Luc 1:1-80
1 Azo mingi atara ti sara na mbeti tënë ti aye so asi na so e mä na bê dä biani;
2 ala sara ni gi tongana ti so azo afa ni na e, azo so abâ aye ni na lê ti ala na tongo nda ni nga aga awafango tënë ni.
3 Tongaso, mbi nga, mbi leke na bê ti mbi ti gi nda ti aye kue mbilimbili, ngbene ye so aye ni ato nda ni, si mbi sara ni na mbeti na mo, kota zo Théophile, na lege ti molongo ti singo ti aye ni,
4 tongaso si mo lingbi ti hinga ye kue na ndo ti tâ tënë ti aye so a fa ni na mo na yanga.
5 Na ngoi ti Hérode, gbia ti Judée, mbeni prêtre ayeke dä so iri ti lo ayeke Zacharie. Lo yeke ti bungbi ti aprêtre ti sewa ti Abijah. Lo yeke na wali so ayeke oko ti amolenge ti Aaron ti wali. Iri ti lo ayeke Élisabeth.
6 Ala use kue ayeke azo ti mbilimbili na lê ti Nzapa ngbanga ti so ala yeke tambela alingbi na acommandement nga na aye kue so ndia ti Jéhovah ahunda, na tënë ayeke na li ti ala pëpe.
7 Me ala dü pëpe ngbanga ti so Élisabeth ayeke ngombo, nga ngu ti ala use kue ahon mingi awe.
8 Tongana a si na ngoi ti bungbi ti aprêtre so lo yeke na yâ ni ti sara kua, Zacharie ayeke sara kua ti lo ti prêtre na gbele Nzapa.
9 Tongana ti so ngobo ti kua ti aprêtre afa, a si fadeso ngoi ti lo ti lï na yâ ti kubu ti temple ti Jéhovah ti zö dukani.
10 Na gbâ ti azo ti kodoro ni kue ayeke sambela ti ala na gigi na ngbonga ti zongo dukani ni.
11 Na ange ti Jéhovah asi na Zacharie, lo luti na koti ti gbalaka so a yeke zö dukani dä.
12 Me tongana Zacharie abâ ye so, li ti lo aga kirikiri na mbeto agbu lo.
13 Ye oko, ange ni atene na lo: “Mo sara mbeto pëpe, Zacharie, ngbanga ti so Nzapa amä sambela ti mo ti voro tere na lo awe. Wali ti mo Élisabeth ayeke dü ande mbeni molenge ti koli na mo, na a lingbi mo zia iri ti lo Jean.
14 Mo yeke duti ande na ngia, na tere ti mo ayeke nzere mingi nga azo mingi ayeke duti na ngia ndali ti dungo molenge so.
15 Molenge ni ayeke duti ande kota na lê ti Jéhovah. Me a lingbi lo nyon vin pëpe, a lingbi nga lo nyon sämba oko pëpe. Na fade lo yeke si singo na yingo vulu, a to nda ni na ngoi so lo ngbâ na yâ ti mama ti lo.
16 Na fade lo yeke sara si amolenge ti Israël mingi akiri na Jéhovah Nzapa ti ala.
17 Nga, molenge ni ayeke hon ande na gbele Lo na yingo nga na ngangu ti Élie, ti sara si bê ti ababâ akiri aga ti amolenge, na ti sara si azo so ake yanga akiri awara ndara so azo ti mbilimbili ayeke na ni, nga ti leke teti Jéhovah azo so alingbi awe.”
18 Zacharie atene na ange ni: “Mbi yeke yeda na tënë so tongana nyen? Mbi ga mbakoro awe, na ngu ti wali ti mbi ahon mingi awe.”
19 Ange ni atene na lo: “Mbi yeke Gabriel so ayeke luti na gbele Nzapa. Na a tokua mbi ti sara tënë na mo nga ti fa na mo nzoni tënë ti aye so.
20 Me bâ, yanga ti mo ayeke kanga na mo lingbi ande ti sara tënë pëpe juska na lango so aye so aga tâ tënë, ngbanga ti so mo yeda na atënë ti mbi pëpe, atënë so ayeke ga ande tâ tënë na ngoi ni so a fa.”
21 Na oko ngoi ni, azo ni angbâ ti ala ti ku Zacharie na gigi, na ala yeke hunda tere ti ala na nda ni so si lo ninga mingi na yâ ti kubu ti temple ni.
22 Me tongana lo sigigi, lo lingbi pëpe ti sara tënë na ala, na azo ni ahinga so lo bâ mbeni ye ti ndima na yâ ti kubu ti temple ni kâ. Lo yeke sara tënë na ala gi na maboko ti lo, me yanga ti lo akanga.
23 Tongana alango ti kusala ti lo na temple ahunzi awe, lo kiri na da ti lo.
24 Me na peko ti alango ni so, wali ti lo Élisabeth amû ngo na lo sigigi na lê ti azo pëpe teti nze oku, lo tene:
25 “A yeke na lege so si Jéhovah asara ye na mbage ti mbi na yâ ti alango so lo bi lê na ndo ti mbi ti zi kamene na lê ti mbi na popo ti azo.”
26 Na omene nze ni so Élisabeth ayeke na ngo, Nzapa atokua ange Gabriel na yâ ti mbeni gbata ti Galilée so iri ni ayeke Nazareth,
27 na ndo ti mbeni maseka-wali so ade ti hinga koli pëpe, na so mbeni koli ti da ti David, so iri ti lo ayeke Joseph, ague na peko ti lo ti sara mariage na lo. Iri ti maseka-wali ni ayeke Marie.
28 Tongana lo si na gbele Marie, lo tene: “Bara mo, mo so Nzapa abâ mo tâ na nzoni lê mingi. Jéhovah ayeke na mo.”
29 Me, na mango tënë so, li ti lo aga kirikiri mingi si lo to nda ti hunda tere ti lo na mara ti bara ni so.
30 Tongaso ange ni atene na lo: “Mo sara mbeto pëpe, Marie, teti Nzapa abâ mo na nzoni lê awe.
31 Bâ, mo yeke mû ngo na mo yeke dü mbeni molenge ti koli, na a lingbi mo zia iri ti lo Jésus.
32 Fade lo yeke ga kota na a yeke iri lo Molenge ti Lo so ayeke na nduzu na ndo ti aye kue. Na Jéhovah Nzapa ayeke mû ande na lo trône ti babâ ti lo David.
33 Na fade lo yeke komande na ndo ti da ti Jacob teti lakue lakue. Nga, royaume ti lo ayeke hunzi lâ oko pëpe.”
34 Me Marie atene na ange ni: “Ye so ayeke si ande tongana nyen, so mbi de ti bungbi na mbeni koli pëpe so?”
35 Ange ni akiri tënë na lo atene: “Yingo vulu ayeke ga ande na ndo ti mo, na ngangu ti Lo so ayeke na nduzu na ndo ti aye kue ayeke zu ti duti na ndo ti mo. Ndani la si molenge so mo yeke dü lo, lo yeke duti ande nzoni-kue, na a yeke iri lo Molenge ti Nzapa.
36 Bâ, fami ti mo Élisabeth amû nga ngo ti mbeni molenge-koli na lâ ti mbakoro ti lo, na lo yeke na yâ ti nze omene ni, lo so a iri lo wali ngombo.
37 A yeke tongaso ngbanga ti so atënë kue ti yanga ti Nzapa ayeke ga gi tâ tënë.”
38 Na pekoni, Marie atene: “Bâ, mbi yeke maseka-wali so ayeke ngbâa ti Jéhovah! Zia ye ni asi na mbi gi tongana ti so mo tene.” Na ndo ti tënë so, ange ni azia lo ahon.
39 Gi na peko ti alango ni so, Marie alondo na lo gue hio na ando so ayeke na li ti ahoto, na yâ ti mbeni gbata ti Judée.
40 Lo lï na yâ ti da ti Zacharie na lo bara Élisabeth.
41 Tongana Élisabeth amä bara ti Marie, foroto so ayeke na yâ ti lo ahuru, na Élisabeth asi na yingo vulu,
42 si lo sara tënë na kota go, lo tene: “Nzapa airi tënë nzoni na ndo ti mo na popo ti awali, na lo iri tënë nzoni na ndo ti molenge so ayeke na yâ ti mo!
43 Ye ni asara tongana nyen si mbi wara nzoni ye so? ti tene mama ti Seigneur ti mbi aga na ndo ti mbi.
44 Bâ, na ngoi so bara ti mo atï na mê ti mbi, foroto so ayeke na yâ ti mbi ahuru na kota ngia.
45 Ngia ayeke nga na wali ni so amä na bê, ngbanga ti so aye so Jéhovah asara tënë ni na lo ayeke ga ande tâ tënë kue.”
46 Na Marie atene: “Âme ti mbi agonda Jéhovah,
47 na mbi lingbi pëpe ti kanga ngia so ayeke na bê ti mbi na tere ti Nzapa Sauveur ti mbi,
48 ngbanga ti so lo bi lê ti lo na ndo ti senge ngbâa ti lo. Bâ, ti to nda ni laso, azo ti ngoi kue ayeke tene ande so mbi yeke lo so ayeke na ngia,
49 ngbanga ti so Lo so ayeke ngangu asara akota kusala ndali ti mbi, na iri ti lo ayeke nzoni-kue.
50 Na a londo na azo ti mbeni ngoi ti si na ambeni na peko ti tere, lo yeke sara nzoni bê na azo so akpe mbeto ti lo.
51 Lo sara ye ti ngangu na maboko ti lo. Ala so ayeke na bibe ti baba na yâ ti bê ti ala, lo kangbi ala kirikiri.
52 Lo kinda azo ti ngangu na ndo ti atrône na lo yä na nduzu azo so ayeke na kete ndo.
53 Lo mû na azo so nzara asara ala aye ti nzoni alingbi tâ na ala, na lo zia azo ti mosoro si ala hon maboko senge.
54 Lo ga lo mû maboko na wakua ti lo Israël, ti fa so lo dabe ti lo na zendo so lo mû ti sara nzoni bê na
55 Abraham nga na ngongoa ti lo teti lakue lakue, tongana ti so lo sara tënë ni na akotara ti e.”
56 Marie angbâ na tere ti Élisabeth nze ota tongaso. Na pekoni, lo kiri na da ti lo.
57 Ngoi ti Élisabeth alingbi fadeso awe ti tene lo dü, na lo dü mbeni molenge ti koli.
58 Tongana azo so ayeke nduru na Élisabeth nga na afami ti lo amä so Jéhovah asara nzoni bê na lo, tere ti ala anzere legeoko na lo.
59 A si na lango miombe ni, ala ga ti fâ molenge ni na ganza, na ala ye ti zia iri ti lo Zacharie, tongana ti babâ ti lo.
60 Me mama ti lo atene na ala: “Ên-ën, mbi ke! A yeke zia iri ti lo Jean.”
61 Tongana ala mä tënë so, ala tene na lo: “Mbeni zo oko na popo ti afami ti mo ayeke na iri so pëpe.”
62 Na pekoni, ala sara maboko ti ala na babâ ni ti hunda lo wala lo ye a zia iri ti molenge ni nyen.
63 Lo hunda mbeni nduru lê ti keke na lo sû mbeti so na ndo ni: “Iri ti lo ayeke Jean.” Na bango ye so, li ti azo ni kue akpe.
64 Gi na lê ni lê ni, yanga ti lo nga na menga ti lo azi si lo to nda ti sara tënë, lo sepela Nzapa.
65 Na mbeto agbu azo kue so alango nduru na ala. Na azo ato nda ti sara tënë ti aye so kue na yâ ti ando kue ti Judée so ayeke na li ti ahoto.
66 Na azo kue so amä tënë so abata ni na bê ti ala, na ala yeke tene: “â molenge so ayeke duti ande tongana nyen?” Ala tene tongaso ngbanga ti so maboko ti Jéhovah ayeke biani na ndo ti lo.
67 Na Zacharie, babâ ti Jean, asi na yingo vulu na lo tene prophétie, lo tene:
68 “Zia a gonda Jéhovah Nzapa ti Israël ngbanga ti so lo bi lê ti lo na mbage ti azo ti lo na lo zi ala.
69 Na lo sara si mbeni ngangu sauveur* ti e asigigi na yâ ti da ti David, wakua ti lo.
70 Na yanga ti aprophète ti lo so ayeke nzoni-kue, aprophète ti giriri, lo sara tënë
71 ti zingo e na tïtî awato ti e nga na tïtî ala kue so ake e,
72 ti sara nzoni bê na e ndali ti akotara ti e na ti dabe ti lo na mbele ti lo so ayeke nzoni-kue,
73 bä so lo dë na kotara ti e Abraham,
74 si na peko ti so lo zi e na tïtî awato ti e awe, lo mû na e matabisi ti sara kusala so ayeke nzoni-kue na lo na mbeto pëpe,
75 na dutingo be-ta-zo nga mbilimbili na gbele lo na lâ ti fini ti e kue.
76 Me ti mo, kete molenge ni, a yeke iri mo ande prophète ti Lo so ayeke na nduzu na ndo ti aye kue ngbanga ti so mo yeke hon kozo ti Jéhovah ti leke lege ti lo,
77 ti fa na azo ti lo tënë ti salut na lege ti pardon ti asiokpari ti ala,
78 aye so kue ngbanga ti so Nzapa ti e abâ mawa ti azo ti lo mingi. Ndali ti bango mawa so, e yeke bâ ande mbeni lumière so alondo na yayu ti su tongana ti ngoi so ndo ayeke gue ti han,
79 ti sara si lumière asu na ndo ti azo so ayeke duti na yâ ti bingo nga na gbe ti gbede ti kui, ti fa lege nzoni na gere ti e na ndo ti lege ti siriri.”
80 Na kete molenge ni ayeke kono na lo yeke kpengba na lege ti sarango ye ti lo. Lo ngbâ na yando juska na lâ ni so lo fa tere ti lo dandara na lê ti azo ti Israël.
Akete tënë na terê ni
^ Na Grec: “mbeni didi ti salut.”