Tour ti Ba Ndo ti lango 1 ti janvier, ngu 1918, akomanse na tënë so: “Aye wa la ngu 1918 ayeke ga ande na ni?” Kozo bira so amû sese kue angbâ lani ti kporo na Europe, me ambeni ye so asi na tongo nda ti ngu ni so afa so anzoni ye ayeke duti ande dä ndali ti aWamandango Bible nga na azo ti dunia.

Na lango 8 ti janvier, ngu 1918, na yâ ti tënë so président ti États-Unis Woodrow Wilson atene na bungbi ti azo so ayeke lu andia na kodro ti États-Unis, lo fa aye 14 so lo bâ lo tene ayeke akota ye so ayeke sara si “amara amä terê nga ala duti na siriri so aninga.” Lo hunda na amara ti tene ala pika patara na popo ti ala, ala kiri na wungo ti angombe ti ala na gbe ni nga ala sigi na mbeni “bungbi ndali ti amara kue” so ayeke ga na aye ti nzoni na “akota kodro nga na akete kodro kue.” Ambeni ngoi na pekoni a sara kua na “Aye bale-oko na osio” so lo fa ti sigi na Bungbi ti Amara nga a sara kua na ni na ngoi so a yeke gi ti sigi na mbeni mbeti ti mango terê so asara si Kozo bira so amû sese kue ahunzi, a iri mbeti ni so Traité de Versailles.

Atâa akota kpale so asi na yâ ti ngu 1917, * na bango ni aWamandango Bible ayeke nduru ti wara siriri, ye so afa ni ayeke aye so asi na ngoi ti bungbi so Watch Tower Bible and Tract Society ayeke sara ka ngu oko oko.

Na ngoi ti bungbi so, so a sara lani na lango 5 ti janvier, ngu 1918, akoli so aita ahinga ala mingi so a zi ala na Béthel awe agi ti duti na komandema na ndö ti bungbi ti Jéhovah. Richard Barber, mbeni surveillant so ayeke gue na ando nde nde, so ayeke be-ta-zo, azi yanga ti bungbi ni na sambela. Na peko ti so a fa tondo ti ngu 1917 awe, a sara vote so a yeke sara ka ngu oko oko ti soro aita so ayeke duti awayinda ti Watch Tower Bible and Tract Society. Ita Barber afa Joseph Rutherford nga na ambeni ita-koli omene so lo ye ti tene ala duti awayinda. Na pekoni mbeni avocat so amû mbage ti azo so ake e afa akoli mbasambala so lo ye ti tene ala duti awayinda, na popo ti ala a yeke wara akoli so a zi ala na Béthel awe. Ala sö benda ape. Mingi ti amembre ti Watch Tower Bible and Tract Society asoro Ita Rutherford nga na ambeni ita-koli omene so ayeke be-ta-zo ti duti awayinda.

Aita-koli mingi so ayeke lani dä na ngoi ni so airi bungbi so “kota bungbi so aga na aye ti nzoni mingi ahon atanga ni kue.” Me ngia ti ala ni aninga lani ape.

Teti ambeni nze, aWamandango Bible ayeke kangbi lani buku Le mystère accompli. Azo so aye ti sara ye na lege ni, so adiko buku so, ayeda na atâ tënë so ayeke na yâ ni.

Ita Crist, so ayeke mbeni surveillant so ayeke gue na ando nde nde na Canada, asara tënë ti mbeni couple so adiko buku Le mystère accompli so ayeda na tâ tënë gï na yâ ti yenga oku. Lo tene: “Koli ni na wali ni kue amû terê ti ala kue na Nzapa na ala gue na li ni pendere mingi.”

Mbeni koli so awara buku so asara tënë ni hio na akamarade ti lo. Lo tene: “Mbi yeke tambela lani na ndö ti [mbeni lege na] mbeni ye atï na ndö ti épaule ti mbi, mbi bâ mbi tene mbeni brique la me a yeke brique ape, a yeke ‘Le mystère accompli.’ Mbi gue na ni na yanga-da na mbi diko ni kue. . . . Mbeni ngoi na pekoni mbi ga ti hinga so mbeni kota zo ti nzapa . . . la abi ni na ngonzo na lê ti fenêtre ti lo . . . Na lege ti ye so lo sara so mbi hinga na bê  ti mbi kue so lo sara si azo mingi awara tâ beku ahon tanga ti aye kue so lo sara na yâ ti gigi ti lo. . . . Ngonzo ti kota zo ti nzapa so asara si fadeso e yeke gonda Nzapa.”

Gï kota zo ti nzapa so oko la asara ngonzo ape. Na lango 12 ti février, ngu 1918, akota zo ti Canada akanga lege na buku so, ala tene so buku so atene asioni tënë na ndö ti bira nga asara si azo ake yanga ti gouvernement. Kete na pekoni, akota zo ti États-Unis asara nga tongaso. Azo so akota zo ti gouvernement atokua ala agi yâ ti ada nga na abureau ti Béthel na New York, na Pennsylvanie nga na Californie ti wara mbeni ye so alingbi ti mû lege na ala ti bi tënë na li ti azo so amû li ni na yâ ti bungbi ti Jéhovah. Na lango 14 ti mars, ngu 1918, ndokua so abâ lege ti fango ngbanga na États-Unis akanga lege na buku Le mystère accompli, ndokua ni atene so sigingo na buku so nga na kangbingo ni akanga lege na ngangu so kodro ni ayeke sara ti sara bira, mbeni ye so ague nde na mbeni ndia so a lu ni.

Na lango 7 ti mai, ngu 1918, ndokua so abâ lege ti fango ngbanga awara ambeti so a mû lege ti gbu Giovanni DeCecca, George Fisher, Alexander Macmillan, Robert Martin, Frederick Robison, Joseph Rutherford, William Van Amburgh nga na Clayton Woodworth. A tene so ala la “asara si azo ake yanga ti gouvernement, ala sara si azo ayeke be-ta-zo na andia ti kodro ape nga ala sara si azo ake ti sara kua ti turugu ti États-Unis. Ye so ala sara so ayeke kengo ndia, ayeke sarango asioni ye nga ayeke sarango ye na mbana.” A komanse ti fâ ngbanga na li ti ala na lango 3 ti juin, ngu 1918, me kite ayeke lani dä ape so a yeke tene ande so tënë ayeke na li ti ala. Ngbanga ti nyen?

Gbenyon gbia ti fango ngbanga ti États-Unis atene so ndia so, so a bi tënë na li ti ala ndali ni so, ayeke mbeni “nzoni ye so a sara kua na ni ti kanga lege na azo so ayeke sara sioni tënë na terê ti kodro.” Na lango 16 ti mai, ngu 1918, bungbi ti azo so ayeke lu andia na États-Unis ake mbeni changement so a ye ti sara na yâ ti ndia ni so ayeke bata azo so asigi na mbeti so na yâ ni a sara tënë ti “ye so ayeke tâ tënë, so a sara ni na nzoni bibe nga so a sara ni ndali ti anzoni raison.” Ala sara tënë mingi na ndö ti buku Le mystère accompli na ngoi so ala yeke pika patara na ndö ti ndia so. Na yâ ti mbeti so azo so abâ lege ti lungo andia na États-Unis asû na ndö ti buku so, ala tene: “Mbeni tapande ti sabango so ayeke sioni mingi ayeke buku so a iri ni ‘Le mystère accompli’ . . . Oko ye so buku so ayeke sara ayeke ti gue na aturugu ti bâ aye so e yeke sara tongana sioni ye nga ti pusu azo . . . ti ke ti sara kua ti turugu tongana a hunda na ala ti sara ni.”

Na lango 20 ti juin, ngu 1918, mbeni groupe ti azo so a soro ala ti mä ngbanga ni ayeda na atënë kue so a bi na li ti aita-koli miombe so. Na lango ti peko, juge ni adë ngbanga ni. Lo tene: “Sabango ti bungbi ti vorongo Nzapa so akoli so, so a bi tënë na li ti ala, ayeke sara na bê ti ala kue nga so ala sara si amû ndo . . . ayeke sioni mingi ahon mbeni bungbi ti aturugu ti Allemagne. . . . A lingbi a punir ala ngangu.” Yenga use na pekoni, a dë ngbanga ti kanga ti ngu 10 ti si na 20 na li ti aita-koli miombe so na a kanga ala na da ti kanga ti Atlanta, na Géorgie.

Na ngoi ni so, a sara aye ti ngangu mingi na aWamandango Bible. Lapolice ti États-Unis (FBI) agi nda ti kua ti ala nzoni, lapolice ni asigi na ambeti saki mingi na ndö ti kua ti aita. Ambeti ni so afa so aita aleke lani na bê ti ala ti ngbâ ti fa tënë.

Na yâ ti mbeni lettre so zo so ayeke bâ ndo na ndö ti poste na Orlando, na Floride, atokua na FBI, lo tene: “[A-Wamandango Bible] ayeke fa tënë da na da na yâ ti gbata ni na ala yeke sara ni mingi [na] bï. . . . Na bango ni ala ye kamême ti ngbâ ti son li ti azo na fango tënë ti ala.”

Mbeni turugu ti kota kamba ti ndokua so abâ tënë ti bira atokua mbeti na FBI ti sara tënë na ndö ti kua ti Frederick Franz, so na pekoni lo ga membre ti Bebungbi. Turugu ti kota kamba ni atene: “Franz akä buku ‘Le mystère accompli’ saki oko tongaso.”

A sara ye ti ngangu mingi na Charles Fekel, so na pekoni lo ga nga membre ti Bebungbi. Akota zo ti kodro agbu lo ndali ti so lo yeke kangbi buku Le mystère accompli nga ala yeke diko ambeti so azo atokua na lo nga na ati so lo tokua na azo. A kanga lo nze oko na Baltimore, na Maryland, na a tene lo yeke mbeni “zo ti Autriche so ayeke wato.” Na ngoi so lo yeke fa tënë na mbeto ape na azo so ayeke hunda tënë na lo, lo dabe ti lo na atënë ti Paul so ayeke na 1 aCorinthien 9:16, so atene: “Mawa na mbi tongana mbi fa nzoni tënë ape!” *

Na ndö ti so aWamandango Bible ayapu na fango tënë, ala sû mbeni mbeti so na yâ ni ala hunda ti tene a zi aita-koli so a kanga ala na Atlanta na ala hunda na gbâ ti azo ti sû maboko na gbe ni. Anna Gardner atene: “Lakue e yeke sara lani mbeni ye. Na ngoi so aita-koli ni ayeke na kanga, kua so e sara na pekoni ayeke ti wara azo ti tene ala sû maboko na gbe ti mbeti ni. E gue lani da na da. E wara lani azo saki mingi so asû maboko na gbe ti mbeti ni. E tene lani na azo so e sara lisoro na ala so akoli so ayeke atâ Chrétien nga a kanga ala senge senge.”

Na ngoi ti kpale so, a sara akota bungbi fani mingi ti kpengba sewa ti aita na lege ti yingo. Tour ti Ba Ndo atene: “A sara akota bungbi ahon bale-osio . . . na yâ ti ngu ni . . . A wara apendere tondo na ndö ti akota bungbi so kue. Kozo a sara akota bungbi kue gï na yâ ti nze use wala ota na yâ ti ngu oko oko, me na ngoi ti kpale so a sara ni nze oko oko.”

Azo so aye sarango ye ti mbilimbili angbâ lani ti yeda na nzoni tënë. Na mbeni kota bungbi so a sara na Cleveland, na Ohio, azo 1200 tongaso aga, na azo 42 awara batême. Na popo ti azo so awara batême, a yeke wara mbeni molenge-koli so “abâ Nzapa nga na mungo terê ti lo na lo na nene ni mingi na alingbi ti sara akota zo mingi so ayeke na mabe ape kamene tongana ala mä tënë ti molenge-koli ni.”

Na ngoi so ngu 1918 ayeke gue ti hunzi, aWamandango Bible ahinga ape nyen la ayeke si na yâ ti angoi so ayeke ga. A kä ambeni ndo so ayeke na Brooklyn na a kiri na kota ndokua ti e na Pittsburgh, na Pennsylvanie. Na ngoi so aita so ayeke mû li ni angbâ na kanga, amembre ti Watch Tower Bible and Tract Society aleke ti sara mbeni bungbi so ala yeke sara ka ni ngu oko oko na lango 4 ti janvier, ngu 1919. Nyen la ayeke si?

Aita ti e angbâ ti sara kua ti ala. Ala yeke lani na confiance so nzoni ye ayeke si ni la ala soro versê ti ngu 1919: “Aye ti bira kue so a leke ti sara na bira na mo ayeke sara ye oko na mo pëpe.” (És. 54:17). Ala leke terê ti ala ndali ti mbeni kota changement so alingbi ti si gï hio tongaso so alingbi ti kpengba mabe ti ala nga ti kpengba ala ndali ti kota kua so ayeke ku ala.