1, 2. Tongana azo awara akpale na yâ ti mariage ti ala aye ti tene so mariage ti ala abuba awe? Mo tene tongaso ngbanga ti nyen?

MARIAGE ayeke mbeni cadeau so alondo na Jéhovah. A lingbi ti sara si zo aduti na ngia mingi na yâ ti gigi ti lo. Me amariage kue ayeke na akpale. A lingbi ti duti mo bâ mo tene akpale ni ayeke hunzi lâ oko ape, na koli na wali ni alingbi ti bâ so ala yeke nduru na mba tongana ti kozo ape.

² A lingbi li ti e akpe ape tongana ngoi na ngoi e wara akpale na yâ ti mariage ti e. Me tongana e wara akpale aye ti tene ape so mariage ti e abuba awe. Même acouple so ayeke na akota kpale na yâ ti mariage ti ala awara lege ti leke songo ti ala nga ti sara si mariage ti ala akpengba ahon ti kozo. Na lege wa?

3, 4. Nyen la alingbi ti si na ambeni ngoi na yâ ti mariage?

³ Mariage abungbi azo use so ayeke nde nde, zo oko oko ayeke na aye so lo ye nga na aye so lo ke, zo oko oko ayeke na apensé ti lo nga lo yeke na afason ti sarango ye ti lo. Nga, peut-être koli na wali ni alondo na ando nde nde wala angobo ti ala ayeke nde nde. Ti tene couple ni ahinga mba nga acomprendre mba nzoni ahunda ngoi nga ahunda ti tene ala sara ngangu.

 ⁴ Tongana ngoi ayeke hon, koli na wali ni alingbi ti pensé mingi na ndö ti aye so agbu bê ti ala wani na asara si ala yeke nduru na mba encore ape. A lingbi ti duti mo bâ mo tene ala yeke vivre nde nde. Nyen la alingbi ti mû maboko na ala ti ga nduru mingi na mba?

5. (a) Nyen la alingbi ti mû maboko na mbeni Chrétien ti ga nduru mingi na wali wala koli ti lo? (b) Ti gue oko na aHébreu 13:4, a lingbi e bâ mariage tongana nyen?

⁵ Jéhovah amû na e anzoni wango mingi so alingbi ti mû maboko na mo nga na wali wala koli ti mo ti ga nduru mingi na lo nga na wali wala koli ti mo (Psaume 25:4; Ésaïe 48:17, 18). Lo tene na e, lo tene: “Zia azo kue abâ mariage na nene ni mingi.” (aHébreu 13:4). Mbeni ye so mo bâ na nene ni mingi ayeke ye ti ngangu ngere. Mo yeke bata ni nga mo  yeke bâ ni tongana senge ye ape. Jéhovah aye ti tene e bâ mariage tongaso.

6. Matthieu 19:4-6 afa na e nyen na ndö ti bango ndo ti Jéhovah na ndö ti mariage?

⁶ Jéhovah la abungbi koli na wali na yâ ti kozo mariage. Molenge ti lo, Jésus, atene: “Ala diko na yâ ti Mbeti ti Nzapa ape? So na komansema ni, lo so asara ala, lo sara ala koli na wali, na lo tene: ‘Ndani la, koli ayeke zia ande babâ na mama ti lo, lo yeke ngbâ ande na terê ti wali ti lo na ala use kue ayeke ga terê oko.’ Tongaso, ala yeke use mbeni pëpe, me terê oko. Ni la, ye so Nzapa abungbi na gbe ti joug oko, zia zo akangbi yâ ni pëpe.” (Matthieu 19:4-6). Gï na tongo nda ni, Jéhovah aleke lani ti tene mariage angbâ lakue lakue. Lo ye lani ti tene asewa aduti nduru na mba nga ala vivre ndo oko na ngia.

7. Tongana nyen la akoli na awali alingbi ti kpengba mariage ti ala?

⁷ Ye oko, laso acouple so asara mariage ayeke tingbi na angangu kpale ahon ti kozo. Na ambeni ngoi, akpale ni ayeke ngangu mingi, tongaso ala pensé so mariage ti ala alingbi ti ngbâ ape, na ala découragé. Me tongana e hinga bango ndo ti Jéhovah na ndö ti mariage alingbi ti mû maboko na e.​—1 Jean 5:3.

8, 9. (a) E doit ti sara ye alingbi na afango lege ti Jéhovah na ndö ti mariage même na ngoi wa? (b) Tongana nyen la e lingbi ti fa so mariage ti e ayeke ye ti ngangu ngere na lê ti e?

⁸ Fango lege ti Jéhovah ayeke lakue ndali ti nzoni ti e. Tongana ti so e bâ fade, lo wa e, lo tene: “Zia azo kue abâ mariage na nene ni mingi.” (aHébreu 13:4; Zo-ti-fa-tene 5:4). Tongana e sara ye alingbi na afango lege ti Jéhovah même tongana a yeke ngangu ti sara ni, e yeke bâ nzoni biani na pekoni.​—1 aThessalonicien 1:3; aHébreu 6:10.

 ⁹ Ndali ti so mariage ti e ayeke ye ti ngangu ngere na lê ti e, e ye pëpe ti sara mbeni ye wala ti tene mbeni tënë so alingbi ti buba ni. Me e ye ti tene songo ti e na koli wala wali ti e akpengba ahon ti kozo. E lingbi ti sara ni tongana nyen?

10, 11. (a) Kota kpale wa la ayeke na yâ ti ambeni mariage? (b) Ngbanga ti nyen la fason so e yeke sara tënë na koli wala wali ti e ayeke kota ye mingi?

¹⁰ Mbeni zo alingbi ti sara sioni na wali wala koli ti lo na alege nde nde. E hinga so aChrétien adoit ti pika koli wala wali ti ala lâ oko ape wala a lingbi ala sara pëpe mbeni ye so alingbi ti sara sioni na terê ti wali wala koli ti ala. Me e lingbi ti sara sioni na mba na lege ti atënë ti e. Atënë so zo atene alingbi ti ga ye ti bira. Mbeni wali atene: “Koli ti mbi ayeke tene gï asioni tënë na mbi. A yeke bâ akä ni na terê ti mbi ape, me atënë so lo yeke tene ka, na tapande: ‘Mo yeke kungba na ndö ti mbi!’ wala ‘Sörö mo ni ayeke na ndo wa?’ azia kä na bê ti mbi.” Mbeni koli atene so wali ti lo ayeke bi nengo ti lo lakue na sese na lege ti atënë ti yanga ti lo nga lo yeke zonga lo. Koli ni atene: “Mbi peut ti tene peko ti atënë ti lo so pëpe na popo ti azo so ane terê ti ala. Ndani la mbi lingbi ti sara lisoro na lo ape nga mbi yeke kiri na kua hio ape. A yeke nzoni ti ngbâ kâ ahon ti kiri na yanga-da.” Laso azo mingi ayeke tene afungo tënë, so ti tene asioni tënë so ason bê ti zo.

¹¹ Tongana koli na wali ayeke tene asioni tënë na mba, a yeke zia kä so ayeke mü hio ape na bê ti mba. A yeke polele so Jéhovah aye ti tene koli na wali asara ye na mba tongaso ape. Me mo lingbi ti son bê ti koli wala ti wali ti mo même sân ti hinga ni. Mo lingbi ti bâ so mo yeke sara ye na nzoni bê na koli wala wali ti mo, me lo pensé ti lo nyen? Tongana mbeni  tënë so mo tene ason bê ti koli wala ti wali ti mo, mo yeke nduru ti changé?​—aGalate 5:15; diko aÉphésien 4:31.

12. Nyen la alingbi ti sara ngangu na ndö ti songo so mbeni zo so asara mariage ayeke na ni na Jéhovah?

¹² Fason so mo yeke sara tënë na koli wala wali ti mo atâa na lê ti azo wala gï mo na lo use ayeke kota ye na lê ti Jéhovah. (Diko 1 Pierre 3:7.) Jacques 1:26 adabe ti e, atene: “Tongana mbeni zo abâ ti lo so lo yeke zo so ayeke voro Nzapa si na mbage lo bata yanga ti lo pëpe, lo yeke handa bê ti lo wani la, na vorongo Nzapa ti zo ni so ayeke senge senge.”

13. Na mbeni lege wa la mbeni zo alingbi ti son bê ti koli wala ti wali ti lo?

¹³ Ambeni lege nde ayeke dä so a lingbi mbeni couple apensé na atënë ti bê ti mba. Na tapande, koli wala wali ti  mo ayeke pensé nyen tongana mo komanse ti duti mingi na mbeni zo nde? Atâa so a lingbi ti duti ndali ti mbeni raison so ayeke sioni ape, na tapande mo na zo ni ayeke fa tënë wala mo mû maboko na lo ti leke mbeni kpale, eskê a yeke son koli wala wali ti mo? Mbeni ita-wali atene: “So mbi bâ so koli ti mbi amû ngoi mingi ndali ti mbeni ita-wali ti congrégation nga lo pensé mingi na lo ason mbi. A sara si mbi bâ so lo yeke kota na lê ti koli ti mbi ahon mbi.”

14. (a) Kota tâ tënë wa la ayeke na Genèse 2:24? (b) A lingbi e hunda terê ti e na tënë wa?

¹⁴ Ndali ti so e yeke aChrétien, e doit ti bâ lege ti ababâ na amama ti e nga e doit ti mû maboko na aita ti congrégation ti e. Me tongana e sara mariage awe, zo so e doit ti bâ lege ti lo kozo ayeke koli wala wali ti e. Jéhovah atene so mbeni koli ‘ayeke ngbâ ande na terê ti wali ti lo’. (Genèse 2:24). Atënë ti bê ti koli wala ti wali ti e adoit ti duti kota ye mingi na lê ti e. Hunda terê ti mo: ‘Eskê mbi yeke mû ngoi mingi ndali ti koli wala wali ti mbi, mbi yeke pensé na lo mingi nga mbi yeke fa so mbi ye lo mingi tongana ti so lo bezoin ni?’

15. Ngbanga ti nyen la a lingbi aChrétien so asara mariage awe akpe ti duti nduru mingi na mbeni zo nde so ayeke koli wala wali ti ala ape?

¹⁵ Tongana e yeke nduru mingi na mbeni zo nde so ayeke koli wala wali ti e ape, a yeke ga na kpale na yâ ti mariage ti e. Atënë ti bê ti zo ni alingbi ti gbu bê ti e mingi na e komanse ti sara nzara ti lo (Matthieu 5:28). Nzara ni so alingbi ti maï na apusu mo ti sara mbeni ye so abi nengo ti mariage ti mo na sese.

16. Bible amû commandement wa na ndö ti mariage?

¹⁶ Bible atene: “Zia azo kue abâ mariage na nene ni mingi.” Bible atene nga atene: “Zia a sara si gbogbo ti mariage  aga sioni pëpe, ndali ti so Nzapa ayeke fâ ngbanga ande na li ti azo ti sarango lango-sioni nga na azo ti gingo wali wala koli nde.” (aHébreu 13:4). Ge, “gbogbo ti mariage” aye ti sara tënë ti bungbingo koli na wali na popo ti azo so asara mariage (aProverbe 5:18). Tongana nyen la e lingbi ti fa so e bâ bungbingo koli na wali na nene ni nga e sara si aga sioni ape?

17. (a) Laso azo mingi abâ gingo wali wala koli nde tongana nyen? (b) A lingbi aChrétien abâ gingo wali wala koli nde tongana nyen?

¹⁷ Laso ambeni zo apensé so a yeke sioni ape ti gi mbeni wali wala mbeni koli nde. A lingbi e ke mara ti bango ndo tongaso. Jéhovah afa tâ polele so lo ke lango-sioni nga gingo wali wala koli nde. (Diko aRomain 12:9; aHébreu 10:31; 12:29.) Tongana e bungbi koli na wali na mbeni zo nde na koli wala wali ti e, e yeke sara si mariage ti e aga sioni. E yeke fa so e bâ na nene ni pëpe aye so Jéhovah ahunda na e ti sara, nga e yeke sara sioni na songo ti e na lo. Ndani la a lingbi e ke ti sara même kozo ye so ayeke gue na zo ti gi mbeni wali wala mbeni koli nde. Mbeni ye ni ayeke ti kpe ti duti na apensé so ayeke na lege ni ape na ndö ti mbeni zo nde.​—Job 31:1.

18. (a) Ngbanga ti nyen la gingo wali wala koli nde ayeke tongana vorongo anzapa ti wataka? (b) Jéhovah abâ gingo wali wala koli nde tongana nyen?

¹⁸ Na Israël ti giriri, na gbe ti Ndia ti Moïse, gingo wali wala koli nde ayeke mbeni kota siokpari mingi, a yeke sioni mingi tongana vorongo anzapa ti wataka. Punition ti asiokpari use so kue ayeke lani kuâ (Lévitique 20:2, 10). Tongana nyen la gingo wali wala koli nde ayeke tongana vorongo anzapa ti wataka? Tongana mbeni zo ti Israël avoro lani anzapa ti wataka, lo sara ye ague nde na zendo so lo mû ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah. Tongana lo gi mbeni wali wala mbeni koli nde, lo sara ye ague nde na zendo so lo mû ti ngbâ be-ta-zo na koli wala wali ti lo. (Exode 19:5, 6;  Deutéronome 5:9; diko Malachie 2:14.) A yeke polele so ândö Jéhovah abâ gingo wali wala koli nde tongana mbeni siokpari so ayeke kota mingi.

19. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti leke na bê ti e ti gi mbeni wali wala mbeni koli nde ape?

¹⁹ Ka ti laso? Atâa so e yeke pëpe na gbe ti Ndia ti Moïse, bango ndo ti Jéhovah na ndö ti gingo wali wala koli nde achangé ape. Gï tongana ti so e yeke voro mbeni nzapa ti wataka lâ oko ape, a lingbi e gi mbeni wali wala mbeni koli nde lâ oko ape (Psaume 51:1, 4; aColossien 3:5). Tongana e sara ni, e yeke bi nengo ti mariage ti e nga na ti Jéhovah, Nzapa ti e, na sese.​—Bâ Kete tënë 26.

20. Tongana nyen la ndara alingbi ti sara si mbeni mariage aduti nzoni?

²⁰ Tongana nyen la mo lingbi ti sara si mariage ti mo akpengba ahon ti kozo? Bible atene: “Grâce na ndara, zo aleke da, nga grâce na bango yâ ti aye nzoni, da ni aluti nzoni.” (aProverbe 24:3). Yâ ti mbeni da alingbi ti dë nga alingbi ti duti senge wala yâ ni alingbi ti chauffé pendere nga zo aduti dä nzoni. Mariage ayeke tongaso. Mbeni zo so ayeke na ndara ayeke sara kue ti tene mariage ti lo asara si lo duti nzoni nga amû na lo ngia.

21. Tongana nyen la hingango ye alingbi ti sara si mbeni mariage akpengba mingi?

²¹ Bible akiri atene na ndö ti da so atene: “Grâce na hingango ye, yâ ti achambre ni asi singo na mara ti apendere ye ti mosoro ti ngangu ngere nde nde kue.” (aProverbe 24:4). Ye so mo manda na yâ ti Bible alingbi ti sara si mariage ti mo aga nzoni mingi (aRomain 12:2; aPhilippien 1:9). Na ngoi so mo na wali wala koli ti mo ayeke diko Bible nga na ambeti  ti e legeoko, ala sara lisoro ti bâ tongana nyen la ala lingbi ti sara ye alingbi na ye so ala manda. Ala gi alege so ala lingbi ti fa na mba yengo terê nga na nengo zo. Ala gi nga alege ti sara ye na nzoni bê na mba nga ti bi bê na mba. Hunda na Jéhovah ti mû maboko na mo ti duti na asarango ye so alingbi ti kpengba mariage ti mo nga so ayeke sara si koli wala wali ti mo aye mo mingi.​—aProverbe 15:16, 17; 1 Pierre 1:7.

22. Ngbanga ti nyen la a lingbi e sara ye na koli wala wali ti e na ndoye nga na nengo zo?

²² A lingbi e sara ye kue so e lingbi ti sara ti sara ye na koli wala wali ti e na ndoye nga na nengo zo. A yeke sara si mariage ti e anzere mingi na e nga akpengba mingi. Kota ye ni ayeke so, e yeke zia ngia na bê ti Jéhovah.​—Psaume 147:11; aRomain 12:10.