NSOLO WA PFUNDZIRO 48
Pitirizani Kukhala na Maonero Adidi Cikhulupiro Canu Cingayeserwa
‘Khalani na manyerezero adidi mu pinthu pyonsene.’—2 TIM. 4:5.
NYIMBO 123 Tisabvera Yahova na Gulu Yace
PINAFUNA IFE KUPFUNDZA a
1. Pisabvekanji kukhala na maonero adidi? (2 Timoti 4:5)
TINGATHIMBANA na pinentso kukhulupirika kwathu kuna Yahova na kunyindira kwathu gulu yace kunakwanisa kuyeserwa. Mphapo tinakunda tani pinentso pyenepi? Ife tisafunika kupitiriza kukhala na maonero adidi na kukhala akuwanga mu cikhulupiro. (Lerini 2 Timoti 4:5.) Ife tinapitiriza kukhala na maonero adidi tingakhala akukhurudzika, tinganyerezera mwadidi, pontho tingawangisira toera kuona pinthu ninga munapiona Yahova. Tingacita pyenepi, nee tinacita pinthu mwakukhonda nyerezera.
2. Tinapfundzanji mu nsolo uno?
2 Mu nsolo udamala, tapfundza pinthu pitatu pinacitwa na anthu anakhonda kutumikira Yahova pyakuti panango pinaticitisa kusiya kukhala akukhulupirika kuna Yahova na kunyindira gulu yace. Mu nsolo uno, tinapfundza pinthu pitatu pinacitwa na abale na alongo mu mpingo pyakuti panango pinayesera kukhulupirika kwathu kuna Yahova. Pinthu pyenepi ndi (1) tingaona kuti tiri kutsalakanwa mwakuipa na m’bale peno mulongo, (2) tingasandikwa na (3) pangaoneka macinjo mu gulu ya Yahova. Mphapo tinakwanisa tani kupitiriza kukhala na maonero adidi na kukhala akukhulupirika kuna Yahova mbatinyindira gulu yace tingathimbana na pinentso pyenepi?
TINGAONA KUTI TIRI KUTSALAKANWA MWAKUIPA NA M’BALE PENO MULONGO
3. Ndi manyerezero api akuti panango tinakhala nawo tingaona kuti tatsalakanwa mwakuipa na m’bale peno mulongo?
3 Kodi imwe mwaona kale kuti mwatsalakanwa mwakuipa na m’bale peno mulongo, panango m’bale wakuti ali na miyai yakutumikira? Panango m’bale unoyu nee akhafuna kukutsukwalisani. (Aroma 3:23; Tiya. 3:2) Mbwenye pinthu pidacita iye pyakutsukwalisani. Panango imwe nee mwagona namasiku thangwi yakunyerezera pyenepi. Panango imwe mwabvundzika: ‘Khala m’bale asacita pinthu munjira ineyi, kodi mwandimomwene iyi ndi gulu ya Yahova?’ Pyenepi ndi pinafuna Sathani toera ife tipinyerezere. (2 Akor. 2:11) Manyerezero anewa akuipa anakwanisa kuticitisa kusiya Yahova na gulu yace. Mphapo tingaona kuti m’bale peno mulongo atitsalakana mwakuipa tinakwanisa tani kukhala na maonero adidi mbaticalira manyerezero akuipa?
4. Zuze apitiriza tani kukhala na maonero adidi pidatsalakanwa iye mwakuipa, pontho tisapfundzanji na pinthu pidacita iye? (Genesi 50:19-21)
4 Lekani kukoya kuipirwa muntima. Zuze pikhali iye m’phale atsalakanwa mwakuipa na abale ace. Iwo akhamuida, pontho abale ace anango akhafuna kumupha. (Gen. 37:4, 18-22) Mukupita kwa ndzidzi, iwo an’gulisa toera akhale bitcu. Pyenepi pyacitisa kuti Zuze atambe nyatwa zizinji mu pyaka 13. Panango Zuze mbadabvundzika khala Yahova asanfunadi peno nkhabe. Pontho panango mbadanyerezera kuti Yahova ansiya ekhene mu ndzidzi ukhafuna iye ciphedzo. Mbwenye Zuze nee akoya kuipirwa muntima. M’mbuto mwace, iye apitiriza kukhala na maonero adidi na wakukhurudzika. Mu ndzidzi udakhala iye na mwai wakubwezera abale ace pyakuipa pidacita iwo, iye nee acita pyenepi, mbwenye apangiza ufuni mbaalekerera. (Gen. 45:4, 5) Zuze acita pyenepi thangwi akhanyerezera mwadidi. Iye nee anyerezera nyatwa zikhatamba iye, mbwenye anyerezera pinthu pikhafuna Yahova. (Lerini Genesi 50:19-21.) Pyenepi pisatipfundzisanji? Mungatsalakanwa mwakuipa lekani kuipirwa na Yahova peno kunyerezera kuti iye akusiyani mwekhene. Mbwenye nyerezerani kuti iye ali kukuphedzani tani toera kupirira pinentso. Kusiyapo pyenepi, anthu anango angakutsalakanani mwakuipa alekerereni, pontho kumbukani kuti ufuni “usaphimbira madawo mazinji kakamwe.”—1 Ped. 4:8.
5. Miqueas apitiriza tani kukhala na maonero adidi pidaona iye kuti atsalakanwa mwakuipa?
5 Onani pidacitikira m’bale Miqueas b anatumikira ninga nkulu wa mpingo ku América do Sul. Mu ndzidzi unango iye aona kuti akhatsalakanwa mwakuipa na abale ali na miyai yakutumikira mu gulu ya Yahova. Iye alonga: “Pyenepi pyanditsukwalisa kakamwe, pontho pyandicitisa kukhala wakudzudzumika. Ine nee ndikhakwanisa kugona namasiku, pontho ndikhalira thangwi ndikhaona kuti nee mbidakwanisa kucita cinthu.” Ngakhale tenepo, Miqueas apitiriza kukhala na maonero adidi, pontho akhawangisira toera akhonde kuipirwa kakamwe. Iye akhacita phembero kuna Yahova kazinji kene toera ampase nzimu wakucena na mphambvu kuti akwanise kupirira. Kusiyapo pyenepi, iye akhasakambo mphangwa m’mabukhu athu toera kum’phedza. Pyenepi pisatipfundzisanji? Mungaona kuti mwatsalakanwa mwakuipa na m’bale peno mulongo, khalani wakukhurudzika, pontho wangisirani toera mukhale na maonero adidi. Panango nee musadziwa mathangwi adacitisa munthu kulonga tenepo peno kucita pinthu munjira ineyi. Natenepa longani na Yahova, pontho m’phembeni toera akuphedzeni kuona pinthu munjira inango. Kucita pyenepi kunakuphedzani toera kunyerezera kuti m’bale peno mulongo unoyu nee akhafuna kukucitirani pinthu pyakuipa, pontho pyenepi pinakuphedzani toera kumulekerera. (Mis. 19:11) Dziwani kuti Yahova asaona pinthu pinakucitikirani, pontho iye anakupasani mphambvu inafuna imwe toera kupirira.—2 Pya dziko. 16:9; Koel. 5:8.
TINGASANDIKWA NA YAHOVA
6. Thangwi yanji ndi pyakufunika kuona kusandikwa ninga cipangizo ca ufuni wa Yahova kuna ife? (Ahebheri 12:5, 6, 11)
6 Yahova angatisandika panango tinatsukwala kakamwe. Mbwenye tingatsukwala kakamwe panango tinatoma kunyerezera kuti kusandikwa kweneku ndi kwakusowa ulungami, pontho nee tikhafunika kusandikwa. Pyenepi pingacitika panango tinaduwala kuti kusandikwa kusapangiza ufuni wa Yahova kuna ife. (Lerini Ahebheri 12:5, 6, 11.) Pontho tingatawira kutsogolerwa na kuipirwa ife tinapasa mwai Sathani; thangwi iye asafuna kuti tikhonde kusandikwa, tisiye kutumikira Yahova na kusonkhana pabodzi na abale na alongo athu. Mphapo khala imwe mwasandikwa munapitiriza tani kukhala na maonero adidi?
7. (a) Ninga pinapangizwa pa foto, Pedhru aphatisirwa tani na Yahova thangwi yakutawira kusandikwa? (b) Kodi citsandzo ca Pedhru cisatipfundzisanji?
7 Tawirani kusandikwa, pontho citani macinjo. M’maulendo anango Yezu asandika Pedhru pamaso pa apostolo. (Marko 8:33; Luka 22:31-34) Panango pyenepi pyacitisa Pedhru kukhala na manyadzo kakamwe. Ngakhale tenepo, Pedhru apitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Yezu. Iye atawira kusandikwa, pontho apfundza na madodo ace. Natenepa, Yahova apasa nkhombo Pedhru thangwi yakukhulupirika kwace, pontho ampasa mabasa akufunika kakamwe mu mpingo. (Juwau 21:15-17; Mabasa 10:24-33; 1 Ped. 1:1) Kodi citsandzo ca Pedhru cisatipfundzisanji? Tingawangisira toera kutawira kusandikwa mbaticita macinjo pinatiphedza kakamwe, pontho pinaphedzambo anango. Tingacita pyenepi tinakhala akufunika kakamwe kuna Yahova na kuna abale na alongo athu.
8-9. Ndi mabvero api adakhala na m’bale Bernardo pakumala kusandikwa, pontho ninji pidam’phedza toera kucinja manyerezero ace?
8 Onani pidacitikira m’bale Bernardo wa ku Mosambiki. Iye aluza mwai wakutumikira ninga nkulu wa mpingo. Ndi mabvero api adakhala na m’bale Bernardo? Iye alonga: “Ine ndatsukwala kakamwe, thangwi nee ndakomerwa na njira idasandikwa ine.” Iye akhadzudzumika kuti anango mu mpingo mbadamuona tani. M’bale Bernardo athimiza: “Papita miyezi mingasi toera ndikhale na maonero adidi thangwi ya pinthu pidandicitikira mbandinyindira pontho Yahova na gulu yace.” Ninji pidaphedza m’bale Bernardo toera kucinja manyerezero ace?
9 M’bale Bernardo acinja manyerezero ace. Iye alonga: “Pikhatumikira ine ninga nkulu wa mpingo ndikhaphatisira lemba ya Ahebheri 12:7 toera kuphedza anango kuti akhale na maonero adidi thangwi yakusandika kunacita Yahova. Cincino ndisabvundzika: ‘Mbani anafunika kuphatisira lemba ineyi?’ Anafunika kuiphatisira ndi atumiki a Yahova onsene kuphatanizambo ine.” Buluka penepo m’bale Bernardo acita macinjo toera anyindire pontho Yahova na gulu yace. Iye athimizira ndzidzi ukhaphatisira iye toera kuleri Bhibhlya na kunyerezera mwadidi pikhaleri iye. Maseze iye akhadzudzumika thangwi ya njira ikhamuona abale na alongo, iye akhamwaza mphangwa pabodzi na iwo, pontho akhagumanika pa misonkhano ya mpingo. Mukupita kwa ndzidzi, m’bale Bernardo akhazikiswa pontho ninga nkulu wa mpingo. Khala imwe mwasandikwambo ninga m’bale Bernardo, lekani kunyerezera kakamwe kuti anthu anakuonani tani, mbwenye phatisirani uphungu udapaswa imwe mbamucita macinjo. c (Mis. 8:33; 22:4) Mungacita pyenepi munakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova anakupasani nkhombo thangwi yakupitiriza kuntumikira na kunyindira gulu yace.
TINGANENTSEKA TOERA KUTAWIRA MACINJO MU GULU YA YAHOVA
10. Ndi macinjo api akuti panango ayesera cikhulupiro ca Aizraeli?
10 Macinjo anacitika mu gulu ya Yahova anakwanisa kuyesera cikhulupiro cathu. Tingakhonda kucita mphole-mphole pyenepi pinaticitisa kusiya kutumikira Yahova. Mwacitsandzo, nyerezerani kuti pinthu pyacinja tani kuna Aizraeli. Yahova mbadzati kuapasa Mwambo, misolo ya mabanja ikhacita pinthu pyakuti mbapidacitwa na anyantsembe. Iwo akhamanga maguwa, pontho akhapereka ntsembe kuna Yahova toera apase nkhombo mabanja awo. (Gen. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Yobe 1:5) Mbwenye pidakhazikiswa Mwambo, misolo ya mabanja nee ikhafunikabve kucita pinthu pyenepi. Yahova asankhula anyantsembe m’banja ya Aroni toera apereke ntsembe. Pakumala kucitwa macinjo anewa, munthu unango wakuti nee akhali wa dzindza ya Aroni angacita pyenepi mbadaphiwa. d (Lev. 17:3-6, 8, 9) Panango ndi pyenepi pidacitisa Kora, Dhatani Abhironi na atsogoleri a mbumba akukwana 250 kusandukira Mose na Aroni. (Num. 16:1-3) Ife nee tiri na cinyindiro consene, mbwenye tisadziwa kuti Kora pabodzi na andzace nee apitiriza kukhala akukhulupirika kuna Yahova. Mphapo munacitanji macinjo anacitwa mu gulu ya Yahova angayesera cikhulupiro canu?
11. Tisapfundzanji na citsandzo ca anthu anango a dzindza ya Kowati?
11 Phedzerani macinjo onsene anacitwa mu gulu ya Yahova. Mu ndzidzi ukhacita ulendo Aizraeli n’thando, dzindza ya Kowati ikhaphata basa yakufunika kakamwe. Ndzidzi onsene ukhafuluka Aizraeli, anthu anango a dzindza ya Kowati akhali na mwai wakuthukula bokosi ya cibverano onsene mbakaona. (Num. 3:29, 31; 10:33; Yos. 3:2-4) Unoyu ukhali mwai ukulu kakamwe. Mbwenye pinthu pyacinja pidafika Aizraeli mu Dziko Yakupikirwa. Bokosi ya cibverano nee ikhafunikabve kuthukulwa. Natenepa mu ndzidzi ukhali Salomoni Mambo mu Izraeli, anthu anango a dzindza ya Kowati asankhulwa toera akhale anyakuimba, anango akhale anyakuonera misuwo ya nzinda, pontho anango akhale anyakutsalakana mbuto za kukoyera pinthu. (1 Pya dziko. 6:31-33; 26:1, 24) Nkhabepo pinthu pinapangiza kuti Akowati akhadungunya peno akhaphemba mwai unango thangwi nduli akhali na mwai ukulu kakamwe wakuthukula bokosi ya cibverano. Pyenepi pisatipfundzisanji? Phedzerani na ntima onsene macinjo anacitwa mu gulu ya Yahova, kuphatanizambo macinjo a basa inacita imwe. Komerwani na mabasa onsene anacita imwe. Kumbukani kuti nee ndi mabasa anaphata imwe anakucitisani kukhala wakufunika kuna Yahova. Thangwi Yahova asakomerwa kakamwe na kubvera kwanu kupiringana mabasa onsene anaphata imwe.—1 Sam. 15:22.
12. Ndi mabvero api adakhala na Zaina pidacinjwa iye ku Bheteli mbaenda katumikira ninga mpainiya wakupambulika?
12 Onani pidacitikira mulongo Zaina wa ku Oriente Médio adaphembwa toera kusiya basa ikhakomerwa na iye kakamwe. Iye aphembwa toera aende katumikira ninga mpainiya wakupambulika pakumala kutumikira pa Bheteli pyaka pyakupiringana 23. Iye alonga: “Pidacinjwa ine mbandisiya basa ikhacita ine ndatsukwala kakamwe. Ine ndikhaoneka ninga munthu wakusowa basa, pontho ndikhabvundzika: ‘Ndadawisanji?’” Mwakutsukwalisa, abale na alongo anango akhalonga: “Mbudakhonda kuipisa cinthu, iwe nee mbudabuluswa ku Bheteli.” Midzidzi inango mulongo Zaina akhatsukwala kakamwe, pontho akhalira namasiku. Mbwenye iye alonga: “Ine cipo ndatawirisa kuti manyerezero anga andicitise kupenula gulu ya Yahova peno kupenula kuti Yahova asandifuna.” Mphapo Zaina akwanisa tani kupitiriza kukhala na maonero adidi?
13. Zaina acitanji toera amalise manyerezero ace akuipa?
13 Zaina akwanisa tani kumalisa manyerezero anewa akuipa? Iye aleri mphangwa m’mabukhu athu zinalonga pya nyatwa ninga zikhatamba iye. Nsolo wakuti “Você Pode Vencer o Desânimo!” mu A Sentinela ya 1 de Fevereiro de 2001 wam’phedza kakamwe. Nsolo unoyu usapangiza kuti Marko analongwa m’Bhibhlya akhala tani na mabvero mabodzi ene mu ndzidzi udacinjwa iye toera aphate basa inango. Iye alonga: “Citsandzo ca Marko cakhala ninga ntombwe kuna ine thangwi candiphedza toera ndisiye kukhala wakutsukwala.” Zaina atomambo kumala ndzidzi uzinji na axamwali ace. Iye nee akhapambulika mbakhala ekhene peno kubvereka ntsisi. Iye adzindikira kuti gulu ya Yahova isatsogolerwa na nzimu wa Mulungu, pontho ale anatsogolera asantsalakana kakamwe. Kusiyapo pyenepi, iye aona kuti gulu ya Mulungu isafunika kucita pinthu pyonsene toera basa ya Yahova ifambe mwadidi.
14. M’bale Vlado anentseka toera kuphedzera macinjo api, pontho ninji pidam’phedza?
14 M’bale Vlado wa pyaka 73 pyakubalwa anakhala ku Eslovénia atsukwala kakamwe mu ndzidzi udabvungazwa mpingo wawo na mpingo unango, Nyumba yawo ya Umambo mbifungwa. Iye alonga: “Ine nee ndikhabvesesa kuti thangwi yanji Nyumba ineyi ya Umambo yakubalika kakamwe yafungwa. Ine ndatsukwala kakamwe thangwi tikhadamala kwene kuisasanyira. Nakuti ndine karpintero ndikhadaphedzerambo kusasanyira pinthu pinango mu Nyumba ya Umambo ineyi. Kusiyapo pyenepi, kubvungazwa kwa mpingo wathu na mpingo unango pyacitisa kuti pinthu pikhale pyakunentsa kakamwe kuna ife amwazi mphangwa akukalamba.” Mphapo ninji pidaphedza m’bale Vlado toera kuphedzera macinjo anewa? Iye alonga: “Kuphedzera macinjo anacitwa mu gulu ya Yahova ndzidzi onsene kusabweresa nkhombo. Macinjo anewa ali kutikhunganya toera tikwanise kuphedzera macinjo makulu kakamwe anafuna kucitwa ntsogolo.” Kodi imwe muli kunentseka toera kuphedzera macinjo adaoneka thangwi yakubvungazwa kwa mpingo wanu na mpingo unango peno kucinjwa basa ikhacita imwe? Khala ndi tenepo khalani na cinyindiro cakuti Yahova asabvesesa pyenepi. Mungaphedzera macinjo mwakukhulupirika mbamupitiriza kunyindira Yahova na gulu inaphatisira iye, mwakukhonda penula imwe munadzapaswa nkhombo.—Masal. 18:25.
KHALANI NA MANYEREZERO ADIDI MU PINTHU PYONSENE
15. Tinapitiriza tani kukhala na maonero adidi tingakhala na pinentso mu mpingo?
15 Mu ndzidzi unafendedzera ife kunkhomo kwa dziko ino, tisadikhira kuti tinaona pinentso mu mpingo. Pinentso pyenepi pinakwanisa kuyesera kukhulupirika kwathu kuna Yahova. Natenepa ife tisafunika kupitiriza kukhala na maonero adidi. Mungaona kuti mwatsalakanwa mwakuipa na m’bale peno mulongo, lekani kukhala wakuipirwa. Mungasandikwa lekani kunyerezera pinthu pinanyerezera anthu thangwi ya imwe, mbwenye tawirani uphungu udapaswa imwe, pontho citani macinjo. Kusiyapo pyenepi, gulu ya Yahova ingacita macinjo akuti asaphatanizambo imwe aphedzereni na ntima onsene, pontho bverani pitsogolero.
16. Tinakwanisa tani kupitiriza kunyindira Yahova na gulu yace?
16 Cikhulupiro canu cingayeserwa imwe munakwanisa kupitiriza kunyindira Yahova na gulu yace. Mbwenye toera kucita pyenepi, imwe musafunika kukhala na maonero adidi, akuti ndi kukhala wakukhurudzika, kunyerezera mwadidi na kuona pinthu munjira inapiona Yahova. Khalani dzololo toera kupfundza na kunyerezera mwadidi pitsandzo pya anthu analongwa m’Bhibhlya adapirira pinentso pibodzi pyene. Phembani ciphedzo ca Yahova, pontho lekani kusiya kusonkhana pabodzi na abale na alongo mu mpingo. Mungacita pyenepi, Sathani nee anakwanisa kukucitisani kusiya kunyindira Yahova peno gulu Yace.—Tiya. 4:7.
NYIMBO 126 Tikhale Maso, Dzololo na Amphambvu
a Midzidzi inango pinakhala pyakunentsa kupitiriza kukhala wakukhulupirika kuna Yahova na kunyindira gulu yace, makamaka mu mpingo mungacitika pinthu pyakutsukwalisa. Mu nsolo uno tinaona pinentso pitatu, pontho tinaona kuti tisafunika kucitanji toera tipitirize kukhala wakukhulupirika kuna Yahova na kunyindira gulu yace.
b Madzina anango acinjwa.
c Onani nsolo wakuti “Já teve privilégios de serviço no passado? Poderá recuperá-los?” mu A Sentinela ya 15 de Agosto de 2009, tsa. 30.
d Mwakubverana na Mwambo, misolo ya mabanja ingafuna kupha cinyama ikhafunika kukwata cinyama mbaenda naco pa mbuto yakucena. Mbwenye misolo ya mabanja yakuti ikhali kutali na mbuto yakucena nee ikhafunika kucita pyenepi.—Deut. 12:21.