1-3. (a) Azo mingi abâ kua ti ala tongana nyen? (b) Ahundango ndo wa la e yeke bâ na yâ ti chapitre so?

NA YÂ ti dunia kue azo ayeke sara kua ngangu ti wara ye so ala na asewa ti ala abezoin ni. Azo mingi aye kua ti ala ape nga a nzere na ambeni zo même kete ape ti gue na kua lâ oko oko. Tongana a yeke ye so asi na mo la, nyen la alingbi ti mû maboko na mo ti sara kua ti mo na ngia mingi? Nyen la a lingbi ti mû maboko na mo ti tene kua ti mo anzere na mo?

² Jéhovah atene na e, atene: “A yeke nzoni ti tene zo oko oko ate ye, anyon ye nga lo bâ nzoni na peko ti ngangu kua kue so lo sara. So ayeke matabisi so Nzapa amû na zo la.” (Zo-ti-fa-tene 3:13). Jéhovah acréé e na bezoin nga na nzara ti sara kua. Lo ye ti tene kua ti e anzere na e.​—Diko Zo-ti-fa-tene 2:24; 5:18.

³ Tongaso, nyen la alingbi ti mû maboko na e ti sara kua ti e na ngia? Akua wa la a lingbi aChrétien asara ape? Tongana nyen la e lingbi ti zia kua ti e na place ni nga vorongo Jéhovah na place ni? Kua wa la ayeke kota mingi ahon atanga ni kue so e lingbi ti sara?

4, 5. Bango ndo ti Jéhovah na ndö ti kua ayeke so wa?

⁴ Jéhovah wani aye kua mingi. Genèse 1:1 atene: “Na tongo nda ni Nzapa asara yayu na sese.” Na peko ti so Nzapa  ahunzi ti leke sese nga na aye so ayeke na ndö ni, lo tene so aye so lo créé ayeke “nzoni mingi”. (Genèse 1:31). Aye so Lo so acréé e asara anzere lani na lo mingi.​—1 Timothée 1:11.

⁵ Jéhovah azia lâ oko ape lege ti sarango kua. Jésus atene: “Babâ ti mbi angbâ ti sara kua juska fadeso.” (Jean 5:17). Atâa so e hinga pëpe apendere ye kue so Jéhovah asara, e hinga ambeni. Lo soro ambeni zo ti komande legeoko na Molenge ti lo, Jésus Christ, na yâ ti Royaume (2 aCorinthien 5:17). Jéhovah angbâ ti fa lege na azo nga ti bâ lege ti ala. Na lege ti kua ti fango tënë so a yeke sara na yâ ti dunia kue, azo kutu mingi ahinga Jéhovah nga ala yeke na beku ti duti na fini lakue lakue na yâ ti Paradis na ndö ti sese.​—Jean 6:44; aRomain 6:23.

6, 7. Jésus ayeke lani mara ti zo ti kua wa?

⁶ Jésus aye kua tongana ti Babâ ti lo. Kozo ti tene Jésus aga na sese, lo yeke lani “wakode-kua” ti Nzapa, lo mû mbage na yâ ti aye kue so Nzapa acréé na yayu nga na ndö ti sese (aProverbe 8:22-31; aColossien 1:15-17). Na ngoi so Jésus ayeke lani na sese, lo ngbâ ti sara kua ngangu. Na ngoi so lo de maseka, lo manda lani ti sara kua ti charpentier nzoni. Kite ayeke dä ape so lo leke lani aplafond ti da, aporte, atable nga na achaise. Jésus asara lani kua ti lo nzoni ni la azo hinga lo tongana “charpentier”.​—Marc 6:3.

⁷ Me kota kua ti Jésus na ndö ti sese ayeke lani kua ti fango nzoni tënë nga na fango ye na azo na ndö ti Jéhovah. Lo yeke lani na ngu ota na ndambo ti hunzi fango tënë ti lo, na lo yeke sara lani kua ngangu ti londo na yanga ti ndapre juska l’heure ahon na bï (Luc 21:37, 38; Jean 3:2). Jésus atambela akilomètre ngbangbo mingi na ndö ti alege so poussière ayeke dä mingi ti fa nzoni tënë na azo mingi.​—Luc 8:1.

8, 9. Ngbanga ti nyen la Jésus asara kua ti lo na ngia?

 ⁸ Ti Jésus, kua ti Nzapa ayeke lani tongana kobe. Kua so amû lani ngangu na lo. Na ambeni lango Jésus asara kua ngangu juska lo wara même ngoi ti te kobe ape (Jean 4:31-38). Lo gbu lani alege kue so azi na lo ti mû maboko na azo ti hinga ye na ndö ti Babâ ti lo. Ndani la lo tene na Jéhovah, lo tene: “Mbi mû gloire na mo awe na ndö ti sese so, mbi hunzi kusala so mo mû na mbi ti sara so awe.”​—Jean 17:4.

⁹ A yeke polele so Jéhovah na Jésus asara kua ngangu mingi nga kua ti ala anzere na ala. E ye ti “ga azo so asara ye tongana ti Nzapa” nga e ye ti “mû peko ti gere ti [Jésus] mbilimbili.” (aÉphésien 5:1; 1 Pierre 2:21). Ndani la e yeke gi ti sara kua ngangu nga ti sara kua ti e kue nzoni.

10, 11. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti kua ti e?

¹⁰ Ndali ti so e yeke awakua ti Jéhovah, e yeke sara kua ngangu ti bâ lege ti e nga na azo ti sewa ti e. E ye ti tene kua ti e anzere na e, me ye so alingbi ti duti mbeni kpale. Tongaso, nyen la e lingbi ti sara tongana e yeke sara kua ti e na ngia ape?

¹¹ Duti na nzoni bango ndo. Peut-être e lingbi pëpe ti changé ndo so e yeke sara kua dä wala l’heure so e mû ti sara na kua, me e lingbi ti changé bango ndo ti e. Tongana e hinga ye so Jéhovah ahunda na e alingbi ti mû maboko na e. Na tapande, Jéhovah ahunda na amokonzi ti sewa ti sara kue ti mû na azo ti sewa ti ala aye so ala bezoin ni. Bible atene so zo so amû na azo ti sewa ti lo ape aye so ala bezoin ni “sioni ti lo ahon ti zo so amä na bê pëpe.” (1 Timothée 5:8). Tongana mo yeke mokonzi ti sewa, mo yeke sara kua ngangu ti mû na azo ti sewa ti mo aye so ala bezoin ni.  Atâa mo ye kua ti mo wala pëpe, mo hinga so, so mo yeke mû na azo ti sewa ti mo aye so ala bezoin ni, mo yeke zia nga ngia na bê ti Jéhovah.

12. Aye ti nzoni wa la e yeke wara tongana e sara kua ngangu nga e sara ye mbilimbili?

¹² Sara kua ngangu nga sara ye mbilimbili. A yeke sara si a yeke ngangu na mo ape ti sara kua ti mo na ngia (aProverbe 12:24; 22:29). Kozoni kue, patron ti mo ayeke sara confiance na mo. Apatron ayeke bâ na nene ni mingi azo ti kua so asara ye mbilimbili ndali ti so ala yeke nzi pëpe nginza, akungba wala ngoi (aÉphésien 4:28). Ye so ayeke même kota mingi ayeke so tongana mo sara kua ngangu nga mo sara ye mbilimbili Jéhovah ayeke hinga ni. Mo lingbi ti duti na “nzoni conscience” ndali ti so mo hinga so mo yeke zia ngia na bê ti Nzapa so mo ye lo.​—aHébreu 13:18; aColossien 3:22-24.

13. Mbeni ye wa la alingbi ti ga na peko ti sarango ye ti e mbilimbili na place ti kua?

¹³ Hinga so sarango ye ti mo na place ti kua alingbi ti mû gonda na Jéhovah. Ye so akiri afa na e mbeni raison ti tene kua ti e anzere na e (Tite 2:9, 10). A lingbi même ti si so mbeni mba ti mo ti place ti kua ayeda ti manda Bible ndali ti nzoni tapande ti mo.​—Diko aProverbe 27:11; 1 Pierre 2:12.

14-16. Nyen la a lingbi e gbu li na ndö ni na ngoi so e yeke soro mbeni kua?

¹⁴ Bible afa pëpe molongo ti akua so mbeni Chrétien adoit ti sara wala adoit ti sara ape. Me amama-ndia ti Bible alingbi ti mû maboko na e ti mû anzoni desizion na ndö ti kua so e ye ti sara (aProverbe 2:6). Zia e gbu li ti e na ndö ti amama-ndia ti Bible nga e hunda terê ti e na ahundango ndo so.

 ¹⁵ Kua ni ayeke sara si mbi sara mbeni ye so Jéhovah atene ayeke sioni? E hinga awe aye so Jéhovah ake, na tapande nzi nga na mvene (Exode 20:4; Kusala 15:29; aÉphésien 4:28; Apocalypse 21:8). Tongaso, e yeke sara hange si e ke kua kue so ague nde na aye so Jéhovah ahunda na e ti sara.​—Diko 1 Jean 5:3.

¹⁶ Kua ni ayeke mû maboko na mbeni ye so Jéhovah ake nga ayeke maï ni? Na tapande, ka tongana a hunda na mo ti sara kua na place ti lekengo da ti mbeni eglize?  A yeke sioni ape ti sara kua ti lekengo da. Me mo hinga so Jéhovah ake afango ye ti wataka so azo ti a-eglize ayeke fa. Tongaso, atâa so mo yeke yôro terê ti mo droit na yâ ti afango ye ti wataka ni ape, mo pensé so na bango ndo ti Jéhovah, mo yeke mû mbage na fango ye ti wataka la ape?​—Apocalypse 18:4.

17. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti mû adesizion so azia ngia na bê ti Nzapa?

¹⁷ Tongana e sara kua na amama-ndia ti Nzapa, e lingbi ti duti tongana azo so a sara tënë ti ala na aHébreu 5:14, a tene: “Azo so, na lege ti sarango kusala na ngangu ti gbungo li ti ala, asara si ngangu ti gbungo li ti ala ni aga nzoni awe ti hinga popo ti ye ti nzoni na ye ti sioni.” Hunda terê ti mo: ‘Tongana mbi yeda ti sara kua so, a yeke sara si amba ti mbi apika gere ti ala? Kua ni ayeke hunda ti tene mbi quitté koli wala wali ti mbi nga na amolenge ti mbi ti gue na mbeni kodro nde? A yeke sara nyen na ndö ti ala?’

18. Ngbanga ti nyen la a lingbi ti duti ngangu ti ngbâ ti zia lê ti e na ndö ti vorongo so e yeke voro na Nzapa?

¹⁸ A lingbi ti duti ngangu ti zia vorongo Jéhovah na kozo place na “angoi ti akpale so ayeke ngangu na zo ti kanga bê na yâ ni”. (2 Timothée 3:1). Ti wara kua ti nginza nga ti ngbâ ti bata ni alingbi ti duti biani mbeni kpale. E bezoin ti bâ lege ti sewa ti e, me e hinga so vorongo so e yeke voro na Nzapa la aga kozo. E lingbi pëpe ti zia si aye ti sese aga ye so ayeke kota mingi na yâ ti fini ti e (1 Timothée 6:9, 10). Tongaso, tongana nyen la e lingbi ti “hinga biani aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni” nga na oko ngoi ni ti mû na azo ti sewa ti e aye so ala bezoin ni?​—aPhilippien 1:10.

19. Tongana e zia bê ti e na Jéhovah ayeke mû maboko na e tongana nyen ti zia kua ti e na place ni?

 ¹⁹ Zia bê ti mo kue na Jéhovah. (Diko aProverbe 3:5, 6.) E hinga so Nzapa ahinga mbilimbili ye so e bezoin ni nga lo pensé mingi na e (Psaume 37:25; 1 Pierre 5:7). Mbeti ti lo Bible atene na e, atene: “Ala zia si ndoye ti nginza aduti na yâ ti sarango ye ti ala pëpe, me ala zia bê ti ala gï na ndö ti aye so ala yeke na ni. Ndali ti so [Nzapa atene]: ‘Mbi yeke zia ande mo lâ oko pëpe nga mbi yeke girisa mo lâ oko pëpe.’” (aHébreu 13:5). Jéhovah aye pëpe ti tene e gi bê ti e lakue lakue na ndö ti mungo na azo ti sewa ti e aye so ala bezoin ni. Lakue, lo fa so lo lingbi ti mû na awakua ti lo aye so ala bezoin ni (Matthieu 6:25-32). Atâa kua wa la e yeke sara, lakue e yeke manda Bible, e yeke fa nzoni tënë nga e yeke gue na abungbi ti e ti Chrétien.​—Matthieu 24:14; aHébreu 10:24, 25.

20. Tongana nyen la e lingbi ti ngbâ ti duti na aye mingi ape na yâ ti fini ti e?

²⁰ Zia lê ti mo gï na ndö ti ye oko. (Diko Matthieu 6:22, 23.) Ye so aye ti tene mo duti na ye mingi ape na yâ ti fini ti mo tongaso si mo lingbi ti zia lê ti mo gï na ndö ti kua ti Jéhovah. E hinga so a yeke ye ti buba ti zia si nginza, nzoni gigi wala afini ye so a sigi na ni aga ye so ayeke kota mingi na lê ti e ahon vorongo so e yeke voro na Nzapa. Tongaso, nyen la ayeke mû maboko na e ti zia aye so ayeke kota mingi na kozo ndo? A lingbi e sara kue ti sara bon ape. Tongana bon ayeke na li ti mo, sara mbeni ye ti payé mbage ni wala payé ni kue. Tongana e sara hange ape, aye ti sese alingbi ti mû ngoi nga na ngangu ti e mingi, na e lingbi pëpe ti mû ngoi ti sambela, ti manda ye wala ti fa tënë. A hon ti tene e sara si aye ti sese asara si gigi ti e aga ngangu, e ye ti manda ti zia bê ti e gï na ndö ti aye so ayeke kota ye na tapande “kobe na bongo”. (1 Timothée 6:8).  Atâa dutingo ti e ayeke so wa, a yeke nzoni ngoi na ngoi e gi ti bâ dutingo ti e ti bâ tongana nyen la e lingbi ti sara na Jéhovah mingi ahon ti kozo.

21. Ngbanga ti nyen la a lingbi e mû desizion na ndö ti ye so ayeke na kozo ndo na yâ ti fini ti e?

²¹ Zia aye so ayeke biani akota ye kozo. A lingbi e sara kua na ngoi ti e, ngangu ti e nga na aye ti sese so e yeke na ni na ndara. Tongana e sara hange ape, aye so ayeke akota ye ape, na tapande mandango mbeti wala nginza alingbi ti mû ngoi ti e mingi. Jésus atene: “Ala ngbâ ti gi kozoni  Royaume ti Nzapa.” (Matthieu 6:33). Aye so e soro ti sara, aye so e habitué na ni, aye so e yeke sara lâ na lâ nga na aye so e zia na gbele e ti sara afa ye so ayeke na kozo ndo na yâ ti bê ti e.

22, 23. (a) Kota kua ti aChrétien ayeke so wa? (b) Nyen la ayeke mû maboko na e ti sara kua ti e na ngia?

²² Ti sara kua na Jéhovah ayeke kota kua so ahon atanga ni kue so e lingbi ti sara. Mbeni kota lege so e yeke sara na ni ayeke ti fa nzoni tënë na azo (Matthieu 24:14; 28:19, 20). Legeoko tongana Jésus, e ye ti sara ye kue so e lingbi ti sara ti sara kua so. Ambeni ita ague na ndo so a bezoin awafango tënë dä mingi ti fa tënë. Ambeni amanda mbeni yanga ti kodro nde ti fa tënë na azo so ayeke tene yanga ti kodro ni so. Sara lisoro na aita so asara aye so nga hunda tënë na ala na ndö ni. Ala yeke tene ande na mo so ala wara ngia mingi na yâ ti fini ti ala nga ala sara nzoni ye mingi na gigi ti ala.​—Diko aProverbe 10:22.

²³ Laso, mingi ti e e doit ti mû ngoi mingi ti sara kua wala ti sara gbâ ti akua gï ti mû na azo ti sewa ti e aye so ayeke kota ye so ala abezoin ni. Jéhovah ahinga ni, na lo bâ na nene ni mingi aye kue so e sara ti bâ lege ti sewa ti e. Tongaso, zia e ngbâ ti mû tapande ti Jéhovah na Jésus ti sara kua ngangu atâa kua wa la e yeke sara. Nga zia e girisa ape so kota kua so e lingbi ti sara na Jéhovah ayeke ti fa nzoni tënë ti Royaume ti Nzapa. Kua so ayeke ga na e tâ ngia.