1. Fa aye so asi na ngoi ti matanga ti Pentecôte.

 NDÖ ti alege ti Jérusalem asi singo na azo. a Na temple, guru ti asandaga so a yeke zö ni ayeke londo; na mbage, aLévite ayeke he Hallel so atënë ni alondo na yâ ti Psaume 113 ti si na 118; peut-être ambeni ayeke he ni, na amba ti ala ayeke fâ gbe ni. Agene nga asi singo na ndö ti alege ni. Ala londo na ayongoro ndo tongana Élam, Mésopotamie, Cappadoce, Pont, Égypte na Rome. b A yeke ngoi ti nyen la? A yeke ngoi ti Pentecôte, so mbeni iri ni ayeke “lango ti akozo bengo ti lê ti akeke”. (Nom. 28:26). A yeke sara matanga ni so ngu oko oko ti fa so ngoi ti kongo orge ahunzi awe nga ngoi ti kongo blé ato nda ni awe. A yeke lango ti kota ngia.

2. Ye ti kpene wa la asi na Pentecôte ti ngu 33?

² Na ngu 33, na ngbonga gumbaya tongaso ti ndapre, so ndo adë pendere, mbeni ye asi so apika bê ti azo teti angu mingi na pekoni. Mo ye ti bâ, “mbeni toto ti ye tongana ti pupu so aya ngangu alondo na yayu amû yâ ti da ni kue so ala duti dä so.” (Kus. 2:2). Toto ti ye ni amû yâ ti da so adisciple ti Jésus 120 tongaso abungbi dä. Na pekoni, mbeni ye so ahon gbungo li ti zo asi. Ala bâ ambeni ye so ayeke tongana akete wâ, yâ ni akangbi na aduti na li ti disciple oko oko. c Na pekoni, adisciple ni “asi na yingo vulu” na ala komanse ti sara tënë na ayanga ti kodro nde nde. Na ngoi so adisciple ni asigi na yâ ti da ni, li ti azo so aga so ayeke na ndö ti alege ti Jérusalem akpe kue ndali ti so adisciple ni ayeke sara tënë na ala na yanga ti kodro ti ala. Biani, zo oko oko ayeke mä adisciple ni na “sarango tënë na yanga ti kodro ti lo wani.”—Kus. 2:1-6.

3. (a) Ngbanga ti nyen la a lingbi ti tene so lango ti Pentecôte ti ngu 33 ayeke kpengba ngoi na yâ ti mbaï ti tâ bungbi ti vorongo Nzapa? (b) Kamba wa la ayeke na popo ti ye so Pierre atene nga na sarango kua na “aclé ti Royaume”?

³ Kpengba mbaï so afa mbeni kota ye so asi na yâ ti mbaï ti tâ bungbi  ti vorongo Nzapa: Israël ti yingo, wala congrégation ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu, abâ gigi (aGal. 6:16). Me a fa nga mbeni ye nde. Na ngoi so Pierre asara tënë na gbâ ti azo na lango ni so, lo sara kua na oko ti “aclé ti Royaume” so a mû na lo. Aclé ni ayeke ota; clé oko oko ayeke zi lege na agroupe ti azo nde nde ti wara mbeni kota pasa (Mat. 16:18, 19). Kozo clé ni azi lege na aJuif nga na aprosélyte ti yeda na nzoni tënë nga ti tene a soro ala na lege ti yingo vulu ti Nzapa. d So a soro ala, ala ga mbage ti Israël ti yingo, tongaso ala yeke ku ti ga agbia na aprêtre na yâ ti Royaume ti Nzapa (Apoc. 5:9, 10). Na pekoni, azo ti Samarie na tanga ti amara awara nga pasa so. Akpengba ye so asi na lango ti Pentecôte ti ngu 33 afa nyen na aChrétien laso?

4. Na lege wa la congrégation ti aChrétien laso angbâ ti sara kua so congrégation so ato nda ni na ngu 33 asara lani?

⁴ Congrégation ti aChrétien ato nda ni na adisciple 120 tongaso, so “ala kue abungbi ndo oko” na yâ ti mbeni kubu so ayeke na nduzu; a soro ala lani na lege ti yingo vulu (Kus. 2:1). Na hunzingo ti lango ni, azo saki mingi awara batême. Bungbi ni angbâ ti maï juska laso. Tongaso, congrégation ti aChrétien ti laso, so na yâ ni mo yeke wara akoli na awali so akpe mbeto ti Nzapa, ayeke ye so na lege ni a yeke fa “nzoni tënë ti Royaume na ndö ti sese kue so azo ayeke dä tongana mbeni tënë ti témoin ndali ti amara kue” kozo si aye ti ngoi so ahunzi.—Mat. 24:14.

5. Na ngoi ti akozo Chrétien nga laso, tongana zo aga na yâ ti congrégation, nzoni ti nyen la lo yeke wara?

⁵ Congrégation ti aChrétien ayeke nga ye so na lege ni amembre ni, ala so a soro ala ti gue na yayu nga na “ambeni taba”, ayeke aidé mba nga ayeke kpengba  mba (Jean 10:16). Ti fa tongana nyen la lege so amembre ni ayeke kpengba mba anzere na Paul mingi, na ngoi so lo sû mbeti na aChrétien ti Rome, lo tene: “Mbi yeke na nzara mingi ti bâ ala, si mbi mû na ala mbeni matabisi ti yingo ti tene asara si ala kpengba, wala ti tene e wa terê na popo ti e, na lege ti mabe ti mba, mabe ti ala na ti mbi nga.”—aRom. 1:11, 12.

6, 7. Na lege wa la laso aChrétien ayeke sara kua so Jésus amû na ala, so ayeke ti fa tënë na azo ti amara kue?

⁶ Laso, aChrétien aye ti sara gï a-oko ye so akozo Chrétien asara ândö. Jésus amû mbeni kua na adisciple ti lo; kua ni ayeke ngangu me ayeke pendere mingi. Lo tene na ala: “Ala sara si azo na popo ti amara kue aga adisciple. Ala batize ala na iri ti Babâ, ti Molenge na ti yingo vulu. Ala fa na ala ti bata aye kue so mbi mû yanga na ala ti sara.”—Mat. 28:19, 20.

⁷ Jéhovah ayeke sara kua na bungbi ti aTémoin ti Jéhovah ti sara kua so laso. Tâ tënë, a yeke kete ye ape ti fa tënë na azo so ayeke tene ayanga ti kodro nde nde. Atâa so kue, aTémoin ti Jéhovah asigi na ambeti nga na avidéo na ayanga ti kodro ahon 1000. Tongana mo yeke gue lakue na bungbi ti aTémoin ti Jéhovah, mo yeke fa tënë ti Royaume nga mo yeke sara si azo aga adisciple, duti na ngia. Hinga so mo yeke na popo ti kete wungo ti azo so laso ayeke na pasa ti fa iri ti Jéhovah na azo.

8. Na lege wa la zo oko oko so ayeke na yâ ti congrégation ayeke bâ nzoni?

⁸ Ti aidé mo ti duti na ngia si mo gbu ngangu na ngoi so gigi akpengba mingi so, Jéhovah amû na mo sewa ti aita so ayeke na ndö ti sese kue. Paul atene na aChrétien so ayeke aHébreu, lo tene: “Zia e bi lê na ndö ti mba ti pusu mba ti duti na ndoye na ti sara anzoni kusala, e zia pëpe lege ti guengo lakue na bungbi ti e, tongana ti so ambeni zo ayeke sara ka, me e wa terê na popo ti e nga e ngbâ ti sara ni mingi ahon ti kozo, so ala bâ lango ni ayeke pusu nduru.” (aHéb. 10:24, 25). Congrégation ti aChrétien ayeke mbeni matabisi so Jéhovah amû ti mû lege na mo ti  kpengba amba ti mo nga ti tene ala kpengba mo. Tongaso, ngbâ nduru na aita ti mo ti bungbi. Manke bungbi lâ oko ape!

9, 10. Nyen la ambeni ita asara ti wara lege ti fa tënë na azo so ayeke tene mbeni yanga ti kodro nde?

⁹ Tara ti bâ tâ nzerengo terê ti aJuif na aprosélyte so abungbi oko na lango ti Pentecôte ti ngu 33 so ma! Âmanke mingi ti ala ayeke tene lani mbeni yanga ti kodro so azo mingi ayeke tene: peut-être Grec wala Hébreu. Me ti so ni so, “zo oko oko ayeke mä adisciple ni na sarango tënë na yanga ti kodro ti lo wani.” (Kus. 2:6). Kite ayeke dä ape so nzoni tënë so azo ni amä na yanga ti kodro ti ala wani andu bê ti ala. Laso, aChrétien awara pëpe matabisi ti tene mbeni yanga ti kodro nde na lege ti miracle. Me, mingi ti ala asara kue ti wara lege ti fa tënë ti Royaume na amara kue. Ala sara ni tongana nyen? Ambeni amanda mbeni yanga ti kodro nde ti mû maboko na congrégation so ayeke nduru na ala wala ala gue na mbeni kodro nde. Mingi ni, ala bâ so ngangu so ala sara ti manda yanga ti kodro ni apika bê ti awa ti yanga ti kodro ni.

¹⁰ Zia e bâ tapande ti Ita Christine, so lo na ambeni Témoin ti Jéhovah mbasambala amanda yanga ti Gujarati. Na ngoi so lo wara mbeni maseka-wali so ayeke mba ti lo ti place ti kua, lo bara lo na yanga ti Gujarati, so ayeke yanga ti kodro ti lo. Li ti maseka-wali so akpe na lo ye ti hinga ndani so Ita Christine asara kue ti manda yanga ti Gujarati. Ita Christine angbâ afa tënë na lo. Maseka-wali ni atene na Ita Christine, atene: “Mbeni bungbi ti nzapa so ayeke wa amembre ti lo ti manda mbeni yanga ti kodro tongaso, so akpengba mingi so, ayeke dä ape. Mo doit ti duti na akota tënë ti fa na azo.”

11. Nyen la e peut ti sara ti fa tënë ti Royaume na azo so ayeke tene mbeni yanga ti kodro nde?

 ¹¹ Tâ tënë, e kue la e lingbi ti manda mbeni fini yanga ti kodro ape. Me, e lingbi ti duti nduru ti fa tënë ti Royaume na azo so ayeke tene mbeni yanga ti kodro nde. E yeke sara ni tongana nyen? Mbeni kode ni ayeke ti sara kua na application JW Language^® ti manda ti bara azo na yanga ti kodro so azo mingi ayeke tene na ndo so mo yeke dä. Mo peut nga ti manda ambeni nduru tënë so apeut ti zia nzara ti mä tâ tënë na yâ ti azo so ayeke tene yanga ti kodro ni so. Fa na ala site jw.org, nga mo peut ti fa na ala gbâ ti avidéo nga na ambeti so ayeke na yanga ti kodro ti ala. Tongana e sara kua na aye so na fango tënë, peut-être e yeke wara ngia so akozo Chrétien awara lani na ngoi so li ti azo so alondo na akodro nde nde akpe so ‘zo oko oko amä nzoni tënë na yanga ti kodro ti lo wani.’

12. (a) Tënë wa la Joël atene lani so abâ miracle so asi na Pentecôte ti ngu 33? (b) Ngbanga ti nyen la a ku lani ti tene prophétie ti Joël aga tâ tënë na ngoi ti akozo Chrétien?

¹² “Pierre alondo,” lo sara tënë na gbâ ti azo so alondo na akodro nde nde si aga (Kus. 2:14). Lo fa na azo kue so ayeke mä lo so Nzapa la asara si na lege ti miracle lo na amba ti lo ayeke sara tënë na ayanga ti kodro nde nde, na ye so ague oko na prophétie ti Joël so atene: “Mbi yeke tuku yingo ti mbi na ndö ti mara ti azo nde nde kue.” (Joël 2:28). Kozo si Jésus akiri na yayu, lo tene na adisciple ti lo, lo tene: “Mbi yeke hunda Babâ na lo yeke mû na ala mbeni wamungo maboko.” Lo fa so wamungo maboko ni so ayeke ‘yingo vulu’.—Jean 14:16, 17.

13, 14. Tongana nyen la Pierre asara ngangu ti ndu bê ti azo so ayeke mä lo lani? E peut ti mû tapande ti lo tongana nyen?

¹³ Na pekoni, Pierre atene atënë so: “Zia azo ti Israël kue ahinga biani so Nzapa amû lo ti ga Seigneur nga Christ, lo Jésus so ala fâ lo na ndö ti keke.” (Kus. 2:36). Mingi ti azo so ayeke mä Pierre ayeke lani dä ape na ngoi so a kanga Jésus na ndö ti keke. Ye oko, teti so ala yeke na yâ ti mara ti Israël, ngbanga ti kuâ ti Jésus ayeke nga na li ti ala. Me, bâ so  Pierre ane amba ti lo Juif na ngoi so lo yeke sara tënë na ala nga lo gi ti ndu bê ti ala. Ye so Pierre aye ayeke ti pusu azo so ayeke mä lo ti changé bê ti ala, me ti fâ ngbanga na ndö ti ala ape. Tënë ti lo ason lani bê ti azo ni? Ên-ën, me “tënë ni andu bê ti ala ngangu”. Tongaso ala hunda ndo, ala tene: “A lingbi e sara nyen?” So Pierre asara tënë na azo ni na nengo ala andu bê ti mingi ti ala, na a pusu ala ti changé bê ti ala.—Kus 2:37.

¹⁴ E nga kue e peut ti mû tapande ti kode so Pierre asara na tënë ti ndu bê ti azo so. Tongana e yeke fa tënë, e bezoin ape ti sara tënë na ndö ti atënë kue so azo ni atene so ague nde na Bible. Me, a yeke nzoni e sara tënë na ndö ti aye so e na azo ni e mä terê dä. Tongana e sara tongaso awe, si na kode e lingbi ti pika patara na ala na lege ti Mbeti ti Nzapa. Mingi ni, tongana e fa tâ tënë ti Bible na mara ti kode ni so, azo so bê ti ala ayeke nzoni ayeke yeda na ni.

15. (a) Pierre atene nyen na azo ni? Azo ni asara ye tongana nyen? (b) Nyen la afa so gbâ ti azo so amä lani nzoni tënë na lango ti Pentecôte alingbi awe ti wara batême gï na lango ni so?

¹⁵ Na kota lango ti Pentecôte ti ngu 33 so, Pierre atene na aJuif nga na aprosélyte so ayeda na tënë ni, lo tene: “Ala changé bê ti ala, na zia a batize ala oko oko.” (Kus. 2:38). Ye ti peko ni ayeke so azo 3000 tongaso awara batême; peut-être a batize ala na yâ ti ngu so ayeke na Jérusalem wala nduru na ni. e Ala wara batême ni gï na loro tongaso sân ti gbu li? Eskê mbaï so ayeke mbeni tapande so afa so azo so angbâ ti manda Bible wala amolenge so ababâ na amama ti ala ayeke aChrétien apeut ti londo gï na loro tongaso ala wara batême sân ti leke terê ti ala? Ên-ën. Girisa ape so aJuif nga  na aprosélyte so awara lani batême na Pentecôte ti ngu 33 ayeke azo so aye mingi ti manda tënë ti Nzapa nga ala yeke na yâ ti mara so azo ni amû terê ti ala na Jéhovah awe. Na ndö ni, ala fa kozoni awe so ala yeke na nzara ti sara na Nzapa; ambeni afa ni na lege so ala londo na ayongoro ndo ti ga ndali ti matanga ti Pentecôte so a yeke sara ni lani ngu oko oko. Na peko ti so ala yeda na atâ tënë so andu kua so Jésus Christ ayeke sara na yâ ti gango tâ tënë ti ye so Nzapa aleke ti sara, ala yeke nduru ti ngbâ ti sara kua ti Nzapa, me ala yeke sara ni fadeso tongana adisciple ti Christ so awara batême awe.

16. Tongana nyen la akozo Chrétien afa so ala bi bê na mba?

¹⁶ Tufa ti Jéhovah ayeke lani na ndö ti azo so. Bible atene: “Ala kue so aga azo so amä na bê abungbi oko na ala bungbi aye ti ala kue oko, ala yeke kä asese ti ala nga na akungba ti ala na ala kangbi ye ti peko ni na popo ti ala kue, a lingbi na bezoin ti zo oko oko.” f (Kus. 2:44, 45). Atâ Chrétien kue aye biani ti mû tapande ti ndoye nga na bingo bê na mba so.

17. Nyen la a lingbi zo asara awe si lo wara batême?

¹⁷ Bible afa aye so a lingbi zo asara ti mû terê ti lo na Nzapa nga ti wara batême. A lingbi zo ni ahinga Mbeti ti Nzapa (Jean 17:3). Lo doit ti mä na bê nga ti changé bê ti lo ti fa so lo yeke tâ na vundu ndali ti asioni so lo sara kozo (Kus. 3:19). Na pekoni, lo changé lege ti lo na lo to nda ti sara anzoni ye so ague oko na ye so bê ti Nzapa aye (aRom. 12:2; aÉph. 4:23, 24). Na peko ti so lo sara aye so kue awe, lo yeke mû terê ti lo na Nzapa na yâ ti sambela, na pekoni lo wara batême.—Mat. 16:24; 1 Pi. 3:21.

18. Pasa wa la adisciple ti Christ so awara batême awe ayeke na ni?

¹⁸ Mo yeke disciple ti Jésus Christ so mo mû terê ti mo na Nzapa nga mo wara batême awe? Tongana a yeke tongaso, tene merci ngbanga ti pasa so mo wara so. Tongana ti akozo disciple so ândö ala si na yingo vulu, mo peut ti duti mbeni kpengba wakua so ayeke fa tënë mingi nga so ayeke sara ye so bê ti Jéhovah aye!