1. Azo wa la amû maboko ti tene congrégation ti Philippes abâ gigi?

NA NGOI so bazengele Paul, Silas, Luc nga na Timothée asi na gbata ti Philippes, so ayeke na gbe ti komandema ti Rome, ala wara azo so aye ti mä tënë ti Royaume. Aita osio so ayapu na fango tënë amû maboko ti tene mbeni congrégation abâ gigi, na adisciple kue akomanse ti bungbi ndo oko, âmanke na da ti Lydie, mbeni wali so amä na bê so ayamba ala.—Kus. 16:40.

2. Kete na peko ti so congrégation ti Philippes abâ gigi, kpale wa la congrégation ni awara?

² A ninga ape, congrégation so abâ gigi fini fini so awara mbeni kpale. Satan apusu awato ti tâ tënë ti kanga lege ngangu na fango tënë ti Paul na amba ti lo. A gbu Paul na Silas, a pika ala na keke nga a bi ala na da ti kanga. Na peko ti so a zi ala, ala gue abâ afini disciple na ala kpengba ala. Na pekoni, Paul, Silas na Timothée azia gbata ni me âmanke Luc angbâ ti lo kâ. Aita ti fini congrégation ni asara lani tongana nyen? Grâce na mungo maboko ti yingo ti Jéhovah, ala gue gï na li ni na yâ ti kua ti Jéhovah (aPhil. 2:12). Paul ayeke lani na mbeni nzoni raison ti pika kate na ndö ti ala.

3. Tongana ti so a fa na aPhilippien 1:9-11, nyen la Paul asambela ndali ni?

³ Ngu bale-oko tongaso na pekoni, Paul asû lettre na congrégation ti Philippes. Na ngoi so mo yeke diko lettre so, mo lingbi ti bâ hio so Paul aye lani aita ti lo so mingi. Lo tene: “Nzara ti bango ala kue asara mbi ngangu nga so yengo so mbi ye na ala akpa mara ti yengo so Christ Jésus aye na zo.” (aPhil. 1:8). Na yâ ti lettre ni, lo tene so lo sambela ndali ti ala.  Lo hunda Jéhovah ti mû maboko na ala ti tene ndoye ti ala angbâ gï ti wu mingi, ti tene ala hinga biani aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni, ti tene ala duti na sioni oko pëpe, ti tene ala ga pëpe mbeni ye ti pikango gere ndali ti ambeni zo nga ti tene ala ngbâ ti lë lengo ti mbilimbili. Kite ayeke dä ape so mo yeda so laso e lingbi ti bâ nzoni na lege ti atënë so Paul atene so alondo na bê ti lo. Tongaso, zia e diko atënë so Paul asû na aPhilippien. (Diko aPhilippien 1:9-11.) Na pekoni, e yeke bâ aye ota so lo sara tënë ni nga tongana nyen la e lingbi ti sara ye alingbi na aye ni so oko oko kue.

4. (a) Ti gue oko na 1 Jean 4:9, 10, tongana nyen la Jéhovah afa so lo ye e? (b) A lingbi e ndoye Nzapa tongana nyen?

⁴ Jéhovah afa kota ndoye ti lo na mbage ti e na lege so lo tokua Molenge ti lo na sese ti kui ndali ti asiokpari ti e. (Diko 1 Jean 4:9, 10.) Kota ndoye ti Nzapa so apusu e ti ye lo (aRom. 5:8). A lingbi e ndoye Nzapa tongana nyen? Jésus akiri tënë na hundango ndo so na ngoi so lo tene na mbeni Farizien, lo tene: “Mo doit ti ndoye Jéhovah Nzapa ti mo na bê ti mo kue, na âme ti mo kue nga na bibe ti mo kue.” (Mat. 22:36, 37). E ye ti ndoye Nzapa na bê ti e kue. Nga e ye ti tene lâ oko oko yengo so e ye na Nzapa amaï. Paul atene na aPhilippien so a lingbi ndoye ti ala “angbâ gï ti wu mingi ahon ti kozo”. Nyen la e lingbi ti sara ti tene e ndoye Nzapa mingi?

5. Tongana nyen la ndoye ti e alingbi ti maï mingi?

⁵ A lingbi e hinga Nzapa si e ye lo. Bible atene: “Zo so ayeke na ndoye pëpe ahinga Nzapa pëpe, ndali ti so Nzapa ayeke ndoye.” (1 Jean 4:8). Bazengele Paul afa so e yeke ye Nzapa mingi tongana e wara “tâ hingango ye” na ndö ti lo nga na ndö ti “kode [ti lo] ti bango yâ ti aye nzoni”. (aPhil. 1:9). Na ngoi so e komanse lani ti manda Bible pan, akete ye so e hinga na ndö ti apendere sarango ye ti Jéhovah apusu e ti ye lo. Na ngoi so e manda aye mingi na ndö ti Jéhovah, e ye lo mingi. Ndani la e bâ mandango Bible nga gbungo li na ndö ni tongana aye so ayeke akota ye mingi na yâ ti gigi ti e.—aPhil. 2:16.

6. Ti gue oko na 1 Jean 4:11, 20, 21, azo wa la e doit nga ti ye ala tongaso si ndoye ti e awu mingi?

⁶ Kota ndoye ti Nzapa na mbage ti e apusu e ti ye aita ti e. (Diko 1 Jean 4:11, 20, 21.) Peut-être e pensé so a yeke duti ngangu ape ti ye aita ti e, ndali ti so e kue e voro Jéhovah nga e gi ti mû tapande ti anzoni sarango ye ti lo. E yeke mû tapande ti Jésus so aye e mingi si lo mû fini ti lo ndali ti e. Ye oko, na ambeni ngoi, a lingbi ti duti ngangu na e ti sara ye alingbi na commandement so ahunda ti ye amba ti e. Zia e bâ mbeni tapande na yâ ti congrégation ti Philippes.

7. Nyen la e manda na lege ti wango so Paul amû na Évodie na Syntyche?

⁷ Évodie na Syntyche ayeke lani aita-wali so ayapu na kua ti Jéhovah so asara kua “na terê ti” bazengele Paul. Ye oko, peut-être ala mä terê ape na asara si ala yeke akamarade encore ape. Na yâ ti lettre so Paul atokua na congrégation so aita-wali so ayeke dä, lo sara tënë mbilimbili ti Évodie na Syntyche, na lo wa ala ti “duti na oko bibe”. (aPhil. 4:2, 3). Paul abâ so a lingbi lo wa congrégation ni kue, lo tene: “Ala sara aye kue na dikongo tënë na gbe ti go wala na papa pëpe.” (aPhil. 2:14). Kite ayeke dä ape so wango so lo mû ni polele amû maboko na aita-wali so ayeke be-ta-zo so nga na congrégation ni kue ti duti na kpengba songo ti ndoye na popo ti ala.

8. Mbeni kpengba ye so ayeke kanga lege na e ti ye aita ti e ayeke nyen? Tongana nyen la e lingbi ti hon ndö ni?

 ⁸ Legeoko tongana ti Évodie na Syntyche, mbeni kota ye alingbi ti kanga lege na e ti lë kpengba songo ti ndoye na amba ti e: bango gï awokongo ti amba ti e. E kue e yeke sara afaute lâ oko oko. Tongana e ngbâ ti bâ gï awokongo ti amba ti e, ndoye ti e na mbage ti ala ayeke dë. Na tapande, tongana mbeni ita agirisa ti mû maboko na e ti leke yâ ti Da ti Royaume propre, bê ti e alingbi ti son. Tongana e komanse ti diko afaute kue so ita ni asara, bê ti e ayeke kiri ti son mingi nga e yeke ye lo tongana ti kozo ape. Tongana mara ti ye so asi na mo, a yeke nzoni mo gbu li na ndö ti ye so: Jéhovah ayeke bâ awokongo ti e nga na ti aita ti e. Me atâa so kue, lo ngbâ ti ye e kue. Ndani la, e bezoin ti mû tapande ti ndoye ti Jéhovah na ti ngbâ ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti aita ti e. Na ngoi so e sara kue ti ye aita ti e, a yeke sara si e duti beoko ahon ti kozo.—aPhil. 2:1, 2.

9. Aye wa la ayeke na popo ti “aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni” so Paul asara tënë ni na yâ ti lettre ti lo na aPhilippien?

⁹ Yingo vulu apusu lani Paul ti wa aPhilippien, nga na aChrétien kue, ti “hinga biani aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni”. (aPhil. 1:10). Na popo ti aye so ayeke akota ye mingi so a yeke wara sarango si iri ti Jéhovah aga nzoni-kue, gango tâ tënë ti aye so Jéhovah aleke na bê ti lo ti sara nga siriri na beoko ti congrégation (Mat. 6:9, 10; Jean 13:35). Tongana aye so ayeke akota ye na yâ ti gigi ti e, e yeke fa so e ye Jéhovah.

10. A lingbi e sara nyen ti tene a bâ e tongana azo so ayeke na sioni oko ape?

¹⁰ Paul atene nga so a lingbi e “duti na sioni oko pëpe”. So aye ti tene ape so a lingbi e duti mbilimbili-kue. E lingbi pëpe ti duti na sioni oko pëpe tongana Jéhovah Nzapa. Me Jéhovah ayeke bâ e tongana azo so ayeke na sioni oko pëpe tongana e sara kue ti ye lo mingi na ti hinga biani aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni. Mbeni lege ti fa ndoye ti e ayeke ti sara kue ti kpe ti sara si azo apika gere ti ala.

11. Ngbanga ti nyen la a lingbi e kpe ti sara si azo apika gere ti ala?

¹¹ So a tene na e ti kpe ti sara si azo apika gere ti ala ayeke kete tënë ape. Tongana nyen la e lingbi ti sara si mbeni zo apika gere ti lo? E lingbi ti sara ni na lege ti angia so e soro, yungo bongo ti e wala même kua ti nginza so e sara. Peut-être e yeke sara pëpe mbeni ye so ayeke sioni. Me tongana aye so e soro ni asara sioni na conscience ti mbeni zo wala asara si lo pika gere ti lo, a yeke kete ye ape. Jésus atene tongana e sara si mbeni oko ti ataba ti lo apika gere ti lo, a yeke nzoni a kanga mbeni nengo tênë na go ti e na a bi e na yâ ti kota ngu-ingo.—Mat. 18:6.

12. Tapande ti mbeni couple so ayeke apionnier afa na e nyen?

¹² Bâ tongana nyen la mbeni couple so ayeke apionnier asara ye alingbi na wango ti Jésus so. Ala yeke lani na yâ ti oko congrégation na mbeni couple so awara batême ade ti ninga ape, so akono na yâ ti asewa so akanga lege na ala ti sara aye mingi. Couple so apensé so aChrétien adoit pëpe ti gue na ada ti ciné ti bâ afilm, même afilm so sioni ye ayeke na yâ ni ape. Bê ti ala ason tongana ala mä so couple so ayeke apionnier so ague na da ti ciné ti bâ mbeni film. Na pekoni, couple so ayeke apionnier so ake ti gue na da ti ciné ti bâ afilm juska afini disciple so amanda ti fa lege na conscience ti ala nzoni nga ala hinga ye so ayeke na lege ni na ye so ayeke na lege  ni ape (aHéb. 5:14). Ye so couple so asara, so afa so ala ye gï nzoni ti ala wani ape, afa so ala ye afini ita ti ala gï na tënë pëpe me na lege ti kusala.—aRom. 14:19-21; 1 Jean 3:18.

13. Tongana nyen la e lingbi ti sara si mbeni zo asara siokpari?

¹³ Mbeni lege so e lingbi ti sara si mbeni zo apika gere ti lo ayeke ti sara si lo sara siokpari. E lingbi ti sara ni tongana nyen? Imaginé ye so: Mbeni zo so amanda Bible ayeke ngbâa ti sämba. Na peko ti so lo sara ngangu mingi na yâ ti ngoi mingi, lo yeke ngbâa ti sämba encore ape. Lo bâ so lo doit ti ke sämba biani biani. Lo gue na li ni hio na lo wara batême. Na pekoni, mbeni ita atisa lo ti ga na ndo ti lo na ita ni agi ti sara si lo yeda ti nyon sämba, lo tene: “Mo ga fadeso Chrétien awe; Jéhovah ayeke mû na mo ngangu na lege ti yingo vulu ti lo. Mbeni mbage ti lengo ti yingo vulu ayeke kangango nzara ti bê. Tongana mo kanga nzara ti bê ti mo, mo lingbi ti nyon sämba kete.” A yeke duti ye ti mawa mingi tongana fini ita so amä sioni wango so na lo kiri lo ga ngbâa ti sämba.

14. Tongana nyen la abungbi ti e ayeke mû maboko na e ti sara ye alingbi na atënë so ayeke na aPhilippien 1:10?

¹⁴ Abungbi ti e amû maboko na e ti sara ye alingbi na atënë so ayeke na aPhilippien 1:10 na alege mingi. Kozoni, apendere kobe ti yingo so e wara na ngoi ti abungbi adabe ti e na aye so Jéhovah abâ tongana aye so ayeke akota ye mingi. Use ni, a fa na e tongana nyen ti sara ye alingbi na ye so e manda tongaso si e duti na sioni oko pëpe. Na ota ni, a pusu e “ti duti na ndoye na ti sara anzoni kusala”.  (aHéb. 10:24, 25). Tongana aita ti e akpengba e mingi, e yeke ye Nzapa nga na aita ti e mingi ahon ti kozo. Tongana e ye Nzapa nga na aita ti e na bê ti e kue, e yeke sara kue ti kpe ti sara si aita ti e apika gere ti ala.

15. Ti tene “lengo ti mbilimbili asi singo na yâ ti fini ti” zo, a ye ti tene nyen?

¹⁵ Paul asambela lani na bê ti lo kue ti tene “lengo ti mbilimbili asi singo na yâ ti fini ti” aPhilippien (aPhil. 1:11). Biani, na yâ ti lengo ti mbilimbili so a yeke wara yengo so ala ye na Jéhovah nga na azo ti lo. Sarango lisoro na azo na ndö ti mabe so ala yeke na ni na Jésus nga na pendere beku ti ala ayeke nga na yâ ni. Na aPhilippien 2:15 a yeke wara mbeni tënë nde, mbilimbili tënë so a tene “ala yeke su ti ala tongana aye ti zango lumière na yâ ti dunia”. A yeke na lege ni ndali ti so Jésus atene lani so adisciple ti lo ayeke “lumière ti dunia so.” (Mat. 5:14-16). Lo hunda nga lani na azo so amû peko ti lo ti ‘sara si azo aga adisciple’, na lo tene nga so ala yeke “duti atémoin . . . juska na ambage ti sese so ayeke tâ yongoro.” (Mat. 28:18-20; Kus. 1:8). E yeke lë “lengo ti mbilimbili” na ngoi so e mû mbage na yâ ti kua so ayeke tâ kota mingi.

16. Tongana nyen la aPhilippien 1:12-14 afa so e lingbi ti su tongana aye ti zango lumière atâa e yeke na yâ ti akpale? (Bâ foto ti couverture ni.)

¹⁶ Atâa dutingo ti e ayeke tongana nyen, e lingbi ti su tongana aye ti zango lumière. Na yâ ti ambeni ye, ye so e bâ e tene ayeke mbeni ye so akanga lege na e ti fa nzoni tënë alingbi ti ga ye so azi lege na e ti fa tënë. Na tapande, bazengele Paul ayeke lani na kanga na da ti lo na Rome na ngoi so lo sû lettre ti lo na aPhilippien. Me achaîne so a kanga lo na ni akanga lege na lo pëpe ti fa nzoni tënë na agarde ti lo nga na azo so aga ti bâ lo. Paul  ayapu ti fa tënë atâa dutingo ti lo, na ye so amû courage na aita “ti tene tënë ti Nzapa na mbeto pëpe.”—Diko aPhilippien 1:12-14; 4:22.

17. Tongana nyen la ambeni ita awara lege ti ngbâ ti fa tënë même tongana a yeke ngangu?

¹⁷ Aita ti e mingi ayeke sara ye na mbeto ape tongana Paul. Ala yeke na yâ ti akodro so a kanga lege na ala ti fa tënë na lê ti azo dandara wala ti fa tënë da na da, tongaso ala wara ambeni lege nde ti fa nzoni tënë (Mat. 10:16-20). Na yâ ti mbeni mara ti kodro so, mbeni surveillant ti circonscription atene a yeke nzoni wafango tënë oko oko afa tënë na afami ti lo, avoizin ti lo, amba ti lo ti ekole wala ti place ti kua nga na azo so lo hinga ala. Na yâ ti ngu use, wungo ti acongrégation ti circonscription ni ague na li ni mingi. Peut-être na ndo so e yeke dä, e lingbi ti fa tënë na lê ti azo dandara. Ye oko, e lingbi ti manda mbeni kpengba ye na lege ti tapande ti aita ti e so awara lege ti fa tënë atâa kpale so ala wara: Gi lakue ti wara alege ti fa tënë mingi, nga duti na confiance so Jéhovah ayeke mû na mo ngangu so mo bezoin ni ti hon ndö ti aye kue so akanga lege na mo.—aPhil. 2:13.

18. Nyen la a lingbi e leke na bê ti e ti ngbâ ti sara?

¹⁸ Zia e leke na bê ti e ti ngbâ ti sara ye alingbi na awango so Paul asû na yâ ti lettre ti lo na aPhilippien. Na a lingbi e sara ni laso mingi ahon ti kozo. A lingbi e hinga biani aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni, e duti na sioni oko pëpe, e ga pëpe mbeni ye ti pikango gere ndali ti ambeni zo nga e lë lengo ti mbilimbili. Tongana e sara tongaso, ndoye ti e ayeke wu mingi nga e yeke mû gonda na Jéhovah, Babâ ti e so aye e mingi.