Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 44

Kodi Ufuni Wakukhonda Mala wa Yahova Usabvekanji Kuna Imwe?

Kodi Ufuni Wakukhonda Mala wa Yahova Usabvekanji Kuna Imwe?

Ufuni wa Yahova ndi wakukhonda mala.’MASAL. 136:1.

NYIMBO 108 Ufuni Wandimomwene wa Mulungu

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1. Yahova asafuna kuti ticitenji?

 YAHOVA asakomerwa kakamwe na ufuni wakukhonda mala. (Oze. 6:6) Iye asafuna kuti atumiki ace acitembo pibodzi pyene. Kubulukira mwa mprofeta Mikeya, Mulungu wathu asatikulumiza toera kufuna ufuni wakukhonda mala. (Mik. 6:8) Mbwenye mbatidzati kucita pyenepi, ife tisafunika kudziwa kuti ufuni wakukhonda mala ninji.

2. Kodi ufuni wakukhonda mala ninji?

2 Kodi ufuni wakukhonda mala ninji? Munthu anapangiza ufuni wakukhonda mala asafuna kakamwe ndzace mbapitiriza kunfuna, pontho asakhala wakukhulupirika kuna iye. Yahova ndi citsandzo cadidi kakamwe ca ufuni wakukhonda mala. Mu nsolo uno, ife tinadinga kuti Yahova asapangiza tani ufuni wace wakukhonda mala kuna anthu. Mu nsolo unatowera, ife tinadzadinga kuti atumiki a Mulungu anatowezera tani Yahova pakupangiza ufuni wakukhonda mala kuna unango na ndzace.

YAHOVA NDI CITSANDZO CADIDI KAKAMWE CAKUPANGIZA UFUNI WAKUKHONDA MALA

3. Yahova alonganji kuna Mose thangwi ya iye?

3 Aizraeli pidabuluka iwo mu Ejitu, mwakukhonda dembuka Yahova aonekera kuna Mose, mbampangiza dzina yace na makhaliro ace. Iye alonga: ‘Yahova, Yahova, Mulungu wantsisi na wakukoma ntima, wakupirira, waufuni kakamwe na waundimomwene, iye asapangiza ufuni kuna pikwi na pikwi pya anthu, mbalekerera madodo na madawo.’ (Eks. 34:6, 7) Na mafala anewa adidi, Yahova apanga Mose cinthu cadidi kakamwe thangwi ya ufuni wace wakukhonda mala. Cinthu ceneci ndi cipi?

4-5. (a) Kodi Yahova asalonga kuti ali na makhaliro api? (b) Ndi mibvundzo ipi inafuna ife kutawira?

4 Yahova nee alonga basi ene kuti ndi waufuni wakukhonda mala, mbwenye alonga kuti ndi ‘wakudzala na ufuni wakukhonda mala.’ Mafala anewa analonga thangwi ya Yahova asagumanika m’maulendo matanthatu m’Bhibhlya. (Num. 14:18; Neh. 9:17; Masal. 86:15; 103:8; Yoele 2:13; Yona 4:2) M’mbuto zonsene zinagumanika mafala anewa m’Bhibhlya asalonga basi ene pya Yahova, tayu anthu. Kodi nee ndi pyakudzumisa kudziwa kuti Yahova asapangizika ekhene na n’khaliro unoyu waufuni wakukhonda mala? Mwakukhonda penula, iye asakomerwa kakamwe kupangiza ufuni wakukhonda mala. * Ndi thangwi yace Mambo Dhavidhi alonga: ‘Yahova, ufuni wanu wakukhonda mala wafika mpaka kudzulu. Mulungu, ufuni wanu wakukhonda mala ndi wakufunika kakamwe. Ana a anthu asathawira pa n’thundzi wa maphapido anu.’ (Masal. 36:5, 7) Ninga Dhavidhi, kodi ife tisapereka takhuta thangwi ya ufuni unoyu wakukhonda mala wa Mulungu?

5 Toera tibvesese mwadidi ufuni wakukhonda mala, tendeni titawire mibvundzo miwiri: Kodi Yahova asapangiza kuna ani ufuni wace wakukhonda mala? Pontho tinaphedzeka tani na ufuni wace wakukhonda mala?

YAHOVA ASAPANGIZA KUNA ANI UFUNI WACE WAKUKHONDA MALA?

6. Yahova asapangiza kuna ani ufuni wace wakukhonda mala?

6 Yahova asapangiza kuna ani ufuni wace wakukhonda mala? Bhibhlya isalonga kuti ife tinakwanisa kufuna pinthu pizinji ninga ‘kulima,’ ‘vinyu na mafuta,ʼ ‘uphungu,’ “udziwisi” na ‘ndzeru.’ (2 Pya dziko. 26:10; Mis. 12:1; 21:17; 29:3) Mbwenye ufuni wakukhonda mala nee usapangizwa kuna pinthu, basi ene usapangizwa kuna anthu. Yahova nkhabe kupangiza ufuni wakukhonda mala kuna anthu onsene. Iye asapangiza ufuni wakukhonda mala kuna anthu akuti ali na uxamwali wakuwanga na iye. Mulungu wathu ndi wakukhulupirika kuna axamwali ace. Iye asadikhira kuapasa pinthu pyadidi kakamwe, pontho iye cipo anasiya kuafuna.

Yahova asapereka pinthu pizinji pyadidi kuna anthu onsene, kuphatanizambo ale akuti nee asamulambira (Onani ndima 7) *

7. Yahova apangiza tani ufuni wace kuna anthu onsene?

7 Yahova apangiza ufuni kuna anthu onsene. Yezu apanga mamuna unango akhacemerwa Nikodhemu kuti: ‘Mulungu afuna kakamwe dziko yapantsi mbapereka Mwanace m’bodzi ekha, toera munthu anan’khulupira akhonde kufudzwa, mbwenye toera agumane umaso wakukhonda mala.’—Juwau 3:1, 16; Mat. 5:44, 45.

Mwakubverana na mafala adalemba Mambo Dhavidhi na mprofeta Dhanyeli, Yahova asapangiza ufuni wace wakukhonda mala kuna ale anandziwa, anan’gopa, ananfuna na kuna ale anabvera matongero ace (Onani ndima 8-9)

8-9. (a) Thangwi yanji Yahova asapangiza ufuni wakukhonda mala kuna atumiki ace? (b) Ninji pinafuna ife kudinga?

8 Ninga pidalonga ife mu ndima zidamala, Yahova asapangiza ufuni wace wakukhonda mala basi ene kuna atumiki ace akuti ali na uxamwali wakuwanga na iye. Ife tisakwanisa kuona pyenepi kubulukira m’mafala adalonga Mambo Dhavidhi na mprofeta Dhanyeli. Mwacitsandzo, Mambo Dhavidhi alonga: ‘Pitirizani kupangiza ufuni wanu wakukhonda mala kuna ale anakudziwani.’ ‘Ufuni ukulu wa Yahova usakhala kwenda na kwenda kuna ale anan’gopa.’ Pontho mprofeta Dhanyeli alonga: ‘Yahova Mulungu wandimomwene, musapangiza ufuni ukulu kuna ale anakufunani na kuna ale anabvera mitemo yanu.’ (Masal. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Mwakubverana na mafala anewa akupumirwa, Yahova asapangiza ufuni wakukhonda mala kuna atumiki ace thangwi iwo asandziwa, asan’gopa, asanfuna, pontho asakoya matongero ace. Yahova asapangiza ufuni wakukhonda mala basi ene kuna atumiki ace anamulambira munjira yakuthema.

9 Mbatidzati kutoma kutumikira Yahova, ife tatambira ufuni wa Mulungu unapangiza iye kuna anthu onsene. (Masal. 104:14) Mbwenye ninga atumiki ace, ife tisaphedzekambo na ufuni wace wakukhonda mala. Mwandimomwene, Yahova asapasa cinyindiro atumiki ace kuti: ‘Ufuni wanga wakukhonda mala kuna imwe nee unadzabuluswa.’ (Iza. 54:10) Pontho ninga pidalonga Dhavidhi: ‘Yahova asatsalakana munjira yakupambulika anthu akukhulupirika kuna iye.’ (Masal. 4:3) Kodi pyenepi pisafunika kutikulumiza toera kucitanji? Nyamasalmo alemba: ‘Munthu wandzeru anadzanyerezera pinthu pyenepi, pontho anadzanyerezera mwadidi mabasa a ufuni wakukhonda mala wa Yahova.’ (Masal. 107:43) Uphungu unoyu wadidi usabuluka kuna Yahova. Natenepa, tendeni tidinge njira zitatu zakuti Yahova asapangiza ufuni wace wakukhonda mala, pontho atumiki ace asaphedzeka tani na ufuni wace wakukhonda mala.

TINAPHEDZEKA TANI NA UFUNI WAKUKHONDA MALA WA YAHOVA?

Yahova asapasa nkhombo zizinji ale anamulambira (Onani ndima 10-16) *

10. Ufuni wakukhonda mala wa Mulungu usatiphedza tani? (Masalmo 31:7)

10 Ufuni wakukhonda mala wa Mulungu ndi wakwenda na kwenda. Ufuni unoyu wakukhonda mala walongwa m’maulendo 26 m’bukhu ya Masalmo 136. Vesi yakutoma isalonga: ‘Perekani takhuta kuna Yahova, thangwi iye ndi wadidi; ufuni wace ndi wakukhonda mala.’ (Masal. 136:1) Kutomera vesi 2 mpaka vesi 26, ife tisagumana mafala akuti ‘thangwi ufuni wace ndi wakukhonda mala.’ Mu ndzidzi unaleri ife mavesi anango a kapitulu ineyi, ife tisadzumatirwa na njira zakusiyana-siyana zinapangiza Yahova ufuni wace wakukhonda mala. Mafala akuti ‘thangwi ufuni wace ndi wakukhonda mala’ asatipasa cinyindiro cakuti ufuni wa Mulungu kuna atumiki ace nkhabe cinja. Ndi pyakutsandzayisa kakamwe kudziwa kuti Yahova nkhabe siya mwakucimbiza kufuna atumiki ace. M’mbuto mwace, Mulungu angatoma kupangiza ufuni wace kuna munthu wakuti asantumikira iye asakhala wakuphatana na munthu unoyu, pontho nkhabe kunsiya, makamaka m’midzidzi ya nyatwa. Tisapfundzanji? Kudziwa kuti Yahova asapitiriza kukhala na ife kusaticitisa kukhala akutsandzaya, pontho kusatipasa mphambvu zinafuna ife toera kupitiriza kupirira nyatwa mbatipitiriza kufamba munjira inatsogolera ku umaso.—Lerini Masalmo 31:7.

11. Mwakubverana na Masalmo 86:5, ninji cinakulumiza Yahova toera kulekerera?

11 Ufuni wakukhonda mala wa Mulungu usankulumiza toera kukhala wakulekerera. Yahova angaona kuti nyakudawa atcunyuka, pontho asiya pyakuipa pikhacita iye, ufuni wakukhonda mala usankulumiza toera kulekerera. Nyamasalmo Dhavidhi alonga thangwi ya Yahova: ‘Iye nee asatitsalakana mwakubverana na madawo athu, peno kutitcunyusa mwakubverana na madodo athu.’ (Masal. 103:8-11) Dhavidhi akhadziwa kuti munthu asapibva tani angakhala na cikumbuntima cakupasika mulando. Mbwenye iye adzindikirambo kuti Yahova ali ‘dzololo toera kulekerera.’ Ninji pinakulumiza Yahova toera kulekerera? Ntawiro usagumanika pa Masalmo 86:5. (Lerini.) Inde, ninga pidalonga Dhavidhi m’phembero, Yahova ndi wakulekerera thangwi iye asapangiza ufuni wakukhonda mala kuna onsene anam’phemba kulekererwa.

12-13. Khala ife tisapasika mulando thangwi ya madawo adacita ife nduli, ninji cinafuna kutiphedza?

12 Ife tingadawa tisatsukwala. Pyenepi mphyadidi, pontho ndi pyakuthema. Kutsukwala kweneku kunakwanisa kutiphedza toera tiphembe kulekererwa mbatisiya madawo adacita ife. Mbwenye atumiki anango a Mulungu asapitiriza kukhala akutsukwala thangwi ya madawo adacita iwo kale. Iwo asapitiriza kunyerezera kuti Yahova cipo anaalekerera, mwakukhonda tsalakana kutcunyuka kudacita iwo. Khala imwe muli kuthimbana na mabvero ninga anewa, kudziwa kuti Mulungu asafuna kakamwe kupangiza ufuni wace wakukhonda mala kuna atumiki ace kunakuphedzani.

13 Tisapfundzanji? Mwakukhonda tsalakana kusowa kwathu ungwiro, ife tinakwanisa kutumikira Yahova mwakutsandzaya na cikumbuntima cakucena. Pyenepi pisakwanisika thangwi “ciropa ca Yezu, wakuti ndi Mwanace, cisaticenesa madawo onsene.” (1 Juwau 1:7) Mungatsukwala thangwi ya madawo adacita imwe, kumbukani kuti Yahova ali dzololo toera kukulekererani mungatcunyuka. Dhavidhi apangiza kubverana kwa ufuni wakukhonda mala na kulekerera. Iye alemba: ‘Ninga kudzulu ndi kutali kakamwe na dziko yapantsi, munjira ibodzi ene, ufuni wace ndi ukulu kakamwe kuna ale anan’gopa. Ninga kumabulukiro a dzuwa ndi kutali kakamwe na kumadokero a dzuwa, munjira ibodzi ene, iye asaikha madawo athu kutali kakamwe na ife.’ (Masal. 103:11, 12) Mwandimomwene, Yahova asafuna kakamwe ‘kulekerera na ntima onsene.’—Iza. 55:7.

14. Kodi Dhavidhi alonga kuti ufuni wakukhonda mala wa Mulungu usatitsidzikiza tani?

14 Ufuni wakukhonda mala wa Mulungu usatitsidzikiza mwauzimu. Mu phembero idacita Dhavidhi kuna Yahova, iye alonga: ‘Imwe ndimwe mbuto yanga yakubisalira; munanditsidzikiza mu ndzidzi wa nyatwa. Munandicitisa kukhala pakati pa anthu akutsandzaya thangwi yacipulumuso canu. Ale ananyindira Yahova asatsidzikizwa na ufuni Wace wakukhonda mala.’ (Masal. 32:7, 10) Ninga mipanda ya mizinda ya ndzidzi wakale yakuti ikhatsidzikiza anthu akuti akhagumanika nkati mwa mizinda ineyi, ufuni wakukhonda mala wa Yahova usatitsidzikiza mwauzimu ku pinthu pyakugoswa pyakuti mbapidayesera kukhulupirika kwathu. Kusiyapo pyenepi, ufuni wakukhonda mala wa Yahova usaticitisa kukhala cifupi na iye.—Yer. 31:3.

15. Kodi ufuni wakukhonda mala wa Yahova walandana tani na mbuto yacitsidzikizo?

15 Dhavidhi aphatisira citsandzo cinango toera kupangiza kuti Mulungu asatsidzikiza tani atumiki ace. Iye alemba: ‘Mulungu ndi mbuto yanga yakuthawira yakutsidzikizika, Mulungu wakuti asapangiza ufuni wakukhonda mala kuna ine.’ Kusiyapo pyenepi, Dhavidhi athimiza: ‘Iye ndi citsidzikizo canga, pontho asapangiza ufuni wace wakukhonda mala kuna ine, iye ndi mbuto yanga yakuthawira yakutsidzikizika na mpulumusi wanga, iye ndi xango yanga, pontho ine ndisathawira kuna Iye.’ (Masal. 59:17; 144:2) Thangwi yanji Dhavidhi alandanisa ufuni wakukhonda mala wa Yahova na pakuthawira pathu, pontho na mbuto yakuthawira yakutsidzikizika? Mwakukhonda tsalakana mbuto inakhala ife, tingapitiriza kukhala atumiki ace, Yahova anadzatipasa citsidzikizo cinafunika ife toera kutsidzikiza uxamwali wathu wakufunika kakamwe na iye. Cinyindiro cibodzi cene tisacigumanambo m’bukhu ya Masalmo 91. Nyamasalmo adalemba kapitulu ineyi alonga: ‘Ine ndinalonga kuna Yahova: Imwe ndimwe pakuthawira panga na citsidzikizo canga.’ (Masal. 91:1-3, 9, 14) Mose alongambo kuti Mulungu ndi mbuto yathu yakuthawira. (Masal. 90:1) Kusiyapo pyenepi, Mose pikhali iye cifupi na kufa, alonga mafala anango akubalangaza kakamwe. Iye alonga: ‘Mulungu ndi mbuto yakuthawira kutomera kale na kale, iwe uli m’manja anakhala kwenda na kwenda.’ (Deut. 33:27) Kodi mafala akuti ‘iwe uli m’manja anakhala kwenda na kwenda’ asatipfundzisanji thangwi ya Yahova?

16. Kodi Yahova asatiphedza tani? (Masalmo 136:23)

16 Yahova angakhala Pakuthawira pathu, ife tisakhala akutsidzikizika. Ngakhale tenepo, midzidzi inango ife tinakwanisa kufewa manungo mbatipitiriza kukhala akutsukwala. Midzidzi ninga ineyi, Yahova anacitanji kuna ife? (Lerini Masalmo 136:23.) Iye anatiphata na manja ace mbatilamusa mwaufuni, pontho anatiphedza toera tikhonde kukhala pontho akutsukwala. (Masal. 28:9; 94:18) Tisapfundzanji? Ife tisadziwa kuti ndzidzi onsene tinakwanisa kunyindira Mulungu. Pyenepi pisatiphedza munjira ziwiri. Yakutoma, mwakukhonda tsalakana mbuto inakhala ife, tisadziwa kuti Yahova ndzidzi onsene anatitsidzikiza. Yaciwiri, Babathu wakudzulu asatitsalakana mwaufuni kakamwe.

TISAFUNIKA KUKHALA NA CINYINDIRO CAKUTI MULUNGU ANAPITIRIZA KUTIFUNA

17. Ndi cinyindiro cipi ciri na ife thangwi ya ufuni wakukhonda mala wa Mulungu? (Masalmo 33:18-22)

17 Ninga pidaona ife, tingathimbana na mayesero, tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova anatiphedza toera tipitirize kukhala akukhulupirika. (2 Akor. 4:7-9) Mprofeta Yeremiya alonga: ‘Thangwi ya ufuni ukulu wa Yahova, ife nee tafudzwa, thangwi ntsisi zace cipo zisamala.’ (Nyimbo ya Chiriro 3:22) Ife tinakwanisa kunyindira kuti ufuni wakukhonda mala wa Yahova unapitiriza na ife thangwi nyamasalmo alonga: ‘Maso a Yahova asayang’anira ale anan’gopa, ale anadikhira ufuni wace wakukhonda mala.’—Lerini Masalmo 33:18-22.

18-19. (a) Ninji pinafunika ife kukumbuka? (b) Tinapfundzanji mu nsolo unatowera?

18 Ninji pinafunika ife kukumbuka? Mbatidzati toma kutumikira Yahova, ife tatambira ufuni wa Mulungu unapangiza iye kuna anthu onsene. Mbwenye ninga alambiri ace, iye asapangiza ufuni wakukhonda mala kuna ife. Thangwi ya ufuni unoyu wakukhonda mala, Yahova asatikhumbatira mbatitsidzikiza na mikono yace. Ndzidzi onsene iye anakhala cifupi na ife, pontho anakwanirisa pidapikira iye kuna ife. Iye asafuna kuti ife tikhale axamwali ace kwenda na kwenda! (Masal. 46:1, 2, 7) Natenepa, mwakukhonda tsalakana pinentso pinafuna kuthimbana na ife, Yahova anatipasa mphambvu toera tipitirize kukhala akukhulupirika.

19 Ife takwanisa kuona kuti Yahova asapangiza tani ufuni wace wakukhonda mala kuna atumiki ace. Iye asadikhira kuti tipangizembo ufuni wakukhonda mala kuna unango na ndzace. Tinacita tani pyenepi? Mu nsolo unatowera, ife tinadzapfundza pinthu pyenepi pyakufunika kakamwe.

NYIMBO 136 Yahova Anadzakupasani ‘Muoni Ukulu’

^ ndima 5 Kodi ufuni ninji? Yahova asapangiza ufuni wace kuna ani? Pontho ale anapangiza ufuni unoyu asaphedzeka nawo tani? Mu nsolo uno tinatawira mibvundzo ineyi. Ife tinapfundza pya n’khaliro unoyu wakufunika mu nsolo uno na unatowera.

^ ndima 4 Maonero akuti Mulungu ndi wakudzala na ufuni wakukhonda mala asalongwambo m’mavesi anango a m’Bhibhlya.—Onani Nehemiya 13:22; Masalmo 69:13; 106:7; na Nyimbo ya Chiriro 3:32.

^ ndima 54 FOTO TSAMBA: Yahova asapangiza ufuni wace kuna anthu onsene, kuphatanizambo atumiki ace. Mafoto ali padzulu pa anthu asapangiza njira zinapangiza Mulungu ufuni wace. Njira yakufunika kakamwe idapangiza Mulungu ufuni wace, ndi kupereka Mwanace toera kutifera.

^ ndima 62 FOTO TSAMBA: Atumiki a Yahova akuti asakhulupira ntsembe yaciomboli asatsalakanwa munjira yakupambulika na Yahova. Kusiyapo ufuni unapangiza Mulungu kuna anthu onsene, iye asapangizambo ufuni wakukhonda mala kuna atumiki ace. Pitsandzo pinango pya ufuni unoyu wakukhonda mala pisapangizwa m’mafoto ali padzulu pa anthu.