ARTICLE TI MANDANGO NI 50
Jéhovah asara si mo yeke na liberté
“Ala yeke . . . to mbela ti fa na azo kue so a yeke ngoi ti liberté na yâ ti kodro ni.”—LÉV. 25:10.
BIA 22 A dü Royaume ni awe, e ye si aga!
AYE SO E YEKE BÂ NI *
1-2. (a) Mbeni jubilé ayeke nyen? (Bâ encadré “ Jubilé ayeke lani nyen?”) (b) Nyen la Jésus asara lani tënë ni na Luc 4:16-18?
NA AMBENI kodro, azo ayeke sara amatanga na ngu 50 ti komandema ti mbeni gbia wala ti mbeni gbia-wali. Fani mingi, a yeke tene so ngu 50 ti mbeni zo ti komande ayeke ngu ti jubilé. A lingbi ti sara amatanga so lango oko, yenga oko wala même ahon ni, me na nda ni matanga ni ayeke hunzi, nga hio na pekoni azo ayeke girisa ni.
2 E yeke sara tënë na ndö ti mbeni jubilé so ayeke nzoni mingi, so ayeke même nzoni mingi ahon matanga so aninga lani ngu oko so a yeke sara ni na ngu 50 oko oko kue na Israël ti ândö. Jubilé ti ândö so asara si azo ti Israël awara liberté. Ngbanga ti nyen la a yeke nzoni e hinga ye na ndö ni? Ngbanga ti so Jubilé ti Israël adabe ti e na mbeni pendere ye so Jéhovah asara ndali ti e, so ayeke ga na e liberté so ayeke ngbâ lakue lakue, na so e lingbi ti bâ nzoni dä laso. Jésus asara tënë ti pendere liberté so.—Diko Luc 4:16-18.
3. Ti gue oko na Lévitique 25:8-12, ye ti nzoni wa la azo ti Israël awara na lege ti Jubilé?
3 A yeke duti ngangu na e ape ti hinga ye so Jésus aye lani ti tene tongana lo sara tënë ti liberté tongana e sara tënë kozoni na ndö ti Jubilé so Nzapa aleke ndali ti azo ti lo giriri. Jéhovah atene na azo ti Israël, lo tene: “Ala yeke zia ngu 50 ni nde, na ala to mbela ti fa na azo kue so a yeke ngoi ti liberté na yâ ti kodro ni. Ngu ni so ayeke Jubilé ndali ti ala. Zo oko oko ayeke kiri na sese ti lo nga na yâ ti sewa ti lo.” (Diko Lévitique 25:8-12.) Na yâ ti article so ahon, e sara tënë na ndö ti aye ti nzoni so azo ti Israël awara na lege ti Sabbat ti yenga oko oko. Me ye ti nzoni wa la azo ti Israël awara lani na lege ti Jubilé? Na tapande, tara ti bâ so bon ti mbeni zo ti Israël ayeke na li ti mba ti lo, na mba ti lo ni adoit ti kä sese ti lo ti futa na bon ni. Na ngu ti Jubilé, a yeke kiri na lo sese ni. Tongaso, zo ni alingbi ti “kiri na sese ti lo”, na pekoni sese ni ayeke ga ye ti amolenge ti lo. Wala peut-être mbeni kota bon ayeke na li ti mbeni zo na lo doit ti kä mbeni molenge ti lo, wala même terê ti lo wani, na ngbâa ti tene lo futa na bon ni. Na ngu ti Jubilé, lo wala molenge ti lo ni adoit ti ‘kiri na yâ ti sewa ti lo.’ Tongaso, zo oko so alingbi ti ga ngbâa sân ti tene lo duti na beku ti tene a zi lo ayeke lani dä ape. Ye so a leke so afa so Jéhovah apensé biani na azo ti lo.
4-5. A yeke kota ye ti tene e hinga ye na ndö ti Jubilé ti ândö ndali ti nyen?
4 Mbeni ye ti nzoni nde wa la azo ti Israël awara na lege ti Jubilé? Jéhovah atene: “A lingbi zo oko na popo ti ala aga wayere pëpe, ndali ti so Jéhovah ayeke sara tufa na ndö ti mo na yâ ti kodro so Jéhovah Nzapa ti mo ayeke mû na mo ti ga ye ti mo.” (Deut. 15:4). A yeke tâ nde mingi na ye so ayeke si na yâ ti dunia laso. Fani mingi, e yeke bâ so azo ti mosoro akiri awara amosoro mingi nga yere ti awayere akiri aga ngangu.
5 So e yeke aChrétien, e yeke na gbe ti Ndia ti Moïse ape. So aye ti tene so e yeke sara pëpe ye alingbi na ndia na ndö ti Jubilé ti ândö so andu zingo angbâa, zingo abon na li ti zo nga na kiringo na zo sese ti sewa ti lo (aRom. 7:4; 10:4; aÉph. 2:15). Ye oko, a yeke kota ye ti tene e hinga ye na ndö ti Jubilé. Ndali ti nyen? Ndali ti so a dabe ti e na ye so Jéhovah aleke ti zi e na gbe ti siokpari.
JÉSUS AFA LANI TËNË TI LIBERTÉ
6. Nyen la azo abezoin ti tene a zi ala dä?
6 E kue e bezoin ti wara liberté ndali ti so e yeke angbâa ti siokpari, mbeni ngbâa so ayeke sioni mingi. So siokpari ayeke na terê ti e, e yeke ga mbakoro, e yeke tï kobela nga e yeke kui. Azo mingi abâ so a yeke biani tongaso tongana ala bâ lê ti ala na tatara wala ala gue na mbeni docteur ndali ti so terê ti ala ason. Nga, aRom. 7:23, 24.
tongana e sara asiokpari, e yeke découragé. Bazengele Paul atene so mbeni ye ague na lo lani “tongana ngbâa na mbage ti ndia ti siokpari so ayeke [lani] na yâ ti amembre ti terê ti [lo].” Lo kiri lo tene: “So mawa na mbi! Zo wa la ayeke sö mbi ande na yâ ti terê so ayeke gue na mbi ti wara kuâ so?”—7. Nyen la Ésaïe atene lani na yâ ti mbeni prophétie na ndö ti liberté?
7 Merci so Nzapa aleke mbeni lege ti sö e, wala ti zi e na gbe ti siokpari. A yeke na lege ti Jésus la a yeke zi e. Ahon ngu 700 kozo ti tene Jésus aga na sese, prophète Ésaïe asara tënë ti mbeni kota liberté so azo ayeke wara ande, mbeni liberté so ayeke nzoni mingi ahon liberté so azo ti Israël awara lani na yâ ti ngu ti Jubilé. Lo tene: “Yingo ti Jéhovah, Seigneur ti dunia kue, ayeke na ndö ti mbi, ndali ti so Jéhovah asoro mbi ti fa nzoni tënë na azo so abâ terê ti ala kete. Lo tokua mbi na azo so ayeke na kä na bê ti ala ti sara si kä ni amü, lo tokua mbi ti fa tënë ti liberté na angbâa.” (És. 61:1). Prophétie so asara tënë na ndö ti zo wa?
8. Prophétie ti Ésaïe na ndö ti liberté aga lani tâ tënë na ndö ti zo wa?
8 Kpengba prophétie na ndö ti liberté so akomanse ti ga tâ tënë lani na peko ti so Jésus akomanse kua ti lo. Na ngoi so Jésus ague lani na synagogue na Nazareth, ndo so lo kono dä, lo diko prophétie ti Ésaïe so na aJuif so abungbi kâ. Jésus afa so atënë so aga tâ tënë na ndö ti lo tongana lo tene: “Yingo ti Jéhovah ayeke na ndö ti mbi, ndali ti so lo soro mbi ti fa nzoni tënë na awayere. Lo tokua mbi ti fa tënë ti liberté na angbâa, ti fa na awaziba so ala yeke kiri ande ti bâ ndo, ti zi azo so a sara pasi na ala si ala gue, ti fa tënë ti ngu so na yâ ni Jéhovah ayeke sara nzoni na azo.” (Luc 4:16-19). Tongana nyen la Jésus asara si prophétie so aga tâ tënë?
AKOZO ZO SO AWARA LIBERTÉ
9. Na ngoi ti Jésus, mara ti liberté wa la azo mingi aye lani ti wara?
9 Tënë ti liberté, wala ti zingo azo, so prophète Ésaïe asara tënë ni nga so Jésus adiko ye na ndö ni akomanse ti ga tâ tënë na ngoi ti Jésus. Jésus afa so a yeke biani tongaso tongana lo tene: “Laso, tënë ti Mbeti ti Nzapa so ala londo ti mä so aga tâ tënë awe.” (Luc 4:21). Peut-être azo mingi so amä ye so Jésus adiko lani apensé so a yeke zi ala na gbe ti komandema ti Rome. Peut-être bango ndo ti ala ague oko na ti akoli use so atene: “E yeke fade na beku so koli so ayeke duti zo so ayeke zi azo ti Israël.” (Luc 24:13, 21). E hinga so Jésus awa lani pëpe adisciple ti lo ti sara kpengbango-li na azo ti Rome so akomande na ngangu mingi. Me lo tene na ala ti kiri “na César aye so ayeke ti César”. (Mat. 22:21). Tongaso, tongana nyen la Jésus azi azo na ngoi ni so?
10. Jésus amû maboko lani na azo ti wara liberté na alege wa?
10 Molenge ti Nzapa aga lani ti mû maboko na azo ti wara liberté, wala ti zi ala, na alege use. Kozoni, Jésus amû maboko na azo ti wara liberté na lege so lo zi ala na gbe ti afango ye ti akota zo ti nzapa so ane na ndö ti ala. Na ngoi ni so, aJuif mingi ayeke angbâa ti angobo nga na ti afango ye ti wataka (Mat. 5:31-37; 15:1-11). Azo so atene lani so ala yeke mû maboko na azo ti sara na Nzapa, ala wani asara na Nzapa na lege ni ape, tongaso a yeke mo bâ mo tene ala yeke awaziba. Ndali ti so ala ke Messie nga na atâ tënë so lo fa, ala ngbâ na yâ ti vukongo ndo nga na yâ ti siokpari (Jean 9:1, 14-16, 35-41). So Jésus afa aye so ayeke na lege ni nga lo zia nzoni tapande, lo fa na azo so asara terê ti ala kete lege ti zi terê ti ala na gbe ti ngbâa ti afango ye ti wataka.—Marc 1:22; 2:23–3:5.
11. Use lege so Jésus azi azo ayeke so wa?
11 Use lege so Jésus azi azo andu zingo ala na gbe ti ngbâa ti siokpari so a dü e na ni. Grâce na sandaga ti Jésus, Nzapa alingbi ti pardonné asiokpari ti azo so afa so ala mä na bê na ye so a futa ti zi azo nga ala yeda na ni (aHéb. 10:12-18). Jésus atene: “Tongana Molenge ni la si azi ala, ala yeke duti azo so a zi ala biani awe.” (Jean 8:36). Liberté so ayeke biani kota mingi ahon ti so azo ti Israël awara na yâ ti ngu ti Jubilé. Na tapande, mbeni koli so a zi lo na ngu ti Jubilé alingbi lani ti ga encore ngbâa, nga lo yeke kui mbeni lâ. Me liberté so Jésus amû na azo ayeke ngbâ ande lakue lakue.
12. Azo wa la ayeke akozo zo so abâ nzoni na lege ti liberté so Jésus asara tënë ni lani?
12 Na Pentecôte ti ngu 33, Jéhovah asoro abazengele nga na ambeni koli na ambeni wali so ayeke be-ta-zo na lege ti yingo vulu. Lo mû ala ti ga amolenge ti lo tongaso si na mbeni ngoi a zingo ala ti gue na yayu ti komande legeoko na Jésus (aRom. 8:2, 15-17). Ala yeke akozo zo so abâ nzoni na lege ti liberté so Jésus asara tënë ni na yâ ti synagogue ti Nazareth. Akoli na awali so ayeke encore ape angbâa ti afango ye ti wataka ti akota zo ti Nzapa ti aJuif nga na ti angobo ti ala so ayeke na yâ ti Bible ape. Nzapa abâ nga ala tongana azo so a zi ala na gbe ti siokpari so asara si zo akui. Jubilé ti aChrétien, so akomanse na ngoi so a soro adisciple ti Christ na lege ti yingo vulu na ngu 33, ayeke hunzi na peko ti Komandema ti ngu saki oko ti Jésus. Anzoni ye wa la ayeke si laso juska na hunzingo ti Komandema ti Jésus?
AZO KUTU MINGI AYEKE WARA LIBERTÉ
13-14. Nde na aChrétien so a soro ala ti gue na yayu, azo wa la alingbi ti wara liberté so Jésus asara tënë ni lani?
13 Laso, azo kutu mingi ti amara kue so aye Nzapa na bê ti ala kue ayeke ti “ambeni taba”. (Jean 10:16). Nzapa asoro ala ape ti komande na Jésus na yayu. Me Bible afa so ala yeke na beku ti wara fini ti lakue lakue na sese. Mo kue mo yeke na beku so?
14 Même laso mo yeke wara ambeni nzoni ye so azo so ayeke komande ande na yâ ti Royaume ti Nzapa na yayu ayeke wara. Mo lingbi ti wara pardon ti asiokpari ti mo ndali ti so mo yeke na mabe na sandaga ti Jésus. Ye so asara si mo ga nzoni na lê ti Nzapa nga mo yeke na nzoni conscience na gbele lo (aÉph. 1:7; Apoc. 7:14, 15). Pensé nga na ndö ti anzoni ye so mo wara ndali ti so a zi mo na gbe ti afango ye ti wataka. Jésus atene: “Ala yeke hinga ande tâ tënë, na tâ tënë ayeke zi ala.” (Jean 8:32). A nzere na e mingi ti wara liberté so.
15. Mara ti liberté wa nga na anzoni ye wa la e lingbi ti ku ti wara ande?
15 Mo lingbi ti ku ti wara ande mbeni liberté so ayeke kota mingi. Fafadeso, Jésus ayeke futi abungbi ti vorongo nzapa ti wataka nga na asioni gouvernement. Nzapa ayeke bata “azo mingi mingi” so ayeke sara na lo, na pekoni lo Apoc. 7:9, 14). Na ngoi ni so, a yeke zingo ande gbâ ti azo na kuâ. Ala so ayeke soro ti sara na Jéhovah, terê ti ala ayeke son ande ape, ala yeke ga mbakoro ape nga ala yeke kui ape.—Kus. 24:15.
yeke zia lege na ala ti wara anzoni ye na yâ ti Paradis na ndö ti sese (16. Kota liberté wa la azo ayeke wara ande?
16 Na ngoi ti Komandema ti ngu saki oko ti Jésus, lo na azo so akomande legeoko na lo ayeke mû maboko na azo kue ti wara seni so ayeke mbilimbili-kue nga ti duti na songo so ayeke mbilimbili-kue na Nzapa. Ngoi ti kiringo na aye kue na place ni nga na ti zingo azo ayeke duti ande tongana Jubilé na Israël. Ye so ayeke sara si azo kue so asara na Jéhovah be-ta-zo na ndö ti sese ayeke ga ande mbilimbili-kue, siokpari ayeke na terê ti ala ape.
17. Nyen la Ésaïe 65:21-23 atene ayeke si na awakua ti Nzapa? (Bâ foto ti couverture ni.)
17 Mbeni prophétie so asara tënë na ndö ti gigi ti azo na yâ ti ngoi so ayeke ga ayeke na Ésaïe 65:21-23. (Diko ni.) Gigi ni so ayeke duti ande pëpe mbeni gigi so zo ayeke duti gï tongaso sân mbeni ye ti sarango ni. Me Bible afa so, na ngoi ni so, awakua ti Nzapa ayeke sara mbeni nzoni kua so amû ngia na ala. Tongana Komandema ti ngu saki oko ti Jésus ahunzi awe, e lingbi ti hinga biani so “a yeke zi ande création nga na gbe ti ngbâa ti ye so abuba na lo yeke wara liberté ti gloire ti amolenge ti Nzapa.”—aRom. 8:21.
18. Ngbanga ti nyen la e lingbi ti duti na confiance so mbeni pendere gigi ti kekereke ayeke ku e?
18 Gï tongana ti so Jéhovah aleke ti tene azo ti Israël awara ngoi ti sara kua nga ti wu terê ti ala, lo yeke sara nga ande tongaso ndali ti awakua ti lo na ngoi ti Komandema ti ngu saki oko ti Christ. Kite ayeke dä ape so ngoi ti vorongo Nzapa ayeke duti ande dä. Vorongo Nzapa ayeke kota ye so asara si zo aduti na ngia laso, na a yeke duti ande tongaso na yâ ti fini dunia. Biani, e yeke na nzoni raison ti duti na ngia ndali ti so e yeke sara ande anzoni kua nga na akua ti Nzapa na ngoi so azo kue so amä na bê ayeke duti na fini na ngoi ti Komandema ti ngu saki oko ti Christ.
BIA 142 E bata beku ti e ngangu
^ par. 5 Jéhovah azia na sese mbeni ye so ayeke nde ti tene a fa tënë ti liberté, wala ti zingo azo, na Israël ti ândö. A yeke lani Jubilé. A-Chrétien ayeke na gbe ti Ndia ti Moïse ape; me a yeke kota ye ti tene e hinga ye na ndö ti Jubilé. Na yâ ti article so, e yeke bâ tongana nyen la Jubilé ti ândö adabe ti e na ye so Jéhovah asara ndali ti e nga tongana nyen la e lingbi ti bâ nzoni dä.
^ par. 61 NDA TI FOTO: Na Israël, Jubilé asara si azo ayeke na ngia mingi ndali ti so azo so ayeke lani angbâa akiri na yâ ti sewa ti ala nga na sese ti ala.