1-2. (a) Ndi mibvundzo ipi inafuna ife kutawira mu nsolo uno? (b) Ninji pinapangiza kuti Yahova asafuna kakamwe kutiphedza?

 YAHOVA anakwanisa kutiphedza toera kupirira nyatwa zinatamba ife na kukhala akutsandzaya m’basa yace. Mphapo iye anatiphedza tani? Pontho tinaphindula tani na ciphedzo cinatipasa iye? Mibvundzo ineyi inatawirwa mu nsolo uno. Mbwenye mbatidzati kutawira mibvundzo ineyi, tendeni titawire mbvundzo uyu: Kodi Yahova asafunadi kutiphedza?

² Mafala adaphatisira mpostolo Paulu mu tsamba idalembera iye Ahebheri anatiphedza toera kutawira mbvundzo unoyu. Iye alemba: “Yahova ndiye anandiphedza; nee ndinadzagopa. Kodi munthu anandicitanji?” (Aheb. 13:6) Mabukhu anango analonga pya Bhibhlya alonga kuti fala yakuti “anandiphedza” idaphatisirwa pa vesi ineyi isalonga pya munthu anathamanga toera kaphedza munthu unango wakuti ali kuphemba ciphedzo. Nyerezerani kuti Yahova ali kuthamanga toera kaphedza munthu anathabuka. Mwakukhonda penula, pyenepi pisapangiza kuti Yahova asafuna kakamwe kutiphedza. Na ciphedzo ca Yahova, ife tinakwanisa kupirira nyatwa mwakutsandzaya.

3. Ndi njira zipi zitatu zinaphatisira Yahova toera kutiphedza kupirira nyatwa zathu mwakutsandzaya?

³ Ndi njira zipi zingasi zinaphatisira Yahova toera kutiphedza kupirira nyatwa zathu mwakutsandzaya? Toera kutawira mbvundzo unoyu tendeni tione khundu ibodzi ya bukhu ya Izaiya. Thangwi yanji? Thangwi maprofesiya mazinji adalonga Yahova kuna mprofeta Izaiya asaphata basa kuna atumiki a Mulungu lero. Kusiyapo pyenepi, mprofeta Izaiya kazinji kene akhalonga pya Yahova munjira yakukhonda nentsa kubvesesa. Tendeni tione pitsandzo pingasi mu  kapitulu 30 ya bukhu ya Izaiya. Mu kapitulu ineyi, Izaiya aphatisira pitsandzo pinapangiza kuti Yahova asaphedza tani mbumba yace. Iye alemba kuti Yahova asatiphedza (1) mukubvesera na kutawira maphembero athu, (2) mukutipasa pitsogolero na (3) mukutipasa nkhombo cincino na ntsogolo. Cincino tendeni tione njira zenezi zitatu zinaphatisira Yahova toera kutiphedza.

4. (a) Yahova alonganji thangwi ya Ayuda mu ntsiku za Izaiya, pontho ninji pidaacitikira? (b) Ndi cidikhiro cipi cidapereka Yahova kuna Ayuda akukhulupirika? (Izaiya 30:18, 19)

⁴ M’mafala akutoma a Izaiya kapitulu 30, Yahova alonga kuti Ayuda akhali ‘ana akukhonda bvera’ akuti ‘akhathimizira madawo awo padzulu pa madawo.’ Iye athimiza: ‘Iwo ndi mbumba yakukhonda bvera, akuti nkhabe funa kubva mwambo wa Yahova.’ (Iza. 30:1, 9) Nakuti Aizraeli akhonda kubvera, Izaiya alonga kuti Yahova mbadaasiya toera athabuke. (Iza. 30:5, 17; Yer. 25:8-11) Natenepa pyenepi pyacitikadi. Iwo akwatwa mbaendeswa mu ubitcu ku Bhabhilonya. Mbwenye akhalipo Ayuda anango akukhulupirika, pontho Izaiya aapasa mphangwa za cidikhiro. Iye aapanga kuti na ntsiku yace Yahova mbadaabulusa mu ubitcu mbabwerera ku Yerusalemu. (Lerini Izaiya 30:18, 19.) Natenepa pyenepi pyacitikadi. Yahova aabulusa mu ubitcu ku Bhabhilonya. Mbwenye papita pyaka pizinji toera Yahova aabuluse mu ubitcu. Mafala akuti ‘Yahova asadikhira mwakupirira toera kukucitirani udidi’ asapangiza kuti mbapadapita ndzidzi toera Yahova abuluse Aizraeli akukhulupirika mu ubitcu. Aizraeli amala pyaka 70 mu ubitcu ku Bhabhilonya mbadzati kubwerera ku Yerusalemu. (Iza. 10:21; Yer. 29:10) Pikhali Aizraeli mu ubitcu ku Bhabhilonya, iwo akhalira thangwi yakutsukwala, mbwenye pidabwerera iwo ku Yerusalemu alira thangwi yakutsandzaya.

5. Lemba ya Izaiya 30:19 isatipasa cinyindiro cipi?

⁵ Lero tinakwanisa kubalangazwa na mafala akuti: ‘Mungakhuwa toera kuphemba ciphedzo, mwakukhonda penula, iye anadzakubverani ntsisi.’ (Iza. 30:19) Izaiya asatipasa cinyindiro cakuti Yahova anatibvesera tingam’phemba ciphedzo. Pontho iye anatawira mwakucimbiza maphembero athu. Izaiya athimiza: ‘Iye anadzakutawirani mu ndzidzi ubodzi ene unabva iye phembo yanu.’ Mafala anewa aciwangiso asapangiza kuti Babathu wakudzulu asafuna kakamwe kuphedza ale anam’phemba ciphedzo. Kudziwa pyenepi kusatiphedza toera kupirira mwakutsandzaya.

6. Mafala a Izaiya asapangiza tani kuti Yahova asabvesera maphembero a m’bodzi na m’bodzi wa atumiki ace?

⁶ Ndi pinthu pipi pinango pinapfundza ife pa vesi ineyi thangwi ya maphembero athu? Yahova asabvesera mwadidi maphembero a m’bodzi na m’bodzi wa ife. Thangwi yanji tisalonga pyenepi? Fala yakuti “imwe” idaphatisirwa m’mavesi akutoma a kapitulu 30 ya bukhu ya Izaiya isapangiza kuti Yahova akhalonga na atumiki ace ninga nsoka. Mbwenye pa vesi 19 fala yakuti “imwe” yaphatisirwa toera kulonga m’bodzi na m’bodzi wa atumiki ace. Izaiya alemba: ‘Imwe nee munadzalirabve’; ‘iye anadzakubverani ntsisi, pontho iye anadzakutawirani.’ Ninga Baba waufuni, Yahova nee asapanga mwanace wa mamuna peno wankazi wakutsukwala kuti “iwe usafunika kukhala wamphambvu ninga m’bale wako.” Mbwenye iye asatsalakana m’bodzi na m’bodzi wa ife, pontho asatawira maphembero athu.—Masal. 116:1; Iza. 57:15.

7. Izaiya na Yezu apangiza tani kufunika kwakupitiriza kucita phembero?

⁷ Tingacita phembero kuna Yahova mbatimpanga pinthu pinatinentsa, mwakukhonda  dembuka iye asatipasa mphambvu toera tikwanise kupirira. Mbwenye pinentso pyathu pingakhonda kumala mu ndzidzi ukhadikhira ife, panango tinafunika kupitiriza kuphemba Yahova toera atipase mphambvu kuti tipirire. Mafala adalonga Izaiya asapangiza kuti Yahova asafuna kuti ife ticite pyenepi. Thangwi iye alemba: ‘Lekani kupumisa Yahova.’ (Iza. 62:7) Kodi mafala anewa asabvekanji? Ife tisafunika kupitiriza kucita phembero kuna Yahova. Tingacita pyenepi ndi ninga nee tiri kunsiya toera apume. Mafala a Izaiya asatikumbusa misangani ya Yezu thangwi ya phembero inagumanika pa Luka 11:8-10, 13. M’mavesi anewa, Yezu asatiwangisa toera ‘tipitirize’ kuphemba nzimu wakucena. Ife tinakwanisambo kuphemba Yahova toera atipase pitsogolero kuti tikwanise kucita pisankhulo pyadidi.

8. Lemba ya Izaiya 30:20, 21, yakwanirisika tani mu ndzidzi wa Ayuda?

⁸ Lerini Izaiya 30:20, 21. Mu ndzidzi udazungulirwa Yerusalemu na anyankhondo a Bhabhilonya caka cibodzi na hafu, nyatwa zidathimbana na iwo zakhala ninga cakudya cawo na madzi awo. Mbwenye mwakubverana na vesi 20 na 21, Yahova apanga Ayuda kuti iwo angatcunyuka mbacinja makhaliro awo, iye mbadaapulumusa. Izaiya alonga kuti Yahova ndi ‘Mpfundzisi wawo Wankulu,’ pontho apanga mbumba kuti Yahova mbadaapfundzisa njira ikhafuna Iye kulambirwa. Mafala anewa akwanirisika mu ndzidzi udasudzulwa Ayuda mu ubitcu. Yahova apangiza kuti akhali Mpfundzisi wawo, pontho na citsogolero cace, iwo akwanisa kukhazikisa pontho ulambiri wandimomwene. Lero, ife tiri akutsandzaya kakamwe thangwi Yahova ndi Mpfundzisi wathu Wankulu.

9. Yahova asaphatisiranji toera kutipfundzisa lero?

⁹ M’mavesi anewa, Izaiya alonga kuti ife ndife ninga anyakupfundza anapfundziswa na Yahova munjira ziwiri. Pakutoma iye alonga: ‘Imwe munadzaona na maso anu Mpfundzisi wanu Wankulu.’ Mu nsangani unoyu, Izaiya alonga kuti Mpfundzisi ali dzololo patsogolo pa anyakupfundzace. Lero, ife tiri na mwai ukulu kakamwe wa kupfundziswa na Mpfundzisi wathu Wankulu. Mphapo Yahova asatipfundzisa tani? Iye asacita pyenepi mukuphatisira gulu yace. Ife tisapereka takhuta kakamwe thangwi ya pipfundziso pinatambira ife mu gulu ya Yahova. Pinthu pinapfundziswa ife pa misonkhano yathu ya mpingo, ya cisa na ya gawo, m’mabukhu athu, programu ya JW Broadcasting® na njira zinango pisatiphedza toera kupirira nyatwa mwakutsandzaya.

10. Tisabva tani ‘Mafala a Mulungu nduli mwathu’?

 ¹⁰ Izaiya alonga njira yaciwiri inaphatisira Yahova toera kutipfundzisa. Iye alonga: ‘Makutu anu anadzabva fala nduli mwanu.’ Izaiya alonga kuti Yahova ndi mpfundzisi wadidi wakuti asafamba nduli mwa anyakupfundzace mbaapangiza njira na kuatsogolera. Lero ife tisabva fala ya Mulungu nduli mwathu. Munjira ipi? Mafala a Mulungu alembwa kale kakamwe m’Bhibhlya. Natenepa tingaleri Bhibhlya pisakhala ninga tiri kubva fala ya Mulungu nduli mwathu.—Iza. 51:4.

11. Ndi pinthu pipi pisafunika ife kucita toera tipirire mwakutsandzaya, pontho thangwi yanji?

¹¹ Tinaphedzeka tani mwakukwana na pitsogolero pinapereka Yahova mukuphatisira gulu yace na Bhibhlya? Onani kuti Izaiya alonga pinthu piwiri. Cakutoma, ‘njira ndi iyi.’ Caciwiri, ‘fambani munjira ineyi.’ (Iza. 30:21) Nee pyakwana basi ene kudziwa njira. Ife tisafunikambo kufamba munjira ineyi. Kubulukira m’Mafalace na mu gulu yace, Yahova asatipfundzisa pinthu pinafuna iye kuti tipicite. Ife tisapfundzambo kuti tinaphatisira tani pinthu pyenepi. Toera tipirire mwakutsandzaya m’basa ya Yahova ife tisafunika kucita pinthu pyenepi piwiri. Ife tinakwanisa kutambira nkhombo za Yahova basi ene tingacita pyenepi.

12. Mwakubverana na Izaiya 30:23-26, Yahova apasa tani nkhombo atumiki ace?

¹² Lerini Izaiya 30:23-26. Profesiya ineyi yakwanirisika tani kuna Ayuda adabwerera ku Izraeli buluka mu ubitcu ku Bhabhilonya? Yahova aapasa pinthu pizinji pya kumanungo, pontho aaphedza toera apitirize kuntumikira. Iye apasa mbumba yace pyakudya pizinji. Mbwenye cinthu cakufunika kakamwe, iye aapasa pinthu pyonsene pikhafuna iwo toera akhale na uxamwali wakuwanga na iye mbatoma pontho kumulambira munjira yakutawirika. Nkhombo zidapasa Mulungu mbumba yace zikhali zadidi kakamwe kupiringana zikhadatambira iwo nduli. Mwakubverana na vesi 26, mwapang’ono na pang’ono Yahova aphedza mbumba yace toera kubvesesa Mafalace. (Iza. 60:2) Nkhombo za Yahova zaphedza atumiki ace toera apitirize kuntumikira mwakutsandzaya mbakhala na mphambvu ‘thangwi ya makhaliro adidi a mitima yawo.’—Iza. 65:14.

13. Kodi profesiya yakukhazikiswa pontho kwa ulambiri wandimomwene iri kukwanirisika tani lero?

¹³ Kodi profesiya ineyi yakukhazikiswa pontho kwa ulambiri wandimomwene isaphatambo basa kuna ife lero? Inde! Munjira ipi? Kutomera mu caka ca 1919, anthu azinji  kakamwe abuluswa mu ubitcu mu Bhabhilonya Wankulu wakuti ndi mauphemberi onsene authambi. Iwo aendeswa ku mbuto yadidi kakamwe kupiringana Dziko Yakupikirwa idapaswa Aizraeli. Mbuto idaendeswa iwo ndi paraizu yauzimu. (Iza. 51:3; 66:8) Mphapo paraizu ineyi yauzimu ninji?

14. Kodi paraizu yauzimu ninji, pontho mbani anakhala mwenemo lero? (Onani Mabvekero a Mafala Anango.)

¹⁴ Kutomera mu caka ca 1919, Akristu akudzodzwa ali kukhala mparaizu yauzimu. b Mukupita kwa ndzidzi, Akristu ali na cidikhiro cakukhala pa dziko yapantsi, akuti ndi “mabira anango,” atomambo kukhala mparaizu yauzimu, pontho asatambira nkhombo zizinji za Yahova.—Juwau 10:16; Iza. 25:6; 65:13.

15. Kodi paraizu yauzimu isagumanika kupi lero?

¹⁵ Kodi paraizu ineyi yauzimu isagumanika kupi lero? Alambiri a Yahova asagumanika pa dziko yonsene yapantsi. Natenepa, paraizu yauzimu inakhala iwo isagumanikambo pa dziko yonsene yapantsi. Na thangwi ineyi, lero ife tinakwanisa kukhala mparaizu ineyi yauzimu mwakukhonda tsalakana kunakhala ife khala tisaphedzera na ntima onsene ulambiri wandimomwene.

16. Tisafunika kucitanji toera kuona kubalika kwa paraizu yauzimu?

¹⁶ Toera tipitirize mparaizu yauzimu, ife tisafunikambo kupitiriza kupereka takhuta thangwi yakukhala na abale na alongo pa dziko yonsene. Tinacita tani pyenepi? Ife tinacita pyenepi tingaikha manyerezero athu ku pinthu pyadidi, tayu ku pinthu pyakuipa pinacita abale na alongo athu. (Juwau 17:20, 21) Thangwi yanji pyenepi ndi pyakufunika kakamwe? Nyerezerani basi: Ife tingaenda kaona parki yakubalika tisadikhira kuona miti mizinji yakusiyana-siyana. Munjira ibodzi ene, mparaizu yauzimu inagumanika mu gulu ya Yahova lero muli na anthu azinji akusiyana-siyana akulandana na miti ineyi. (Iza. 44:4; 61:3) Natenepa, ife tisafunika kuwangisira toera kuona pinthu pyadidi pinacita abale na alongo athu, tayu madodo awo. Ife nee tisafunika  kutawirisa madodo athu peno madodo a anango toera atipingize kuona kuphatana kwa Akristu pa dziko yonsene yapantsi.

17. M’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kucitanji toera abale na alongo apitirize kukhala akuphatana?

¹⁷ M’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kucitanji toera abale na alongo apitirize kukhala akuphatana? Tisafunika kukhala anthu akukhazikisa ntendere. (Mat. 5:9; Aroma 12:18) Ndzidzi onsene unawangisira ife toera kukhala muntendere na abale na alongo athu mu mpingo, ife tisaphedzera kubalika kwa paraizu yauzimu. Ife tisafunika kukumbuka kuti ndi Yahova adabweresa m’bodzi na m’bodzi wa ife mparaizu yauzimu, yakuti ndi ulambiri wandimomwene. (Juwau 6:44) Yahova asatsandzaya kakamwe angaona kuwangisira kunacita ife toera kukhala muntendere na akuphatana na atumiki ace akuti ndi akufunika kakamwe kuna iye.—Iza. 26:3; Ageu 2:7.

18. Ndi pinthu pipi pisafunika ife kunyerezera mwadidi cincino, pontho thangwi yanji?

¹⁸ Tinaphedzeka tani mwakukwana na nkhombo zinatipasa Yahova ninga atumiki ace? Ife tisafunika kunyerezera mwadidi pinapfundza ife m’Mafala a Mulungu na m’mabukhu athu akubuluswa m’Bhibhlya. Kucita pyenepi kunatiphedza toera kukulisa makhaliro Acikristu akuti anatiphedza toera kupangiza ‘ufuni’ na “cilemedzo kuna unango na ndzace” mu mpingo. (Aroma 12:10) Tinganyerezera mwadidi nkhombo ziri na ife cincino, tinawangisa uxamwali wathu na Yahova. Pontho tinganyerezera pinthu pyadidi pidapikira Yahova toera kutipasa ntsogolo, cidikhiro cathu cakuntumikira kwenda na kwenda cinakhala candimomwene kuna ife. Pyenepi pinatiphedza toera titumikire Yahova mwakutsandzaya cincino.

19. (a) Mwakubverana na Izaiya 30:18, tisafunika kukhala na cinyindiro cipi? (b) Ninji pinafuna kutiphedza toera kupirira mwakutsandzaya?

¹⁹ Yahova ‘anadzalamuka’ toera kutitsidzikiza angafuna kufudza dziko ino yakuipa. (Iza. 30:18) Ife tiri na cinyindiro cakuti Yahova ‘Mulungu waulungami’ nee anatawirisa kuti dziko ino ya Sathani ipitirize mu ndzidzi uzinji kakamwe. (Iza. 25:9) Ninga Yahova, ife tisadikhira mwakupirira kufika kwa ntsiku ineyi yacipulumuso. Mu ndzidzi unadikhira ife, tiri dzololo toera kupitiriza kupereka takhuta thangwi ya mwai uli na ife wakucita phembero, kupfundza Bhibhlya, kuphatisira pinapfundza ife na kunyerezera mwadidi nkhombo ziri na ife. Tingacita pyenepi, Yahova anatiphedza toera kupirira mwakutsandzaya mu ndzidzi unamulambira ife.