1. Ndi mabvero api adakhala na Pedhru thangwi ya njira idamphedza Yezu mwacirengo mbapha ntsomba zizinji?

 PEDHRU amala masiku amumphu na kusodza, mbwenye nee aphata ntsomba. Natenepa, Yezu ampanga: “Ndoko kudazika, mbamugwisira makokota anu mʼmadzi.” (Luka 5:4) Pedhru akhapenula khala mbadaphata ntsomba, mbwenye acita pidampanga Yezu. Pedhru na andzace aphata ntsomba zizinji kakamwe mpaka makokota awo kupanduka. Thangwi yakuona cirengo ceneci cidacita Yezu, Pedhru na andzace “adzumatirwa kakamwe.” Buluka penepo Pedhru alonga: “Mbuya bulukani pana ine, thangwi ndine nyakudawa.” (Luka 5:6-9) Panango Pedhru akhaona kuti nee ndi wakuthema kukhala pabodzi na Yezu.

2. Thangwi yanji ndi pyakufunika kuna ife kupfundza citsandzo ca Pedhru?

² Pidalonga Pedhru kuti akhali “nyakudawa” ndi pyandimomwene. Bhibhlya isalonga kuti midzidzi inango iye akhalonga na kucita pinthu pyakuti mukupita kwa ndzidzi pikhantsukwalisa. Kodi imwe midzidzi inango musapibvambo munjira ibodzi ene? Kodi imwe muli kuwangisira mu ndzidzi uzinji toera kusiya n’khaliro wakuipa? Khala ndi tenepo, kupfundza citsandzo ca Pedhru kunakubalangazani. Thangwi yanji? Onani basi: Yahova mbadakwanisa kucitisa kuti madodo a Pedhru akhonde kulembwa m’Bhibhlya. Mbwenye iye aalembesa toera ife tikwanise kupfundza na citsandzo cace. (2 Tim. 3:16, 17) Kupfundza thangwi ya madodo adacita Pedhru kunatiphedza toera kubvesesa kuti Yahova nee asadikhira kuti ticite pinthu ninga anthu aungwiro. Iye asafuna kuti tipirire mbatipitiriza kuntumikira mwakukhonda tsalakana madodo athu.

3. Thangwi yanji tisafunika kupirira?

³ Thangwi yanji tisafunika kupirira? Thangwi tingapitiriza kucita cinthu, mukupita kwa ndzidzi tisacicita mwadidi  kakamwe. Mwacitsandzo, munthu angafuna kupfundza kuimba viola, panango anamala pyaka pizinji toera kuimba mwadidi. Mu ndzidzi unapfundza iye, panango anacita madodo mazinji, mbwenye angapitiriza kupfundza iye anadziwa kuimba mwadidi. Maseze adziwe kuimba mwadidi, midzidzi inango panango anadodomeka. Ngakhale tenepo, iye nee asasiya kuimba. Iye asapitiriza kuwangisira toera aimbe mwadidi. Munjira ibodzi ene, maseze tione kuti tasiya kucita pinthu pinango pyakuipa, midzidzi inango panango tinacita pontho pinthu pyenepi. Mbwenye tisapitiriza kuwangisira toera tikhonde kupicitabve. Ife tisalonga peno kucita pinthu pyakuti mukupita kwa ndzidzi tisatsumbikika napyo, mbwenye tingapitiriza kuwangisira toera kucita pinthu pyadidi, Yahova anatiphedza. (1 Ped. 5:10) Tendeni tione kuti Pedhru apitiriza tani kutumikira Yahova mwakupirira. Kubverwa kwace ntsisi na Yezu mwakukhonda tsalakana madodo akhacita iye, kunatikulumiza toera kupitiriza kutumikira Yahova.

4. Mwakubverana na Luka 5:5-10, Pedhru alonganji thangwi ya iye ene, mphapo Yezu ampasa cinyindiro cipi?

⁴ Bhibhlya nee isalonga kuti thangwi yanji Pedhru alonga kuti ndi “nyakudawa” peno ndi madawo api akhanyerezera iye mu ndzidzi udalonga iye mafala anewa. (Lerini Luka 5:5-10.) Mbwenye panango iye akhadacita madawo makulu. Yezu akhadziwa kuti Pedhru akhagopa panango thangwi akhapibva kuti nee athema kukhala pabodzi na iye. Mbwenye Yezu akhadziwa kuti Pedhru mbadapitiriza kukhala wakukhulupirika. Natenepa, Yezu apanga Pedhru mwaufuni kuti “leka kugopa.” Mafala adalonga Yezu kuna Pedhru acinja umaso wace. Mukupita kwa ndzidzi, Pedhru na Andreya asiya makokota awo mbatowera Yezu, pontho Yahova aapasa nkhombo zizinji.—Marko 1:16-18.

5. Ndi nkhombo zipi zidakhala na Pedhru thangwi ya kukunda mabvero akuipa akhali na iye mbapitiriza kutowera Yezu?

⁵ Pedhru akhali na nkhombo zizinji mu ndzidzi ukhatowera iye Kristu. Iye aona Yezu mbawangisa atenda, kubulusa madimonyo na kulamusa anthu muli akufa. b (Mat. 8:14-17; Marko 5:37, 41, 42) Pedhru aonambo masomphenya akudzumatirisa kakamwe a mu ndzidzi ukhafuna kukhala Yezu Mambo wa Umambo wa Mulungu, pontho iye cipo aduwala pyenepi. (Marko 9:1-8; 2 Ped. 1:16-18) Mwandimomwene, Pedhru nee mbadakhala na mwai wakuona pyenepi mbadakhonda kutowera Yezu. Mwakukhonda penula, iye atsandzaya kakamwe  thangwi yakukwanisa kukunda mabvero akuipa mbakhala na nkhombo zizinji!

6. Kodi Pedhru amalisa madodo ace mwakucimbiza? Fokotozani.

⁶ Mwakukhonda tsalakana pinthu pidaona iye na pidabva iye, Pedhru akhapitiriza kucita madodo. Mwacitsandzo, mu ndzidzi udalonga Yezu kuti mbadathabuswa na kuphiwa toera kukwanirisa maprofesiya a Bhibhlya, Pedhru ansandika. (Marko 8:31-33) Kazinji kene, Pedhru na apostolo anango akhaketesana kuti mbani nkulu pakati pawo. (Marko 9:33, 34) Namasiku Yezu mbadzati kufa, Pedhru agwanda khutu ya mamuna unango. (Juw. 18:10) Masiku mabodzi ene, thangwi yakugopa anthu, Pedhru akhonda Yezu katatu. (Marko 14:66-72) Pyenepi pyacitisa kuti Pedhru alire kakamwe.—Mat. 26:75.

7. Ndi mwai upi udapaswa Pedhru pidamala Yezu kulamuswa muli akufa?

⁷ Yezu nee asiya mpostolo wace unoyu wakuti akhali wakutsukwala kakamwe. Pidalamuswa iye muli akufa, Yezu apasa Pedhru mwai wakupangiza ufuni wace kuna iye. Yezu apanga Pedhru toera atumikire mwakucepeseka ninga nkumbizi wa mabira ace. (Juw. 21:15-17) Pedhru akhali dzololo toera kucita pidalonga Yezu. Na thangwi ineyi, iye akhali ku Yerusalemu pa Pentekoste pabodzi na Akristu adatoma kudzodzwa na nzimu wakucena.

8. Ndi madodo api makulu adacita Pedhru ku Antiokiya?

⁸ Ngakhale pakumala kudzodzwa, Pedhru akhapitiriza kucita madodo. Mu caka 36 Pakumala Kubalwa kwa Kristu, Mulungu atuma Pedhru toera aende kunyumba kwa Korneliyo wakuti nee akhali Muyuda, pontho kweneko Mulungu adzodza Korneliyo na nzimu wakucena. Pyenepi pyapangiza pakweca kuti “Mulungu nkhabe tsankhulo,” pontho pyapangiza kuti anthu akuti nee akhali Ayuda mbadakwanisa kucita khundu ya mpingo Wacikristu. (Mabasa 10:34, 44, 45) Buluka penepo, Pedhru atoma kudya na anthu akuti nee akhali Ayuda, pinthu pyakuti nee akhapicita kale. (Agal. 2:12) Mbwenye Akristu anango Aciyuda akhaona kuti Ayuda nee akhafunika kudya pabodzi na Akristu akuti nee akhali Ayuda. Pidafika Akristu anango akuti akhali na maonero mabodzi ene buluka ku Antiyokiya, Pedhru asiya kudya na Akristu akuti nee akhali Ayuda. Panango iye acita pyenepi thangwi akhagopa kutsukwalisa Akristu Aciyuda. Pidaona mpostolo Paulu pyenepi, iye asandika Pedhru pamaso pa anthu onsene. (Agal. 2:13, 14) Mbwenye mwakukhonda tsalakana madodo anewa, Pedhru apitiriza kutumikira Yahova mwakupirira. Ninji pidamphedza?

9. Lemba ya Juwau 6:68, 69 isapangiza tani kukhulupirika kwa Pedhru?

⁹ Pedhru akhali wakukhulupirika, pontho iye nee atawirisa kuti cinthu cinango cincitise kusiya kutowera Yezu. Mwacitsandzo, ulendo unango Yezu alonga cinthu cakuti anyakupfundzace nee acibvesesa. (Lerini Juwau 6:68, 69.) M’mbuto mwakusaka kubvesesa pidalonga Yezu, anthu azinji asiya kuntowera. Mbwenye Pedhru nee acita pyenepi. Iye akhadziwa kuti basi ene ndi Yezu akhali na “mafala anapasa umaso wakukhonda mala.”

10. Yezu apangiza tani kuti akhanyindira Pedhru? (Onanimbo foto.)

¹⁰ Yezu nee asiya Pedhru. Masiku akumalisa a umaso wace pa dziko yapantsi, Yezu akhadziwa kuti Pedhru na apostolo anango mbadansiya. Ngakhale tenepo, Yezu apasa cinyindiro Pedhru cakuti iye mbadakhala pontho wakukhulupirika. (Luka 22:31, 32) Yezu akhadziwa kuti “ntima usafuna, mbwenye manungo mbakufewa.” (Marko 14:38) Natenepa, maseze Pedhru alonga kuti nee akhadziwa Yezu, Yezu nee ansiya. Pidalamuswa iye muli akufa, Yezu aonekera  kuna Pedhru, panango mu ndzidzi wakuti Pedhru akhali ekhene. (Marko 16:7; Luka 24:34; 1 Akor. 15:5) Pyenepi pyawangisa kakamwe Pedhru wakuti akhadatsukwala thangwi ya pinthu pyakuipa pidacita iye!

11. Yezu apasa tani cinyindiro Pedhru cakuti Yahova mbadantsalakana?

¹¹ Yezu apasa cinyindiro Pedhru cakuti Yahova mbadantsalakana. Pidalamuswa Yezu muli akufa, iye acita cirengo toera kuphedza Pedhru na apostolo anango kuti akwanise kupha ntsomba. (Juw. 21:4-6) Cirengo ceneci capasa Pedhru cinyindiro cakuti Yahova mbadantsalakana mu pinthu pikhafuna iye. Panango mpostolo Pedhru akumbuka mafala a Yezu adalonga iye kuti Yahova mbadatsalakana ale anapitiriza “kuikha pa mbuto yakutoma Umambo wa Mulungu.” (Mat. 6:33) Pyenepi pyaphedza Pedhru toera kuikha pa mbuto yakutoma basa yakumwaza mphangwa, tayu basa yakusodza. Iye amwaza mphangwa mwacipapo pa ntsiku ya Pentekoste 33 Pakumala Kubalwa kwa Kristu, mbaphedza anthu azinji kakamwe kutawira mphangwa zadidi. (Mabasa 2:14, 37-41) Mukupita kwa ndzidzi, iye aphedza Asamariya na anthu anango akuti nee akhali Ayuda toera kukhala anyakupfundza a Kristu. (Mabasa 8:14-17; 10:44-48) Mwakukhonda penula, Yahova aphatisira Pedhru munjira yadidi kakamwe toera kuphedza anthu a mitundu yonsene kuti akhale Akristu.

12. Citsandzo ca Pedhru cinatiphedza tani tingacita madodo mwakubwereza-bwereza?

¹² Yahova anatiphedza toera tipitirize kuntumikira mwakupirira. Panango pinakhala pyakunentsa kucita pyenepi, makamaka khala tisanentseka mu ndzidzi uzinji toera kusiya kucita pinthu pinango pyakuipa. Midzidzi inango, panango pinentso pinathimbana na ife pinaoneka ninga ndi pyakunentsa kakamwe kupiringana pidathimbana na Pedhru. Mbwenye Yahova anatipasa mphambvu toera tikwanise kupirira. (Mas. 94:17-19) Mwacitsandzo, m’bale unango akhali na nsambo wakupita m’mabonde mamuna na mamuna mu pyaka pizinji mbadzati kupfundza undimomwene. Mbwenye iye asiya nsambo unoyu mbacita pinthu mwakubverana na pinalonga Bhibhlya. Ngakhale tenepo, midzidzi inango iye akakhala na pifuno pyakuipa. Ninji pidamphedza toera kupirira? Iye alonga: “Yahova asandipasa mphambvu.” Iye athimiza: “Na ciphedzo ca nzimu wa Yahova . . . Ine ndaona kuti ndi  pyakukwanisika kupitiriza kufamba mu undimomwene . . . Yahova asandiphatisira, pontho mwakukhonda tsalakana madodo anga, iye asapitiriza kundipasa mphambvu.”

13. Mwakubverana na Mabasa 4:13, 29, 31, tinatowezera tani citsandzo ca Pedhru? (Onanimbo foto.)

¹³ Ninga pidaona ife mu nsolo uno, Pedhru acita madodo mazinji thangwi yakugopa anthu. Mbwenye thangwi yakuphemba ciphedzo ca Yahova, Pedhru akwanisa kucita pinthu mwacipapo. (Lerini Mabasa 4:13, 29, 31.) Ife tinakwanisambo kukunda kugopa kwathu. Onani pidacitikira m’bale Horst, wakuti akakhala ku Alemanya mu ndzidzi wa Nkhondo Yaciwiri ya pa Dziko Yonsene Yapantsi. Mu ndzidzi unoyu, anthu akhakakamizwa toera kulonga mafala akuti “Hitler Anatipulumusa!” Ngakhale kuti Horst akhadziwa kuti kulonga mafala anewa ndi kwakuipa, midzidzi inango iye akhaalonga thangwi yakugopa apfundzisi ace na andzace akuxikola. M’mbuto mwakunsandika, anyakubalace acita phembero pabodzi na iye toera Yahova ampase cipapo. Na ciphedzo ca anyakubalace na kunyindira Yahova, Horst akwanisa kukhala wacipapo. Mukupita kwa ndzidzi iye alonga: “Yahova cipo andisiya.” c

14. Akulu a mpingo anawangisa tani ale adatsukwala thangwi ya madodo awo?

¹⁴ Yahova na Yezu nee anatisiya. Pidamala Pedhru kukhonda Yezu, iye akhafunika kucita cisankhulo cakufunika kakamwe. Kodi iye mbadasiya kukhala nyakupfundza wa Yezu peno mbadapitiriza? Yezu akhadacita phembero kuna Yahova toera cikhulupiro ca Pedhru cikhonde kufewa. Yezu apanga Pedhru thangwi ya phembero ineyi, pontho ampasa cinyindiro cakuti mukupita kwa ndzidzi iye mbadakwanisa kuwangisa abale ace. (Luka  22:31, 32) Kukumbuka mafala adalonga Yezu kwawangisa kakamwe Pedhru. Tingafuna kucita cisankhulo cakufunika kakamwe, panango Yahova anaphatisira akulu a mpingo toera kutiphedza kuti tikwanise kupitiriza kukhala akukhulupirika. (Aef. 4:8, 11) Paulu wakuti ndi nkulu wa mpingo mu pyaka pizinji abalangaza abale na alongo azinji. Iye apanga ale akuti akhali akutsukwala toera anyerezere kuti Yahova aaphedza tani toera kudziwa undimomwene. Buluka penepo, iye aapasa cinyindiro cakuti thangwi ya ufuni wace wakukhonda mala, Yahova nee anaasiya. Iye athimiza: “Ine ndaona abale na alongo azinji akuti akhali akutsukwala mbapirira thangwi ya ciphedzo ca Yahova.”

15. Citsandzo ca Pedhru na ca Horst cisapangiza tani undimomwene unagumanika pa Mateu 6:33?

¹⁵ Ninga pidacita Yahova kuna Pedhru na apostolo anango, Iye anatitsalakanambo tingaikha pa mbuto yakutoma Umambo wa Mulungu. (Mat. 6:33) Pidamala Nkhondo Yaciwiri ya pa Dziko Yonsene, m’bale Horst adalongwa pakutoma, atoma kutumikira ninga mpainiya. Iye akhali wakutcerenga kakamwe, pontho akhapenula khala mbadakwanisa kukhala na kobiri yakukwana toera kupitiriza m’basa ya ndzidzi onsene. Mphapo iye acitanji? Iye asiya pyonsene m’manja mwa Yahova mbamala sumana yamumphu mu utumiki mu ndzidzi ukhacedzerwa iye na muyang’aniri wa cisa. Kunkhomo kwa sumana ineyi, iye adzumatirwa kakamwe pidampasa muyang’aniri wa cisa envelopi yakuti ikhali na kobiri, mbwenye nee ampanga adampasa kobiri ineyi. Kobiri ikhali mu envelopi ineyi mbadakwanisa kuiphatisira toera kutumikira ninga mpainiya miyezi mizinji. Pyenepi pyapasa cinyindiro Horst cakuti Yahova mbadantsalakana. Natenepa, mu umaso wace onsene iye aikha Umambo wa Mulungu pa mbuto yakutoma.—Mal. 3:10.

16. Thangwi yanji ndi pyakufunika kuna ife kupfundza pizinji thangwi ya Pedhru na pidalemba iye m’matsamba ace?

¹⁶ Pyakhala pyakutsandzayisa kakamwe kuna Pedhru thangwi Yezu nee ansiya ninga pikhadaphemba iye! Yezu apitiriza kupfundzisa Pedhru toera akhale mpostolo wakukhulupirika na wacitsandzo cadidi kuna Akristu anango. Pontho ife tisapfundza pizinji kakamwe kubulukira mu pinthu pidapfundziswa Pedhru. Pedhru alonga pingasi mwa pinthu pidapfundza iye m’matsamba mawiri adalembera iye mipingo ya mu ndzidzi wa apostolo. Mu nsolo unatowera, tinaona pinthu pingasi pidalemba iye m’matsamba anewa, pontho tinaona kuti tinapiphatisira tani lero.