1-2. Nyen la mbeni ange atene na awali so ague na dû ti kuâ ti Jésus? Nyen la Jésus wani afa na awali ni ti sara?

A YEKE lani na lango 16 ti Nisan, ngu 33, na yanga ti ndapre. Na vundu na bê, ambeni wali so akpe mbeto ti Nzapa ague na dû ti kuâ so a lu kuâ ti Seigneur Jésus Christ dä asara lango use awe. Ala gue ti kpaka a-épice nga na amafuta so afun pendere na terê ti kuâ ti Jésus, me tongana ala si kâ, li ti ala akpe ti bâ so yâ ti dû ti kuâ ni ayeke senge. Mbeni ange atene na awali ni so a zingo Jésus na kuâ awe. Ange ni atene nga atene: “Lo yeke gue kozo ti ala na Galilée. Ala yeke bâ ande lo kâ.”—Mat. 28:1-7; Luc 23:56; 24:10.

² Na peko ti so awali ni azia dû ti kuâ ni ti kiri, Jésus wani aga nduru na ala nga lo fa na ala ye ti sara, lo tene: “Ala gue, ala sara tënë ni na aita ti mbi tongaso si ala lingbi ti gue na Galilée, na kâ si ala yeke bâ mbi ande.” (Mat. 28:10). Jésus adoit lani ti duti na ambeni kota ye ti fa na adisciple ti lo, ndali ti so kozo ye so Jésus aleke ti sara na peko ti so a zingo lo na kuâ ayeke ti sara mbeni bungbi na adisciple ti lo.

3-4. Ngbanga ti nyen la e tene so a mû commandement so ayeke na Matthieu 28:19, 20 gï na abazengele ape? (Bâ foto ti couverture ni.)

³ Diko Matthieu 28:16-20. Na ngoi ti bungbi so Jésus asara na adisciple ti lo, lo fa na ala kota kua so ala yeke sara lani na ngoi ti ala, oko kua so e yeke sara laso. Jésus atene: “Tongaso ala gue, ala sara si azo na popo ti amara kue aga adisciple . . . Ala fa na ala ti bata aye kue so mbi mû yanga na ala ti sara.”

⁴ Jésus aye ti tene adisciple ti lo kue afa tënë. Lo mû commandement so lani pëpe gï na abazengele ti lo 11 so ayeke be-ta-zo.  E hinga ni tongana nyen? Eskê gï abazengele la ayeke lani dä na ndö ti mbeni hoto na Galilée na ngoi so Jésus amû commandement ti sarango adisciple? Girisa ape so ange ni atene lani na awali ni, atene: “Ala yeke bâ ande lo [na Galilée].” Tongaso, âmanke awali be-ta-zo so ayeke lani dä. Me a yeke gï aye ni kue la ape. Bazengele Paul atene so Jésus ‘asi na aita ahon 500 na ngoi oko’. (1 aCor. 15:6). Lo si lani na ala na ndo wa?

5. Nyen la e manda na lege ti 1 aCorinthien 15:6?

⁵ E yeke na anzoni raison ti tene so, na 1 aCorinthien 15:6, Paul ayeke sara lani tënë ti bungbi so a sara lani na Galilée, so a sara tënë ni na Matthieu chapitre 28. Araison ni ayeke so wa? Kozoni, mingi ti adisciple ti Jésus ayeke lani azo ti Galilée. Tongaso, mbeni hoto na Galilée ayeke nzoni ndo ti sara lani mbeni bungbi na gbâ ti azo dä ahon da ti mbeni zo na Jérusalem. Use ni, Jésus so a zingo lo na kuâ awara terê lani awe na abazengele ti lo 11 na yâ ti da ti mbeni zo na Jérusalem. Tongana Jésus aye lani ti tene gï abazengele la afa tënë nga asara adisciple, lo lingbi ti tene ni lani na ala na Jérusalem ahon ti hunda na ala, na awali nga na ambeni zo nde ti wara lo na Galilée.—Luc 24:33, 36.

6. Tongana nyen la Matthieu 28:20 afa so commandement ti sarango adisciple abâ ngoi ti e laso? Tongana nyen la azo ayeke sara ye alingbi na commandement so laso?

⁶ Bâ ota raison ni so ayeke kota mingi. Commandement so Jésus amû ti sara adisciple abâ gï akozo Chrétien ape. E hinga ni tongana nyen? Jésus ahunzi ti fa ye na adisciple ti lo na tenengo atënë so: “Mbi yeke na terê ti ala lango oko oko kue juska na lâ ni so aye ti ngoi so ayeke gue ti hunzi.” (Mat. 28:20). Gï tongana ti so Jésus atene, azo mingi ayeke sara adisciple laso. Gbu li ti mo kete. Ngu oko oko, azo nduru na 300 000 ayeke wara batême ti ga aTémoin ti Jéhovah nga ti ga adisciple ti Jésus Christ.

7. Nyen la e yeke sara tënë na ndö ni? Ngbanga ti nyen?

⁷ Azo mingi so amanda Bible ague na li ni na ala wara batême. Ye oko, ambeni zo so e yeke manda Bible na ala asara mbeto ti ga adisciple. Ala ye ti manda Bible, me ala yeke gue na li ni ape ti wara batême. Tongana mo yeke manda Bible na mbeni zo, e hinga so mo ye ti mû maboko na zo ni ti sara ye alingbi na aye so lo manda nga ti ga mbeni disciple ti Christ. Article so ayeke sara tënë na ndö ti lege so e lingbi ti ndu bê ti zo so e yeke manda Bible na lo nga na lege so e lingbi ti mû maboko na lo ti gue na li ni. Ngbanga ti nyen la e bezoin ti sara tënë na ndö ni? Ngbanga ti so na ambeni ngoi a lingbi e bâ wala e yeke ngbâ ti manda Bible na mbeni zo wala pëpe.

8. Ngbanga ti nyen la a lingbi ti duti ngangu ti ndu bê ti mbeni zo?

⁸ Jéhovah aye ti tene azo asara na lo ndali ti so ala ye lo. Tongaso, ye so e zia na gbele e ayeke ti mû maboko na azo so e yeke manda Bible na ala ti hinga so Jéhovah ayeke pensé mingi na ala oko oko kue nga lo ye ala mingi. E ye ti mû maboko na ala ti bâ Jéhovah tongana “babâ ti amolenge so babâ ti ala ayeke dä pëpe nga zo ti batango awali-mua.” (Ps. 68:5). Tongana azo so mo yeke manda Bible na ala abâ so Nzapa aye ala mingi, peut-être bê ti ala ayeke pusu ala ti ye nga lo mingi. A lingbi ti duti ngangu na ambeni zo so e yeke manda Bible na ala ti bâ Jéhovah tongana mbeni Babâ so andoye ala ndali ti so babâ ti ala wani afa lani na ala pëpe so lo ye ala (2 Tim. 3:1, 3). Tongaso, na ngoi so mo yeke manda Bible na mbeni zo, luti mingi na ndö ti apendere sarango ye ti Jéhovah. Mû maboko na azo so mo yeke manda Bible na ala ti bâ so Nzapa ti e so aye e mingi aye ti tene ala wara fini ti lakue lakue, nga lo yeke nduru ti mû maboko na ala ti wara ni. Ambeni ye wa la e lingbi ti sara?

9-10. Ambeti wa la a lingbi e sara kua na ni ti manda na Bible na azo? Ngbanga ti nyen la e yeke sara kua na ambeti so?

 ⁹ Sara kua na buku “ Bible alingbi ti fa nyen na e?” nga na buku “ Lege ti ngbâ na yâ ti ndoye ti Nzapa.” A sigi na ambeti so ti mû maboko na e ti ndu bê ti azo so e yeke manda Bible na ala. Na tapande, chapitre 1 ti buku Bible alingbi akiri tënë na ahunda so: Nzapa ayeke pensé na e la? Wala lo yeke sioni mingi? Pasi ti azo asara Nzapa tongana nyen? Mo lingbi ti ga kamarade ti Nzapa? Ka ti buku Ngbâ na yâ ti ndoye ti Nzapa? Mbeti so ayeke mû maboko na zo ni ti bâ tongana nyen la sarango ye alingbi na amama-ndia ti Bible alingbi ti sara si gigi ti lo aga nzoni ahon ti kozo nga alingbi ti sara si lo ga nduru mingi na Jéhovah. Même tongana mo manda ambeti so na ambeni zo awe, leke terê ti mo nzoni ndali ti étude oko oko kue, nga ngbâ ti pensé na abezoin ti zo ni.

¹⁰ Tongana zo ni aye ti hinga ye na ndö ti mbeni tënë, me mbeti so asara tënë na ndö ni ayeke pëpe na popo ti ambeti so e yeke manda na Bible na azo, a lingbi mo sara nyen? Peut-être mo  lingbi ti wa lo ti diko mbeti ni lo wani, tongaso si mo lingbi ti ngbâ ti manda Bible na lo na yâ ti mbeti so ala yeke manda, so ayeke na popo ti ambeti so a hunda na e ti manda na Bible na azo.

11. Na ngoi wa la a yeke nzoni ti komanse mbeni étude na sambela nga ti hunzi ni na sambela? Tongana nyen la e lingbi ti fa na zo ni ndani so a yeke kota ye ti sambela?

¹¹ Komanse étude ni na sambela. A yeke ka nzoni mingi ti komanse mbeni étude hio na sambela nga ti hunzi ni na sambela, mingi ni na yâ ti ayenga kete so aga na peko ti so mo komanse ti manda Bible na zo ni. A lingbi e mû maboko na zo ni ti hinga so e lingbi ti mä yâ ti Mbeti ti Nzapa gï tongana yingo ti Nzapa amû maboko na e. Ambeni ita afa na azo so ala manda Bible na ala ndani so e yeke sambela na lege so ala diko Jacques 1:5 so atene: “Tongana ndara amanke mbeni zo na popo ti ala, zia lo ngbâ ti hunda ni na Nzapa.” Na pekoni, ita ni ayeke hunda zo so lo yeke manda Bible na lo: “Tongana nyen la e lingbi ti hunda na Nzapa ti mû na e ndara?” Peut-être zo ni ayeke tene so a lingbi e sambela Nzapa.

12. Tongana nyen la mo lingbi ti sara kua na Psaume 139:2-4 ti mû maboko na zo so mo yeke manda Bible na lo ti sara tënë polele na Jéhovah na yâ ti sambela?

¹² Fa na zo ni tongana nyen ti sambela. Fa na lo so Jéhovah aye ti mä asambela ti lo so alondo na bê ti lo. Fa na lo so, na yâ ti asambela so e yeke gï e oko, e lingbi ti zi bê ti e kue na Jéhovah nga ti fa na lo atënë ti bê ti e so e ye ti tene ni na mbeni zo nde ape. Girisa ape so Jéhovah ahinga awe apensé ti e so mbeni zo nde ahinga ni ape. (Diko Psaume 139:2-4.) E lingbi nga ti wa zo so e yeke manda Bible na lo ti hunda Nzapa ti mû maboko na lo ti changé abango ndo nga na asarango ye ti lo so ayeke na lege ni ape. Na tapande, bâ so mbeni zo so mo yeke manda Bible na lo a sara ambeni ngoi awe aye mingi mbeni matanga ti dunia so, so alondo na apaïen. Lo hinga so a yeke sioni, me lo ye mingi ambeni ye so a yeke sara na ngoi ti matanga ni. Wa lo ti fa mbilimbili na Jéhovah tënë ti bê ti lo nga ti voro yanga na lo ti mû maboko na lo ti ye gï aye so lo ye.—Ps. 97:10.

13. (a) Ngbanga ti nyen la a lingbi e tisa hio azo so e yeke manda Bible na ala ti ga na abungbi? (b) Tongana nyen la e lingbi ti sara si mbeni zo so ayeke manda Bible aduti nzoni na Da ti Royaume?

¹³ Tisa lo hio ti ga na abungbi. Ye so zo so mo yeke manda Bible na lo ayeke mä nga ayeke bâ na ngoi ti abungbi alingbi ti ndu bê ti lo nga ti mû maboko na lo ti maï. Fa na lo vidéo E yeke sara abungbi ti e tongana nyen? nga hunda lo ti tene mo na lo aga na abungbi. Tongana lege ayeke dä, mû maboko na lo ti ga na bungbi. A yeke nzoni ti tene mo na awafango tënë nde nde ague asara étude ti lo. Sarango tongaso ayeke sara si lo hinga aita ti congrégation nga a yeke sara si peut-être lo yeke duti nzoni na ngoi so lo ga na abungbi ti e.

14. Tongana mbeni zo so ayeke manda Bible akomanse ti ye Jéhovah alingbi ti pusu lo ti sara nyen?

¹⁴ Ye so e yeke gi ayeke ti mû maboko na zo so e yeke manda Bible na lo ti gue na li ni (aÉph. 4:13). Tongana mbeni zo ayeda ti manda Bible, peut-être ye so agbu bê ti lo mingi ayeke aye ti nzoni so lo yeke wara na peko ti mandango ye ni. Ye oko, tongana lo komanse ti ye Jéhovah mingi, peut-être lo yeke komanse ti gbu li na ndö ti fason so lo lingbi ti mû maboko na azo, so na popo ni mo yeke wara azo so ayeke na yâ ti congrégation awe (Mat. 22:37-39). Na ngoi so alingbi, sara mbeto ape ti fa na lo so a yeke mbeni pasa ti mû maboko na kua ti Royaume na lege ti nginza.

15. Tongana nyen la e lingbi ti mû maboko na zo so e yeke manda Bible na lo ti sara ye na lege ni na ngoi so akpale alondo?

¹⁵ Fa na lo aye so lo lingbi ti sara tongana akpale alondo. Na tapande, bâ so zo so mo  yeke manda Bible na lo, so aga mbeni wafango tënë so ade ti wara batême ape, atene na mo so mbeni ita ason bê ti lo. Tene na lo ape zo wa la ayeke na raison wala zo wa la ayeke na faute, me fa na lo ye so Bible atene a lingbi lo sara. Lo lingbi ti pardonné ita ni wala, tongana lo lingbi pëpe ti zia tënë ni, lo lingbi ti sara tënë na ita ni na nzoni bê nga na ndoye ti gi ti ‘kiri na ita ni na nzoni lege’. (Bâ Matthieu 18:15.) Mû maboko na lo ti leke tënë so lo yeke tene na ita ni. Fa na lo tongana nyen ti sara kua na application JW Library^®, Mbeti ti sarango na recherche ndali ti aTémoin ti Jéhovah nga na jw.org^® ti hinga anzoni ye so lo lingbi ti sara ti leke kpale ni. Tongana mo fa ye na lo nzoni kozo si lo wara batême, lo yeke hinga ande nzoni mingi tongana nyen ti mä terê na aita ti congrégation na peko ti batême ti lo.

16. Ngbanga ti nyen la a yeke nzoni ti hunda na ambeni wafango tënë ti tene mo na ala ague asara étude ti mo?

¹⁶ Hunda na aita ti congrégation, nga na surveillant ti circonscription tongana lo sara vizite na congrégation ti mo, ti tene mo na ala ague asara étude ni. Ngbanga ti nyen? Na ndö ti araison so e fa fade, ambeni wafango tënë alingbi ti mû maboko na zo so mo yeke manda Bible na lo na mbeni fason so mo lingbi ti sara ni ape. Na tapande, bâ so zo ni agi ti zia lege ti nyongo manga me fani mingi lo kiri dä. Tisa mbeni Témoin so ahon ndö ti kpale so ti tene mo na lo ague asara étude ni, peut-être na ngoi so lo yeke gi lani ti ke ni lo kiri dä fani mingi. Mba ti mo Témoin so alingbi ti mû na lo ambeni nzoni wango so lo bezoin ni. Tongana mo bâ so a sara mo nzoni ape ti sara étude ni na ngoi so mbeni ita so ahinga ye mingi ayeke dä, hunda na lo ti sara étude ni na ngoi ni so. Tongana mo na ambeni ita ague ti sara étude ni, sara kue ti tene lo wara aye ti nzoni na lege ti aye so asi na ala. Girisa ape so ye so e yeke gi ayeke ti mû maboko na zo so e yeke manda Bible na lo ti gue na li ni.

17-18. Nyen la a lingbi mo gbu li na ndö ni na ngoi so mo ye ti zia lege ti sarango mbeni étude?

¹⁷ Tongana zo ni asara achangement na yâ ti fini ti lo ape, a si na mbeni ngoi hunda terê ti mo: ‘A lingbi mbi zia ti manda Bible na lo?’ Na ngoi so mo yeke gbu li na ndö ti tënë ni, a lingbi mo bâ ngangu ti gbungo nda ti ye ti zo ni. Na ambeni zo, a mû ngoi ti gue na li ni me na ambeni zo, a mû ngoi mingi ape. Hunda terê ti mo: ‘Eskê zo so mbi yeke manda Bible na lo ayeke gue na li ni alingbi na ngangu ti lo?’ ‘Eskê lo komanse “ti bata”, wala ti sara ye alingbi, na aye so lo yeke manda?’ (Mat. 28:20). Peut-être a yeke mû ngoi ti tene mbeni zo so ayeke manda Bible aga disciple. Me a lingbi lo sara achangement yeke yeke na yâ ti fini ti lo.

¹⁸ Me ka tongana mbeni zo so amanda Bible a sara ambeni ngoi awe afa so étude ni ayeke kota ye na lo ape? Gbu li na ndö ti ye so: Zo so mo yeke manda Bible na lo ahunzi buku Bible alingbi nga peut-être lo komanse même buku Ngbâ na yâ ti ndoye ti Nzapa, me lo gue na bungbi lâ oko  ape, lo gue même na Dango bê na kuâ ti Christ lâ oko ape. Nga, fani mingi lo ye ti sara étude ni ape ndali ti ambeni raison so ayeke nga kota ye ape. Na yâ ti aye tongaso, a lingbi mo sara lisoro na lo polele. *

19. Tënë ti nyen la mo lingbi ti tene na mbeni zo so na bango ni lo bâ so mandango Bible ayeke kota ye na lo ape? Nyen la a lingbi mo gbu li na ndö ni?

¹⁹ Ti komanse lisoro ni mo lingbi ti hunda lo: ‘Mo pensé so kota kpale so ayeke kanga lege na mo ti ga ande Témoin ti Jéhovah ayeke nyen?’ Peut-être zo ni alingbi ti kiri tënë, atene: ‘Mbi ye mandango Bible, me mbi yeke ga Témoin ti Jéhovah lâ oko ape!’ Tongana a yeke bango ndo ti lo na peko ti so lo manda Bible a sara ambeni ngoi awe, a yeke kota ye ape ti ngbâ ti sara étude ni. Na mbage, zo ni alingbi ti fa na mo ti kozo ni ye so asara si lo gue na li ni ape. Na tapande, peut-être lo bâ so lo lingbi ti fa tënë da na da lâ oko ape. So fadeso mo hinga tënë ti bê ti lo awe mo lingbi ti hinga tongana nyen la mo lingbi ti mû maboko na lo nzoni.

20. Tongana nyen la mango yâ ti Kusala 13:48 alingbi ti mû maboko na e ti bâ wala e yeke ngbâ ti sara étude na mbeni zo wala pëpe?

²⁰ Mawa ni ayeke so ambeni zo so ayeke manda Bible ayeke tongana azo ti Israël ti ngoi ti Ézéchiel. Jéhovah atene tënë so na ndö ti ala na Ézéchiel: “Bâ, na lê ti ala, mo yeke tongana bia ti bolingo, so a he ni na pendere totongo ti go na mozoko atoto na gbe ni, mozoko so a pika ni na kode na ye ti mozoko so a sara ni na kamba. Ala yeke mä ande atënë ti mo, me ala yeke sara ye alingbi na ni pëpe.” (Ézéch. 33:32). Peut-être a yeke ngangu na e ti tene na mbeni zo so e yeke zia ti sara étude na lo. Ye oko, “ngoi so angbâ ayeke mingi pëpe.” (1 aCor. 7:29). A hon ti ngbâ ti mû ngoi ti manda Bible na mbeni zo so ayeke gue na li ni ape, a yeke nzoni ti gi mbeni zo so afa so lo yeke “nduru ti yeda na tënë ni ti wara fini ti lakue lakue”.—Diko Kusala 13:48.

21. Versê ti e ti ngu 2020 ayeke nyen? A yeke mû maboko na e ti sara nyen?

²¹ Na yâ ti ngu 2020, versê ti e ti ngu ni ayeke mû maboko na e ti zia li ti e na ndö ti lege so e lingbi ti maï kode ti e ti sarango adisciple. Na yâ ti versê ni mo yeke wara ambeni tënë so Jésus atene na ngoi ti kpengba bungbi so lo sara na adisciple ti lo na ndö ti mbeni hoto na Galilée: “Tongaso ala gue, ala sara si azo . . . aga adisciple. Ala batize ala.”—Mat. 28:19.