Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 37

Thangwi Yanji Tisafunika Kubvera Yahova na Ntima Onsene?

Thangwi Yanji Tisafunika Kubvera Yahova na Ntima Onsene?

“Mphapo nee tisafunikambo kubvera na ntima onsene Babathu?”—AHEB. 12:9.

NYIMBO 9 Yahova Ndi Mambo Wathu!

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1. Thangwi yanji tisafunika kubvera Yahova?

IFE tisafunika kubvera * Yahova thangwi iye ndi Nciti wathu. Na thangwi ineyi, iye ndi wakuthema toera kutipanga pinafunika ife kucita. (Apok. 4:11) Mbwenye thangwi inango toera kubvera Yahova ndi yakuti njira yace yakutonga ndi yadidi kakamwe. Mu pyaka pizinji, atongi azinji asatonga anthu. Mbwenye tingalandanisa njira inatonga iwo na inatonga Yahova, tisaona kuti Yahova ndi Ntongi waudziwisi kakamwe, waufuni kakamwe, wantsisi na wakukoma ntima kupiringana onsene.—Eks. 34:6; Aroma 16:27; 1 Juw. 4:8.

2. Mwakubverana na Ahebheri 12:9-11, thangwi yanji tisafunika kubvera Yahova?

2 Yahova asafuna kuti timbvere, tayu thangwi yakun’gopa, mbwenye thangwi tisanfuna, pontho tisamuona ninga Babathu waufuni. Mu tsamba idalembera iye Ahebheri, Paulu afokotoza kuti ife tisafunika “kubvera na ntima onsene Babathu” thangwi iye asatipfundzisa “toera kutiphedza.”—Lerini Ahebheri 12:9-11.

3. (a) Tinapangiza tani kuti tisabvera Yahova? (b) Ndi mibvundzo ipi inafuna ife kutawira?

3 Ife tinapangiza kuti tisabvera Yahova, tingacita pyonsene pinakwanisa ife toera kumbvera mu pinthu pyonsene, mbaticalira kunyindira manyerezero athu. (Mis. 3:5) Pinakhala pyakukhonda nentsa kuna ife kubvera Yahova tingadziwa makhaliro ace adidi. Thangwi yanji? Thangwi makhaliro anewa asaoneka mu pyonsene pinacita iye. (Masal. 145:9) Tingapfundza pizinji thangwi ya Yahova, tinadzanfunambo kakamwe. Pontho tingafuna Yahova, nee tinadzafuna mitemo mizinji toera kutipanga pinafunika ife kucita na pinafunika ife kucalira. Tisawangisira toera manyerezero athu na mabvero athu abverane na pinthu pyadidi mbaticalira pinthu pyakuipa. (Masal. 97:10) Mbwenye midzidzi inango, panango pinanentsa kubvera Yahova. Thangwi yanji? Pontho akulu a mpingo na anyakubala anapfundzanji kubulukira mu citsandzo ca Ntongi Neemiya; Mambo Dhavidhi na Mariya, mai wace Yezu? Nsolo uno unatawira mibvundzo ineyi.

THANGWI YANJI PISAKHALA PYAKUNENTSA KUBVERA YAHOVA?

4-5. Mwakubverana na Aroma 7:21-23, thangwi yanji midzidzi inango pisanentsa kubvera Yahova?

4 Thangwi ibodzi inacitisa kukhala pyakunentsa kubvera Yahova ndi yakuti tonsene tatambira madawo, pontho ndife akusowa ungwiro. Natenepa ife tiri na cipendamiro cakukhonda bvera Mulungu. Pidakhonda Adhamu na Eva kubvera Mulungu thangwi ya kudya nsapo, iwo asankhula okhene pinthu pyadidi na pyakuipa. (Gen. 3:22) Lero, anthu azinji asapitiriza kupwaza Yahova mbasankhula okhene pinthu pyadidi na pyakuipa.

5 Ngakhale ale anadziwa mbafuna Yahova, panango pisakhala pyakunentsa toera kumbvera mwakukwana. Mpostolo Paulu athimbanambo na pyenepi. (Lerini Aroma 7:21-23.) Ninga Paulu, ife tisafuna kucita pinthu pyadidi kuna Yahova. Mbwenye ndzidzi onsene tisafunika kuwangisira toera kukunda cipendamiro cakucita pinthu pyakuipa.

6-7. Ndi ipi thangwi inango inaticitisa kukhala pyakunentsa kubvera Yahova? Perekani citsandzo.

6 Thangwi inango inaticitisa kukhala pyakunentsa kubvera Yahova ndi yakuti tisakhuyiwa na misambo, pontho na manyerezero a anthu a mbuto idakula ife. Anthu azinji anatipanga pinthu pyakusiyana na pire pinafuna Yahova. Natenepa ndzidzi onsene tisafunika kuwangisira toera tikhonde kunyerezera ninga anthu anewa. Onani citsandzo cibodzi.

7 Mbuto zinango, aphale na atsikana asakulumizwa toera kuwina kobiri izinji. Ndi pyenepi pidacitika kuna mulongo unango anacemerwa Mary. * Mbadzati kupfundza pya Yahova, iye apfundza ku universidhadhe yakufunika kakamwe mu dziko yace. Banja ya Mary yankakamiza toera aphate basa yakuti mbidancitisa kuwina kobiri izinji mbalemedzwa na anango. Iye akhafunambo pyenepi. Mbwenye pidapfundza iye pya Yahova mbatoma kunfuna, iye acinja pifuno pyace. Ngakhale tenepo, iye alonga: “Midzidzi inango ndisagumana njira yakuti inakwanisa kundiphedza toera kuwina kobiri izinji, mbwenye ine ndisadziwa kuti pyenepi pinandipingiza kutumikira Yahova. Thangwi ya njira idakuzirwa ine, ndisapitiriza kuwangisira toera kukhonda. Ndisaphemba Yahova toera andiphedze kukhonda basa yakuti inandicitisa kusiya kuntumikira.”—Mat. 6:24.

8. Ninji pinafuna ife kudinga?

8 Ife tisaphedzeka tingabvera Yahova. Mbwenye ale akuti ali na cidzo, ninga akulu a mpingo na anyakubala angabvera Mulungu, anakwanisa kuphedza anango. Tendeni tidinge pitsandzo pingasi pinagumanika m’Bhibhlya pyakuti pinatipfundzisa kuti tinaphatisira tani cidzo cathu toera kukomeresa Yahova.

KODI AKULU A MPINGO ANAPFUNDZANJI NA CITSANDZO CA NEEMIYA?

Akulu a mpingo asaphedzera basa inacitwa Panyumba ya Umambo, ninga Neemiya adaphedzera basa yakumanga mpanda wa Yerusalemu (Onani ndima 9-11) *

9. Ndi pinentso pipi pidathimbana na Neemiya?

9 Yahova apasa akulu a mpingo basa yakufunika kakamwe ya kutsalakana atumiki ace. (1 Ped. 5:2) Akulu a mpingo anakwanisa kupfundza pizinji kubulukira munjira idatsalakanira Neemiya atumiki a Yahova. Ninga ntongi wa ku Yuda, Neemiya akhali na basa ikulu kakamwe. (Neh. 1:11; 2:7, 8; 5:14) Neemiya athimbana na pinentso pizinji kakamwe. Iye adzindikira kuti Ayuda akhaphatisira templo toera kucita pinthu pyakuti pikhapwaza ulambiri wa Yahova. Pontho iwo nee akhacita pyakupereka kuna Alevi mwakubverana na Mwambo wa Yahova. Ayuda nee akhabvera mwambo wa Sabudu, pontho amuna akhadasemba akazi a madziko anango akuti nee akhalambira Yahova. Kodi Ntongi Neemiya atsalakana tani nkandzo unoyu?—Neh. 13:4-30.

10. Kodi Neemiya acitanji toera kuthimbana na pinentso?

10 Neemiya nee aphatisira cidzo cace toera kukakamiza anthu kuti acite pinafuna iye. Mbwenye iye akhasaka citsogolero ca Yahova mukucita phembero, pontho iye apfundzisa mbumba Mwambo wa Yahova. (Neh. 1:4-10; 13:1-3) Neemiya aphatambo basa mwakucepeseka pabodzi na mbumba, mbaiphedza kumanga papswa mpanda wa Yerusalemu.—Neh. 4:15.

11. Mwakubverana na 1 Atesalonika 2:7, 8, akulu a mpingo asafunika kutsalakana tani anthu a mu mpingo?

11 Akulu a mpingo panango nee anathimbana na pinentso ninga pidathimbana na Neemiya, mbwenye iwo anakwanisa kutowezera citsandzo cace munjira zizinji. Mwacitsandzo, iwo asaphata basa mwaphinga toera kuphedza abale na alongo awo. Pontho iwo nee asaona kuti ndi akufunika kakamwe kupiringana anango thangwi ya cidzo cawo. Mbwenye iwo asatsalakana abale na alongo mwakukoma ntima. (Lerini 1 Atesalonika 2:7, 8.) Ufuni wawo na kucepeseka kwawo kusaacitisa toera kulonga na anango munjira yadidi. Andrew, wakuti asatumikira ninga nkulu wa mpingo mu pyaka pizinji alonga: “Ndadzindikira kuti nkulu wa mpingo angakhala wakukoma ntima na wauxamwali, pyenepi pisakhuya mitima ya abale na alongo. Makhaliro anewa asacitisa abale na alongo kubvera akulu a mpingo.” M’bale unango adatumikira mu pyaka pizinji ninga nkulu wa mpingo anacemerwa Tony, alonga: “Ndisayesera kuphatisira uphungu unagumanika pa Afilipi 2:3, pontho ndzidzi onsene ndisawangisira toera kuona anango ninga akulu kupiringana ine. Pyenepi pisandiphedza toera kucalira kukakamiza anango toera andibvere.”

12. Thangwi yanji ndi pyakufunika kakamwe kuti akulu a mpingo akhale akucepeseka?

12 Akulu a mpingo asafunika kukhala akucepeseka ninga Yahova. Maseze Yahova ndi Ntongi Wankulu Kakamwe kudzulu na pantsi, iye ‘asakotamisa nsolo wace’ toera kubulusa ‘munthu wakucepeseka papfumbi.’ (Masal. 18:35; 113:6, 7) Mwandimomwene Yahova asaida anthu akudzikuza.—Mis. 16:5.

13. Thangwi yanji nkulu wa mpingo asafunika “kutonga lirimi yace”?

13 Nkulu wa mpingo wakuti asabvera Yahova asafunika “kutonga lirimi yace.” Thangwi iye angakhonda kucita pyenepi, anakwanisa kutsalakana mwakuipa munthu adakhonda kumulemedza. (Tiya. 1:26; Agal. 5:14, 15) Andrew, adalongwa pakutoma alonga: “Midzidzi inango ndisakhala na cipendamiro cakufuna kutsalakana mwakuipa m’bale peno mulongo anakhonda kundilemedza ninga nkulu wa mpingo. Mbwenye ndisanyerezera pitsandzo pya amuna akukhulupirika analongwa m’Bhibhlya, natenepa pyenepi pisandiphedza toera kuona kufunika kwa kukhala wakucepeseka na wakukhurudzika.” Akulu a mpingo anapangiza kuti asabvera Yahova angalonga na abale na alongo mwaufuni na mwakukoma ntima, kuphatanizambo akulu a mpingo andzace.—Akol. 4:6.

AMUNA ANAPFUNDZANJI NA CITSANDZO CA DHAVIDHI

14. Kodi Yahova apasa basa ipi amuna, pontho iye asadikhiranji kuna iwo?

14 Yahova apasa mamuna basa yakutsogolera banja, pontho iye asafuna kuti mamuna apfundzise ana na kuasandika. (1 Akor. 11:3; Aef. 6:4) Mbwenye pyenepi nee pisabveka kuti amuna asafunika kuphatisira cidzo cawo munjira yonsene inafuna iwo. Yahova ndiye adatomesa banja, natenepa amuna anadzatawirira kuna iye thangwi ya njira inatsalakana iwo mabanja awo. (Aef. 3:14, 15) Amuna anapangiza kuti asabvera Yahova angaphatisira cidzo cawo munjira inakomeresa Mulungu. Iwo anakwanisa kupfundza pizinji na citsandzo ca Mambo Dhavidhi.

Maphembero anacita baba Wacikristu asafunika kupangiza kucepeseka kwace (Onani ndima 15-16) *

15. Thangwi yanji Mambo Dhavidhi ndi citsandzo cadidi kuna amuna?

15 Yahova nee apasa Dhavidhi basi ene basa yakutsogolera banjace, mbwenye ampasambo basa yakutsogolera dzindza yonsene ya Izraeli. Ninga mambo, Dhavidhi akhali na mphambvu kakamwe. Midzidzi inango iye aphatisira mwakuipa mphambvu zace, mbacita madawo makulu. (2 Sam. 11:14, 15) Mbwenye Dhavidhi abvera Yahova pidatawira iye kusandikwa na iye. Pontho acita pyonsene pidakwanisa iye toera kubvera uphungu wa Yahova. (Masal. 51:1-4) Kusiyapo pyenepi, iye akhali wakucepeseka mbatawira uphungu udapaswa iye na amuna andzace kuphatanizambo wa akazi. (1 Sam. 19:11, 12; 25:32, 33) Dhavidhi apfundza kubulukira ku madodo ace, mbaona kuti kutumikira Yahova ndi cinthu cakufunika kakamwe mu umaso wace.

16. Kodi amuna anapfundzanji kubulukira ku citsandzo ca Dhavidhi?

16 Kodi amuna anapfundzanji kubulukira ku citsandzo ca Mambo Dhavidhi? Iwo nee asafunika kuphatisira mwakuipa cidzo cidapaswa iwo na Yahova. Asafunika kudzindikira madodo awo mbatawira uphungu wa m’Bhibhlya unapaswa iwo na anango. Iwo angacita pyenepi, mabanja awo anaalemedza thangwi yakucepeseka kwawo. Iwo angacita phembero pabodzi na mabanja awo, asafunika kulonga kuna Yahova pyonsene piri muntima mwawo, munjira ineyi mabanja awo anaona kuti iwo asafuna kakamwe ciphedzo na citsogolero cace. Kusiyapo pyenepi, onani kuti kutumikira kwanu Yahova ninga cinthu cakufunika kakamwe mu umaso wanu. (Deut. 6:6-9) Citsandzo canu cadidi ndi muoni wakufunika kakamwe wakuti munakwanisa kuupereka kuna banja yanu.

AKAZI ANAPFUNDZANJI NA CITSANDZO CA MARIYA

17. Kodi Yahova apasa basa ipi akazi?

17 Yahova apasambo akazi basa yakufunika kakamwe pa banja, pontho iye aapasambo cidzo pang’ono cakutsogolera anawo. (Mis. 6:20) Pinacita akazi na pinalonga iwo pinakwanisa kukhuya anawo mu umaso wawo onsene. (Mis. 22:6) Cincino onani kuti akazi anapfundzanji na citsandzo ca Mariya, mai wace Yezu.

18-19. Kodi akazi anapfundzanji na citsandzo ca Mariya?

18 Mariya akhadziwa mwadidi Malemba. Iye akhalemedza kakamwe Yahova, pontho akhali na uxamwali wakuwanga na iye. Iye akhali dzololo toera kucita pikhafuna Yahova, maseze pyenepi mbipidacinja umaso wace onsene.—Luka 1:35-38, 46-55.

Mai anganeta peno angaipirwa, iye asafunika kuwangisira toera kupangiza ufuni kuna anthu a pabanja (Onani ndima 19) *

19 Akazi, imwe munakwanisa kutowezera citsandzo ca Mariya munjira zizinji. Munacita tani pyenepi? Cakutoma, musafunika kuwangisa uxamwali wanu na Yahova mukupfundza Bhibhlya na kucita phembero panu mwekha mwakukhonda phonya. Caciwiri, musafunika kuwangisira kucita macinjo mu umaso wanu toera kukomeresa Yahova. Mwacitsandzo, panango imwe mwakuzwa na anyakubala akuti akhaipirwa mwakucimbiza, pontho akhalonga mwaukali na anawo. Natenepa panango imwe mwakula mbamunyerezera kuti ana asafunika kutsalakanwa munjira ineyi. Maseze mwapfundza kuti Yahova asafuna kuti mutsalakane tani ananu, panango pinakhala pyakunentsa toera kukhala wakukhurudzika na wakupirira na ananu, makamaka khala muli wakuneta peno angakhonda kukubverani. (Aef. 4:31) Pyenepi pingacitika, musafunika kuphemba Yahova toera akuphedzeni. Nkazi unango anacemerwa Lydia alonga: “Midzidzi inango, ine ndikhacita phembero toera ndikhonde kulonga mwaukali na mwananga angakhonda kundibvera. Pontho pakulonga, ine ndikhamatama mbandicita phembero muntima mwanga toera Yahova andiphedze. Phembero isandiphedza toera kukhala wakukhurudzika.”—Masal. 37:5.

20. Ndi pinentso pipi pinathimbana na akazi anango, pontho iwo anakwanisa tani kukunda pinentso pyenepi?

20 Akazi anango asathimbanambo na nkandzo ubodzi ene, iwo asanentseka toera kupangiza ufuni kuna anawo. (Tito 2:3, 4) Azinji mwa akazi anewa akuzwa pabanja yakuti anyakubalawo nee akhapangiza ufuni kuna anawo. Khala imwe mwakula pabanja ninga ineyi, nee musafunika kucita madodo ninga adacita anyakubalanu. Nkazi anabvera Yahova asafunika kupfundza kupangiza ufuni kuna anace. Panango pinakhala pyakunentsa kuna iye toera kucinja manyerezero ace, mabvero ace na macitiro ace. Mbwenye iye anakwanisa kucita macinjo anewa, angacita pyenepi, iye na banjace anakhala akutsandzaya kakamwe.

PITIRIZANI KUBVERA YAHOVA

21-22. Mwakubverana na Izaiya 65:13, 14, ndi nkhombo zipi zinafuna kukhala na ife tingabvera Yahova?

21 Mambo Dhavidhi akhadziwa kuti ndi pyadidi kakamwe kubvera Yahova. Iye alemba: ‘Mitemo ya Yahova ndi yakulungama, isatsandzayisa ntima. Matongero a Yahova ndi akucena, asafungula maso. Pontho ntumiki wanu asacenjezwa nawo; munthu anakoya matongero anewa asakhala na nkhombo zizinji.’ (Masal. 19:8, 11) Lero, ife tisakwanisa kuona kusiyana kwa ale anabvera Yahova na ale anakhonda uphungu wace waufuni. Ale anabvera Yahova ‘asakhuwa mwakutsandzaya thangwi yakukomerwa muntima.’—Lerini Izaiya 65:13, 14.

22 Akulu a mpingo, amuna na akazi angabvera Yahova na ntima onsene, asakhala na umaso wadidi, mabanja awo asakhala akutsandzaya kakamwe, pontho mpingo onsene usakhala wakuphatana. Kusiyapo pyenepi, iwo asatsandzayisa ntima wa Yahova. (Mis. 27:11) Pyenepi ndi pyakutsandzayisa kakamwe!

NYIMBO 123 Tisabvera Yahova na Gulu Yace

^ ndima 5 Nsolo uno unapangiza kuti thangwi yanji tisafunika kubvera Yahova. Unafokotozambo kuti akulu a mpingo na anyakubala anaphatisira tani cidzo cawo cidapaswa iwo na Yahova. Iwo anapfundza pizinji kubulukira mu citsandzo ca Ntongi Neemiya; Mambo Dhavidhi na Mariya, mai wace Yezu.

^ ndima 1 MABVEKERO A MAFALA ANANGO: Mafala akuti kubvera na kungonjera asabweresa manyerezero akuipa kuna ale anakakamizwa toera kubvera munthu. Mbwenye atumiki a Mulungu asasankhula kumbvera, natenepa iwo nee asaona kuti kubvera Mulungu ndi cinthu cakuipa.

^ ndima 7 Mu nsolo uno madzina anango acinjwa.

^ ndima 62 FOTO PA TSAMBA: Nkulu wa mpingo akuphata basa yakusasanyira Nyumba ya Umambo pabodzi na mwanace, ninga pidacita Neemiya wakuti aphedzera basa yakusasanyira mpanda wa Yerusalemu.

^ ndima 64 FOTO PA TSAMBA: Baba akucita phembero kuna Yahova pabodzi na banjace.

^ ndima 66 FOTO PA TSAMBA: Mwana amala ndzidzi uzinji mbagwa vidhyu game, mbakhonda kumalisa mabasa adapaswa iye panyumba peno kuxikola. Mai wace wakuti afika wakuneta buluka kubasa, ali kunsandika mwakukhurudzika peno mwakukhonda kumpwekera.