asakhulupira Yezu, mbwenye iwo nee asabvera pinthu pidapfundzisa iye. (2 Tim. 4:3, 4) Mwandimomwene, nyakulemba mabukhu unango alemba: “Khala pana munthu wakulandana na Yezu lero wakuti asalonga pinthu ninga pidalonga iye . . .  kodi mbatidan’khonda ninga pidakhonda anthu Yezu? . . . Ntawiro ndi wakuti inde, mbatidan’khonda.”

2 Pikhali Yezu pa dziko yapantsi, anthu azinji akhabva pinthu pikhapfundzisa iye, pontho akhaona pirengo pikhacita iye, mbwenye iwo akhonda kunkhulupira. Thangwi yanji? Mu nsolo udamala, ife tapfundza mathangwi manai adacitisa anthu kukhonda pikhalonga Yezu na pikhacita iye. Cincino tendeni tione mathangwi anango manai. Mu ndzidzi unadinga ife mathangwi anewa, tinaona kuti thangwi yanji anthu lero asakhonda mphangwa zinamwaza Mboni za Yahova, pontho tisafunika kucitanji toera tikhonde kugwegweduswa na anthu anewa.

(1) YEZU AKHALI WAKUSOWA TSANKHULO

Anthu azinji akhagwegweduka thangwi Yezu akhacedza na anthu onsene. Kodi pinthu pyenepi pisagwegwedusambo tani anango lero? (Onani ndima 3) *

3. Ndi pinthu pipi pikhacita Yezu pyakuti pyacitisa anthu anango kun’khonda?

3 Pikhali Yezu pa dziko yapantsi, iye akhacedza na anthu onsene. Iye akhadya pabodzi na anthu akupfuma na a cidzo, mbwenye akhamalambo ndzidzi uzinji mbakacedza na anthu akutcerenga na akupondererwa. Pontho iye akhabvera ntsisi anthu akhaoniwa ninga “anyakudawa.” Anthu anango akudzikuza akhakhonda Yezu thangwi ya pinthu pikhacita iye. Iwo abvundza anyakupfundzace: “Thangwi yanji imwe musadya mbamumwa na anyakulipisa misonkho pabodzi na anyakudawa?” Natenepa Yezu aatawira: “Anthu a ungumi wadidi nkhabe funa dotoro, mbwenye atenda ndiwo anafuna dotoro. Thangwi ine nee ndadzera anyakulungama, mbwenye ndadzera anyakudawa toera atcunyuke.”—Luka 5:29-32.

4. Mwakubverana na mafala adalonga mprofeta Izaiya, kodi Ayuda akhafunika kudikhiranji thangwi ya Mesiya?

4 Kodi Bhibhlya isalonganji? Mesiya mbadzati kubwera pa dziko yapantsi, mprofeta Izaiya akhadalonga kale mwanyapantsi kuti iye mbadakhondwa na anthu. Iye alemba: ‘Iye akhapwazwa, pontho akhacalirwa na anthu . . . Pikakhala ninga atibisira nkhope yace. Iye apwazwa, mbatimuona ninga wakusowa basa.’ (Iza. 53:3) Natenepa, Ayuda a mu ndzidzi wa apostolo akhafunika kudikhira kuti Yezu mbadakhondwa ‘na anthu.’

5. Kodi anthu azinji lero asaona tani atumiki a Yahova?

5 Kodi pyenepi pisacitikambo lero? Inde. Atsogoleri a mauphemberi azinji asakomerwa angaona anthu akupfuma na a cidzo mbaphembera pabodzi na iwo. Atsogoleri anewa a mauphemberi asatawirisa anthu akupfuma na a cidzo toera kucita pinthu pyakuti nee pisakomeresa Mulungu. Mbwenye iwo nee asakomerwa na Mboni za Yahova thangwi anthu azinji asanyerezera kuti ndi akusowa basa. Ninga pidalonga Paulu, Mulungu asasankhula anthu anaoniwa na dziko ninga ‘akusowa basa.’ (1 Akor. 1:26-29) Mbwenye kuna Yahova, atumiki ace onsene ndi akufunika kakamwe.

6. Ndi mafala api adalonga Yezu pa Mateu 11:25, 26, pontho tinantowezera tani?

6 Ninji pinafuna kutiphedza toera tikhonde kusiya kutumikira Yahova? (Lerini Mateu 11:25, 26.) Nee tisafunika kutowezera maonero a anthu anapwaza atumiki a Mulungu. Pontho dziwani kuti Yahova asaphatisira basi ene anthu akucepeseka toera kucita cifuno cace. (Masal. 138:6) Kusiyapo pyenepi, nyerezerani pinthu pyonsene pinacita Yahova lero mukuphatisira anthu anewa anaoniwa na dziko ninga akusowa basa.

(2) YEZU ALONGA PAKWECA UTHAMBI UKHAPFUNDZISA ATSOGOLERI A MAUPHEMBERI

7. Thangwi yanji Yezu alonga kuti Afarisi ndi ampfakafaka, pontho iwo acitanji?

7 Mwacipapo, Yezu asandika atsogoleri a mauphemberi thangwi iwo nee akhapfundzisa anthu toera alambire Yahova munjira yadidi. Mwacitsandzo, iye asandika Afarisi akuti akhalemedza kakamwe ntemo wakusamba manja m’mbuto mwakulemedza ntemo unalonga pyakutsalakana anyakubala awo. (Mat. 15:1-11) Mbwenye anyakupfundzace adzudzumika kakamwe mbambvundza: “Musadziwa kuti Afarisi aipirwa na mafala adalonga imwe?” Yezu aatawira: “Miti yonsene idakhonda kutcekwa na Babanga wakudzulu, iye anadzaidula. Alekeni pyawo. Iwo ndi maboliboli. Boliboli angatsogolera boliboli ndzace onsene anagwera mu djenje.” (Mat. 15:12-14) Maseze atsogoleri a mauphemberi aipirwa kakamwe na mafala adalonga Yezu, Yezu nee asiya kulonga undimomwene.

8. Yezu apangiza tani kuti nee ndi mauphemberi onsene akutawirika kuna Mulungu?

8 Yezu alongambo pakweca uthambi ukhapfundzisa atsogoleri a mauphemberi. Iye nee alonga kuti mauphemberi onsene ndi akutawirika kuna Mulungu. M’mbuto mwace, iye alonga kuti anthu azinji mbadapita na nseu ukulu unatsogolera anthu toera kufudzwa. Mbwenye anthu akucepa mbadapita na nseu ung’ono unatsogolera ku umaso. (Mat. 7:13, 14) Na mafala anewa, Yezu apangiza pakweca kuti anthu anango mbadalonga kuti asatumikira Mulungu, mbwenye mwandimomwene iwo nee asantumikira. Na thangwi ineyi, iye aacenjeza: ‘Citani mphole-mphole na aprofeta authambi anabwera kuna imwe mbabvala nthembe ya bira, mbwenye mwandimomwene, iwo ndi mibindzi yaukali. Imwe munaadzindikira thangwi ya misapo yawo.’—Mat. 7:15-20.

Anthu azinji akhagwegweduka thangwi iye alonga pakweca pipfundziso pyauthambi na macitiro akuipa. Kodi pinthu pyenepi pisagwegwedusambo tani anango lero? (Onani ndima 9) *

9. Ndi pipfundziso pipi pya mauphemberi authambi pidalonga Yezu pakweca?

9 Kodi Bhibhlya isalonganji? Bhibhlya ikhadalonga kale mwanyapantsi kuti Mesiya mbadakhala na phinga yakugaka ninga moto thangwi ya nyumba ya Yahova. (Masal. 69:9; Juwau 2:14-17) Phinga ineyi yakulumiza Yezu toera kulonga pakweca pipfundziso pyauthambi na misambo ya mauphemberi. Mwacitsandzo, Afarisi akhakhulupira kuti munthu angafa nzimu wace usapitiriza kukhala m’maso; mbwenye Yezu apfundzisa kuti munthu angafa ali kugona. (Juwau 11:11) Asadhuki nee akhakhulupira kuti anthu akufa mbadalamuswa. Mbwenye Yezu alamusa Lazaro muli akufa. (Juwau 11:43, 44; Mabasa 23:8) Afarisi akhapfundzisa kuti Mulungu asatsogolera pinthu pyonsene pinafuna kucita munthu, mbwenye Yezu akhapfundzisa anthu kuti munthu anakwanisa kusankhula kutumikira Mulungu peno nkhabe.—Mat. 11:28.

10. Thangwi yanji anthu azinji asaipirwa na pinthu pinapfundzisa ife?

10 Kodi pyenepi pisacitikambo lero? Inde. Anthu azinji asakhonda kubvesera mphangwa zathu thangwi ife tisaphatisira Bhibhlya toera kuapangiza kuti pinthu pinapfundzisa mauphemberi ndi pyauthambi. Atsogoleri a mauphemberi asapfundzisa anthu kuti Mulungu asathabusa anthu akuipa mu djenje ya moto. Iwo asaphatisira pipfundziso pyenepi pyauthambi toera anthu agope. Mbwenye ninga alambiri a Yahova, Mulungu waufuni, ife tisaphedza anthu toera kubvesesa kuti pipfundziso pyenepi ndi pyauthambi. Atsogoleri a mauphemberi asapfundzisambo kuti munthu angafa nzimu wace usapitiriza kukhala m’maso. Mbidakhala kuti cipfundziso ceneci ndi candimomwene, nee munthu m’bodzi mbadafunika kulamuswa muli akufa. Pyenepi pisapangiza pakweca kuti cipfundziso ceneci nee cisagumanika m’Bhibhlya. Maseze mauphemberi mazinji asapfundzisa kuti pyonsene pinacitikirwa na munthu Mulungu akhadapitonga kale, ife tisapfundzisa kuti munthu ali na ufulu wakusankhula, pontho iye anakwanisa kusankhula kutumikira Mulungu. Kodi atsogoleri a mauphemberi asabva tani tingalonga kuti pinapfundzisa iwo ndi pyauthambi? Kazinji kene iwo asaipirwa.

11. Mwakubverana na mafala a Yezu anagumanika pa Juwau 8:45-47, Mulungu asafuna kuti atumiki ace acitenji?

11 Ninji pinafuna kutiphedza toera tikhonde kusiya kutumikira Yahova? Khala tisafuna undimomwene, ife tisafunika kukhulupira na kubvera pinalonga Mafala a Mulungu. (Lerini Juwau 8:45-47.) Mwakusiyana na Sathani Dyabo, ife cipo tinasiya undimomwene. Ife cipo tinacita cinthu cakuti nee cisabverana na pinakhulupira ife. (Juwau 8:44) Mulungu asafuna kuti atumiki ace ‘aide pinthu pyakuipa, pontho awangisire toera kufuna pinthu pyadidi,’ ninga pidacita Yezu.—Aroma 12:9; Aheb. 1:9.

(3) YEZU AKHATCINGWA

Anthu azinji akhagwegweduka thangwi kufa kwace pa muti. Kodi pinthu pyenepi pisagwegwedusambo tani anango lero? (Onani ndima 12) *

12. Thangwi yanji Ayuda azinji asiya kukhulupira Yezu na njira idafa iye?

12 Ndi ipi thangwi inango idacitisa Ayuda kukhonda Yezu? Paulu alonga: “Ife tisadziwisa pya Kristu adakhomerwa pamuti, wakuti kuna Ayuda ndi ninga mwala wakugwegwedusa.” (1 Akor. 1:23) Thangwi yanji Ayuda azinji asiya kukhulupira Yezu na njira idafa iye? Kuna iwo Yezu afa ninga nyakudawa, na thangwi ineyi iwo akhonda kunkhulupira ninga Mesiya.—Deut. 21:22, 23.

13. Ndi pinthu pipi pyakuti ale akhakhonda Yezu acimwana kupidzindikira?

13 Ayuda azinji adakhonda kukhulupira Yezu acimwana kudzindikira kuti iye nee akhadadawa, mbwenye akhadacita kupambizirwa, pontho akhatsalakanwa mwakusowa ulungami. Pontho ale akhatonga Yezu nee aphatisira ulungami. Anyakutonga miseru Aciyuda agumanyikana mwakucimbiza toera kutonga Yezu, mbwenye iwo nee atowezera ntemo. (Luka 22:54; Juwau 18:24) M’mbuto mwakubvesera mwadidi mathangwi adacitisa Yezu kumangwa, iwo “akhasaka umboni wauthambi toera kupha Yezu.” Pidacimwana iwo kugumana umboni wauthambi, nyantsembe wankulu ayesera kucitisa Yezu kuti alonge pinthu pyakuipa toera kumpasa mulando. Pinthu pyenepi pidacita iwo nee pikhali pyakubverana na ntemo. (Mat. 26:59; Marko 14:55-64) Pidalamuswa Yezu muli akufa, anyakutonga miseru anewa akusowa ulungami alipa anyankhondo Aciroma akhaonera nthumbi na “kobiri zizinji za parata” toera akhonde kulonga undimomwene wakuti Yezu alamuswa muli akufa.—Mat. 28:11-15.

14. Kodi Malemba asalonganji thangwi yakufa kwa Mesiya?

14 Kodi Bhibhlya isalonganji? Maseze Ayuda azinji nee akhakhulupira kuti Mesiya mbadafa, Malemba akhadalonga kale mwanyapantsi kuti: ‘Iye apereka umaso wace mpaka kufa, pontho aoniwa ninga m’bodzi wa anyakudawa; iye athukula madawo a anthu azinji, pontho iye apita pakati toera kuphedza anyakudawa.’ (Iza. 53:12) Natenepa, Ayuda nee akhali na mathangwi toera kukhonda Yezu pidaphiwa iye ninga nyakudawa.

15. Thangwi yanji anthu anango asakhonda mphangwa zinamwaza Mboni za Yahova?

15 Kodi pyenepi pisacitikambo lero? Inde. Yezu apambizirwa na kutsalakanwa mwakusowa ulungami, munjira ibodzi ene, pyenepi pisacitikambo kuna Mboni za Yahova lero. Mwacitsandzo, kutomera mu caka 1930 mpaka 1950, abale na alongo azinji ku Estados Unidos akhatcingwa thangwi yakulambira Mulungu. Mwandimomwene, anyakutonga miseru anango akhatitsalakana mwakuipa. Ku Quebec, mu dziko ya Kanadha, Mauphemberi na Mautongi akhaphata basa pabodzi toera kutcinga basa yathu. Amwazi mphangwa azinji akhaikhwa nkaidi basi ene thangwi yakulonga pya Umambo wa Mulungu kuna mavizinyu awo. Ku Alemanya, utongi wa Nazi wapha abale azinji akukhulupirika. Pontho mu pyaka pya cincino, abale athu azinji ku Rusiya asaikhwa nkaidi thangwi yakulonga mphangwa za Bhibhlya. Ngakhale Bhibhlya ya Tradução do Novo Mundo da Bíblia Sagrada yacilongero ca Rusiya yakhondeswa basi ene thangwi musagumanika dzina ya Yahova.

16. Mwakubverana na 1 Juwau 4:1, thangwi yanji ife nee tisafunika kutawira uthambi unalonga anyamalwa athu?

16 Ninji cinafuna kutiphedza toera tikhonde kuluza cikhulupiro cathu? Sakani kudziwa undimomwene wa pinthu pidaona imwe na pidabva imwe. Mu Nkhani yace ya Paphiri, Yezu acenjeza anyakubvesera ace kuti anthu anango ‘mbadaapambizira ntundu onsene wa pinthu pyakuipa.’ (Mat. 5:11) Mbwenye uthambi unoyu usabuluka kuna Sathani. Iye asakulumiza anthu anatitcinga toera amwaze uthambi thangwi ya ife. (Apok. 12:9, 10) Ife nee tisafunika kutawira uthambi unalonga anyamalwa athu. Pontho ife nee tisafunika kutawirisa kuti uthambi unoyu uticimwanise kutumikira Mulungu peno kufewesa cikhulupiro cathu.—Lerini 1 Juwau 4:1.

(4) YEZU ASANDUKIRWA, PONTHO ATHAWIWA

Anthu azinji akhagwegweduka thangwi kusandukirwa na Yuda. Kodi pinthu pyenepi pisagwegwedusambo tani anango lero? (Onani ndima 17-18) *

17. Ndi pinthu pipi pinango pidacitika pyakuti pyacitisa anthu anango kukhonda kutowera Yezu?

17 Yezu mbadzati kufa, m’bodzi wa apostolo ace 12 ansandukira. Kusiyapo pyenepi, mpostolo unango an’khonda katatu, pontho apostolo ace anango an’thawa namasiku mbadzati kuphiwa. (Mat. 26:14-16, 47, 56, 75) Yezu nee adzumatirwa na pinthu pyenepi pidacita apostolo ace. Iye akhadalonga kale mwanyapantsi kuti pyenepi mbapidacitika. (Juwau 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32) Anthu pikhaona iwo pinthu pyenepi mbapicitika, panango iwo akhalonga kuti nee asafuna kukhala anyakupfundza a Yezu. Panango akhanyerezera kuti ‘khala apostolo ace acita pyenepi, ine nee ndisafuna kucita khundu ya nsoka unoyu!’

18. Ndi maprofesiya api adakwanirisika analonga pinthu pidacitika Yezu mbadzati kufa?

18 Kodi Bhibhlya isalonganji? Pyaka pizinji Yezu mbadzati kubalwa pa dziko yapantsi, Yahova akhadalonga kale mwanyapantsi kuti Mesiya mbadaguliswa na kobiri 30 za parata. (Zak. 11:12, 13) Iye mbadasandukirwa na m’bodzi wa axamwali ace. (Masal. 41:9) Mprofeta Zakariya alembambo kuti: ‘Ndoko kaphe nkumbizi, penepo mabira ace anadzabalalika.’ (Zak. 13:7) Anthu a mitima yadidi nee mbadakhonda Yezu thangwi ya pinthu pyenepi pikhacitika kuna iye. M’mbuto mwace, cikhulupiro cawo mbicidakhala cakuwanga thangwi yakuona kukwanirisika kwa maprofesiya anewa kuna Yezu.

19. Thangwi yanji anthu a mitima yadidi nee asapeuswa na mphangwa zauthambi?

19 Kodi pyenepi pisacitikambo lero? Inde. Lero, anango anadziwika ninga Mboni za Yahova asasiya kutumikira Yahova mbakhala anyakupanduka, pontho asayeserambo kupeusa anango. Iwo asamwaza mphangwa za uthambi mbalonga mwakuipa Mboni za Yahova mukuphatisira majornali, radhyo, televizau na interneti. Mbwenye anthu a mitima yadidi nee asapeuswa na mphangwa zenezi. M’mbuto mwace, iwo asadziwa kuti Bhibhlya ikhadalonga kale mwanyapantsi kuti pinthu pyenepi mbapidacitika.—Mat. 24:24; 2 Ped. 2:18-22.

20. Ninji pinafuna kutiphedza toera tikhonde kupeuswa na ale adasiya undimomwene? (2 Timoti 4:4, 5)

20 Ninji cinafuna kutiphedza toera tikhonde kuluza cikhulupiro cathu? Ife tisafunika kuwangisa cikhulupiro cathu mukupfundza Mafala a Mulungu ntsiku zonsene, kucita phembero ndzidzi onsene na kupitiriza kucita mabasa anapaswa ife na Yahova. (Lerini 2 Timoti 4:4, 5.) Tingakhala na cikhulupiro cakuwanga, ife nee tinadzudzumika tingabva mphangwa zauthambi zinalonga pya Mboni za Yahova. (Iza. 28:16) Tingafuna Yahova, Mafalace na abale na alongo athu pinatiphedza toera tikhonde kupeuswa na ale adasiya undimomwene.

21. Maseze anthu azinji lero asakhonda mphangwa zathu, ndi cinyindiro cipi cisafunika kukhala na ife?

21 Mu ndzidzi wa apostolo, anthu azinji agwegweduka mbasiya kutowera Yezu. Ngakhale tenepo, anango azinji antowera. Anthu anewa asaphataniza m’bodzi wakuti akhacita khundu mu Thando Ikulu Yakutongera Miseru ya Ayuda na “mwinji ukulu wa anyantsembe.” (Mabasa 6:7; Mat. 27:57-60; Marko 15:43) Munjira ibodzi ene, anthu azinji kakamwe lero nee asasiya kutowera Yezu. Thangwi yanji? Thangwi iwo asadziwa undimomwene unagumanika m’Bhibhlya, pontho asakomerwa na undimomwene unoyu. Bhibhlya isalonga: ‘Ale anafuna mwambo wanu asakhala na ntendere uzinji kakamwe; nkhabe cinthu cinafuna kuagwegwedusa.’—Masal. 119:165.

NYIMBO 124 Tikhale Akukhulupirika Ndzidzi Onsene

^ ndima 5 Mu nsolo udamala, ife tapfundza mathangwi manai adacitisa anthu kukhonda Yezu mu ndzidzi wa apostolo na anacitisa anthu kukhonda mphangwa zinamwaza atumiki a Yahova lero. Mu nsolo uno, ife tinadinga mathangwi anango manai. Kusiyapo pyenepi, ife tinadinga kuti thangwi yanji anthu anafuna Yahova nee asatawira kugwegweduswa na pinthu pinango mbasiya kuntumikira.

^ ndima 60 FOTO TSAMBA: Yezu ali kudya na Mateu pabodzi na anyakulipisa misonkho.

^ ndima 62 FOTO TSAMBA: Yezu ali kuthamangisa anthu akhagulisa pinthu mu templo.

^ ndima 64 FOTO TSAMBA: Yezu ali kuthukiswa muti ukhafuna kukhomerwa iye.

^ ndima 66 FOTO TSAMBA: Yuda ali kumpswompswona Yezu toera anyamalwa andzindikire.