1. Ngbanga ti nyen la Jéhovah asara si fini abâ gigi?

NA MBENI ngoi, Jéhovah ayeke lani gï lo oko. Me vundu asara lo lani ndali ni ape. Lo bezoin mbeni zo si lo duti na ngia ape. Ye oko, Nzapa aye pëpe ti tene gï lo oko la lo duti na fini nga na ngia. Ndoye apusu Jéhovah ti komanse ti créé aye.—Ps. 36:9; 1 Jean 4:19.

2. Na ngoi so Jéhovah acréé aye, a sara lani Jésus nga na a-ange tongana nyen?

² Kozoni, Jéhovah acréé Molenge ti lo, Jésus. Na pekoni, na lege ti kozo Molenge ti lo so, lo “sara tanga ti aye kue” so na popo ni mo yeke wara a-ange kutu mingi (aCol. 1:16). A nzere na Jésus mingi ti sara kua legeoko na Babâ ti lo (aProv. 8:30). A-ange ayeke nga na raison ti tene terê ti ala anzere. Ala yeke lani dä na ngoi so Jéhovah na Wakode-kua ti lo, Jésus, asara yayu na sese. A-ange asara ye lani tongana nyen? Ala ‘to nda ti dekongo ti sepela’ Jéhovah na ngoi so lo leke sese, nga kite ayeke dä ape so ala ngbâ ti sepela lo na ngoi so lo créé aye nde nde kue, mbilimbili azo (Job 38:7; aProv. 8:31). Aye kue so Jéhovah acréé afa ndoye nga na ndara ti lo.—Ps. 104:24; aRom. 1:20.

3. Tongana ti so 1 aCorinthien 15:21, 22 afa, ye so Jésus afuta ti zi azo amû lege na ahale ti Adam na Ève ti sara nyen?

³ Jéhovah aleke lani ti tene azo aduti na fini lakue lakue na ndö ti pendere sese so lo créé. Me na ngoi so Adam na Ève asara kpengbango-li na Babâ ti ala so aye ala, siokpari nga na kuâ  aga na ndö ti ala nga na amolenge ti ala kue (aRom. 5:12). Nyen la Jéhovah asara lani? Na lê ni lê ni, lo fa tongana nyen la lo yeke sö azo (Gen. 3:15). Jéhovah aleke na bê ti lo ti mû ye so a futa ti zi azo ti mû lege na ahale ti Adam na Ève ti sigi na gbe ti ngbâa ti siokpari na kuâ. Tongaso si na pekoni, lo lingbi ti mû lege na zo oko oko kue ti soro ti sara na lo nga ti wara fini ti lakue lakue.—Jean 3:16; aRom. 6:23; diko 1 aCorinthien 15:21, 22.

4. Ahunda wa la e yeke kiri tënë na ni na yâ ti article so?

⁴ Zendo so Nzapa amû ti zingo akuâ asara si ambeni hundango ndo alondo. Na tapande, zingongo ti akuâ ayeke passé ande tongana nyen? Na ngoi so a kiri na azo so e ye ala mingi na fini, eskê e yeke hinga ande ala? Zingongo ti akuâ ayeke ga ande na e ngia na alege wa? Tongana nyen la ti gbu li na ndö ti zingongo ti akuâ alingbi ti sara si e kiri singila mingi na Jéhovah ndali ti ndoye, ndara nga na kangango bê ti lo? Zia e kiri tënë na ahunda so oko na oko.

5. Ngbanga ti nyen la a yeke na lege ni ti tene so zingongo azo na kuâ ayeke passé na yâ ti wusuwusu ape me yeke yeke?

⁵ Na ngoi so Jéhovah ayeke zingo ande na kuâ azo kutu mingi na lege ti Molenge ti lo, e lingbi ti tene so lo yeke sara ande ni na oko ngoi ape. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so tongana, gï hio tongaso, azo akiri aga gbani gbani na ndö ti sese, wusuwusu ayeke duti dä. Jéhovah asara ye lâ oko ape na yâ ti wusuwusu. Lo hinga so ti tene siriri angbâ lakue, a lingbi wusuwusu aduti dä ape (1 aCor. 14:33). Jéhovah Nzapa asara ye na ndara nga lo kanga bê na ngoi so lo na Jésus ayeke sara lani kua ti leke aye yeke yeke na ndö ti sese kozo ti créé azo. Jésus ayeke duti nga ande na asarango ye so na ngoi ti Komandema ti ngu saki oko na ngoi so lo na  azo so asö kuâ na Harmaguédon ayeke sara kua ti leke aye na ndö ti sese ti yamba na azo so azingo na kuâ.

6. Ti gue oko na Kusala 24:15, azo wa la ayeke duti ande na popo ti azo so Jéhovah ayeke zingo ala na kuâ?

⁶ Tâ kota ye so azo kue so ayeke sö kuâ na Harmaguédon abezoin ande ti sara ayeke ti fa ye na azo so ayeke zingo na kuâ na ndö ti Royaume ti Nzapa nga na aye so Jéhovah ahunda na e ti sara. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so mingi ti azo so ayeke kiri ande na fini ayeke “azo so ayeke mbilimbili pëpe.” (Diko Kusala 24:15.) Ti tene ala bâ nzoni na lege ti ye so Christ afuta ti zi azo, a lingbi ala sara achangement mingi. Imaginé kota kua so a lingbi a sara ti fa tâ tënë na ndö ti Nzapa na azo kutu mingi so ahinga ye oko na ndö ti Jéhovah ape. Eskê zo oko oko ayeke duti na zo ti fango ye na lo tongana ti so e yeke sara laso ti manda Bible na azo? Eskê a yeke zia afini zo so na yâ ti acongrégation nga a yeke leke ala ti fa ye na azo so ayeke zingo na kuâ na peko ti ala? A lingbi e ku e bâ ande. Ye oko, ye so e hinga ayeke so ti si na hunzingo ti Komandema ti ngu saki oko ti Christ, “hingango ye na ndö ti Jéhovah ayeke mû ndö ti sese kue”. (És. 11:9). E yeke duti ande na apendere kua mingi ti sara na yâ ti ngu saki oko so.

7. Ngbanga ti nyen la awakua ti Nzapa ayeke zia ande terê ti ala na place ti azo so azingo na kuâ na ngoi so ala yeke fa ye na ala?

⁷ Na ngoi ti Komandema ti ngu saki oko ti Christ, awakua ti Jéhovah kue ayeke ngbâ ande ti sara achangement ti zia ngia na bê ti lo. Tongaso, na ngoi so ala yeke mû maboko na azo so azingo na kuâ ti hon ndö ti nzara ti siokpari so ayeke na bê ti ala nga ti sara aye so Jéhovah ahunda, ala kue ayeke zia biani terê ti ala na place ti azo so ala yeke mû maboko na ala (1 Pi. 3:8). Kite ayeke dä ape so a yeke nzere ande na azo so akiri na fini ti duti na popo ti azo ti Jéhovah so asara terê ti ala kete, so ala nga ayeke “sara kua ndali ti salut ti ala wani”.—aPhil. 2:12.

8. Ngbanga ti nyen la a yeke na lege ni ti tene so azo so ayeke yamba azo so azingo na kuâ ayeke hinga azo ti ala so ala ye ala mingi?

⁸ Araison mingi ayeke dä so ndali ni e lingbi ti tene so azo so ayeke yamba ande azo so ayeke zingo na kuâ ayeke hinga azo ti ala so ala ye ala mingi. Na tapande, ti gue oko na fason so Jéhovah azingo lani na akuâ, e lingbi ti tene so Jéhovah ayeke kiri ti créé azo so akui ti tene ala kpa tâ gï ala, ala sara tënë nga ala pensé tongana ti so ala yeke sara lani ngoi kete kozo na kuâ ti ala. Girisa ape so Jésus ahaka kuâ na lango nga lo haka zingongo zo na kuâ na zingongo zo na lango (Mat. 9:18, 24; Jean 11:11-13). Tongana mbeni zo azingo na lango, lê ti lo, go ti lo nga na aye so lo dabe ti lo na ni achangé ape. Gbu li na ndö ti tapande ti Lazare. Lo kui lani a sara lango osio awe, tongaso terê ti lo akomanse ti buba. Ye oko, na ngoi so Jésus azingo lo na kuâ, na lê ni lê ni aita ti lo ti wali ahinga lo, nga a yeke polele so Lazare adabe ti lo na ala.—Jean 11:38-44; 12:1, 2.

9. Ngbanga ti nyen la azo so ayeke zingo ande na kuâ ayeke ga mbilimbili-kue gï na lê ni lê ni ape?

⁹ Jéhovah amû zendo so mbeni zo oko so Christ akomande na ndö ti lo ayeke tene ande pëpe: “Terê ti mbi ason.” (És. 33:24; aRom. 6:7). Tongaso, azo so a yeke zingo ande ala na kuâ ayeke duti na nzoni seni. Ye oko, ala yeke ga mbilimbili-kue gï na lê ni lê ni ape. Tongana ala ga mbilimbili-kue gï na lê ni lê ni, peut-être azo ti ala so aye ala mingi ayeke hinga ala ape. Na bango ni, azo kue ayeke ga ande mbilimbili-kue yeke yeke na gbe ti Komandema ti ngu saki oko ti Christ. Nga, na hunzingo ti ngu saki oko ni Jésus ayeke kiri na Royaume ni na Babâ  ti lo. Na ngoi ni so, Royaume ni ayeke sara ande kue awe akua so Jéhovah asigi na ni ndali ni, so mbeni ayeke ti sara si azo aga mbilimbili-kue.—1 aCor. 15:24-28; Apoc. 20:1-3.

10. Zingongo ti akuâ ayeke sara ande mo tongana nyen?

¹⁰ Imaginé ngoi so mo yeke kiri ti yamba azo ti mo so mo ye ala. Eskê ngia so mo yeke duti ande na ni ayeke sara si mo he ngia wala mo toto? Eskê nzerengo terê ti mo ayeke sara ande si mo yeke he bia ti sepela Jéhovah? E hinga biani so e yeke ye ande mingi Babâ ti e so aye e nga na Molenge ti lo so apensé gï na lo wani ape ndali ti pendere cadeau so ayeke zingongo ti akua.

11. Ti gue oko na atënë ti Jésus so ayeke na Jean 5:28, 29, nyen la ayeke si ande na azo so amä yanga ti Nzapa?

¹¹ Imaginé ngia ti azo so ayeke zingo ande na kuâ na ngoi so ala zi ngbene zo nga ala mä yanga ti Nzapa. Azo so ayeke sara ande achangement so, zingongo ti ala na kuâ ayeke gue na ala ti wara fini. Me ti azo so ayeke sara ande kpengbango-li na Nzapa, a yeke mû lege na ala ape ti buba yâ ti siriri ti Paradis.—És. 65:20; diko Jean 5:28, 29.

12. Na lege wa la azo kue na ndö ti sese ayeke wara ande tufa ti Jéhovah?

¹² Na gbe ti Royaume ti Nzapa, awakua ti lo kue ayeke bâ ande so tënë ti aProverbe 10:22 ayeke tâ tënë: “Tufa ti Jéhovah la asara si zo awara mosoro, nga lo zia pasi na terê ni pëpe.” Na mungo maboko ti yingo ti Jéhovah, awakua ti Nzapa ayeke ga ande azo ti mosoro na lege ti yingo, so ti tene, ala yeke sara ye tongana Christ mingi ahon ti kozo nga ala yeke changé juska ti ga mbilimbili-kue (Jean 13:15-17; aÉph. 4:23, 24). Lâ oko oko, ala yeke kpengba ahon ti kozo nga ala yeke ga nzoni ahon ti kozo. So tâ pendere gigi ande! (Job 33:25). Ye oko, tongana nyen la ti gbu li na ndö ti zingongo ti akuâ alingbi ti mû maboko na e laso?

13. Ti gue oko na Psaume 139:1-4, tongana nyen la zingongo ti akuâ ayeke fa ande so Jéhovah ahinga e nzoni mingi?

¹³ Tongana ti so e tene fade, na ngoi so Jéhovah ayeke zingo ande azo na kuâ, lo yeke sara si aye so ala dabe ti ala na ni nga na asarango ye ti ala achangé ape. Gbu li na ndö ti ye so tënë so aye ti tene. Jéhovah aye mo mingi asara si lo yeke girisa ape aye kue so mo pensé na ni, aye so ayeke na yâ ti bê ti mo, aye so mo tene nga na aye so mo sara. Tongaso, tongana lo doit ti zingo mo na kuâ, a yeke duti ande ngangu na lo ape ti kiri na place ni aye so mo dabe ti mo na ni, bango ndo ti mo nga na asarango ye ti mo. Gbia David ahinga lani so Jéhovah ahinga e oko oko kue nzoni mingi. (Diko Psaume 139:1-4.) So e hinga so Jéhovah ahinga e nzoni mingi asara nyen na ndö ti e laso?

14. Na ngoi so e yeke gbu li na ndö ti aye mingi so Jéhovah ahinga na ndö ti e, a lingbi a sara e tongana nyen?

¹⁴ Na ngoi so e yeke gbu li na ndö ti aye mingi so Jéhovah ahinga na ndö ti e, a lingbi e gi bê ti e ape. Ngbanga ti nyen? Girisa ape so Jéhovah aye e mingi. Lo bâ na nene ni mingi asarango ye ti e so asara si e yeke nde. Lo dabe ti lo na aye kue so asara ngangu na ndö ti e na yâ ti fini ti e. Ti hinga ni adë bê ti zo mingi. A lingbi e bâ lâ oko ape so e yeke gï e oko. Na yâ ti penze-ngbonga oko oko lâ na lâ, Jéhovah ayeke gï na terê ti e na lo ye ti mû maboko na e.—2 Chron. 16:9.

15. Tongana nyen la zingongo ti akuâ afa so Jéhovah ayeke na ndara?

¹⁵ Mbeto ti kuâ ayeke mbeni kpengba ye so  awato ti mbeni zo alingbi ti sara kua na ni. Azo so ayeke na gbe ti komandema ti Satan ayeke sara kua na ni ti forcé azo ti kä akamarade ti ala wala ti zia ti sara ye so ayeke na lege ni. Me ala lingbi pëpe ti forcé e ti sara ni. E hinga so, tongana awato ti e afâ e, Jéhovah ayeke kiri na e na fini (Apoc. 2:10). E hinga na bê ti e kue so mbeni ye so alingbi ti fâ yâ ti kpengba songo ti e na Jéhovah ayeke dä ape (aRom. 8:35-39). Jéhovah afa so lo yeke na ndara mingi na lege so lo mû na e beku ti zingongo ti akuâ. Ndali ti beku so, mbeto asara e ape tongana azo ti Satan atene so ala yeke fâ e. Nga, beku so akpengba e mingi ti ngbâ be-ta-zo na Jéhovah.

16. Ahunda wa la a lingbi mo hunda terê ti mo na ni? Tongana nyen la akiringo tënë na ahunda so alingbi ti mû maboko na mo ti bâ wala mo yeke na confiance mingi na Jéhovah?

¹⁶ Tongana awato ti Jéhovah atene na mo so ala yeke fâ mo, eskê mo yeke duti ande na confiance so Jéhovah ayeke zingo mo na kuâ? Tongana nyen la mo lingbi ti hinga so mo yeke na confiance so? Mbeni lege ti hinga ni ayeke ti hunda terê ti mo: ‘Eskê akete kete desizion so mbi yeke mû lâ na lâ afa so mbi yeke na confiance na Jéhovah?’ (Luc 16:10). Mbeni hunda ni ayeke so: ‘Eskê fason so mbi yeke vivre na ni afa so mbi yeke na confiance na zendo so Jéhovah amû ti bâ lege ti abezoin ti mbi tongana mbi zia Royaume ti lo na kozo ndo?’ (Mat. 6:31-33). Tongana akiringo tënë na ahunda so ayeke en, andâ mo fa so mo zia confiance ti mo na Jéhovah, nga mo yeke luti ande na akpale kue so mo wara.—aProv. 3:5, 6.

17. (a) Tongana nyen la zingongo ti akuâ afa so Jéhovah akanga bê ti ku? (b) Na lege wa la e yeke fa so e kiri singila na Jéhovah ndali ti kangango bê ti lo?

¹⁷ Jéhovah ahinga awe lawa la lo yeke futi ande sioni dunia so (Mat. 24:36). Lo yeke ngbâ ti kanga bê, lo yeke futi dunia ni ape kozo na lango ni. Lo yeke ku kungo ti zingo akuâ, me lo yeke kanga bê ti lo (Job 14:14, 15). Lo yeke ku juska nzoni ngoi ti kiringo na azo na fini asi (Jean 5:28). E yeke na anzoni raison ti kiri singila na Jéhovah ndali ti kangango bê ti lo. Gbu li ti mo kete: Ndali ti so Jéhovah akanga bê ti lo, azo mingi awara ngoi ti ‘changé bê ti ala’, même e kue (2 Pi. 3:9). Jéhovah aye si azo mingi awara lege ti ngbâ na fini lakue lakue. Tongaso, zia e fa so e kiri singila ndali ti kangango bê ti lo. Na lege wa? Na lege so e sara kue ti gi azo so “ayeke nduru ti yeda na tënë ni ti wara fini ti lakue lakue” nga ti mû maboko na ala ti ye Jéhovah nga ti sara  na lo (Kus. 13:48). Tongaso si ala lingbi ti bâ ande nzoni na lege ti kangango bê ti Jéhovah tongana ti e.

18. Ngbanga ti nyen la a lingbi e kanga bê na amba ti e?

¹⁸ Jéhovah ayeke kanga bê juska ngu saki oko ahunzi awe si lo ku ti tene e ga mbilimbili-kue. Juska ti si na ngoi ni so, Jéhovah ayeke nduru ti pardonné asiokpari ti e. Tongaso, a lingbi e mû tapande ti lo nga e bâ gï anzoni sarango ye ti amba ti e nga e kanga bê na ala. Bâ tapande ti mbeni ita-wali so koli ti lo akomanse ti gi bê ti lo ngangu nga azia ti gue na abungbi. Ita-wali ni atene: “Ye so ayeke lani ngangu mingi na mbi. E lingbi encore ape ti sara aye so e ye lani ti sara.” Ye oko, na yâ ti aye so kue, wali so, so aye koli ti lo mingi so, akanga bê na koli ni. Lo zia bê ti lo na Jéhovah nga lo ngbâ ti mû maboko na koli ti lo. Legeoko tongana Jéhovah, lo bâ gï anzoni sarango ye ti koli ti lo. Lo tene: “Koli ti mbi ayeke na apendere sarango ye nga lo yeke sara ngangu ti hon ndö ti gingo bê ti lo.” A yeke kota ye mingi ti tene e kanga bê na azo ti sewa ti e wala azo ti congrégation ti e so ayeke sara ngangu ti hon ndö ti akpale ti ala.

19. Nyen la a lingbi e leke na bê ti e ti ngbâ ti sara?

¹⁹ Jésus nga na a-ange ayeke lani na ngia na ngoi so Jéhovah aleke sese pan. Me imaginé tongana nyen la terê ti ala ayeke nzere ande na ngoi so sese ayeke si singo na azo so ayeke mbilimbili-kue, so aye Jéhovah nga ayeke sara na lo. Imaginé ngia so ala so Nzapa amû ala na sese ague na ala na yayu ti komande legeoko na Jésus ayeke duti na ni na ngoi so ala bâ tongana nyen la azo ayeke bâ nzoni na lege ti kua ti ala (Apoc. 4:4, 9-11; 5:9, 10). Nga, imaginé gigi ayeke duti tongana nyen na ngoi so ngu ti lê ti ngia amû place ti ngu ti lê ti pasi, na ngoi so kobela, vundu nga na kuâ ahon biani biani (Apoc. 21:4). Juska ti si na ngoi ni so, leke na bê ti mo ti ngbâ ti mû tapande ti ndoye, ti ndara nga na ti kangango bê ti Babâ ti mo. Tongana mo sara tongaso, mo yeke ngbâ ti duti na ngia atâa atara wa la mo wara (Jacq. 1:2-4). E kiri singila mingi ndali ti zendo ti Jéhovah so, ‘a yeke zingo ande azo na kuâ’!—Kus. 24:15.