Gue na tënë ti yâ ni

Gue na li ti atënë ni

“Mû peko ti mbi”: Jésus aye lani ti tene nyen?

“Mû peko ti mbi”: Jésus aye lani ti tene nyen?

Chapitre 1

“Mû peko ti mbi”: Jésus aye lani ti tene nyen?

1, 2. Na popo ti atisango ndo kue so zo alingbi ti wara, so wa si ayeke nzoni ahon atanga ni kue? A lingbi e hunda tere ti e na tënë wa?

 NA POPO ti atisango ndo kue so mo wara, so wa si ayeke nzoni ahon atanga ni kue? Mo lingbi ti pensé ti mo na mbeni ngoi so a tisa mo na mbeni ndo, na tapande na matanga ti mariage ti ambeni koli na wali so mo ye ala mingi. Wala mo lingbi ti dabe ti mo na lango so a tisa mo ti sara mbeni nzoni kua ti nginza. Tongana mo wara mara ti atisango ndo tongaso, kite ayeke pëpe so bê ti mo anzere lani mingi, même mo bâ so a ne mo si a tisa mo so. Ye oko, mbeni tisango ndo ayeke dä so mo wara na so ayeke nzoni mingi ahon ala so kue. Zo oko oko na popo ti e awara mara ti tisango ndo so awe. Nga, ti yeda na tisango ndo ni so wala ti ke ayeke ndu fini ti e mingi. A yeke tâ nzoni desizion ahon atanga ni kue so e yeke mû na yâ ti fini ti e.

2 Tisango ndo ni so alondo na zo wa? A londo na Jésus Christ, oko Molenge ti Jéhovah, Nzapa ti Ngangu Ahon Kue, na a wara ni na yâ ti Bible. Na Marc 10:21, e diko atënë ti Jésus so: “Ga mo mû peko ti mbi.” Biani, so a yeke nga tisango ndo so Jésus atisa na e oko oko kue la. A yeke nzoni e hunda tere ti e: ‘Mbi yeke yeda wala mbi yeke ke tisango ndo so?’ Peut-être mo pensé so nyen na nyen kue zo ayeke ye gi dä, teti zo wa si alingbi ti ke mara ti pendere tisango ndo tongaso? Me ye ti dongo bê ni ayeke so mingi ti azo ake ni. Ngbanga ti nyen?

3, 4. (a) Nyen la maseka-koli so aga nduru na Jésus ayeke na ni na so azo asara nzara ti wara ni mingi? (b) Anzoni sarango ye wa Jésus abâ ni peut-être na mbage ti maseka-koli so ayeke na mosoro mingi so?

3 Bâ tapande ti mbeni koli so awara tisango ndo so a sara angu 2 000 tongaso awe. A yeke lani mbeni koli so azo ane lo mingi. Lo yeke na aye ota so azo abâ ni na nene ni mingi, même asara nzara ti wara ni mingi: lo yeke maseka, lo yeke na mosoro nga lo yeke na komandema. Bible atene so lo yeke “maseka-koli”, “lo yeke na mosoro mingi” nga lo yeke mbeni “mokonzi”. (Matthieu 19:20; Luc 18:18, 23). Me lo yeke nga na mbeni sarango ye so ayeke nzoni mingi ahon aye ota so. Lo mä sango ti Jésus, Kota Wafango ye, na tënë so lo mä so anzere na lo.

4 Mingi ti amokonzi ti ngoi ni kâ ane Jésus pëpe, atâa so lo lingbi fade ti tene ala ne lo (Jean 7:48; 12:42). Me mokonzi so asara ti lo ye tâ nde na ala. Bible atene na e atene: “Tongana lo [Jésus, lo] mû lege ti hon, mbeni koli amû loro aga, lo kuku na sese na likuni ti lo na gbe ti Jésus na lo hunda lo: ‘Nzoni Wafango ye, a lingbi mbi sara nyen ti wara ande fini ti lakue lakue?’ ” (Marc 10:17). Bâ tongana nyen koli so ayeke tâ na nzara ti sara tënë na Jésus, lo kpe loro na lê ti azo kue ti gue na tere ti Jésus, tongana ti so mbeni wayere nga na mbeni mbumbuse zo ayeke sara. Nga, lo kuku na likuni ti lo na gbe ti Jésus ti fa so lo ne lo. Ye so afa so lo yeke kamême na tâ be-ti-molenge nga lo hinga so lo yeke na bezoin ti aye ti yingo. A yeke asarango ye so Jésus abâ na nene ni mingi (Matthieu 5:⁠3; 18:⁠4). A yeke tâ na lege ni la si a tene “Jésus abâ lo, lo ye lo na bê ti lo”. (Marc 10:21). Jésus akiri lani tënë na maseka-koli so tongana nyen?

Mbeni tisango ndo so mara ni ayeke use pëpe

5. Jésus akiri tënë tongana nyen na maseka-koli so? Tongana Jésus atene so a ngbâ “ye oko” na maseka-koli so ti sara, e hinga tongana nyen so lo yeke hunda na lo pëpe ti ga wayere? (Bâ nga kete tënë na gbe ti lembeti 7.)

5 Jésus afa so Babâ ti lo afa ândö awe kiringo tënë na hundango ndo so maseka-koli so ahunda na ndo ti lege ti warango fini ti lakue lakue. Lo gboto lê na ndo ti Mbeti ti Nzapa, na maseka-koli ni atene so ni yeke bata andia ti Moïse nzoni mingi awe. Ye oko, Jésus, so abâ ndo ayo mingi, abâ so mbeni ye nde ayeke dä (Jean 2:25). Lo bâ so maseka-koli ni ayeke na mbeni kpale na lege ti yingo, tâ kota kpale biani. Tongaso, Jésus atene na lo: “A ngbâ na mo ye oko ti sara.” “Ye oko” ni so ayeke nyen? Jésus atene na lo: “Gue, mo kä aye ti mo, mo mû nginza ni na awayere.” (Marc 10:21). Jésus aye ti tene so a lingbi mbeni zo aduti wayere si lo sara kua ti Nzapa? Ên-ën. * Christ ayeke sara lani tënë ti mbeni ye so ayeke kota mingi.

6. Tisango ndo wa Jésus amû ni lani na maseka-koli so? Sarango ye ti maseka so afa so bê ti lo ayeke tongana nyen?

6 Ti fa na lo ye so angbâ na lo ti sara, Jésus amû pendere tisango ndo so na lo: “Ga mo mû peko ti mbi.” Gbu li ti mo kete: Molenge ti Nzapa so ayeke Lo ti Nduzu ahon kue atisa koli so lê na lê tongaso ti mû peko ti lo! Jésus amû na lo nga zendo ti mbeni futa so lo pensé na ni lâ oko pëpe. Lo tene: “Fade mo yeke wara mosoro na yayu.” Maseka-koli so agbu pendere pasa so a zi na lo so? Bible atene: “Tere ti lo adë kue na mango tënë so, na lo hon na vundu na bê ti lo, ngbanga ti so lo yeke na aye mingi.” (Marc 10:21, 22). Biani, tënë ti Jésus so lo ku fade ti mä ni pëpe afa na gigi mbeni kpale so ayeke na yâ ti bê ti lo. Lo ye tënë ti aye ti lo mingi, na kite ayeke pëpe so lo ye nga mingi tënë ti komandema na kota ndo so lo wara ndali ni. Mawa ni ayeke so ndoye ti aye ni so ahon ndoye so lo yeke na ni lani na mbage ti Christ. Tongaso, “ye oko” so angbâ na lo ti sara ayeke ti ndoye Jésus nga na Jéhovah na bê ti lo kue, mara ti ndoye so apusu zo ti pensé gi na lo wani pëpe. Ngbanga ti so mara ti ndoye so amanke maseka-koli so, lo ke ti yeda na tisango ndo so mara ni ayeke use pëpe so. Me tënë so andu mo tongana nyen?

7. E hinga tongana nyen so tisango ndo ti Jésus abâ nga e laso?

7 Tisango ndo ti Jésus so angbâ lani gi na maseka-koli so pëpe wala a bâ gi mbeni kete wungo ti azo pëpe. Jésus atene: “Tongana mbeni zo aye ti ga na peko ti mbi, zia . . . lo mû peko ti mbi lakue lakue.” (Luc 9:23). Bâ so “mbeni zo” alingbi ti duti disciple ti Christ tongana lo ‘ye’. Nzapa ayeke gboto azo ti vuru bê tongaso na mbage ti Molenge ti lo (Jean 6:44). Bâ so lege azi na azo kue ti yeda na tisango ndo ti Jésus so; a bâ gi azo ti mosoro pëpe, gi awayere pëpe, gi azo ti mbeni mara pëpe wala gi azo ti ngoi ti lo pëpe. Tongaso tënë ti Jésus so atene “Ga mo mû peko ti mbi” abâ mo nga. Ngbanga ti nyen a lingbi mo sara nzara ti mû peko ti Christ? Ti mû peko ti lo ahunda ti sara nyen?

Ngbanga ti nyen ti mû peko ti Christ?

8. Azo kue ayeke na bezoin ti nyen? Ngbanga ti nyen?

8 Mbeni tâ tënë ayeke dä so a lingbi e yeda na ni: E yeke tâ na bezoin ti wara mbeni nzoni mokonzi. A yeke azo kue pëpe si ayeda so ala yeke na bezoin so, me kamême bezoin ni ayeke dä. Yingo ti Nzapa apusu Jérémie so ayeke prophète ti Jéhovah ti sû tâ tënë so na mbeti: “O L’Éternel, mbi hinga lege ti zo ayeke na tïtî lo mveni pëpe; na a yeke na bê ti zo so atambela ti fa lege na gere ti lo nga pëpe.” (Jérémie 10:23). Azo ayeke na ngangu pëpe nga na droit pëpe ti komande na ndo ti amba ti ala. Ti tâ tënë ni, tënë ti asioni komandema asi singo na yâ ti mbaï ti azo (Zo-ti-fa-tene 8:9). Na ngoi ti Jésus, azo ti komande ayeke sara pasi na azo, ala yeke buba azo ni nga ala yeke handa ala. A yeke na lege ni si Jésus abâ lani asenge zo “tongana angasangbaga so ayeke na berger pëpe.” (Marc 6:34). Duti ti azo laso ayeke tongaso nga. E kue e yeke na bezoin ti mbeni mokonzi so e lingbi ti zia bê ti e kue na lo nga ti ne lo. Jésus ayeke mara ti mokonzi tongaso? Zia e bâ ambeni raison so afa so Jésus ayeke mara ti mokonzi tongaso.

9. Nyen la asara si Jésus ayeke nde na tanga ti amokonzi kue?

9 Kozo raison ni ayeke so Jéhovah Nzapa si asoro Jésus. Mingi ti azo ti komande laso, a yeke amba ti ala zo so ayeke awasiokpari so ayeke bâ ye lakue na lege ni pëpe si asoro ala; na fani mingi ala yeke handa azo ni. Jésus ayeke ti lo nde na azo ti komande so. Gi iri ti lo “Christ” afa so lo yeke nde. Iri “Christ”, wala “Messie”, aye ti tene “Zo so a soro lo ndali ti mbeni kota kusala.” Biani, a soro Jésus wala a zia lo nde ti sara mbeni kusala so ayeke nzoni-kue, na zo so asoro lo ayeke Kota Gbia ti dunia kue. Jéhovah Nzapa asara tënë so na ndo ti Molenge ti lo, lo tene: “Bâ, wakua ti mbi so mbi soro lo, lo so mbi ndoye lo mingi, lo so âme ti mbi awara ngia na mbage ti lo! Fade mbi zia yingo ti mbi na ndo ti lo.” (Matthieu 12:18). Mbeni zo ti hinga mara ti nzoni mokonzi so e yeke na bezoin ni ahon Wasarango e ayeke dä pëpe. Ndara ti Jéhovah ayeke tâ kota mingi, tongaso e yeke tâ na raison ti zia bê ti e kue na zo so lo wani lo soro.​—aProverbe 3:5, 6.

10. Ngbanga ti nyen tapande ti Jésus ayeke tâ nzoni tapande so a lingbi azo amû pekoni?

10 Use raison ni ayeke so Jésus azia na e mbeni tapande so ayeke mbilimbili-kue nga so alingbi ti pusu e ti sara ye. Tâ nzoni mokonzi ayeke na anzoni sarango ye so azo ti gbe ti lo alingbi ti gonda ni nga ti mû pekoni. Lo fa lege na lege ti tapande ti lo wani, na lo yeke pusu azo ti sara ye nzoni. Asarango ye wa mo ye mingi ti bâ na mbage ti mbeni mokonzi? Sarango ye na mbeto pëpe? Ndara? Bango mawa ti zo? Ka ti kangango bê na lê ti ye ti ngangu? Na ngoi so mo yeke manda ye na ndo ti gigi ti Jésus na sese, mo yeke bâ so Jésus ayeke na anzoni sarango ye so kue nga na ambeni nde. Teti so lo mû tâ gi tapande ti Babâ ti lo ti yayu, Jésus ayeke na asarango ye ti tere ti Nzapa kue kue kue. Ye kue so a lingbi ti bâ na mbage ti mbeni zo so ayeke mbilimbili-kue, a bâ ni na tere ti Jésus. Tongaso, na yâ ti asarango ye ti lo kue, na yâ ti atënë kue so lo tene, nga na yâ ti atënë ti bê ti lo kue so lo sigigi na ni, e wara mbeni ye so a yeke nzoni e mû pekoni. Bible atene so lo zia na e “mbeni tapande si [e] mû tâ gi peko ti gere ti lo mbilimbili.”​—1 Pierre 2:21.

11. Jésus afa tongana nyen so lo yeke “berger so ayeke nzoni mingi”?

11 Ota raison ni ayeke so Christ asara ye alingbi na tënë ti lo so: “Mbi yeke berger so ayeke nzoni mingi.” (Jean 10:14). Azo ti ngoi ti Jésus ahinga nda ti tënë so nzoni. Aberger ayeke sara kua lani ngangu ti bata angasangbaga so ala yeke bâ ndo na ndo ni. Mbeni “berger so ayeke nzoni mingi” ayeke zia tënë ti nzoni duti ti angasangbaga ti lo kozo na ti lo. Na tapande, David so ayeke mbeni kotara ti Jésus ayeke lani berger na ngoi so lo de maseka, na fani use lo zia fini ti lo na lê ti kuâ ti tiri na mbeni nyama ti ngonda so aga ti sara sioni na angasangbaga ti lo (1 Samuel 17:34-36). Jésus asara mingi ahon gi ti zia fini ti lo na lê ti kuâ ndali ti azo so amû peko ti lo. Lo kä tere ti lo na kuâ ndali ti ala (Jean 10:15). Amokonzi oke si ayeke nduru ti sara mara ti ye tongaso?

12, 13. (a) Tongana nyen mbeni berger ahinga angasangbaga ti lo? Tongana nyen si ala nga ala hinga lo? (b) Ngbanga ti nyen mo ye ti duti na gbe ti komandema ti Berger so ayeke nzoni mingi?

12 Jésus ayeke nga “berger so ayeke nzoni mingi” na mbeni lege nde. Lo tene: “Mbi hinga angasangbaga ti mbi na angasangbaga ti mbi ahinga mbi.” (Jean 10:14). Gbu li ti mo na ndo ti tapande ti Jésus so. Ti mbeni zo so asara kua ti batango angasangbaga pëpe, gbâ ti angasangbaga ayeke gi anyama awe. Me ti berger ni, lo hinga ala oko oko kue. Lo hinga ala so wa ayeke na bezoin ti mungo maboko ti lo si ala dü, akete ni so ayeke na bezoin ti tene lo ngbâ ti yô ala ngbanga ti so ala ngbâ kete mingi nga ala woko mingi ti tambela ala wani; lo hinga nga ala so wa si atï kobela wala awara kä ade ti ninga pëpe. Angasangbaga ni nga ahinga berger ti ala ni nzoni. Ala hinga go ti lo nzoni, na tongana mbeni zo nde la airi ala, ala hinga so a yeke berger ti ala ni la pëpe. Tongana lo dekongo ti fa na ala mbeni ye ti sioni, ala yeke sara ye hio. Tongana lo yeke iri ala ti mû peko ti lo, ala yeke gue na peko ti lo. Na lo hinga ndo so lo lingbi ti gue na ala dä. Lo hinga ndo so nzoni pere ayeke dä mingi, ndo so nzoni ngu ayeke dä, nga ndo so tongana ala te ye dä, ye ti sioni alingbi ti si na ala pëpe. Na ngoi so lo yeke bâ ndo na ndo ti ala, angasangbaga ni ahinga so mbeni ye ti sioni ayeke si na ala pëpe.​—Psaume 23.

13 Mo yeke na nzara ti wara mbeni mokonzi tongaso pëpe? A hinga Jésus tongana Berger so ayeke sara ye tâ gi tongaso na mbage ti azo so amû peko ti lo. Lo mû zendo ti fa lege na mo si mo wara mbeni fini so ngia ayeke dä laso nga na fini ti lakue lakue (Jean 10:10, 11; Apocalypse 7:16, 17). Ni la, e yeke na bezoin ti hinga ye so mungo peko ti Christ aye ti tene.

Ti mû peko ti Christ aye ti tene nyen?

14, 15. Ti mû peko ti Christ, ngbanga ti nyen a yeke gi ti tene na yanga pëpe so mo yeke Chrétien wala so mo ye Jésus ni mingi?

14 Azo kutu na kutu laso abâ ti ala atene ala yeda na tisango ndo ti Christ awe. Kozoni kue, ala bâ tere ti ala wani tongana aChrétien. Peut-être ala yeke na yâ ti eglize ti babâ wala mama ti ala. Wala ala lingbi ti tene so ala ye Jésus mingi na ala kamata lo tongana Sauveur ti ala awe. Me so la asara si ala yeke azo so ayeke mû peko ti Christ ni? A yeke ye so Jésus apensé na ni lani tongana lo tisa e ti mû peko ti lo? Ên-ën, ye ni andu ye mingi ahon so.

15 Bâ gi tapande ti akodoro so mingi ti azo ni atene ala yeke aChrétien. Sarango ye ti ala afa so ala yeda na afango ye ti Jésus Christ? Na yâ ti akodoro ni so, e yeke bâ kengo tere, sarango pasi na zo, kpengo ndia pëpe nga sarango ye ti kirikiri gi tongana ti so e yeke bâ ni na yâ ti tanga ti akodoro ti dunia so pëpe? Mohandas Gandhi so ayeke mbeni kota zo ti aHindou so a ne lo mingi atene mbeni lâ atene: “Mbi hinga mbeni zo so asara ye ti nzoni mingi na azo ahon Jésus pëpe. Ti tâ tënë ni, mbi bâ ti mbi mbeni ye ti sioni pëpe na yâ ti vorongo Nzapa so Christ azia na sese.” Lo tene na pekoni, lo tene: “Tâ kpale ni ayeke na ala aChrétien. Ala yeke sara ye alingbi pëpe na afango ye so Christ azia na ala so.”

16, 17. Mingi ni, ye oko wa angbâ na ala so atene ala yeke aChrétien ti sara? Nyen la asara si atâ disciple ti Christ ayeke ti ala nde?

16 Jésus atene so a yeke hinga atâ disciple ti lo gi pëpe na atënë ti yanga ti ala wala iri ti Chrétien so a yeke na li ti ala, me kozoni kue na lege ti sarango ye ti ala. Na tapande, lo tene: “A yeke pëpe zo kue so atene na mbi, ‘Seigneur, Seigneur,’ si ayeke lï ande na yâ ti royaume ti yayu. Me zo so asara ye so bê ti Babâ ti mbi so ayeke na yayu aye si ayeke lï ande.” (Matthieu 7:21). Ngbanga ti nyen gbâ ti azo so atene so Jésus ayeke Seigneur ti ala asara pëpe ye so bê ti Babâ ti lo aye? Dabe ti mo na maseka-koli, zo ti mosoro so. Ti mingi ni, ala so atene ala yeke aChrétien so, a ngbâ na ala “ye oko ti sara”: a yeke ti ndoye na âme ti ala kue Jésus nga na Zo so atokua lo.

17 E tene tongaso ngbanga ti nyen? Azo kutu na kutu so atene ala yeke aChrétien ayeke tene na yanga ti ala so ala ndoye Christ ape? En, ala yeke tene tongaso. Me ti ndoye Jésus nga na Jéhovah ayeke gi na tënë ti yanga pëpe. Jésus atene: “Tongana mbeni zo andoye mbi, lo yeke bata tënë ti mbi.” (Jean 14:23). Nga, na sarango tënë tongana mbeni berger, lo tene: “Angasangbaga ti mbi amä go ti mbi, mbi hinga ala, na ala mû peko ti mbi.” (Jean 10:27). Biani, ti fa biani so e ndoye Christ ayeke gi na tënë ti yanga ti e pëpe wala na tënë ti bê ti e pëpe, me mingi ni a ndu sarango ye ti e.

18, 19. (a) Ti manda ti hinga Jésus ayeke ndu bê ti e tongana nyen? (b) A sara buku so ndali ti nyen? Tongana nyen si ala so abâ tere ti ala tongana adisciple ti Christ ayeke bâ nzoni na lege ni?

18 Me asarango ye ti e ayeke ga gi tongaso pëpe. Ala fa tâ ye so ayeke na bê ti e. Ye so e yeke sara ayeke londo na yâ ti bê ti e ni. Jésus atene: “Ti wara fini ti lakue lakue, a lingbi ala manda ti hinga mo, mo so gi mo oko ayeke tâ Nzapa, nga ti hinga lo so mo tokua lo, Jésus Christ.” (Jean 17:3). Tongana e manda ti hinga Jésus mbilimbili na e gbu li na ndo ti lo, ye so ayeke ndu bê ti e. E yeke to nda ti ndoye lo mingi ahon ti kozo, na e yeke maï na yâ ti bê ti e tâ nzara ti mû peko ti lo lâ na lâ.

19 A yeke ndani la si a sigigi na buku so. Ndani ayeke pëpe ti fa na e peko ti fini ti Jésus nga na kusala ti lo na sese, me a yeke ti mû maboko na e ti bâ mbilimbili tongana nyen ti mû peko ti lo. * A sara ni ti mû maboko na e ti bâ ndo na yâ ti Bible so ayeke tatara ti e na ti hunda tere ti e: ‘Mbi yeke mû tâ peko ti Jésus biani la?’ (Jacques 1:23-25). Peut-être a ninga awe si mo yeke bâ tere ti mo tongana mbeni ngasangbaga so Jésus, Berger so ayeke nzoni mingi, si ayeke fa lege na lo. Ye oko, lege ayeke dä lakue ti maï asarango ye ti e ahon ti kozo. Bible awa e atene: “Ala ngbâ ti bâ tere ti ala ti bâ wala ala yeke na yâ ti mabe, ala ngbâ ti bâ tere ti ala ti bâ wala ala wani ala yeke tongana nyen.” (2 aCorinthien 13:5). A yeke nzoni ti tene e sara ngangu kue ti bâ wala Jésus, Berger so ayeke nzoni mingi, so Jéhovah wani si asoro lo, la ayeke fa lege na e.

20. Fade e yeke bâ tënë wa na yâ ti chapitre ti peko?

20 Zia si mandango buku so amû maboko na mo ti kpengba ndoye ti mo na mbage ti Jésus nga na Jéhovah. Tongana mara ti ndoye so ayeke fa lege na mo na yâ ti gigi ti mo, fade mo yeke wara siriri na ngia so mara ni ayeke na yâ ti dunia so pëpe, nga mo yeke ngbâ na fini ti sepela Jéhovah teti lakue lakue ndali ti so lo mû na e Berger so ayeke nzoni mingi. Biani, a lingbi gunda ti ye so e manda na ndo ti Christ aluti nzoni. Ni la, a yeke na lege ni ti tene na yâ ti Chapitre 2 ti buku so, e manda tënë na ndo ti kusala ti Jésus na yâ ti ye so Jéhovah aleke ti sara ndali ti acréature ti lo.

[Akete tënë na gbe ni]

^ Jésus ahunda lani pëpe na azo kue so amû peko ti lo ti dö akungba ti ala kue ti zia. Nga, atâa so lo tene so a yeke ngangu na azo ti mosoro ti lï na yâ ti Royaume ti Nzapa, lo zia tënë so na ndo ni: “Nzapa alingbi ti sara ye kue.” (Marc 10:23, 27). Biani, ambeni zo ti mosoro aga lani adisciple ti Christ. Ala wara ambeni mbilimbili wango na ndo ti tënë ti mosoro, me a hunda na ala pëpe ti mû amosoro ti ala kue na awayere.​—1 Timothée 6:17.

^ Ti hinga anzene nzene ye so asi na yâ ti fini ti Jésus nga na kusala ti lo na ndo ti sese, bâ buku Koli so ahon tanga ti azo kue, so aTémoin ti Jéhovah si asigigi na ni.

[Ahundango tënë ti manda na ye]

[Encadré na lembeti 13]

Atisango ndo ti Molenge ti Nzapa

Tara ti bâ so Jésus wani si ayeke tisa mo ti mû peko ti lo. Mo yeke yeda wala mo yeke ke? Ngbanga ti nyen?

“Mû peko ti mbi.”​—Matthieu 9:9; Luc 9:59; Jean 1:43.

“Tongana mbeni zo aye ti ga na peko ti mbi, zia lo ke tere ti lo wani na lo yô keke ti pasi ti lo na lo mû peko ti mbi lakue lakue.”​—Matthieu 16:24.

“Ala ga na mbi, ala kue so asara ngangu kua na kungba ane ala, na fade mbi dë bê ti ala. Ala yô joug ti mbi na ala manda ye na tere ti mbi.”​—Matthieu 11:28, 29.

“Tongana nzara ti ngu asara mbeni zo, zia lo ga na mbi lo nyon ngu.”​—Jean 7:37.

[Foto na lembeti 4]

“A lingbi mbi sara nyen ti wara ande fini ti lakue lakue?”