1. Fa ye so asi na ngoi so Jésus asara kozo miracle ti lo.

 IMAGINÉ ye so asi na hunzingo ti ngu 29 na ngoi so Jésus akomanse kua ti lo ti fango tënë. A tisa Jésus na mama ti lo Marie nga na ambeni disciple na mbeni matanga ti mariage na Cana, mbeni kete kodro so ayeke na nord ti Nazareth gbata so Jésus akono dä. Marie ayeke kamarade ti azo so asara mariage ni nga na bango ni lo yeke aidé ala ti bâ lege ti azo so a tisa ala. Me na ngoi ti matanga ni mbeni kpale asi so apeut ti zia kamene na lê ti sewa ni nga na ala so asara mariage fini fini: sämba ahunzi. b Peut-être wungo ti azo so aga ahon ti so ala ku terê ti ala na ni. Marie ague hio na mbage ti molenge ti lo na lo tene na lo, lo tene: “Ala yeke na vin pëpe.” (Jean 2:1-3). Nyen la Jésus asara? Lo sara mbeni ye so ahon gbungo li ti zo: lo sara si ngu aga “nzoni vin”.—Jean 2:9, 10.

2-3. (a) Amiracle wa la Jésus asara lani?(b) Tongana nyen la e peut ti bâ nzoni na lege ti amiracle ti Jésus?

² Jésus asara lani amiracle mingi na ngoi ti kua ti lo ti fango tënë. c Lo sara lani kua na ngangu so lo yeke na ni ti sara amiracle ti aidé azo saki mingi. Na tapande, gï na lege ti amiracle use, lo mû kobe na akoli 5000 nga na pekoni lo mû kobe na akoli 4000, tongana a diko awali nga na amolenge so ayeke  nga lani dä, wungo ti azo ni kue apeut ti hon 27000 (Mat. 14:15-21; 15:32-38). Na ngoi ti a-oko miracle so, Jésus asava nga lani gbâ ti azo so terê ti ala son (Mat. 14:14; 15:30, 31). Imaginé tongana nyen la li ti gbâ ti azo ni akpe ti bâ so Jésus asara miracle ti sava ala nga ti mû kobe na ala.

³ Laso e peut ti manda ye mingi na lege ti amiracle ti Jésus. Na yâ ti article so, e yeke sara tënë na ndö ti ambeni ye so ayeke kpengba mabe ti e so e peut ti manda na lege ti amiracle so. Na pekoni, e yeke bâ tongana nyen la e peut ti mû tapande ti sarango terê kete nga na bango mawa ti zo so Jésus ayeke lani na ni na ngoi so lo ayeke sara amiracle.

4. Amiracle ti Jésus afa na e aye ti manda na ndö ti azo wa so akpengba mabe ti e?

⁴ Amiracle so Jésus asara afa na e aye ti manda so akpengba mabe ti e na ndö ti lo nga na ndö ti Babâ ti lo. A yeke ndali ti so Jéhovah la amû ngangu na Jésus ti sara amiracle ni. Kusala 10:38 atene: “Nzapa asoro lo [Jésus] na lege ti yingo vulu nga na ngangu, na lo tambela na yâ ti kodro ni, lo sara aye ti nzoni, lo sava azo kue so Zabolo asara pasi na ala. Lo wara lege ti sara aye so kue ngbanga ti so Nzapa ayeke lani na lo.” Girisa nga ape so na yâ ti aye kue so Jésus atene nga lo sara, so na popo ni e yeke wara amiracle so lo sara, lo pensé tâ gï tongana Babâ ti lo (Jean 14:9). Bâ aye ota so e peut ti manda na lege ti amiracle ti Jésus.

5. Nyen la apusu lani Jésus ti sara amiracle? (Matthieu 20:30-34).

⁵ Kozoni, Jésus na Babâ ti lo aye e mingi. Na ngoi so Jésus ayeke lani na sese, lo fa so lo ye azo mingi na lege so lo sara kua na ngangu so lo yeke na ni ti sara amiracle ti yapu pasi ti ala. Mbeni lâ, akoli use so ayeke bâ ndo ape avoro yanga na lo ti aidé ala. (Diko Matthieu 20:30-34.) Bâ so “mawa ti ala asara Jésus” na lo sava ala. Tënë ti Grec so a kiri na peko ni ge na “mawa ti ala asara Jésus” aye ti sara tënë ti bango mawa ti zo so alondo na gbe ti bê. Mara ti bango mawa ti zo tongaso, so ndoye la apusu zo ti duti na ni, apusu nga lani Jésus ti mû kobe na azo so nzara asara ala nga ti sava mbeni zo ti buruma (Mat. 15:32; Marc 1:41). E peut ti duti sûr so Jéhovah, Nzapa so “abâ mawa ti zo mingi” nga na Molenge ti lo aye e mingi nga tongana e bâ pasi ayeke son ala (Luc 1:78; 1 Pi. 5:7). Ala yeke ku kungo ti zi akpale kue so azo awara.

6. Ngangu wa la Nzapa amû lani na Jésus?

⁶ Use ni, Nzapa amû ngangu na Jésus ti leke akpale kue so azo awara. Na lege ti amiracle so Jésus asara, lo fa so lo yeke na ngangu ti leke akpale so e peut ti leke ni lâ oko ape. Na tapande, lo yeke na ngangu ti zi ye so ayeke na gunda ti akpale ti azo, so ti tene, siokpari nga na aye ti peko ni so ayeke kobela nga na kuâ (Mat. 9:1-6; aRom. 5:12, 18, 19). Amiracle ti lo afa so lo peut ti sava “mara ti akobela nde nde kue” nga lo peut même ti zingo akuâ (Mat. 4:23; Jean 11:43, 44). Lo yeke nga na komandema na ndö ti akota pupu nga lo tomba asioni yingo na yâ ti azo (Marc 4:37-39; Luc 8:2). So e hinga so Jéhovah amû mara ti ngangu so na Molenge ti lo, a dë bê ti e mingi.

7-8. (a) Amiracle ti Jésus asara si e yeke na confiance wa?(b) Miracle wa la mo yeke ku kungo ti bâ ni na yâ ti fini dunia so ayeke ga?

⁷ Ota ni, e peut ti duti biani na confiance so anzoni ye so Nzapa amû zendo ti ga na ni na yâ ti Royaume ayeke si ande biani. Amiracle so Jésus asara na ngoi so lo yeke lani na sese afa na e aye so lo yeke sara  ande na ndö ti sese kue ndali ti so lo yeke Gbia ti Royaume ti Nzapa. Bâ aye so ayeke si fafadeso na gbe ti komandema ti Christ. E yeke duti ande na nzoni seni ndali ti so lo yeke zi ande akobela kue nga na ambage ti terê kue so abuba so ayeke sara azo pasi (És. 33:24; 35:5, 6; Apoc. 21:3, 4). E yeke bâ ande pasi na nzara encore ape wala e yeke bâ ande pasi ti peko ti angangu kpale ape (És. 25:6; Marc 4:41). E yeke duti ande na kota ngia ti yamba azo ti e so e ye ala so ayeke sigi na yâ ti “adû ti kuâ”. (Jean 5:28, 29). Miracle wa la mo yeke ku kungo ti bâ ni na yâ ti fini dunia so ayeke ga?

⁸ Na ngoi so Jésus ayeke sara lani amiracle, lo fa so lo sara terê ti lo kete mingi nga lo bâ mawa ti zo mingi, a yeke nzoni e gi ti duti na asarango ye so. Zia e bâ atapande use, e yeke komanse na mbaï ti matanga ti mariage so a sara na Cana.

9. Ngbanga ti nyen la Jésus asara lani miracle na ngoi ti mbeni matanga ti mariage na Cana? (Jean 2:6-10).

⁹ Diko Jean 2:6-10. Na ngoi so vin ahunzi lani na ngoi ti matanga ti mariage ni, eskê Jésus adoit lani gï ti sara mbeni ye? Ên-ën. Mbeni prophétie afa kozo ape so Messie ayeke sara vin na lege ti miracle. Me imaginé a yeke sara mo tongana nyen tongana sämba ahunzi na ngoi ti matanga ti mariage ti mo? Peut-être Jésus abâ lani mawa ti sewa ni, mbilimbili ti koli na wali ni, na lo ye ti zi kamene  na lê ti ala. Ni la lo sara miracle so e sara tënë ni fade na tongo nda ti article so. Lo sara lani si litre ti ngu 390 aga nzoni vin. Peut-être lo sara lani mara ti nzoni bê tongaso ndali ti so tongana tanga ni angbâ a peut ti sara na mbeni ye wala fini couple ni apeut même ti kä ni ti wara na nginza. Kite ayeke dä ape so couple so asara mariage fini fini so akiri lani singila mingi na lo.

10. Ambeni nzene nzene ye so ayeke kota ye na yâ ti mbaï so ayeke na Jean chapitre 2 ayeke so wa? (Bâ nga foto.)

¹⁰ Bâ ambeni nzene nzene ye so ayeke kota ye na yâ ti mbaï so ayeke na Jean chapitre 2. Eskê mo bâ so a yeke pëpe Jésus la atuku ngu na yâ ti akota ta ni? Lo gboto lê na ndö ti lo wani ape, me lo hunda na azo ti kua ti tuku ngu na yâ ti akota ta ni (Versê 6, 7). Na peko ti so Jésus asara si ngu ni aga vin, lo wani la lo mû mbeni lo gue na ni na zo so ayeke bâ ndo na ndö ti matanga ni ape. Me lo tene na azo ti kua ti sara ni (Versê 8). Jésus amû lani pëpe mbeni kopo ti vin ni lo yô ni na nduzu na lê ti azo so aga na lo pika kate, lo tene: ‘Ala tara vin so mbi londo ti sara ni so.’

11. Nyen la e peut ti manda na lege ti miracle ti Jésus?

¹¹ Nyen la e peut ti manda na lege ti miracle ti Jésus so lo sara si ngu aga vin? E manda so lo sara terê ti lo kete. Jésus apika lani kate ape na ndö ti miracle ni, ti vrai ni, lo pika kate lâ oko ape na ndö ti aye so lo sara. Me lo sara terê ti lo kete nga fani mingi lo mû gloire ni kue na Babâ ti lo (Jean 5:19, 30; 8:28). Tongana e mû tapande ti Jésus na lege so e sara terê ti e kete, e yeke pika kate ape na ndö ti aye so e sara. Atâa nyen la e sara na yâ ti kua ti Jéhovah, zia e pika kate na ndö ti e wani ape me zia e pika kate ndali ti pendere pasa so Nzapa amû na e ti sara na lo (Jér. 9:23, 24). Zia e mû na lo gonda so lo lingbi na ni. E peut lâ oko ape ti sara mbeni nzoni ye sân mungo maboko ti Jéhovah.—1 aCor. 1:26-31.

12. Na mbeni lege nde wa la e peut ti sara terê ti e kete tongana Jésus? Mû mbeni tapande ti fa ni.

¹² Bâ mbeni lege nde so e peut ti sara terê ti e kete tongana Jésus. Imaginé ye so: Mbeni ancien amû gbâ ti ngoi ti aidé mbeni wakua ti mungo maboko so ayeke maseka ti leke kozo diskur ti lo. A sara si ita-koli so ade maseka so asara mbeni diskur so akpengba zo so anzere na aita ti congrégation. Na peko ti bungbi, mbeni zo aga na terê ti ancien ni na atene: ‘Diskur ti ita so ayeke tâ pendere mingi.’ Eskê ancien ni abezoin ti tene: ‘En, me mbi mû gbâ ti ngoi ti aidé lo’? Wala a yeke nzoni lo sara terê ti lo kete, lo tene: ‘En, lo sara ni pendere mbi yeke na ngia ndali ti lo.’ Tongana e sara terê ti e kete, e yeke gi ti wara gloire ape ndali ti anzoni ye so e sara ndali ti amba ti e. E yeke na ngia ndali ti so e hinga so Jéhovah ahinga aye so e sara nga lo bâ ni na nene ni. (Bâ Matthieu 6:2-4; aHébreu 13:16.) Kite ayeke dä ape so tongana e sara terê ti e kete tongana Jésus ayeke nzere na Jéhovah.—1 Pi. 5:6.

13. Nyen la Jésus abâ na ngoi so lo yeke nduru na gbata ti Naïn? Nyen la lo sara ndali ni? (Luc 7:11-15).

¹³ Diko Luc 7:11-15. Imaginé ye so, so asi ngu use na peko ti so Jésus akomanse kua ti fango tënë ti lo. Lo gue lani na Naïn, mbeni gbata so ayo ape na Sunem, ndo so prophète Elisée azingo lani molenge-koli ti mbeni wali dä a sara ngu 900 awe (2 aGbia 4:32-37). Na ngoi so Jésus aga nduru na yanga ti gbagba ti gbata ni, lo bâ azo so ayô kuâ ayeke sigi na yâ ti gbata ni. Ye ni ayeke tâ ye ti vundu ndali ti so mbeni wali-mua aperdre oko molenge ti lo. Me mama ni so vundu ahon ndö ti lo ayeke gï  lo oko ape gbâ ti azo ti yâ ti gbata ni ayeke na terê ti lo. Jésus atene na azo so ayô kuâ ni ti luti, na lo sara mbeni kpengba ye ndali ti mama so ayeke na vundu so: lo zingo molenge ti lo ni. So ayeke kozo zingongo zo na kuâ na popo ti zingongo azo na kuâ ota so Jésus asara so a sara tënë ni mbilimbili na yâ ti aÉvangile.

14. Ambeni nzene nzene ye wa so ayeke kota ye ayeke na yâ ti mbaï so ayeke na Luc chapitre 7? (Bâ nga foto.)

¹⁴ Bâ ambeni nzene nzene ye so ayeke kota ye na yâ ti mbaï so ayeke na Luc chapitre 7. Ala bâ so ‘lê ti Jésus atï’ na ndö ti mama so vundu ahon ndö ti lo so na pekoni “mawa ti lo asara lo”? (Versê 13). Peut-être Jésus abâ lo so lo yeke toto na ngoi so lo yeke tambela na terê ti kuâ ti molenge ti lo, a sara si mawa ti lo asara lo. Jésus abâ gï mawa ti mama ni ape; lo fa so lo bâ mawa ti lo. Kite ayeke dä ape so lo sara tënë na lo na mbeni fason so adë bê ti lo, lo tene: “Kaï toto ni.” Na pekoni, lo sara mbeni ye ti aidé lo. Lo kiri na molenge ni na fini na lo ‘mû lo na mama ti lo.’—Versê 14, 15.

15. Nyen la e peut ti manda na lege ti miracle ti Jésus?

¹⁵ Nyen la e peut ti manda na lege ti miracle ti Jésus so lo zingo na kuâ molenge ti mbeni wali-mua? E manda so e doit ti bâ mawa ti azo so ayeke na vundu. Ti vrai ni, e peut ti zingo akuâ tongana ti Jésus ape. Me tongana Jésus, e peut ti bâ mawa ti azo so ayeke na vundu tongana e bâ ndo nzoni. E peut ti mû li ni ti bâ mawa ti ala na lege so e tene mbeni tënë wala e sara mbeni ye so e peut ti sara ti aidé ala nga ti dë bê ti ala (aProv. 17:17; 2 aCor. 1:3, 4; 1 Pi. 3:8). d Même gï asenge tënë nga na akete ye so e sara apeut ti mû maboko mingi na ala.

16. Tongana ti so foto so afa, nyen la mo manda na lege ti ye so asi na mbeni mama so aperdre molenge ti lo ade ti ninga ape?

¹⁶ Bâ mbeni ye so asi. A sara ambeni ngu awe, na ngoi so a yeke he bia na ngoi ti mbeni bungbi, mbeni ita-wali abâ so mbeni mama so ayo na lo ape ayeke toto. Bia ni asara tënë  ti zingongo ti akuâ na mama ni aperdre molenge ti lo ti wali ade ti ninga ape. So ita-wali ni ahinga ni, hio lo gue lo duti na terê ti mama ni, lo zia maboko ti lo na ndö ti go ti lo na ala he tanga ti bia ni legeoko. Na pekoni, mama ni atene: “Mbi bâ so aita aye mbi mingi.” Lo kiri singila mingi so lo gue lani na bungbi. Lo tene: “Kâ na Da ti Royaume la e yeke wara mungo maboko.” E peut ti duti sûr so Jéhovah abâ même akete ye so e sara ti bâ mawa ti azo so ayeke na vundu so “bê ti ala awoko kue” nga lo bâ ni na nene ni.—Ps. 34:18.

17. Nyen la e manda na yâ ti article so?

¹⁷ Tongana e manda ye na ndö ti amiracle ti Jésus ayeke kpengba e mingi. A fa na e so Jéhovah na Jésus aye e mingi, Jésus ayeke na ngangu ti leke akpale kue so azo awara nga e peut ti duti na confiance so anzoni ye so Nzapa amû zendo ni na yâ ti Royaume ti lo ayeke si biani. Tongana e gbu li na ndö ti ambaï so e peut ti bâ tongana nyen la e peut ti mû tapande ti asarango ye ti Jésus. Mo peut ti leke ti manda ye na ndö ti ambeni miracle ti Jésus na ngoi ti mandango ye mo wani wala na ngoi ti vorongo Nzapa na yâ ti sewa? Bâ aye so mo peut ti manda nga fa na amba ti mo aye so mo manda. Imaginé alisoro so akpengba zo so mo peut ti sara na amba ti mo.—aRom. 1:11, 12.

18. Nyen la e yeke bâ na yâ ti article ti peko?

¹⁸ Na hunzingo ti kua ti fango tënë ti Jésus, lo zingo ota zo na kuâ so ayeke ndangba zingongo zo na kuâ so lo sara so Bible asara tënë ni. Me ti so ni ayeke nde, lo zingo na kuâ mbeni kamarade ti lo so lo ye lo mingi so akui a sara lango osio. Aye wa la e peut ti manda na yâ ti aÉvangile na lege ti miracle so? Tongana nyen la e peut ti duti na kpengba mabe na beku ti zingongo ti akuâ? E yeke kiri tënë na ahunda so na yâ ti article ti peko.