1, 2. So e ngbâ ti gue na li ni na lege ti yingo, e yeke manda ti sara nyen? Fa mbeni tapande ni.

A MÛ mbeni cadeau na mbeni kete molenge. Babâ na mama ti lo atene na lo: “Tene merci.” Lo sara ni mbilimbili ndali ti so ala tene na lo ti sara tongaso. Na ngoi so lo yeke kono, lo bâ na nene ni mingi pensé ti babâ na mama ti lo nga na nzoni so amba ti lo asara na lo. Fadeso, lo yeke nduru ti tene merci, na a londo na bê ti lo. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so hio lo yeke pensé ti tene merci na zo.

² Legeoko nga, na ngoi so e hinga lani tâ tënë pan, e manda so a yeke kota ye ti sara ye alingbi na akozo ye so Jéhovah ahunda. Me so e ngbâ ti gue na li ni na lege ti yingo, e yeke manda aye mingi na ndö ti apensé ti Jéhovah, so ti tene aye so lo ye, aye so lo ke nga na lege so lo yeke bâ na aye nde nde. Tongana e zia si apensé ti Jéhovah asara ngangu na ndö ti aye so e soro nga na aye so e yeke sara, e yeke gi ti pensé tongana Jéhovah.

3. Ngbanga ti nyen la a lingbi ti duti ngangu na e ti pensé tongana Jéhovah?

³ Atâa so a nzere na e ti manda ti pensé tongana Jéhovah, a lingbi nga ti duti ngangu na e ti sara ni. Na ambeni ngoi, apensé ti e so ayeke mbilimbili-kue ape alingbi ti sara si a yeke ngangu ti pensé tongana Jéhovah. Na tapande, a lingbi ti duti ngangu na e  ti comprendre bango ndo ti Jéhovah na ndö ti anzoni sarango ye, nzara ti warango aye ti sese, kua ti fango tënë, sarango kua na lege ni ape na mênë nga na ambeni ye nde. Nyen la e lingbi ti sara? Tongana nyen la e lingbi ti ngbâ ti pensé tongana Jéhovah? Tongana nyen la ti sara ni ayeke mû maboko na e ti sara nzoni ye laso nga na yâ ti ngoi so ayeke ga?

4. Ti sara ye alingbi na wango ti Paul so atene: “Ala sara si bibe ti ala akiri fini ni”, a lingbi e sara nyen?

⁴ Diko aRomain 12:2. Ge, bazengele Paul afa ye so a lingbi e sara ti manda ti pensé tongana Jéhovah. Na yâ ti article so ahon, e bâ so ti “zia ti mû lege na aye ti ngoi so ti changé sarango ye ti [e],” a lingbi e ke ti gbu li na ndö ti apensé nga na abango ndo ti azo ti dunia so. Me Paul atene nga so a lingbi e “sara si bibe ti [e] akiri fini ni”. So aye ti tene a lingbi e manda Bible, e hinga apensé ti Nzapa, e gbu li ti e na ndö ni nga e sara kue ti pensé tongana lo.

5. Fa kangbi so ayeke na popo ti dikongo ye na loro nga na mandango ye.

⁵ Ti manda ye andu aye mingi ahon ti diko mbeni ye na loro wala ti sû kamba na gbe ti akiringo tënë ti ahundango ndo so ayeke na yâ ti mbeti so e yeke manda. Na ngoi so e yeke manda ye, e yeke gbu li ti e ti bâ nyen la ye so e diko afa na e na ndö ti Jéhovah, alege ti lo nga na apensé ti lo. E yeke gi ti hinga ndani so Nzapa amû yanga na e ti sara mbeni ye me lo ke na e ti sara mbeni ye nde. E yeke gbu li nga na ndö ti achangement so a lingbi e sara na yâ ti fini ti e nga na fason so e yeke pensé na ni. Biani, peut-être e lingbi pëpe ti gbu li na ndö ti aye so kue lakue na ngoi so e yeke manda ye. Me a yeke nzoni ti tene e mû ngoi, peut-être ndambo ti ngoi so e mû ni ti manda na ye, ti gbu li na ndö ti ye so e diko ni.—Ps. 119:97; 1 Tim. 4:15.

6. Tongana e gbu li na ndö ti apensé ti Jéhovah, nyen la ayeke si?

⁶ Tongana e yeke gbu li lakue na ndö ti Bible, mbeni ye so apika bê mingi ayeke si. E ‘wani e lingbi ti hinga’, wala ti hinga na bê ti e kue, so apensé ti Jéhovah na ndö ti aye ayeke mbilimbili-kue. E yeke komanse ti bâ aye tongana ti so Jéhovah ayeke bâ na ni, nga na nda ni e yeke yeda na bango ndo ti lo. E yeke ‘sara si bibe ti e akiri fini ni’ nga e yeke maï mbeni fini fason ti gbungo li. Yeke yeke, e yeke komanse ti pensé tongana Jéhovah.

7, 8. (a) Bango ndo ti Jéhovah na ndö ti aye ti sese ayeke so wa? (Bâ afoto so ayeke na tongo nda ti article so.) (b) Tongana e bâ aye ti sese tongana ti so Jéhovah abâ na ni, nyen la ayeke duti lakue kota ye na lê ti e?

⁷ Zia e tene ape so gbungo li ayeke gï senge pensengo na ndö ti mbeni ye. Apensé ti e nga na aye so e yeke sara ague oko (Marc 7:21-23; Jacq. 2:17). Zia e bâ ambeni tapande so afa tënë so polele. Na tapande, aÉvangile afa na e ye polele na ndö ti pensé ti Jéhovah na ndö ti aye ti sese. Nzapa wani asoro Joseph na Marie ti bata Molenge ti lo atâa so ala yeke na nginza mingi ape (Lév. 12:8; Luc 2:24). Na ngoi so Marie adü Jésus, lo “zia lo na yâ ti mbeni ndo ti tengo kobe ti anyama, ngbanga ti so ala wara ndo ti lango pëpe na yâ ti da ni.” (Luc 2:7). Tongana Jéhovah aye lani, lo lingbi ti sara kue ti tene a dü Jésus na mbeni ndo so ayeke nzoni mingi. Me lo ye ti tene Jésus akono na yâ ti mbeni sewa so azo ni azia vorongo Nzapa na kozo ndo. Ye so la ayeke lani kota ye mingi na lê ti Jéhovah.

⁸ Mbaï ti Bible na ndö ti dungo Jésus so afa na e bango ndo ti Jéhovah na ndö ti aye ti sese. Ambeni babâ na mama aye ti tene amolenge ti ala awara anzoni ye ti sese, même tongana a sara si ala yeke na nzoni songo  na Jéhovah ape. Me ti Jéhovah a yeke polele so ti duti na nzoni songo na lo la ayeke kota ye mingi. Mo yeda na bango ndo ti Jéhovah na ndö ti tënë so? Asarango ye ti mo afa nyen?—Diko aHébreu 13:5.

9, 10. Tongana nyen la e lingbi ti fa so e yeke na bango ndo ti Jéhovah na ndö ti sarango si azo apika gere ti ala?

⁹ Mbeni tapande ni ayeke bango ndo ti Jéhovah na ndö ti zo so asara si mbeni zo apika gere ti lo. Jésus atene: “Zo so asara si mbeni oko ti akete zo so ayeke na mabe apika gere ti lo, a yeke nzoni a zia kota tênë ti nekango na ye na go ti lo, mara ni so akororo ayeke gboto ni si a yeke tourné, na a bi lo na yâ ti ngu-ingo.” (Marc 9:42). Atënë so ayeke ngangu tënë. So asarango ye ti lo ayeke tâ gï tongana ti Babâ ti lo, e lingbi ti hinga na bê ti e kue so tongana e sara si mbeni zo so amû peko ti Jésus apika gere ti lo na e pensé ape na ndö ti nzoni ti zo ni, Jéhovah abâ ni tongana kete tënë ape.—Jean 14:9.

¹⁰ E yeke bâ sarango si azo apika gere ti ala tongana ti so Jéhovah na Jésus ayeke bâ na ni? Asarango ye ti e afa nyen? Na tapande, peut-être mbeni fason ti yungo bongo nga na lekengo terê pendere anzere na e mingi. Me tongana e hinga so ye so e soro asara si bê ti ambeni ita ti congrégation ason wala asara si ambeni zo awara asioni pensé, e yeke sara nyen? Eskê yengo so e ye na aita ayeke pusu e ti zia lege ti ye so e ye so?—1 Tim. 2:9, 10.

11, 12. Tongana nyen la ti duti na bango ndo ti Jéhovah na ndö ti asioni ye nga na kangango nzara ti terê ayeke bata e si e sara sioni ye ape?

¹¹ Bâ ota tapande ni: Jéhovah ake sarango ye ti kirikiri (És. 61:8). Biani, lo hinga so na ambeni ngoi a yeke ngangu na e ti sara ye na lege ni ndali ti so e yeke mbilimbili-kue ape. Me lo ye ti tene e ke ye ti sioni, tâ gï tongana ti so lo ke. (Diko Psaume 97:10.) Tongana e gbu li na ndö ti ndani so Jéhovah ake asioni ye, a yeke mû maboko na e ti duti na bango ndo ti lo nga a yeke mû na e ngangu ti ke ti sara aye so ayeke sioni.

¹² Tongana e manda ti ke aye so lo ke, a yeke mû nga maboko na e ti hinga so ambeni ye ayeke na lege ni ape atâa so Bible asara tënë polele na ndö ni ape. Na tapande, mbeni ye so amû ndo laso ayeke mbeni mara ti dodo so ayeke sioni mingi. Ambeni zo atene so a yeke nde na bungbingo koli na wali, tongaso ala pensé so ayeke sioni ape. * Me eskê a yeke tongaso la Jéhovah abâ ni? So lo ke mara ti asioni ye nde nde so. Tongaso, zia e duti yamba na asioni sarango ye kue na lege so e manda ti kanga nzara ti terê ti e nga e ke aye so Jéhovah ake ni.—aRom. 12:9.

13. Ngbanga ti nyen la ti gbu li fadeso na ndö ti fason so Jéhovah abâ na aye alingbi ti sara ngangu na ndö ti adesizion so e yeke mû ande?

¹³ Na ngoi so e yeke manda ye, a yeke nzoni e gbu li na ndö ti apensé ti Jéhovah ndali ti so a yeke mû maboko na e ti mû anzoni desizion. Tongaso, tongana mbeni lâ mbeni ye asi so a hunda ti tene e mû mbeni desizion hio, li ti e ayeke kpe kue ape (aProv. 22:3). Zia e gbu li na ndö ti ambeni tapande so Bible asara tënë ni.

14. Nyen la sarango ye ti Joseph na mbage ti wali ti Potiphar afa na e?

¹⁴ Na ngoi so wali ti Potiphar agi ti handa Joseph ti lango na lo, hio lo ke. A yeke polele so Joseph agbu li lani na ndö ti bango ndo ti Jéhovah na ndö ti mariage. (Diko Genèse 39:8, 9.) Na ndö ni, lo tene na wali ti Potiphar, lo tene: “Mbi lingbi ti sara kota ye  ti sioni so tongana nyen? Nga mbi lingbi ti sara siokpari na terê ti Nzapa tongana nyen?” Ye so afa so lo pensé tongana Nzapa. Ka ti e? Tongana mbeni mba ti e ti place ti kua akomanse ti sara mbeni ye ti zia nzara ti lo na yâ ti e, e yeke sara nyen? Wala tongana mbeni zo atokua na e na lege ti téléphone amessage so na yâ ni a sara tënë polele na ndö ti bungbingo koli na wali wala lo tokua na e afoto so afa bungbingo koli na wali, e yeke sara nyen? * Tongana e hinga bango ndo ti Jéhovah na ndö ti aye tongaso, e yeda na bango ndo ti lo ni nga e leke na bê ti e ti ngbâ ti sara ye so bê ti lo aye, a yeke duti ngangu na e ape ti ngbâ be-ta-zo na lo.

15. Tongana nyen la e lingbi ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah tongana aHébreu ota so?

¹⁵ Gbu li na ndö ti tapande ti aHébreu ota so a hinga ala na iri ti Shadrak, Méshak na Abednégo. Tongana Gbia Nébucadnezzar amû yanga na ala ti voro statue ti lor so lo sara ni, ala ke na kuru go. So ala kiri tënë polele na gbia ni afa so ala pensé kozoni awe na ndö ti ye so ala doit ti sara ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah (Ex. 20:4, 5; Dan. 3:4-6, 12, 16-18). Ka tongana patron ti mo ahunda na mo ti mû nginza ndali ti mbeni matanga so andu vorongo nzapa ti wataka, mo yeke sara nyen? Ahon ti tene mo ku juska mara ti ye so asi si, a yeke nzoni mo gbu li ti mo fadeso ti hinga bango ndo ti Jéhovah na ndö ti mara ti aye tongaso. Na pekoni, tongana mara ti aye tongaso asi, a yeke duti ande ngangu na mo ape ti sara ye nga ti tene tënë na lege ni, tongana ti so aHébreu ota so asara.

16. Tongana nyen la ti hinga mbilimbili apensé ti Jéhovah alingbi ti mû maboko na e ti leke terê ti e ndali ti mbeni kpale ti seni so a lingbi a soigné ni hio?

¹⁶ Ti gbu li na ndö ti apensé ti Jéhovah alingbi nga ti mû maboko na e ti ngbâ be-ta-zo na lo tongana e wara kpale ti seni so a lingbi a soigné ni hio. Atâa so e leke na bê ti e ti ke na kuru go ti mû mênë wala mbeni oko ti akota mbage osio ti mênë, ti ambeni kode ti kaïngo na kobela so andu mênë a hunda ti tene Chrétien oko oko kue amû desizion lo wani alingbi na amama-ndia ti Bible so afa apensé ti Jéhovah na ndö ni (Kus. 15:28, 29). Biani, tâ nzoni ngoi ti gbu li na ndö ti mara ti atënë so ayeke pëpe ngoi so e yeke na hôpital, peut-être na ngoi so terê ti e ason mingi nga azo ayeke gi ti pusu e ti mû mbeni  desizion hio. Laso ayeke ngoi ti tene e sara recherche, e sû adesizion ti e kue na yâ ti mbeni mbeti so ndia ayeda na ni, na tapande carte “Pas de sang,” ti fa ye so e yeda ti tene a sara ti soigné e, nga e sara lisoro na docteur ti e. *

17-19. Ngbanga ti nyen la a yeke kota ye ti hinga apensé ti Jéhovah na ndö ti aye fadeso? Fa mbeni tapande ni.

¹⁷ Na nda ni, gbu li na ndö ti ye so Jésus asara hio tongana Pierre amû na lo nzoni wango ape, atene: “Bâ mawa ti terê ti mo, Seigneur.” A yeke polele so Jésus agbu li ti lo nzoni kozoni awe na ndö ti ye so bê ti Jéhovah aye ti tene lo sara ni nga na ndö ti aprophétie so abâ fini ti lo na ndö ti sese nga na kuâ ti lo. So lo hinga aye so, a mû na lo ngangu ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah nga ti mû fini ti lo na sandaga ndali ti e kue.—Diko Matthieu 16:21-23.

¹⁸ Laso, Nzapa aye ti tene e duti akamarade ti lo nga e sara kue ti fa nzoni tënë mingi (Mat. 6:33; 28:19, 20; Jacq. 4:8). Me tongana ti so a si na Jésus, na sioni bê ape ambeni zo alingbi ti gi ti découragé e si e fa tënë mingi ape. Na tapande, ka tongana patron ti mo aye ti mû na mo mbeni kota kua so a futa mo akono me ayeke kanga lege na mo ti sara akua ti Jéhovah? Ka tongana mo ngbâ ti gue na ekole si lege azi na mo ti quitté da ti babâ na mama ti mo ti gue na mbeni ndo nde ti manda mbeti? Tongana ye so asi, eskê mo bâ so mo bezoin ti sambela na ti sara recherche, ti sara lisoro na azo ti sewa ti mo nga peut-être na a-ancien si na pekoni mo mû mbeni desizion? A yeke nzoni mingi ti tene fadeso mo gi ti hinga bango ndo ti Jéhovah na ndö ti atënë so nga mo pensé tongana lo. Tongaso si na yâ ti ngoi so ayeke ga tongana mara ti aye so asi, bê ti mo ayeke pusu mo ti sara ni ape. Mo yeke hinga mbilimbili ye so mo yeke sara ndali ti so mo leke na bê ti mo awe ti ngbâ ti zia li ti mo na ndö ti sarango akua ti Jéhovah.

¹⁹ Peut-être mo lingbi ti pensé na ambeni ye so alingbi ti si gbagburu tongaso, so mo ku terê ti mo na ni ape. Ti tâ tënë ni, e lingbi pëpe ti leke terê ti e ndali ti aye nde nde kue so alingbi ti si. Me tongana e gbu li na ndö ti apensé ti Jéhovah na ngoi ti mandango ye ti e, a yeke duti ngangu na e ape ti dabe ti e na ye so e manda na ti sara ye alingbi na ni na yâ ti aye kue. Tongaso, na ngoi so e yeke manda ye, zia e gi ti hinga bango ndo ti Jéhovah na ndö ti aye, e manda ti pensé tongana lo nga e bâ tongana nyen la ye so e manda ayeke mû maboko na e ti mû anzoni desizion laso nga na yâ ti ngoi so ayeke ga.

20, 21. (a) Ngbanga ti nyen la a yeke nzere na e ti duti ande na liberté ti sara ambeni ye na yâ ti fini dunia? (b) Tongana nyen la e lingbi ti duti na ngia laso?

²⁰ E yeke ku fini dunia kungo. Mingi ti e ayeke ku ti wara fini ti lakue lakue na yâ ti Paradis na ndö ti sese. Na gbe ti komandema ti Royaume, a yeke zi e na yâ ti vundu nga na apasi so e yeke wara ni na yâ ti aye ti ngoi so. Biani, azo ayeke ngbâ ande ti sara kua na liberté so a mû na ala. Zo oko oko kue ayeke soro aye so anzere na lo alingbi na aye so lo ye.

²¹ Me mara ti liberté so aye pëpe ti tene so zo alingbi ti sara ye kue. Tongana a ndu tënë ti ye so ayeke nzoni na ye so ayeke sioni, ndia ti Jéhovah nga na apensé ti lo ayeke fa lege na azo so asara terê ti ala kete. Ye so ayeke nzere na ala na ayeke sara si ala duti na ngia mingi na yâ ti siriri so amû ndo (Ps. 37:11). Juska ti si na ngoi ni so, e lingbi ti duti na ngia fadeso tongana e yeke pensé tongana Jéhovah.