1-2. Tinatowezera tani uphungu unagumanika pa Misangani 4:25? Perekani citsandzo.

NYEREZERANI pitsandzo ipi pitatu. Mulongo wakugwesera asanyerezera pinthu pyadidi pidancitikira nduli. Maseze cincino iye asathimbana na nyatwa, iye asacita pyonsene pinakwanisa iye toera kutumikira Yahova. (1 Akor. 15:58) Ntsiku zonsene iye asanyerezera umaso wace, pontho asanyerezera kukhala pabodzi na acibale ace na axamwali ace mparaizu. Mulongo m’bodzi asakumbuka ntsiku idatsukwaliswa iye na mulongo unango, mbwenye iye aona kuti nee asafunika kukoya pinthu pyenepi muntima mwace. (Akol. 3:13) M’bale unango asakumbuka madodo adacita iye nduli, mbwenye asacita pyonsene pinakwanisa iye toera kukhala wakukhulupirika kuna Yahova.—Masal. 51:10.

² Kodi pinthu pidacitikira Akristu anewa pyalandana tani? Onsene asakumbuka pinthu pidaacitikira nduli, mbwenye iwo nee asanyerezera pyenepi ndzidzi onsene. M’mbuto mwace, iwo asayang’ana ntsogolo.—Lerini Misangani 4:25.

3. Thangwi yanji tisafunika kuyang’ana ntsogolo?

³ Thangwi yanji ndi pyakufunika kuyang’ana ntsogolo? Munthu anayang’ana nduli nkhabe kwanisa kufamba mwadidi. Pyenepi ndi sawasawa na basa inacita ife kuna Yahova. Ife tingapitiriza kunyerezera pinthu pidaticitikira nduli tinacimwana kutumikira Yahova.—Luka 9:62.

4. Tinadinganji mu nsolo uno?

⁴ Mu nsolo uno, ife tinadinga pinthu pitatu pyakuti pinacitisa toera kuyang’ana nduli. * (1) kunyerezera kakamwe pinthu pidasiya ife nduli, (2) kukoya pinthu muntima na (3) kupasika mulando kakamwe. Natenepa, tinaona kuti midida ya Bhibhlya inatiphedza tani toera kucalira pinthu pyenepi mbatipitiriza kuyang’ana ntsogolo.—Afil. 3:13.

5. Mwakubverana na Koelete 7:10, ninji pisafunika ife kucalira kulonga?

⁵ Lerini Koelete 7:10. Vesi ineyi nee isalonga kuti ndi pyakuipa kunyerezera tenepa: “ Thangwi yanji kale pinthu pikhali mwadidi?” M’mbuto mwace, iyo isalonga kuti: ‘Leka kulonga kuti thangwi yanji pinthu kale pikhali mwadidi kakamwe kupiringana cincino?’ Mwandimomwene kunyerezera pinthu pyadidi pidacitikira nduli ndi muoni wa Yahova. Mbwenye cinthu cakuipa ndi kulandanisa umaso wathu wa kale na wa cincino. Bhibhlya inango isalonga tepa: “Leka longa kuti ‘thangwi yanji pinthu pikhali mwadidi kakamwe kale?’ Mbwenye mbvundzo unoyu nee ndi wadidi.”

6. Thangwi yanji kunyerezera kuti umaso ukhali na ife kale ukhali mwadidi kakamwe? Perekani citsandzo.

⁶ Thangwi yanji ndi pyakuipa kunyerezera kuti umaso ukhali na ife kale ukhali mwadidi kakamwe? Thangwi pyenepi pinacitisa kunyerezera basi ene pinthu pyadidi pya nduli mbatiduwala pinthu pyakuipa. Mwacitsandzo, tendeni tione pidacitika na Aizraeli. Pidabuluka iwo mu Ejitu, mwakukhonda dembuka aduwala kuthabuka kukhali na iwo mu dziko ineyi. Mbatoma kunyerezera basi ene cakudya cadidi cikhadya iwo. Iwo alonga: ‘Tatsuwa kakamwe ntsomba zikhadya ife papezi ku Ejitu, pontho makaka, mabvembe, masabola na maadyo!’ (Num. 11:5) Kodi iwo akhadya cakudya ceneci cadidi “papezi?” Nkhabe. Pa ndzidzi unoyu Aizraeli akhathabuka kakamwe thangwi Aejitu akhaatsalakana ninga mabitcu. (Eks. 1:13, 14; 3:6-9) Ngakhale tenepo, mukupita kwa ndzidzi iwo aduwala nyatwa zenezi. Iwo akhanyerezera basi ene pinthu pyadidi pidasiya iwo, m’mbuto mwakunyerezera pinthu pyadidi pidaacitira Yahova. Na thangwi ineyi Yahova aipirwa kakamwe na iwo.—Num. 11:10.

7. Ninji pidaphedza mulongo unango toera akhonde kunyerezera kakamwe pinthu pidasiya iye nduli?

⁷ Tinacalira tani kunyerezera kakamwe pinthu pidasiya ife nduli? Onani citsandzo ca mulongo wakuti atoma kutumikira ku Bheteli ya ku Brooklyn mu caka 1945. Mukupita kwa ndzidzi, iye amanga banja na m’bale wakuti akhatumikirambo pa Bheteli ibodzi ene, pontho iwo atumikira pabodzi pa Bheteli ineyi mu pyaka pizinji. Mbwenye mu caka 1976, mamunace atoma  kuduwala. Mulongo unoyu alonga kuti mu ndzidzi udadzindikira mamunace kuti akhali dhuzi toera kufa, iye apasa uphungu wadidi nkazace wakuti wamphedza toera kupirira nyatwa yakukhala nzice. Iye apanga nkazace kuti: “Ife tikhali na banja yakutsandzaya. Anthu azinji nee asadziwa pyenepi.” Buluka penepo iye apanga nkazace kuti: “Leka kunyerezera kakamwe pinthu pya nduli, maseze midzidzi inango unapikumbuka. Mukupita kwa ndzidzi iwe unakwanisa kuduwala pinthu pyenepi. Mbwenye leka kutsukwala thangwi ya pinthu pidakucitikira. Khala wakutsandzaya thangwi ya midzidzi yadidi idatumikira ife pabodzi Yahova. Mwandimwene kunyerezera pinthu pyadidi pidacitikira nduli ndi muoni wa Yahova.” Mwakukhonda penula, unoyu ndi uphungu wadidi kakamwe.

8. Ndi nkhombo zipi zidakhala na mulongo wathu thangwi yakuphatisira uphungu udapaswa iye na mamunace?

⁸ Mulongo wathu abvera uphungu udapaswa iye na mamunace. Iye atumikira Yahova mwakukhulupirika mpaka mu ndzidzi udafa iye na pyaka 92 pyakubalwa. Pyaka pingasi mbadzati kufa iye alonga: “Ndingaona pyaka 63 pidatumikira ife Yahova m’basa ya ndzidzi onsene, ndinakwanisa kulonga kuti ndiri wakutsandzaya kakamwe thangwi ya umaso unoyu.” Thangwi yanji? Iye alonga: “Ife tinakwanisa kukhala akutsandzaya thangwi yakucita khundu ya abale na alongo pa dziko yonsene yapantsi, pontho thangwi ya cidikhiro cakukhala pabodzi na iwo mparaizu pa dziko yapantsi, mbatitumikira Nciti wathu Wankulu wakuti ndi Mulungu wandimomwene, Yahova.” * Mwandimomwene ife tinakwanisa kupfundza pizinji kakamwe na mulongo unoyu wakuti akhaikha manyerezero ace ku mapikiro a Yahova.

9. Mwakubverana na Levitiko 19:18, ndi ndzidzi upi wakuti pinakhala pyakunentsa toera kulekerera munthu adatitsukwalisa?

⁹ Lerini Levitiko 19:18. Midzidzi inango ndi pyakunentsa kakamwe kulekerera munthu adatitsukwalisa, makamaka khala ndi m’bale peno  mulongo mu mpingo, xamwali wathu peno wacibale wathu. Mwacitsandzo, mulongo unango apambizirwa na ndzace kuti am’bera dinyero. Mukupita kwa ndzidzi, mulongo adapambizira ndzace aphemba kulekererwa, mbwenye mulongo adapambizirwa aipirwa kakamwe, pontho nee asakwanisa kuduwala pinthu pyenepi. Kodi imwe mwacitikirwa kale na pinthu pyenepi? Ngakhale kuti nee tacitikirwa na pinthu pyenepi, azinji a ife pisakhala pyakunentsa toera kulekerera munthu adatitsukwalisa.

10. Ninji pinafuna kutiphedza toera kulekerera munthu adatitsukwalisa?

¹⁰ Ninji pinafuna kutiphedza toera kulekerera munthu adatitsukwalisa? Cinafuna kutiphedza ndi kukumbuka kuti Yahova asaona pinthu pyonsene. Iye asadziwa pinthu pyonsene pinacitikira, kuphatanizambo ale anatitsalakana mwakuipa. (Aheb. 4:13) Iye asanentsekambo mu ndzidzi unathabuka ife. (Iza. 63:9) Pontho iye apikira kuti anadzamalisa pinthu pyonsene pinatsukwalisa.—Apok. 21:3, 4.

11. Ndi nkhombo zipi zinafuna kukhala na ife tingalekerera anango?

¹¹ Tisafunikambo kukumbuka kuti tingalekerera anango, tisakhala mwadidi. Pyenepi ndi pidacita mulongo adalongwa pa ndima yacipfemba. Mukupita kwa ndzidzi, iye alekerera mulongo akhadampambizira kuti am’bera dinyero yace. Iye adzindikira kuti tingalekerera anango, Yahova anatilekererambo. (Mat. 6:14) Iye akhadziwa kuti pinthu pidancitira mulongo unoyu ndi pyakuipa, ngakhale tenepo, iye amulekerera. Na thangwi ineyi, mulongo akhala wakutsandzaya mbapitiriza kutumikira Yahova.

12. Lemba 1 Juwau 3:19, 20 isatipfundzisanji?

¹² Lerini 1 Juwau 3:19, 20. Midzidzi inango ife tonsene tisakhala na mabvero akupasika mulando. Mwacitsandzo, anango asapasika mulando thangwi ya pinthu pikhacita iwo mbadzati kudziwa undimomwene. Anango asapasika mulando thangwi ya madawo adacita iwo pakumala kubatizwa. (Aroma 3:23) Mwandimomwene, ife tisafuna kucita pinthu pyadidi. Mbwenye “tisadodoma kazinji kene.” (Tiya. 3:2; Aroma 7:21-23) Maseze ife nee tisakomerwa kukhala na mabvero akupasika mulando, mbwenye iwo anakwanisa kutiphedza. Thangwi yanji? Thangwi mabvero anewa anakwanisa kutiphedza toera kucinja umaso wathu, mbatikhonda kucita pontho madawo mabodzi ene.—Aheb. 12:12, 13.

13. Thangwi yanji tisafunika kucalira mabvero akupasika mulando kakamwe?

¹³ Munjira inango, ndi pyakukhonda nentsa kukhala na mabvero akupasika mulando kakamwe maseze ife tadziwa kuti tatcunyuka, pontho Yahova asatilekerera. Kupasika mulando munjira ineyi ndi kwakuipa kakamwe. (Masal. 31:10; 38:3, 4) Thangwi yanji? Thangwi mulongo unango wakuti akhapasika mulando kakamwe thangwi ya madawo adacita iye nduli alonga: “Ine ndikhanyerezera kuti nee tikhafunikabve kuwangisira kakamwe toera kutumikira Yahova, thangwi panango nee ndinadzapulumuswa.” Azinji a ife asapibvambo tenepo. Natenepa tisafunika kucalira kukhala na mabvero akupasika mulando kakamwe. Thangwi yanji? Thangwi Sathani anakomerwa kakamwe angaona kuti ife tasiya kutumikira Yahova, maseze ife tisapitiriza kufuniwa na Yahova.—Onani 2 Akorinto 2:5-7, 11.

14. Tinakwanisa tani kukhala na cinyindiro cakuti Yahova asapitiriza kutifuna?

¹⁴ Maseze Yahova asatifuna panango tinabvundzika: ‘Ndinakwanisa tani kudziwa kuti Yahova asapitiriza kundifuna?’ Tingacitika mbvundzo unoyu, pisapangiza kuti Yahova anakwanisa kutilekerera. Pyaka pizinji nduli, Sentinela inango yalonga kuti: “Panango ife tinapitiriza kucita madawo mabodzi ene mwakubwereza bwereza. Pontho pyenepi pinacitisa kupibva kuti nee tinakwanisabve kutumikira Yahova. . . . Lekani kubwerera nduli. Lekani kunyerezera kuti madawo adacita imwe Yahova nee anakwanisa kukulekererani. Thangwi Sathani ndiye anacitisa  anthu toera kukhala na manyerezero anewa. Mungatsukwala thangwi ya madawo adacita imwe, pyenepi pisapangiza kuti imwe mwadzindikira madawo anu, pontho Yahova anakwanisa kukulekererani. Pitirizani kukhala akucepeseka mbamuphemba Mulungu toera akulekerereni na akuphedzeni toera mukhale pontho na cikumbuntima cakucena. Ninga mwana wakuti asacita madodo mabodzi ene mbapitiriza kuphemba ciphedzo ku babace, imwe musafunikambo kupitiriza kuphemba Yahova toera akulekerereni thangwi iye ndi wakukoma ntima.”

15-16. Ndi mabvero adakhala na anthu anango pidadziwa iwo kuti Yahova asapitiriza kukhala na iwo?

¹⁵ Ndi pyakubalangaza kakamwe kuna atumiki azinji a Yahova kudziwa kuti Yahova asapitiriza kukhala na iwo. Mwacitsandzo, pyaka pingasi nduli, m’bale unango aphedzeka kakamwe pidaleri iye mbiri ya mulongo m’bodzi inagumanika pa khundu yakuti, “Bhibhlya Isacinja Umaso wa Anthu.” Mu nsolo unoyu, mulongo alonga kuti pikhali pyakunentsa kuna iye kutawira kuti asafuniwa na Yahova thangwi ya pinthu pyakuipa pidacitika mu umaso wace. Iye apitiriza kukhala na mabvero ngakhale mu ndzidzi udamala iye kubatizwa. Mbwenye pidatoma iye kunyerezera mwacidikhodikho thangwi ya ciomboli, pyamphedza toera kukhulupira kuti iye asafuniwa na Yahova. *

¹⁶ Kodi m’bale aphedzeka tani na mbiri ya mulongo unoyu? Iye alemba: “Pikhali ine mwana, kazinji kene ndikhaona mafoto anapangiza ucipezipezi, pontho pikhali pyakunentsa toera kusiya nsambo unoyu. Ngakhale mu ndzidzi udakula ine ndapitiriza kuona mafoto anewa. Buluka penepo ine ndalonga na akulu a mpingo, pontho iwo andiphedza toera kukunda nkandzo unoyu. Kusiyapo pyenepi, iwo andiphedza toera kudziwa kuti Mulungu asandifuna, pontho ali dzololo toera kundilekerera. Mbwenye midzidzi inango, ndisapibva kuti nee ndine wakuthema pontho Yahova nkhabe kundifuna. Ngakhale tenepo, kuleri mbiri ya mulongo unoyu kwandiphedza kakamwe. Pontho cincino ndisakwanisa kubvesesa kuti ndingalonga kuti Yahova nee anakwanisa kundilekerera, pyenepi pisabveka kuti ntsembe ya ciomboli ya Mwanace nkhabe kwanisa kucenesa madawo anga. Ine ndaikha pakweca nsolo unoyu toera kuuleri na kuunyerezera mwacidikhodikho midzidzi yonsene inaphatwa ine na manyerezero akuti Yahova nkhabe kundifuna.”

17. Kodi Paulu akwanisa tani kukunda mabvero akupasika mulando kakamwe?

 ¹⁷ Mbiri za anthu anewa zisatikumbusa pinthu pidacitika na mpostolo Paulu. Mbadzati kukhala Nkristu, mpostolo Paulu acita pinthu pyakuipa kakamwe. Iye akhakumbuka pinthu pyenepi, mbwenye nee akhapinyerezera midzidzi yonsene. (1 Tim. 1:12-15) Iye akhakhulupira kuti kubulukira mu ntsembe ya ciomboli mbadalekererwa madawo ace, pontho Paulu aona ciomboli ninga muoni udampasa Mulungu. (Agal. 2:20) Na thangwi ineyi, Paulu nee apitiriza kukhala na mabvero akupasika mulando kakamwe, pontho iye apitiriza kutumikira Yahova.

18. Tapfundzanji mu nsolo uno?

¹⁸ Kodi misampha idadinga ife mu nsolo uno isatipfundzisanji? (1) Kukumbuka umaso ukhali na ife nduli ndi muoni udatipasa Yahova, mbwenye mu dziko ipswa ife tinagumana umaso wadidi kakamwe kupiringana ule ukhali na ife nduli. (2) Panango anthu anango anakwanisa kutitsukwalisa, mbwenye tisafunika kualekerera mbatipiriza kutumikira Yahova. (3) Kupasika mulando kakamwe kunaticimwanisa kutumikira Yahova mwakutsandzaya. Natenepa, ninga Paulu, ife tisafunika kutawira kuti Yahova atilekerera.

19. Tisadziwa tani kuti mu dziko ipswa ife tinadzakumbukabve pinthu pyakutsukwalisa pya nduli?

¹⁹ Ife tiri na cidikhiro cakukhala na umaso wakwenda na kwenda. Pontho tingadzakhala mu dziko ipswa, ife tinadzakumbuka pinthu pyonsene pyakutsukwalisa. Thangwi ya ndzidzi unoyu Bhibhlya isalonga: ‘Pinthu pyakale nee pinadzakumbukirwabve.’ (Iza. 65:17) Kusiyapo pyenepi, tisafunika kudziwa kuti abale na alongo akugwesera anatumikira Yahova lero, mu dziko ipswa iwo anadzakhala pontho aphale na atsikana. (Yobe 33:25) Na thangwi ineyi, tendeni tikhale akutonga toera tikhonde kunyerezera pinthu pya nduli. M’mbuto mwace, tendeni tiikhe manyerezero athu mu dziko ipswa, pontho na kucita pyonsene pinakwanisa ife toera tipite mu dziko ineyi.