1-3. (a) A lingbi e bâ tâ tënë ti Bible tongana nyen? Mû mbeni tapande ti fa ni. (Bâ afoto so ayeke na tongo nda ti article so.) (b) Ahundango ndo wa la e yeke bâ ni na yâ ti article so?

LASO, azo ayeke vo ka mbeni ye na yâ ti mbeni magazin me na pekoni ala yeke kiri na ni. Nga, tongana azo avo mbeni ye na ndö ti Internet, ala yeke kiri na ni mingi ahon ti so a kiri na ni na amagazin. Peut-être ala bâ so ye ni alingbi pëpe na ye so ala pensé na ni wala mbeni ye ti terê ni abuba. Tongaso, ala mû desizion ti changé ni wala ti hunda ti tene a kiri na ala nginza ti ala.

² Atâa so e lingbi ti hunda ti tene a kiri na e nginza ti mbeni ye so e vo ni si e kiri na ni, e yeke ye ande lâ oko ape ti kiri na “tâ hingango ye” ti tâ tënë ti Bible so e “vo” ni, wala ti “kä” ni. (Diko aProverbe 23:23; 1 Tim. 2:4.) Tongana ti so e manda na yâ ti article so ahon, e wara tâ tënë na lege so e mû ngoi mingi ti manda ni. Na ndö ni, ti vo tâ tënë, peut-être e ke mbeni nzoni kua ti nginza, songo ti e na ambeni zo achangé, e changé fason so e yeke pensé na ni nga na asarango ye ti e wala e ke angobo nga na asarango ye so ague nde na Bible. Ye oko, asacrifice so e sara ayeke kete tongana a haka ni na atufa so e wara.

³ Tongana a ndu tâ tënë ti Bible, pensé ti e ague oko na ti mbeni  koli so Jésus asara tënë ti lo na yâ ti mbeni nduru toli. Ti fa tongana nyen la tâ tënë na ndö ti Royaume ti Nzapa ayeke kota ye mingi na lê ti azo so awara ni, Jésus asara tënë ti mbeni wadengo buze so ayeke tambela na nduzu so agi apendere perle na lo wara mbeni oko. Biani, ngere ti perle ni ayeke kota mingi, ni la “hio lo kä” aye ti lo kue ti vo ni (Mat. 13:45, 46). Legeoko nga, ngere ti tâ tënë so e wara, so ti tene, tâ tënë na ndö ti Royaume ti Nzapa nga na tanga ti apendere tâ tënë so e manda na yâ ti Bible, ayeke kota mingi na lê ti e asara si hio e yeda ti sara asacrifice so e bezoin ti sara ti wara ni. Tongana e ngbâ ti bâ tâ tënë na nene ni, e yeke “kä ni lâ oko pëpe”. Me mawa ni ayeke so ambeni wakua ti Nzapa angbâ pëpe ti bâ tâ tënë so ala wara na nene ni, na ala kä même ni. Zia e sara mara ti ye tongaso lâ oko ape! Ti fa so e bâ tâ tënë na nene ni mingi na e yeke kä ni lâ oko ape, a lingbi e sara ye alingbi na wango ti Bible so atene na e ti “ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë.” (Diko 3 Jean 2-4.) Ye so aye ti tene e zia tâ tënë na kozo ndo na yâ ti fini ti e na e fa ni na yâ ti fason so e yeke vivre. Zia e bâ ahundango ndo so: Ngbanga ti nyen la ambeni zo ‘akä’ tâ tënë? Ala sara ni tongana nyen? Tongana nyen la e lingbi ti kpe ti sara mara ti ye ti mawa tongaso? Tongana nyen la e lingbi ti leke na bê ti e ahon ti kozo ti “ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë”?

4. Na ngoi ti akozo Chrétien, ngbanga ti nyen la ambeni zo ‘akä’ tâ tënë?

⁴ Na ngoi ti akozo Chrétien, ambeni zo so na tongo nda ni ayeda na afango ye ti Jésus angbâ lani pëpe ti tambela na yâ ti tâ tënë. Na tapande, na peko ti so Jésus amû kobe na gbâ ti azo na lege ti miracle, gbâ ti azo ni amû peko ti lo na mbage ti Kota ngu ti Galilée. Kâ, Jésus atene mbeni tënë so ason bê ti ala ngangu, lo tene: “Tongana ala te nyama ti terê ti Molenge ti zo pëpe na ala nyon mênë ti lo pëpe, ala yeke na fini na yâ ti ala pëpe.” Ala hunda na Jésus ti fa ndani ape, me ala pika gere ti ala ndali ti atënë ti lo na ala tene: “So tënë ti songo bê la. Zo wa si alingbi ti mä ni?” Ye ti peko ni ayeke so “mingi ti adisciple ti lo akiri na terê ti aye so ala dö lani azia na ala ye ti tambela na lo mbeni pëpe.”—Jean 6:53-66.

5, 6. (a) Na ngoi ti e, ngbanga ti nyen la ambeni zo angbâ ti gbu tâ tënë ngangu ape? (b) Tongana nyen la yeke yeke mbeni zo alingbi ti zia tâ tënë?

⁵ Ye ti mawa ni ayeke so laso ambeni zo angbâ ti gbu tâ tënë ngangu ape. Ambeni apika gere ti ala ndali ti so a changé fason so e mä na yâ ti mbeni versê ti Bible wala ndali ti mbeni ye so mbeni ita so a hinga lo mingi atene wala asara. Ambeni adö tâ tënë azia ndali ti so bê ti ala ason ndali ti mbeni wango ti Bible so a mû na ala, wala ndali ti so ala na mbeni mba ti ala Chrétien amä terê ape. Ti ambeni, ala mû mbage ti a-apostat nga na ti azo so ake e so aba yâ ti aye so e mä na bê na ni. Ye ti peko ni ayeke so ambeni akomanse ti “gue yongoro” na Jéhovah nga na congrégation na bê ti ala wani (aHéb. 3:12-14). Tongana ala ngbâ fade ti duti na mabe na Jésus nga ala ngbâ ti zia bê ti ala na lo, tongana ti so Pierre asara lani, ka ayeke nzoni mingi. Tongana Jésus ahunda na abazengele ti lo ti hinga wala ala ye ti zia ti mû peko ti lo, hio Pierre akiri tënë, lo tene: “Seigneur, e gue ande na mbage ti zo wa? Mo yeke na atënë so amû na zo fini ti lakue lakue.”—Jean 6:67-69.

⁶ Ti ambeni zo, ala hon yongoro na tâ tënë yeke yeke peut-être sân ti hinga ni. Mbeni zo so azia tâ tënë yeke yeke ayeke tongana mbeni bateau so yeke yeke ahon yongoro na yanga ti ngu. Bible awa e ti sara hange tongaso si “yeke yeke e hon yongoro lâ oko pëpe.” (aHéb. 2:1). Mbeni zo ayeke gue  yongoro na tâ tënë na bê ti lo wani, me zo so yeke yeke ahon yongoro na tâ tënë aleke na bê ti lo ti sara tongaso ape. Ye oko, lo zia songo ti lo na Jéhovah na yâ ti kpale, na lo lingbi mbeni lâ ti duti na songo na Jéhovah encore ape. Tongana nyen la e lingbi ti kpe ti tene mara ti ye ti mawa so asi na e?

7. Nyen la ayeke mû maboko na e ti kä tâ tënë lâ oko ape?

⁷ Ti tambela na yâ ti tâ tënë, a lingbi e yeda na aye kue so Jéhovah atene nga e sara ye alingbi na ni. A lingbi e zia tâ tënë na kozo ndo na yâ ti fini ti e nga e sara ye alingbi na amama-ndia ti Bible. Na yâ ti mbeni sambela, Gbia David atene na Jéhovah, lo tene: “Mbi yeke tambela alingbi na tâ tënë ti mo.” (Ps. 86:11). David aleke lani na bê ti lo ti ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë, na a lingbi e nga e sara tongaso. Tongana e sara ni ape, e lingbi ti komanse ti pensé na ndö ti asacrifice so e sara ndali ti tâ tënë nga ti ye même ti kiri na terê ti ambeni ngbene ye so e zia lege ni awe. Me e lingbi pëpe ti soro ti yeda na ambeni tâ tënë ti Bible na ti ke ambeni. A lingbi e tambela na yâ ti “tâ tënë kue”. (Jean 16:13). Na yâ ti article so ahon, e sara tënë na ndö ti aye oku so peut-être e zia lege ni ti manda tâ tënë nga ti sara ye alingbi na ni. E yeke bâ fadeso tongana nyen la e lingbi ti sara kue ti kiri lâ oko ape na terê ti aye so e zia lege ni awe.—Mat. 6:19.

8. Tongana mbeni Chrétien asara kua na ngoi ti lo na ndara ape, a lingbi ti hon na lo yongoro na tâ tënë yeke yeke tongana nyen? Mû mbeni tapande ti fa ni.

⁸ Ngoi. Ti hon yongoro na tâ tënë yeke yeke ape, a lingbi e sara kua na ngoi ti e na ndara. Tongana e sara hange ape, e lingbi ti mû ngoi ti e mingi ti sara ngia, ti sara aye so e ye mingi na ngoi so e yeke wu terê ti e, ti gue na ndö ti asite Internet nde nde wala ti bâ télé. Atâa so aye so wani ayeke sioni ape, e lingbi ti komanse ti mû mbage ti ngoi so e yeke mû lani ti manda na ye e wani wala ti sara na ambeni kua ti Jéhovah ti sara na aye ni so. Gbu li na ndö ti ye so asi na mbeni ita-wali so iri ti lo ayeke Emma. * Ngbene ye na ngoi so Emma ade kete, lo ye ambarata mingi. Lakue tongana lege ayeke dä, lo yeke kpe na mbarata. A si na mbeni ngoi, bê ti lo akomanse ti gi lo ndali ti gbâ ti ngoi so lo mû ti kpe na mbarata na ngoi so lo yeke sara kua ape, na lo mû desizion ti changé aye so ayeke kota ye na lê ti lo. Emma amanda nga mbeni ye na lege ti ye so asi na Cory Wells, mbeni ita-wali so ayeke kpe lani na mbarata. * Emma ayeke mû fadeso ngoi mingi ti sara akua ti Jéhovah nga ti duti na afami ti lo nga na akamarade ti lo so ala nga ayeke sara na Jéhovah. Lo bâ so lo yeke nduru mingi na Jéhovah nga lo yeke na ngia ti hinga so lo yeke sara kua na ngoi ti lo na ndara.

9. Tongana nyen la gingo aye ti sese alingbi ti sara si e dö kua ti Jéhovah e zia?

⁹ Aye ti sese. Ti ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë, a lingbi e zia pëpe si aye ti sese aga aye so ayeke kota mingi na lê ti e. Na ngoi so e manda lani tâ tënë, e hinga so ti sara na Jéhovah ayeke kota ye mingi ahon aye ti sese, na e yeke lani na ngia ti ke aye ti sese ndali ti tâ tënë. Me tongana ngoi ayeke hon, peut-être e bâ azo so ayeke vo afini ye tongana atéléphone wala atablette wala ambeni ye nde. E lingbi ti komanse ti pensé so anzoni ye ayeke hon e. Peut-être e yeke na ngia encore ape na aye so e yeke na ni na e komanse ti zia li ti e mingi na ndö ti warango aye ti sese ahon ti sara na Jéhovah. Ye so adabe ti e na Démas. So lo ye lani “aye ti ngoi so” mingi, lo zia lani bazengele Paul so lo na lo ayeke sara lani kua ti Jéhovah lo hon  (2 Tim. 4:10). Nyen la asara si Démas azia lani Paul? Atâa lo ye aye ti sese mingi ahon akua ti Jéhovah wala lo ye encore ape ti sara asacrifice ti tene lo na Paul asara kua legeoko, Bible afa ape. Biani, e ye pëpe ti kiri encore ti sara nzara ti aye ti sese nga ti zia si aye so agboto lê ti e na asara si e ye tâ tënë mingi encore ape.

10. Ti ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë, azo wa la a lingbi e zia pëpe si ala sara ngangu na ndö ti e?

¹⁰ Songo ti e na azo. Ti ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë, a lingbi e zia pëpe si azo so asara na Jéhovah ape asara ngangu na ndö ti e. Na ngoi so e komanse lani ti tambela na yâ ti tâ tënë, songo ti e na azo so ayeke aTémoin ape nga na azo ti sewa ti e achangé. Peut-être ambeni ake pëpe afini ye so e mä na bê na ni, me peut-être ambeni ake ni (1 Pi. 4:4). Atâa so e yeke sara ngangu ti duti na nzoni songo na azo ti sewa ti e nga ti sara ye na ala na nzoni bê, a lingbi e sara hange si e yeda pëpe ti sara mbeni ye so ague nde na tâ tënë gï ti nzere na ala. E yeke ngbâ ande ti gi ti mä terê nzoni na azo ti sewa ti e. Ti gue oko na gbotongo mê so ayeke na 1 aCorinthien 15:33, so ayeke polele, e yeke duti na kpengba songo ti kamarade gï na azo so aye Jéhovah.

11. Tongana nyen la e lingbi ti kpe asioni pensé nga na asioni sarango ye?

¹¹ Asioni pensé nga na asioni sarango ye. A lingbi azo kue so atambela na yâ ti tâ tënë aduti nzoni-kue. (És. 35:8; diko 1 Pierre 1:14-16.) Na ngoi so e manda lani tâ tënë, e sara achangement tongaso si e sara ye alingbi na andia ti Bible. Ambeni asara lani akota changement. Me a lingbi e ngbâ ti sara hange si e changé lâ oko ape anzoni sarango ye ti e na asioni sarango ye. Nyen la alingbi ti mû maboko na e ti ke ti sara mbeni sioni ye? Gbu li na ndö ti ye ti ngangu ngere so Jéhovah amû ti tene e duti nzoni-kue: mênë ti Molenge ti lo, Jésus Christ, so ngere ni ayeke kota mingi (1 Pi. 1:18, 19). Ti tene e ngbâ ti duti nzoni-kue na lê ti Jéhovah, a lingbi e girisa lâ oko ape so sandaga ti fini ti Jésus so lo mû ni ti zi e ayeke ye so ngere ni ayeke ngangu mingi.

12, 13. (a) Ngbanga ti nyen la a yeke kota ye ti bata na li ti e bango ndo ti Jéhovah na ndö ti amatanga ti dunia so? (b) Nyen la e yeke gue ti bâ fadeso?

¹² Angobo nga na asarango ye so ague nde na Bible. Azo ti sewa ti e, amba ti e ti place ti kua nga na amba ti e ti ekole alingbi ti gi ti pusu e ti tene e na ala e sara amatanga so ala yeke sara. Tongana nyen la e lingbi ti ke na azo so apusu e ti mû mbage ti e na yâ ti angobo nga na amatanga so anzere na Jéhovah ape? E lingbi ti sara ni tongana e ngbâ lakue ti bata na li ti e polele bango ndo ti Jéhovah na ndö ti asarango aye ni so. Ti kiri ti bâ atënë so a tene na yâ ti ambeti ti e na ndö ti ando so amatanga so azo mingi ayeke sara alondo dä alingbi ti mû maboko na e mingi. Tongana e gbu li ti e na ndö ti araison so Bible afa e yeke sara pëpe amatanga so, kite ayeke dä ape so e yeke bâ so e yeke tambela na ndö ti lege so “anzere biani na lê ti Seigneur.” (aÉph. 5:10). Ti zia bê ti e na Jéhovah nga na tâ tënë ti lo so ayeke na yâ ti Bible ayeke bata e si e “dö na mbeto na lê ti azo” ape.—aProv. 29:25.

¹³ Ti tambela na yâ ti tâ tënë ayeke mbeni ye so e yeke sara ni lakue, na e yeke na beku ti ngbâ ti sara ni teti lakue lakue. Tongana nyen la e lingbi ti leke na bê ti e ahon ti kozo ti ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë? Zia e bâ aye ota so e lingbi ti sara.

14. (a) Tongana nyen la ti ngbâ ti manda Bible ayeke mû maboko na e ti leke na bê ti e ti kä tâ tënë lâ oko ape? (b) Ngbanga ti nyen la e bezoin ndara, fango lege nga na hingango ndo?

¹⁴ Kozoni, ngbâ ti manda Bible nga gbu li mingi na ndö ti ye so mo manda. Leke kapa  ti sara ni lakue. Tongana mo manda ye mingi, mo yeke ye tâ tënë mingi na mo yeke ye lâ oko ape ti kä ni. A-Proverbe 23:23 atene na e ti “vo tâ tënë” nga ti vo “ndara, nzoni fango lege nga na hingango ndo.” Gï hingango ye oko alingbi ape. A lingbi e sara ye alingbi na tâ tënë na yâ ti fini ti e. Hingango ndo ayeke mû maboko na e ti hinga so atënë ti Jéhovah kue ague oko. Ndara ayeke pusu e ti sara ye alingbi na ye so e hinga. Na ambeni ngoi, tâ tënë ayeke fa lege na e na lege so afa na e achangement so a lingbi e sara. Zia e sara lakue ye hio alingbi na fango lege so. Ngere ni ahon ngere ti argent.—aProv. 8:10.

15. Tongana nyen la tâ tënë ayeke bata e tongana mbeni ceinture?

¹⁵ Use ni, leke na bê ti mo ti ngbâ ti sara ye alingbi na tâ tënë lâ na lâ. Kanga tâ tënë na gbe ti yâ ti mo tongana ceinture (aÉph. 6:14). Giriri, ceinture ti mbeni turugu ayeke gbu yâ ti lo nzoni nga ayeke bata lo na ngoi ti bira. Me ti tene ceinture ni abata lo, a lingbi a gbu lo nzoni. Tongana a gbu lo nzoni ape, a yeke bata lo ape nga a yeke mû maboko na lo ape. Tongana nyen la tâ tënë ayeke bata e tongana mbeni ceinture? Tongana e ngbâ nduru lakue na tâ tënë ayeke sara si e duti na sioni bango ndo ape nga ayeke mû maboko na e ti mû anzoni desizion. Tongana e yeke na yâ ti ngangu kpale wala mbeni ye apusu e ti sara sioni, tâ tënë ti Bible ayeke sara si e leke na bê ti e ahon ti kozo ti sara ye na lege ni. Gï tongana ti so mbeni turugu ayeke pensé lâ oko ape ti gue ti sara bira sân ti kanga ceinture ti lo, a lingbi e leke na bê ti e ti zia lâ oko ape si ceinture ti e so ayeke tâ tënë agbu e nzoni ape wala e zi ni. Me e yeke sara kue ti tene tâ tënë angbâ ti gbu e nzoni na lege so e yeke sara ye alingbi na ni. Ceinture ti mbeni turugu ayeke nga mbeni place so lo yeke zia épée ti lo dä. Zia e bâ tongana nyen la e lingbi ti sara mbeni ye tongaso.

16. Tongana nyen la ti fa tâ tënë na azo ayeke sara si e leke na bê ti e ahon ti kozo ti ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë?

¹⁶ Ota ni, mû ngoi kue so mo lingbi ti mû ni ti fa tâ tënë na azo. Tongana mo sara tongaso, mo yeke ngbâ ti gbu épée ti e ti yingo, so ayeke “tënë ti Nzapa”, nzoni mingi (aÉph. 6:17). E kue e lingbi ti gi ti ga azo so ahinga ti fa ye nzoni mingi ahon ti kozo, ti ‘hinga ti sara kusala na lege ni na tënë so ayeke tâ tënë.’ (2 Tim. 2:15). Na ngoi so e yeke sara kua na Bible ti mû maboko na azo ti vo tâ tënë na ti ke afango ye ti wataka, e yeke sara si atënë ti Nzapa alï ngangu na yâ ti li ti e nga na yâ ti bê ti e. Tongana e sara tongaso, e yeke leke na bê ti e ahon ti kozo ti ngbâ ti tambela na yâ ti tâ tënë.

17. Ngbanga ti nyen la tâ tënë ayeke ye ti ngangu ngere na lê ti mo?

¹⁷ Tâ tënë ayeke mbeni pendere matabisi so Jéhovah amû na e. Na lege ti matabisi so, e yeke na ye so ayeke tâ kota mingi na lê ti e, kpengba songo ti e na Babâ ti e so ayeke na yayu. Ye so lo fa na e juska laso ayeke gï tongo nda ni. Nzapa amû zendo ti ngbâ ti fa na e tâ tënë lakue lakue. Tongaso, bâ tâ tënë tongana ye ti ngangu ngere tongana mbeni pendere perle. Ngbâ ti “vo tâ tënë, na mo kä ni lâ oko pëpe”. Na pekoni, tongana ti David, mo yeke sara ye alingbi na tënë so mo tene na Jéhovah: “Mbi yeke tambela alingbi na tâ tënë ti mo.”—Ps. 86:11.