Gue na tënë ti yâ ni

Gue na li ti atënë ni

CHAPITRE 20

“Ala yeke kangbi yâ ti sese ni ti mû na azo ni”

“Ala yeke kangbi yâ ti sese ni ti mû na azo ni”

ÉZÉCHIEL 45:1

KOTA TËNË NI: Kangbingo yâ ti sese ni aye ti tene nyen?

1, 2. (a) Yanga wa la Jéhovah amû na Ézéchiel? (b) Ahundango ndo wa la e yeke bâ ni?

ÉZÉCHIEL alondo ti bâ mbeni vision so adoit ti sara si lo kiri lo pensé na ngoi ti Moïse na Josué so ahon asara nduru na ngu 900 tongaso awe. Na ngoi ni so, Jéhovah afa na Moïse ayanga ti Sese ti Zendo nga na pekoni lo fa na Josué tongana nyen la a lingbi a kangbi sese ni na popo ti amara ti Israël (Nom. 34:1-15; Jos. 13:7; 22:4, 9). Me fadeso, na ngu 593 kozo na ngoi ti e, Jéhovah amû yanga na Ézéchiel nga na amba ti lo so a gue na lo na ala na kodro-wande ti kiri ti kangbi Sese ti Zendo ni na popo ti amara ti Israël.​—Ézéch. 45:1; 47:14; 48:29.

2 Tënë wa la ayeke na yâ ti vision so, so abâ Ézéchiel na amba ti lo so a gue na ala na kodro-wande? Ngbanga ti nyen la vision so ayeke mbeni ye so akpengba awakua ti Nzapa laso? Eskê a yeke ga ande tâ tënë na mbeni lege so ayeke kota mingi na yâ ti ngoi so ayeke ga?

Mbeni vision so afa atënë osio so adë bê ti zo

3, 4. (a) Atënë ti dengo bê osio wa la ndangba vision ti Ézéchiel afa na aJuif so a gue na ala na kodro-wande? (b) Zendo wa la e yeke bâ ni na yâ ti chapitre so?

3 Ndangba vision so Ézéchiel abâ ayeke na yâ ti achapitre gumbaya ti mbeti ti lo (Ézéch. 40:1–48:35). A fa atënë osio so adë bê ti zo, so akpengba aJuif so a gue na ala na kodro-wande, na ndö ti mara ti Israël so a yeke kiri na azo ni oko. Atënë so adë bê ti zo so ayeke atënë wa? Kozoni, a yeke kiri ti voro Nzapa na lege ni na yâ ti temple ti lo. Use ni, aprêtre nga na aberger so ayeke mbilimbili ayeke mû li ni na yâ ti mara so a yeke kiri na azo ni. Ota ni, a yeke bata sese na héritage na azo kue so ayeke kiri na Israël. Nga osio ni, Jéhovah ayeke duti na ala, lo yeke kiri ti sara kodro na popo ti ala.

4 Chapitre 13 nga na 14 ti mbeti so afa tongana nyen la akozo tënë ti dengo bê ni use aga tâ tënë: kiringo na tâ vorongo Nzapa na place ni nga ziango aberger so ayeke mbilimbili ti fa lege na azo. Na yâ ti chapitre so, e yeke sara tënë mingi na ndö ti ota tënë ti dengo bê, zendo ti mungo sese na azo ti ga ti ala. Na yâ ti chapitre ti peko, e yeke bâ ande tënë na ndö ti zendo so afa so Jéhovah ayeke duti na popo ti azo ti lo.—Ézéch. 47:13-21; 48:1-7, 23-29.

‘A kangbi sese ni na ala si aga ti ala’

5, 6. (a) Na yâ ti vision so Ézéchiel abâ, sese wa la a yeke kangbi yâ ni lani? (Bâ foto so ayeke na tongo nda ti chapitre so.) (b) Nda ti vision na ndö ti kangbingo yâ ti sese so ayeke lani nyen?

5 Diko Ézéchiel 47:14. Na yâ ti vision ni, Jéhovah asara si lê ti Ézéchiel atï na ndö ti mbeni mbage ti sese so na yâ ti kete ngoi ayeke kpa lani “yaka ti Éden.” (Ézéch. 36:35). Na pekoni Jéhovah atene: “Bâ sese so ala yeke mû ni ande na amara 12 ti Israël ti ga ye ti ala la.” (Ézéch. 47:13). “Sese” so a yeke kangbi yâ ni ayeke sese ti Israël so a kiri a leke ni so aJuif so a gue na ala na kodro-wande ayeke kiri ti sara kodro dä. Na pekoni, tongana ti so a sû na Ézéchiel 47:15-21, Jéhovah akomanse ti fa anzene nzene tënë na ndö ti ambilimbili yanga ti sese ni kue.

6 Nda ti vision na ndö ti kangbingo yâ ti sese so ayeke lani nyen? So a fa ambilimbili mesure ti ayanga ti sese ni adë bê ti Ézéchiel na amba ti lo so a gue na ala na kodro-wande so a yeke kiri ti leke biani sese ti ala so ala ye ni mingi so. Tara ti imaginé tongana nyen la tënë ti dengo bê so alondo na Jéhovah so, so a fa anzene nzene tënë nga na aye mingi na ndö ni, adoit lani ti zia ngia mingi na bê ti aJuif so a gue na ala na kodro-wande. Eskê awakua ti Nzapa awara lani biani sese so a kangbi ni na ala ti ga ye ti ala? En ala wara ni lani.

7. (a) Aye wa la akomanse ti si na ngu 537 kozo na ngoi ti e? A dabe ti e na nyen? (b) Hundango ndo wa la e yeke bâ ni kozo?

7 Na ngu 537 kozo na ngoi ti e, ngu 56 tongaso na peko ti so Ézéchiel abâ vision ti lo, aJuif saki mingi so a gue na ala na kodro-wande akomanse ti kiri na sese ti Israël nga ti mû ni. Akota ye so asi ândö so adabe ti e na mbeni mara ni so ayeke si na popo ti awakua ti Nzapa ti ngoi ti e. Na mbeni lege, ala nga ala wara mbeni sese so a kangbi ni na ala. Na lege wa? Jéhovah amû lege na awakua ti lo ti lï na yâ ti mbeni kodro na lege ti yingo na ti mû ni. Tongaso, kiringo ti leke Sese ti Zendo alingbi ti fa na e aye mingi na ndö ti kodro ti awakua ti Nzapa laso na lege ti yingo so a kiri a leke ni. Me kozo si e bâ aye ti manda so, zia e kiri tënë na hundango ndo so: “Ngbanga ti nyen la e lingbi ti tene so laso mbeni kodro ayeke dä na lege ti yingo?”

8. (a) Mara wa la Jéhovah azia na place ti Israël na lege ti mitele? (b) Kodro na lege ti yingo, wala paradis, ayeke nyen? (c) A bâ gigi lawa? Azo wa la aduti na yâ ni?

8 Na yâ ti mbeni kozo vision so Jéhovah afa na Ézéchiel, lo fa so aprophétie na ndö ti kiringo ti leke Israël ayeke ga tâ tënë na mbeni lege so ayeke kota mingi na peko ti so ‘wakua ti lo David’, so ti tene Jésus Christ, akomanse ti komande tongana Gbia (Ézéch. 37:24). Ye so asi lani na ngu 1914. Na ngoi ni so, a zia mbeni mara ti Israël na lege ti yingo, so na yâ ni a yeke wara aChrétien so a soro ala na lege ti yingo ti gue na yayu, na place ti mara ti Israël na lege ti mitele a ninga mingi awe. (Diko Matthieu 21:43; 1 Pierre 2:9.) Ye oko, Jéhovah azia gï Israël ti yingo na place ti Israël ti mitele ape, me lo zia nga kodro na lege ti yingo, wala paradis, na place ti kodro ti Israël (És. 66:8). Tongana ti so e bâ na chapitre 17 ti mbeti so, kodro na lege ti yingo ayeke mbeni ndo na lege ti yingo so azo aduti nzoni dä wala ndo so tanga ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu ayeke dä na lege ti yingo so ala yeke voro Jéhovah dä ngbene ye na ngu 1919 ti ga na ni. (Bâ encadré 9B, “Ngbanga ti nyen e tene ngu 1919?”) Tongana ngoi ayeke hon, azo so ayeke na beku ti wara fini na sese, so ti tene “ambeni taba”, akomanse nga ti duti na yâ ti kodro na lege ti yingo so (Jean 10:16). Atâa so paradis ti yingo angbâ ti maï nga ti mû ndo laso, azo ayeke wara atufa ni kue gï na peko ti Harmaguédon.

A kangbi yâ ti sese ni mbilimbili nga alingbi terê

9. Anzene nzene tënë wa la Jéhovah afa ni na ndö ti kangbingo yâ ti sese ni?

9 Diko Ézéchiel 48:1, 28. Na peko ti so Jéhovah afa ayanga ti sese ni, lo fa anzene nzene tënë na ndö ti fason so a yeke kangbi na yâ ti sese ni. Nzapa amû yanga ti tene a kangbi yâ ti sese ni mbilimbili nga alingbi terê na amara 12 ti londo na nord ti si na sud, a komanse na mara ti Dan na yanga ti sese ni na mbage ti nord a hunzi na mara ti Gad na yanga ti sese ni na mbage ti sud. Lê ti asese 12 oko oko so a kangbi ni alondo na yanga ti sese ni na mbage ti est ti si na Kota ngu-ingo, wala Kota ngu ti Méditerranée, na mbage ti ouest.—Ézéch. 47:20.

10. Atënë ti dengo bê wa la peut-être mbage ti vision so afa na aJuif so a gue na ala na kodro-wande?

10 Atënë ti dengo bê wa la mbage ti vision so afa peut-être na aJuif so a gue na ala na kodro-wande? Anzene nzene tënë so Ézéchiel afa na ndö ti kangbingo yâ ti sese ni adoit ti fa na aJuif so a gue na ala na kodro-wande so kua ti kangbingo yâ ti sese ni ayeke tambela na yâ ti wusuwusu ape. Na ndö ni, so a kangbi yâ ti sese ni mbilimbili na popo ti amara 12 kue afa so azo kue so a gue na ala na kodro-wande so akiri ayeke wara biani mbeni sese ti ga ye ti ala na yâ ti kodro so a kiri a leke ni. Zo kue so ayeke kiri ayeke wara mbeni sese wala mbeni ndo ti lango.

11. Aye wa la e lingbi ti manda na lege ti vision ti kangbingo yâ ti sese ni? (Bâ encadré “Kangbingo yâ ti sese ni.”)

11 Aye wa la e lingbi ti manda so akpengba e laso na yâ ti vision so? Na yâ ti Sese ti Zendo so a kiri a leke ni, place ayeke dä gï pëpe ndali ti aprêtre, azo ti mara ti Lévi nga na amokonzi me place ayeke nga dä ndali ti amembre kue ti amara 12 (Ézéch. 45:4, 5, 7, 8). Legeoko nga laso, na yâ ti paradis ti yingo place ayeke dä gï pëpe ndali ti tanga ti azo so a soro ala ti gue na yayu nga na azo so ayeke na popo ti “azo mingi mingi” so amû li ni, me place ayeke nga dä ndali ti amembre kue ti azo mingi mingi * (Apoc. 7:9). Atâa kua so e yeke sara na yâ ti bungbi ti Jéhovah ayeke kete tongana nyen, e yeke na mbeni nzoni ndo nga na mbeni kota kua na yâ ti kodro na lege ti yingo. So ayeke tâ mbeni pendere tënë ti dengo bê!

Atâa akua wa la e yeke sara na yâ ti bungbi ti Jéhovah, lo bâ angangu so e sara na nene ni (Bâ paragraphe 11)

Akota kangbi use: A ye ti tene nyen ndali ti e?

12, 13. Ambilimbili ye wa la Jéhovah afa na ndö ti mungo sese ni na amara?

12 Peut-être ambeni ye so Jéhovah afa na ndö ti kangbingo yâ ti sese ni asara si li ti Ézéchiel aga kirikiri ndali ti so ayeke nde na ati so Nzapa afa lani na Moïse. Zia e bâ ambeni ye use so ayeke nde. Oko andu sese ni; na tanga ni andu azo ti kodro ni.

13 Kozoni, sese ni. Nzapa atene lani na Moïse ti mû na amara so azo ni ayeke mingi asese so akono ahon ati so a mû na amara so azo ni ayeke mingi ape (Nom. 26:52-54). Ye oko, na yâ ti vision so Ézéchiel abâ, Jéhovah afa ambilimbili ye ti sara ti tene amara kue awara ‘sese ni alingbi na ti amba ti ala.’ (Ézéch. 47:14). Tongaso, ambage 12 oko oko kue ti sese ni so a kangbi ni, yongo ni ti londo na yanga ni na mbage ti nord ti si na yanga ni na mbage ti sud so a mû na mbeni mara ti ga ye ti lo adoit ti lingbi terê. Azo ti Israël kue atâa ala yeke ti mara wa ayeke wara anzoni ye so Sese ti Zendo so ngu ahon na yâ ni nzoni ayeke na ngangu ti sara si amaï.

14. Tongana nyen la aye so Jéhovah afa so abâ awande so ayeke na yâ ti kodro ni ayeke nde na ti so lo tene na yâ ti Ndia ti Moïse?

14 Use ni, azo ti kodro ni. Ndia ti Moïse abata lani awande na amû lege na ala ti voro Jéhovah legeoko na azo ti lo, me a mû lani na ala mbeni mbage ti sese ni ape (Lév. 19:33, 34). Me fadeso, ye so Jéhovah afa na Ézéchiel ayeke nde na ye so lo fa na yâ ti Ndia. Jéhovah amû yanga na lo, atene: “Ti wande so asara kodro na popo ti ala, ala yeke mû mbeni sese na lo gï na yâ ti sese ti mara so lo sara kodro dä.” Na lege ti commandement so, Jéhovah azi mbeni kota kangbi so ayeke na popo ti “amolenge ti kodro ni” na awande so ayeke na yâ ti kodro ni (Ézéch. 47:22, 23). Na yâ ti kodro so a kiri a leke ni so Ézéchiel abâ na vision, lo bâ so azo ti kodro ni ayeke legeoko nga ala yeke voro Jéhovah beoko.—Lév. 25:23.

15. Aye so Jéhovah afa na ndö ti sese ni nga na azo ni afa biani tâ tënë wa so ayeke ngbâ lakue lakue na ndö ti Jéhovah?

15 Aye use so apika bê so Nzapa amû yanga na Ézéchiel ti sara so andu sese ni nga na azo ti kodro ni adoit lani ti dë bê ti aJuif so a gue na ala na kodro-wande. Ala hinga so Jéhovah ayeke kangbi yâ ti ndo ni na ala alingbi terê, atâa ala yeke amolenge ti Israël wala ala yeke awande so ayeke voro Jéhovah (Esdras 8:20; Néh. 3:26; 7:6, 25; És. 56:3, 8). Aye use so afa biani tâ tënë so, so akpengba zo nga so ayeke ngbâ lakue lakue: Na lê ti Jéhovah, awakua ti lo kue ayeke legeoko nga ala yeke ye ti ngangu ngere. (Diko Aggée 2:7.) Laso, atâa e yeke na beku ti gue na yayu wala ti wara fini na ndö ti sese, e bâ tâ tënë so na nene ni mingi.

16, 17. (a) So e bâ anzene nzene tënë na ndö ti sese ni nga na azo ti kodro ni so, nzoni ti nyen la e wara na pekoni? (b) Nyen la e yeke bâ na yâ ti chapitre ti peko?

16 So e kiri e bâ anzene nzene tënë na ndö ti sese ni nga na azo ti kodro ni so, nzoni ti nyen la e wara na pekoni? A dabe ti e so a lingbi a bâ polele so na yâ ti sewa ti e ti aita so ayeke na yâ ti dunia so e yeke legeoko nga e yeke beoko laso. Jéhovah ayeke sara kangbi na popo ti azo ape. A lingbi e hunda terê ti e: ‘Eskê mbi yeke sara ye tongana Jéhovah so asara kangbi na popo ti azo ape? Eskê mbi yeke ne amba ti mbi aChrétien na bê ti mbi kue atâa mara ti ala wala dutingo ti ala ayeke so wa?’ (aRom. 12:10). E yeke na ngia so Jéhovah asara si e kue e lingbi ti wara a-oko ye ti nzoni na yâ ti paradis ti yingo, ndo so e yeke sara na Babâ ti e ti yayu kusala so ayeke nzoni-kue na âme ti e kue na lo yeke sara atufa na ndö ti e.—aGal. 3:26-29; Apoc. 7:9.

Eskê e yeke sara ye tongana Jéhovah so asara kangbi na popo ti azo ape nga e ne amba ti e na bê ti e kue? (Bâ paragraphe 15, 16)

17 Zia e bâ fadeso osio tënë ti dengo bê so ayeke na yâ ti ndangba mbage ti tanga ti vision so Ézéchiel abâ: zendo so Jéhovah amû ti duti na aJuif so a gue na ala na kodro-wande. Aye wa la e lingbi ti manda na lege ti zendo so? E yeke wara kiringo tënë ni na yâ ti chapitre ti peko.

^ par. 11 Ti hinga tënë na ndö ti ndo so ayeke nde nga na kua so Jéhovah azia ni nde ndali ti bungbi ti aprêtre nga na amokonzi na yâ ti kodro na lege ti yingo, bâ chapitre 14 ti mbeti so.